Για τους γενικούς διευθυντές, η καθημερινότητα δεν είναι πλέον η συνηθισμένη. Οι διευθυντές marketing είδαν τις συνήθειες των καταναλωτών να αλλάζουν εν μία νυκτί. Οι οικονομικοί διευθυντές προσπαθούν να μετριάσουν τους κινδύνους και να οικοδομήσουν εμπιστοσύνη, μέσα σε ένα ιδιαίτερα ρευστό περιβάλλον. Οι διευθύνοντες σύμβουλοι προσπαθούν να ισορροπήσουν μεταξύ της επιβίωσης της επιχείρησης και της ασφάλειας των εργαζομένων, ενώ διαχειρίζονται, παράλληλα, και τις πιέσεις που δέχονται από τους επενδυτές και τα λοιπά ενδιαφερόμενα μέρη. Οι περισσότεροι από αυτούς, μάλιστα, τα κάνουν όλα αυτά, μπροστά από τα laptop τους, μέσω βιντεοκλήσεων.
Η πανδημία του COVID-19 έχει ανατρέψει τον κόσμο μας με ποικίλους τρόπους, σε μικρό και μεγάλο βαθμό – από τις γραμματείες των επιχειρήσεων έως τα Διοικητικά Συμβούλια, σε διάφορους κλάδους και γεωγραφικές περιοχές. Παρόλα αυτά, τα ανώτατα στελέχη δε δουλεύουν, πλέον, απλώς με διαφορετικούς τρόπους – η ίδια η φύση του ρόλου τους έχει αλλάξει. Τις παραδοσιακές και προβλέψιμες αρμοδιότητες έχουν αντικαταστήσει νέες απαιτήσεις, εν μέσω ριζικών μεταβολών στους τρόπους εργασίας και στις καταναλωτικές συνήθειες, καθώς και αλλαγών στις προοπτικές των διαφόρων τομέων και κλάδων της οικονομίας.
Την ίδια στιγμή, όλες οι άλλες επείγουσες παγκόσμιες προκλήσεις που απασχολούσαν τους ηγέτες πριν την πανδημία του COVID-19 – όπως η κλιματική αλλαγή, η αυξανόμενη εισοδηματική ανισότητα και η εκτόπιση θέσεων εργασίας – παραμένουν. Για την ακρίβεια, πολλές από αυτές τις προκλήσεις έχουν επιδεινωθεί εξαιτίας της πανδημίας, η οποία αποκάλυψε την ευθραυστότητα της παγκόσμιας οικονομίας και το πόσο επισφαλής είναι η καθημερινή επιβίωση πολλών ανθρώπων.
Η αντιμετώπιση σημαντικών προκλήσεων – εσωτερικών και εξωτερικών – αποτελεί πρωταρχική αρμοδιότητα των ηγετών. Όμως, η φύση και η έκταση των σημερινών προκλήσεων είναι διαφορετικές, κυρίως επειδή εισήγαγαν νέες, απρόσμενες απαιτήσεις. Πώς πρέπει να προσαρμοστούν οι ηγέτες; Κυριότερα, πώς μπορούν τα ανώτατα στελέχη να ξεπεράσουν την κρίση του COVID-19 και να αδράξουν την ευκαιρία για να αναδιαμορφώσουν το μέλλον των οργανισμών τους;
«Πολλές συζητήσεις έχουν γίνει γύρω από την έννοια του εταιρικού σκοπού», δήλωσε ο Group Chairman της Barclays Bank, Nigel Higgins, σε πρόσφατο webcast της EY, «και τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή για να δείξουν οι επιχειρήσεις, ποια πραγματικά έχει τη θέληση και τη δυνατότητα να τον φέρει εις πέρας».
Για καθένα από τα ανώτατα στελέχη, υπάρχουν συγκεκριμένες δράσεις που μπορεί να αναλάβει. Εντοπίσαμε ποιες είναι οι απαραίτητες δράσεις για το σήμερα, το αύριο και το μετέπειτα της πανδημίας, για τον διευθυντή πληροφορικής, τον διευθυντή marketing, τον γενικό διευθυντή επιχειρησιακών λειτουργιών, τον οικονομικό διευθυντή, και τον διευθυντή εφοδιαστικής αλυσίδας.
