Een lokaal perspectief
Duurzaamheidsrisico's zijn geen marginale aspecten waar bedrijven zich zijdelings mee bezig kunnen houden, maar de centrale risico's van onze tijd. Het is noodzakelijk om deze risico’s zowel in brede zin als in detail aan te pakken.
Bedrijven moeten nagaan welke ESG-risico's zij het in het bijzonder lopen en een passende manier vinden om daarmee om te gaan. Het gaat om vragen zoals: welke ESG-risico’s lopen wij? Welke aanpak moet worden gebruikt om ze te beheersen? En welke concrete stappen zijn nodig?
Waarom ESG-risico's elk bedrijf raken
De termen 'ESG', 'duurzaamheid' en 'maatschappelijk verantwoord ondernemen' worden vaak door elkaar gebruikt. Er zijn veel belangrijke onderwerpen die vallen onder ESG en de bijbehorende risico's. Hier is een selectie:
Vele risico's zijn nieuw voor bedrijven. Voor sommige geldt dat bedrijven ze al hebben opgenomen in hun risicobeheer. Daarnaast geldt voor sommige ESG-risico’s dat ze voor alle bedrijfstakken identiek zijn, terwijl andere risico’s bedrijfstak specifiek zijn. Bedrijven die zich minder zorgen maken over bijvoorbeeld klimaatverandering en de gevolgen daarvan, moeten zich niet veilig voelen. Een materialiteitsanalyse kan verborgen risico’s aan het licht brengen.
De afdeling risicobeheer moet de ESG-risico's in haar richtlijnen en methodologieën integreren. Ondernemingen die proactief leiding geven, kunnen op lange termijn duurzamere resultaten boeken die waarde toevoegen voor alle belanghebbenden.
Organisaties die daarentegen te lang wachten zich aan te passen, snijden niet alleen zichzelf af van investeringsbronnen en zakelijke kansen, maar zullen tevens reputatieschade oplopen en de woede van investeerders, klanten en andere groepen op de hals halen.
Regelgeving neemt in rap tempo toe en aan bedrijven worden steeds hogere eisen gesteld. Neem als voorbeeld de Sustainable Development Goals van de Verenigde Naties, de rapporten van het Intergovernmental Panel on Climate Change, de Green Deal van de EU of de resultaten van COP26 in Glasgow. Momenteel wordt de discussie in de EU aangezwengeld door de regelgeving voor niet-financiële verslaglegging (Corporate Sustainability Reporting Directive, CSRD), waarin ook bepalingen over het beheer van ESG-risico’s zijn opgenomen.
Hoe bedrijven ESG-risico's moeten beheren
Op dit moment lopen sommige bedrijven vooral achter de veranderingen aan omdat zij ESG-onderwerpen op ad-hoc basis blijven behandelen. Zonder duidelijke richtlijnen is het moeilijk om de benodigde informatie consistent, vergelijkbaar en controleerbaar te verzamelen. Om nog maar te zwijgen over het nemen van strategische lange termijn beslissingen. Dit maakt het onmogelijk voor bedrijven om nieuwe wegen in te slaan.
In plaats van veranderingen primair door de rapportagelens te bekijken, moeten bedrijven zichzelf de volgende fundamentele vragen stellen:
- Is onze strategie nog steeds de juiste?
- Hoe moeten we ons bedrijfsmodel aanpassen in het kader van de duurzaamheid en de daarmee gepaard gaande risico's?
Hoe EY kan helpen
EY Sustainability. Duurzaamheid, hard gemaakt
Veranker duurzaamheid in je hele organisatie.
Aangezien ESG-risico’s iedereen wereldwijd aangaan, moet de aanpak ook holistisch zijn.
ESG-risico's beïnvloeden de hele waardeketen van een onderneming en alle belanghebbenden. In de toeleveringsketen kunnen de volgende gebieden onder meer relevant zijn:
- Inkoop: mensenrechten, biodiversiteit (afhankelijk van de productie van grondstoffen)
- Productie: grondstoffen, verpakking, water (productie, koeling), energie, vervuilende emissies
- Distributie/magazijn: aard van het wagenpark, transportroutes (waterwegen)
- Werknemers: diversiteit, bedrijfsveiligheid
Werknemers vormen een belangrijke groep belanghebbenden waarvan de prioriteiten veranderen. Wie duurzaamheid overtuigend voorstelt en uitdraagt, heeft een concurrentievoordeel in de ‘war on talent’.
Het aantal groepen belanghebbenden waarmee bedrijven rekening moet houden wordt steeds groter. Denk aan de volgende groepen:
- Gemeenschappen op de locaties die de voordelen van de activiteiten van een bedrijf willen voelen.
