Hoe kunnen we het governancemodel van organisaties innoveren voor krachtig toezicht op langetermijnwaardecreatie en verduurzaming? Dat is de vraag die wordt opgeworpen door Auke de Bos, Erwin Capitain en Olaf Smits van Waesberghe. Hun voorstel: roep er een nieuwe strategiecommissie binnen de raad van commissarissen (ESG) voor in het leven, die het bestuur kan uitdagen. ‘We willen toch allemaal een leefbare wereld achterlaten voor onze kinderen en hun kinderen?’
Het begrip ESG (environment, social and governance) zingt rond in de Nederlandse bestuurskamers, mede onder druk van maatschappelijke verwachtingen én de exponentieel toenemende Europese wet- en regelgeving. De komende jaren moeten grote ondernemingen gaan voldoen aan de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) en de European Sustainability Reporting Standards (ESRS). Bedrijven moeten extern verantwoording gaan afleggen over hun duurzaamheidsbeleid in brede zin. De traditionele verslaglegging moet zich dus verbreden en zich niet langer alleen richten op financiële informatie, maar ook op niet-financiële risico’s en prestatiecriteria.
Vóór je als organisatie verantwoording kunt afleggen over het duurzaamheidsbeleid, moet je het ESG-gedachtegoed eerst integreren in strategie en bedrijfsvoering. En daar gaat het natuurlijk om. Veel bestuurders en commissarissen worstelen echter met die concrete vertaling. Bovendien gaat de aandacht nog vooral uit naar de E (de impact op de natuurlijke omgeving), al een stuk minder naar de S (het nemen van sociale verantwoordelijkheid) en nog bijna helemaal niet naar de G: de verankering van duurzaamheid in de governance. Terwijl juist die verankering in alle facetten van het bestuur en toezicht ervoor kan zorgen dat de organisatie zich daadwerkelijk maatschappelijk verantwoord gaat gedragen én transparant is over de impact op de samenleving.
Hoe kunnen we de governance van organisaties kantelen, innoveren en moderniseren tot een krachtige motor voor langetermijnwaardecreatie en ESG, zodat goed bestuur synoniem wordt met maatschappelijk verantwoord bestuur? Een van de ideeën die zich daarbij opdringen is het instellen van een speciale commissie in de raad van commissarissen, aldus Auke de Bos, Erwin Capitain en Olaf Smits van Waesberghe. Ze vertegenwoordigen verschillende rollen in het governanceveld. De Bos is hoogleraar Bedrijfseconomie aan Erasmus Universiteit Rotterdam en bestuurder bij EY Accountants. Capitain is commissaris en toezichthouder bij enkele ondernemingen en pensioenfondsen en bestuurslid van NR Governance. Olaf Smits van Waesberghe is directeur van NR Governance, dat zich bezighoudt met executive search, zelfevaluaties van boards, opleiding van commissarissen en toezichthouders en kennisontwikkeling op het gebied van goed bestuur en toezicht.
De Bos, Capitain en Smits van Waesberghe pretenderen niet de wijsheid in pacht te hebben, benadrukken ze. Ze willen juist graag de discussie aangaan met bestuurders en commissarissen over ESG en de wenselijkheid van een speciale commissie voor goed toezicht daarop. Deze rondetafeldiscussie vormt dan ook vooral een eerste verkenning van het terrein.