5 minuten 3 feb. 2021

Wat maakt familiebedrijven zo slagkrachtig?

Door Eric Van Hoof

EY België Assurance Partner

Dienstverlening aan nationale, internationale en multinationale ondernemingen. Ondersteuning van familiebedrijven, hun eigenaren en hun managers, waar ook ter wereld.

5 minuten 3 feb. 2021

Dat familiebedrijven vaak veerkrachtiger en performanter zijn heeft te maken met een aantal gedragen waarden, net die waarden die je ook in het DNA van EY aantreft.

Het familiale karakter van familiebedrijven zorgt ervoor dat ze vaak een heel gelijkaardig DNA hebben. Maar wat hun sterkte is, kan ook een zwakte worden. Tegenover de stabiliteit van een langetermijnvisie, kunnen divergerende meningen over de te volgen koers verlammend werken. Dankzij de ruime en doorheen de jaren opgebouwde expertise begeleidt EY talrijke familiebedrijven in hun groeitraject en professionalisering.

Hoe familiebedrijven definiëren

Er bestaan verschillende manieren om familiebedrijven te omschrijven, maar wellicht is de belangrijkste definitie samen te vatten in het antwoord op volgende vraag: staat er een familie of meerdere families achter het aandeelhouderschap en hebben ze de intentie om het familiebedrijf over te dragen aan de volgende generaties? En vertaalt zich dat vervolgens in een zekere standvastigheid en langetermijnkijk op het beleid? Is het antwoord bevestigend, dan kan op de bewuste onderneming het label 'familiebedrijf' gekleefd worden. Vaak wordt het economisch belang van dit type bedrijven onderschat. Hanteert men de zonet geschetste definitie, dan zijn familiebedrijven goed voor 77% van alle Belgische bedrijven met personeel. Samen zijn ze goed voor 1/3de van het bruto binnenlands product en tekenen ze voor net niet de helft van de tewerkstelling.

Familiaal karakter levert veerkracht en performantie op

Kijkt men naar de elementen die zo kenmerkend zijn voor familiebedrijven, dan komen een aantal zaken steevast terug. Het langetermijndenken is er één van. Familiebedrijven zijn zich bewust dat wat ze vandaag doen geen eindig verhaal is, maar dat een volgende generatie de fakkel zal overnemen. Die lange termijn vertaalt zich in duurzamere verhoudingen met zowel hun klanten, leveranciers als personeelsleden. Al te lang hebben familiebedrijven de reputatie meegekregen om te weinig deugdelijk bestuur in te bouwen en niet voldoende transparant te zijn, alleen strookt dit niet meer met de realiteit van vandaag. Je merkt trouwens dat bij veel familiebedrijven de laatste jaren een grote openheid is ontstaan rond extern management. Elke situatie is natuurlijk anders, maar wanneer familiebedrijven groeien, en ook internationaler worden, is het soms niet gemakkelijk om binnen de familie iemand te vinden die in deze omstandigheden kan en wil leidinggeven, én hier bovendien het juiste profiel voor heeft. Een onderzoek van denktank Itinera uit 2019 toonde aan dat familiebedrijven gemiddeld performanter zijn dan niet familiale bedrijven. Er zijn ook al heel wat interdisciplinaire studies verschenen waaruit blijkt dat ze ook meer veerkracht aan de dag leggen.

Meningsverschillen zijn de achilleshiel

Een reëel risico is dat de familie die het verschil maakt in goede zin ook hetgeen kan zijn dat het bedrijf schade berokkent. Zich vastklampen aan de zaken zoals men ze altijd gedaan heeft kan een liability worden. Zeker als daarover meningsverschillen bestaan en belangrijke toekomstvragen het voorwerp van discussie worden. Als familiebedrijven het niet overleven is dat vaak het gevolg van familievetes, discussies, het gebrek aan communicatie of een laattijdige voorbereiding van de overdracht.

Net zoals de meeste familiebedrijven, plaatsen ook wij als EY onze langetermijnstakeholders duidelijk centraal.