- Klanten en consumenten die steeds meer vraagtekens zetten bij de duurzaamheid van producten en eisen stellen in het kader van de levenscyclusanalyse, gegevensbescherming, enz.
- Beleggers en regelgevers die tegenwoordig veel meer belang hechten aan ESG-kwesties dan in het verleden.
Door rekening te houden met deze groepen kunnen zij in een katalysator veranderen. Het doel is om holistisch over duurzaamheid na te denken, op het niveau van strategie, bedrijfsmodel, organisatiestructuur, processen, enzovoort.
Wie alleen maar reageert, kan geen nieuwe wegen inslaan. Wat nodig is, is een gecoördineerde, strategische aanpak van het beheer van ESG-risico's.
Dit kan worden bereikt door te netwerken en een leidende rol te nemen. Bedrijven hebben een gecoördineerde, strategische aanpak voor het beheer van ESG-risico’s nodig.
Wat bedrijven op dit moment kunnen doen
Het is geen kwestie van het opzetten van een parallel risicobeheer voor ESG-kwesties. De aanpak van ESG-risico’s moet worden geïntegreerd in de bestaande structuren en het uitvoerend gedrag van organisaties. Dit kan door middel van drie stappen
1. Communiceer met belanghebbenden
De hierboven genoemde belanghebbenden zijn niet alleen relevant wanneer de problemen acuut worden. Bedrijven moeten belanghebbenden en hun verwachtingen consequent in het vizier houden en gestructureerd evalueren met een stakeholdermatrix:
- Met welke groepen communiceren?
- Op welke manier?
- Hoe moeten zij worden geïntegreerd in de communicatiestrategie van de onderneming?
2. Structureer gegevens voor de rapportageverplichting
Het rapporteren over duurzaamheidskwesties is vaak lastig vanwege het feit dat de benodigde informatie verspreid is door de organisatie.
Voorbeeld: een rapport is vereist over de diversiteit van het personeelsbestand per land, specialisatie of geslacht. Wie nu, als gedecentraliseerd bedrijf, deze informatie moet gaan zoeken in verspreide Excel-spreadsheets, heeft een probleem.
Daarom is voor geïntegreerd beheer en rapportage van ESG-risico’s het volgende van groot belang:
- Als een bedrijf kan voorzien dat het bepaalde gegevens nodig heeft, moet het er ook voor zorgen dat toegang en audit-proof evaluatie op elk gewenst moment mogelijk zijn.
- Gegevens moeten op een gestructureerde manier beschikbaar zijn om geïntegreerde en geaggregeerde rapportering mogelijk te maken.
- Vergelijkbaar met verkoop, uitgaven en belastingdruk, moet deze informatie automatisch convergeren. De kwaliteit van de gegevens moet zonder manuele input gewaarborgd zijn.
Om dit mogelijk te maken moeten processen, controles en verantwoordelijkheden worden gedefinieerd. Daarbij kan gebruik worden gemaakt van de ervaring en structuren van bestaande interne controlesystemen.
3. Breid het risicobeheersysteem uit
Naast langetermijndenken en het uitbreiden van gegevensbronnen wordt het integreren van ESG-risico's in het algehele risicobeheerproces een belangrijk onderdeel van deze bredere aanpak. Een bedrijf dat ESG-risico's op een gestructureerde manier vastlegt en nadenkt over hoe het erop zou kunnen reageren, wordt minder snel opgeschrikt door problemen.
Dit houdt in dat bij de risicoanalyse een breed scala aan mogelijke parameters moet worden betrokken. Kortom: van het waterpeil van belangrijke transportroutes tot de mensenrechtensituatie op verschillende locaties, er is veel om rekening mee te houden.
Ook hier is het van cruciaal belang om niet pas op problemen te reageren als ze niet langer over het hoofd kunnen worden gezien, maar om ESG-risico's planmatig, tijdig en regelmatig te analyseren en passende controles in te stellen.
Om deze veranderingen te laten werken, moeten bedrijven interne capaciteiten en competenties opbouwen. De tijd dat bedrijven ermee weg kwamen om duurzaamheid voornamelijk aan public relations over te laten, is voorbij.
In de holistische benadering hebben diverse afdelingen contactpunten: Of het nu gaat om compliance, risicobeheer of human resources - de verwevenheid met het gebied van duurzaamheid moet actief worden gezocht, de samenwerking moet worden gedefinieerd en de integratie in bestaande risicobeheerstructuren moet worden bevorderd.
Lees meer
Samenvatting
Goed gestructureerd ESG-risicobeheer vergemakkelijkt de onomkeerbare weg naar meer duurzaamheid. Dit creëert nieuwe waarde voor alle betrokken partijen, leidt tot betere prestaties op de lange termijn en verhoogt de waarde van ondernemingen - voor investeerders, voor de samenleving en voor de wereld als geheel.