Το ανώτατο στέλεχος του μετά-COVID-19 κόσμου
Ο μετασχηματισμός του ρόλου των ανώτατων στελεχών, είχε ξεκινήσει πολύ πριν την εκδήλωση της πανδημίας. Η έρευνα της EY, CEO Imperative Study 2019, αποκάλυψε ότι μόλις το ένα τρίτο των διευθύνοντων συμβούλων εταιρειών της κατάταξης Forbes 2000, των μελών διοικητικών συμβουλίων και των θεσμικών επενδυτών που συμμετείχαν στην έρευνα, πίστευαν ότι οι ρόλοι των ανώτατων στελεχών, όπως είναι διαμορφωμένοι σήμερα, είναι επαρκείς για να ανταποκριθούν στις προκλήσεις και τις ευκαιρίες της επόμενης δεκαετίας.
Σχεδόν όλοι οι διευθύνοντες σύμβουλοι ανέφεραν ότι προσέθεσαν έναν καινούριο ρόλο ανώτατου στελέχους τα τελευταία πέντε χρόνια, με τον διευθυντή καινοτομίας, τον διευθυντή ψηφιακής τεχνολογίας και τον διευθυντή στρατηγικής να αποτελούν την πλειονότητα των προσθηκών αυτών. Τρεις στους τέσσερις διευθύνοντες συμβούλους που έλαβαν μέρος στην έρευνα, δήλωσαν ότι εξετάζουν τις πιθανότητες αλλαγής ή προσθήκης νέων ρόλων, με τον ψηφιακό μετασχηματισμό, την καινοτομία και την Τεχνητή Νοημοσύνη να θεωρούνται ως τα κυριότερα κενά επιχειρησιακών δυνατοτήτων που πρέπει να καλυφθούν.
Αυτό το κύμα αλλαγής πιθανότατα θα επιταχυνθεί, ως συνέπεια της μεταβαλλόμενης φύσης των προκλήσεων που αντιμετωπίζουν οι ηγέτες των επιχειρήσεων: η έρευνα της EY κατέδειξε ότι η πλειοψηφία (57%) των διευθύνοντων συμβούλων εταιρειών της κατάταξης Forbes 2000, πιστεύουν ότι η ανάληψη ενός πιο ενεργού ρόλου στην αντιμετώπιση των παγκόσμιων προκλήσεων, επιδρά θετικά για τις μεγάλες εταιρείες.
Η κλιματική επιστήμη και η ικανότητα διαχείρισης των αυξημένων απαιτήσεων για απαλλαγή από τις εκπομπές άνθρακα, αποτελούν κρίσιμες παραμέτρους σήμερα. Παρομοίως, η ανάγκη για εξειδίκευση στη συμπεριφορική επιστήμη αυξάνεται, δεδομένου του ισχυρού σοκ που προκάλεσε η πανδημία και του φόβου, αλλά και της αβεβαιότητας, που προκλήθηκαν ως επακόλουθο του lockdown. Θα επιζητούν πλέον οι άνθρωποι περισσότερο την προσωπική επαφή ή θα προτιμούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης; Μπορεί η κοινή εμπειρία του COVID-19 να ενισχύσει την κοινωνική εμπιστοσύνη και την αλληλεγγύη, ή απλά θα τις φθείρει; Πώς θα αλλάξουν οι τρόποι με τους οποίους συναντιόμαστε, συνεργαζόμαστε και διασκεδάζουμε;
Εξαιτίας του υψηλού βαθμού ρίσκου που χαρακτηρίζει τη διαδικασία λήψης αποφάσεων, τώρα είναι η καταλληλότερη στιγμή για τις ηγεσίες να αξιολογήσουν την επάρκεια των ρόλων των ανώτατων στελεχών, υπό το πρίσμα των προκλήσεων και των ευκαιριών που θα δρομολογηθούν ως συνέπεια του COVID-19.
Ηγέτες έναντι ακολούθων
Υπάρχουν σαφείς διαχωρισμοί μεταξύ των ηγετών και των απλών ακολούθων σε αυτό το ζήτημα. Οι διευθύνοντες σύμβουλοι που ηγούνται δυναμικά, συνδέουν τον εταιρικό σκοπό με την αντιμετώπιση των παγκόσμιων προκλήσεων, ενσωματώνοντας στην εταιρική στρατηγική ένα πλάνο αντιμετώπισής τους. Χρησιμοποιούν, επίσης, την οικονομική επιφάνεια των οργανισμών τους για να δρομολογήσουν απαραίτητες αλλαγές σε τομείς, όπως η εφοδιαστική αλυσίδα, το ρυθμιστικό περιβάλλον και το εργατικό δυναμικό.
