Hoe EY's kosten-batenanalyse OVAM ondersteunt bij ontwikkeling asbestbeleid

Welk asbestafbouwbeleid voert men best om deze maatschappelijk relevante uitdaging aan te gaan?

De Vlaamse regering besliste in 2014 om een asbestafbouwbeleid in te voeren. Welk type beleid is hiervoor het meest geschikt? Welke kosten en welke voordelen zijn eraan verbonden?Om op deze vragen een onderbouwd antwoord te bieden, werkte de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (OVAM) samen met EY.

OVAM geeft als overheidsdienst onder meer richting aan het Vlaams beleid rond afval. Daaronder valt ook het uitstippelen van een efficiënte aanpak voor de afbouw van asbest in Vlaanderen.
Tijdens de twintigste eeuw werd asbest op grote schaal in producten en gebouwen verwerkt. Ondertussen is iedereen zich echter van de gezondheidsrisico’s bewust. Welk afbouwbeleid voert men best om deze maatschappelijk relevante uitdaging aan te gaan?

Gefundeerde reguleringsimpactanalyse

Ter voorbereiding van de nieuwe beleidsmaatregel stelde EY eerst een uitgebreide reguleringsimpactanalyse (RIA) samen. Daarvoor bracht EY samen met OVAM de positieve en negatieve effecten van de verschillende beleidsopties in kaart en onderzocht welk scenario het meest geschikt is en waarom.

Het uitgebreide rapport analyseerde drie scenario’s:

• de huidige situatie verderzetten zonder asbestafbouwbeleid
• Vlaanderen asbestvrij maken
• Vlaanderen asbestveilig maken, wat betekent dat men enkel asbest verwijdert afhankelijk van de staat waarin het asbest zich bevindt

Beleid met de grootste gezondheidsimpact

EY werkte vervolgens in nauwe samenwerking met OVAM een maatschappelijke kosten-batenanalyse (MKBA) uit voor alle scenario’s. Naast een kostenraming werden de positieve effecten op onder andere de bevolkingsgezondheid, de waarde van vernieuwde materialen en een daling van de algemene medische kosten ingeschat.
EY baseerde zich daarvoor op academische bronnen en officiële cijfers, zoals van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). Het derde scenario bleek maatschappelijk het meest gunstige, omdat men een groot deel van de gezondheidswinsten realiseert en de kosten voor asbestverwijdering beperkt tot risicovolle materialen.
De onafhankelijke en onderbouwde analyse van EY vormde uiteindelijk de basis voor de meest optimale beleidsmaatregelen op maatschappelijk vlak. In 2018 gaf de Vlaamse regering haar goedkeuring voor een actieplan om Vlaanderen uiterlijk tegen 2040 asbestveilig te maken door:

• asbestinventarisatie tegen 2032
• versnelde verwijdering van risicovolle asbesttoepassingen tegen 2034 en 2040
• ondersteuning van asbestverwijdering

De maatschappelijke kosten-batenanalyse van EY toont aan dat een beleid om Vlaanderen asbestveilig te maken zo’n 2.000 vroegtijdige overlijdens kan voorkomen gedurende een periode van 50 jaar.