EY als vertrouwenspartner van de familiale ondernemingen

Dat EY zich in het bijzonder interesseert in familiebedrijven en er zich rond profileert is niet toevallig. Het volstaat een blik te werpen op het DNA van ons bedrijf om te zien dat we heel wat kenmerken vertonen die doorgaans karakteristiek zijn voor familiebedrijven. Ons motto is 'Building a better working world', wat nauw aansluit bij de kijk op lange termijn en de drang naar een sterke maatschappelijke impact die zo kenmerkend is voor familiebedrijven. Ook wij plaatsen de stakeholders centraal. Ons ondernemerschap draait niet enkel rond winst, maar ook rond het streven naar een gezond evenwicht tussen de cijfers, onze klanten, leveranciers en natuurlijk ook onze medewerkers. Deze natural fit is ook een direct gevolg van onze multidisciplinaire aanpak en de expertise die we in huis hebben. Deze beslaat tal van domeinen, van het opbouwen van familiecharters en bijhorende juridische documenten over belastingadvies, ondersteuning voor overnames en partnerships, audit, vraagstukken rond successierechten en zelfs HR-strategie. We zijn een one-stop-shop voor familiebedrijven.

Model om te meten

De opgebouwde ervaring met familiebedrijven van diverse omvang en met vaak erg uiteenlopende activiteiten leidde tot een heus holistisch model, het EY DNA model van de familiebedrijven. Dit is een hulpmiddel dat familiebedrijven in staat moet stellen een goed beeld te krijgen van waar ze staan. En op basis van dit model gaan wij als EY de discussie met hen aan over hun langetermijnvisie. Waar willen ze naartoe? En wat is daarvoor nodig? Met het 'Are you future-proof?'-concept dat dit jaar gelanceerd wordt, en dankzij onze ruime diensten, kunnen we echte meerwaarde voor hen creëren. ‘Future Proof’ bestaat erin na te denken over wat morgen duurzame groei zal blijven opleveren. EY biedt hierbij de mogelijkheid om aan de hand van drie collaboratieve workshops die steunen op onze jarenlange ervaring met succesvolle groeiondernemingen het traject op te bouwen om de langetermijnvisie van de familie te realiseren. Daar hangt een strategisch denkluik aan vast, gekoppeld met een ‘seven drivers of growth’-sessie waarbij de zeven pijlers die kenmerkend zijn voor sterke groeibedrijven onder de loep genomen worden, en uiteindelijk een sessie rond de familiewaarden en hoe deze naar de toekomst kunnen blijven bloeien. 

Waar het langetermijndenken de sterkte is van een familiebedrijf, zijn meningsverschillen over de te volgen koers, gebrek aan communicatie en een laattijdige voorbereiding van de overdracht hun grootste bedreigingen.

Award en NextGen-initiatieven

De jaarlijkse ‘Family Business Awards of Excellence’ die wij als EY met onze partners BNP Paribas Fortis, FBN Belgium, Guberna en Mediafin organiseren wordt wel eens in één adem genoemd met de ‘Onderneming van het Jaar’-verkiezing. Het betreft echter een apart initiatief waarbij andere klemtonen worden gelegd. Groei op korte termijn is hier wat minder belangrijk; er wordt vooral gekeken naar zaken als deugdelijk bestuur, op familiaal en bedrijfsvlak, de maatschappelijke impact van de onderneming alsook de waardecreatie over de generaties heen. We zoeken best practices, mooie voorbeelden die andere familiebedrijven kunnen inspireren en waar ook wij uit leren. Dit draagt bij tot onze expertise, waar dan finaal alle familiebedrijven de vruchten van plukken. Ook onze NextGen-initiatieven zoals de EY NextGen Academy, een zomerprogramma van één week voor de jonge opvolgers tussen 18 en 30, opgezet in samenwerking met kwalitatieve business schools zoals St-Gallen, INSEAD en Kellogg, alsook onze ‘Tomorrow’s Legacy’-netwerksessies voor jonge professionals, hebben als doel bij te dragen tot het langetermijnsucces van familiebedrijven.

Nieuwsbrieven EY België

Schrijf u in voor één van onze nieuwsbrieven en blijf op de hoogte van de nieuwste inzichten, events en meer.

Inschrijven

Samenvatting

Tal van onderzoeken en studies weerleggen de mythes. Rond familiebedrijven hangt vaak een aura van gebrek aan deugdelijk bestuur en transparantie, alleen zien de feiten er wel anders uit. Vaak combineren ze precies de stabiliteit van langetermijndenken met een moderne bedrijfsvoering. En dat maakt hen performanter en veerkrachtiger. Doorheen de jaren werd net dit type bedrijven een specialiteit van EY. We koppelen onze expertise aan specifieke diensten en creatieve initiatieven om zo samen écht het verschil te maken.

Over dit artikel

Door Eric Van Hoof

EY België Assurance Partner

Dienstverlening aan nationale, internationale en multinationale ondernemingen. Ondersteuning van familiebedrijven, hun eigenaren en hun managers, waar ook ter wereld.