Auditcommissies spelen een belangrijke rol in het borgen van de kwaliteit van de accountantscontrole. Auditcommissies adviseren de raad van commissarissen over de voordracht van de externe accountant en zij monitoren de wettelijke controle van de jaarrekening. De raad van commissarissen geeft met hulp van de auditcommissie zijn visie op het controleplan, op de belangrijkste bevindingen van de controle en op de controleverklaring (inclusief de key audit matters). De commissarissen evalueren tot slot het functioneren en de onafhankelijkheid van de accountant. Audit quality indicators (AQI’s) kunnen op verschillende momenten in dit proces ondersteuning bieden aan auditcommissies.
AQI’s staan volop in de schijnwerpers. Vanaf september 2020 zijn onder leiding van de kwartiermakers, die zijn aangesteld door de minister van financiën naar aanleiding van het rapport van de Commissie Toekomst Accountancysector (CTA), werkgroepen aan de slag gegaan om AQI’s te bepalen.[1] AQI’s kunnen een bijdrage leveren aan de (leidende) rol van de auditcommissie zoals de Autoriteit Financiële Markten (AFM) die ziet voor auditcommissies. In haar recente rapport over de rol van auditcommissies bij Organisaties van Openbaar Belang deelt de AFM aanbevelingen om auditcommissies te versterken in hun rol bij controle jaarrekening.
Dit artikel bevat handvatten voor auditcommissies om concreet met AQI’s aan de slag te gaan.[2]
Auditcommissies, controlekwaliteit en AQI’s
Toezichthouders, beroepsorganisaties en accountantsorganisaties leggen steeds meer nadruk op het meten van controlekwaliteit. Het CTA-rapport uit 2020 stelt: ‘Om de kwaliteit van de wettelijke controles beter inzichtelijk te maken en de komende jaren te toetsen dienen op korte termijn AQI’s voor alle relevante niveaus te worden vastgesteld. Deze moeten eenduidig zijn, (centraal) publiek beschikbaar en gecontroleerd door de toezichthouder’.
AQI’s kunnen dus voor meerdere partijen in de keten toegevoegde waarde hebben. Aangezien auditcommissies verantwoordelijkheden hebben ten aanzien van de aanstelling en het beoordelen van de accountant, is het belang van AQI’s hierbij onmiskenbaar. De auditcommissie kan lastig inschatten waaraan de accountant zijn aandacht besteedt en in welke mate dit is afgestemd met het bestuur en met andere betrokkenen. AQI’s dragen bij aan het oplossen van dit probleem, omdat AQI’s belangrijke aspecten van de controle meetbaar maken. AQI’s zijn een hulpmiddel dat inzicht creëert en samenwerking kan stimuleren tussen accountant, bestuur en auditcommissie. AQI’s kunnen auditcommissies ondersteunen bij het objectief evalueren van het functioneren van de accountant, ten aanzien van controlekwaliteit.