W odpowiedzi na zmieniające się potrzeby informacyjne inwestorów oraz na szersze oczekiwania społeczne dotyczące roli przedsiębiorstw w społeczeństwie opracowano szereg ram, metodologii i wskaźników sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju. Istnienie wielu ram i metodologii o różnych perspektywach jest sprzeczne z głównym celem jakim są jednolite globalne standardy.
Ustanowienie globalnych standardów związanych ze zrównoważonym rozwojem
Wskaźniki IBC są imponującym osiągnięciem, ale to dopiero początek. Teraz nadszedł czas na konsolidację, zebranie wiedzy i zdobytego przez lata doświadczenia w celu opracowania globalnego zestawu standardów związanych ze zrównoważonym rozwojem.
Wiodącą rolę odgrywa tutaj Fundacja Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej (MSSF), której powiernicy wydali 30 września 2020 r. dokument konsultacyjny dotyczący sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju. W dokumencie tym zapytano interesariuszy czy Fundacja powinna odgrywać rolę w ustanawianiu globalnych standardów w zakresie zrównoważonego rozwoju oraz czy oprócz jej obecnej roli jako podmiotu ustanawiającego standardy sprawozdawczości finansowej jej działania w zakresie ustanawiania standardów powinny zostać rozszerzone w tym obszarze.
Powiernicy zaproponowali utworzenie Rady ds. Standardów Zrównoważonego Rozwoju (SSB), która byłaby zarządzana przez Fundację pod warunkiem spełnienia określonych warunków. Wymogi te obejmują wsparcie ze strony interesariuszy i interakcję z nimi, strukturę zarządzania, rekrutację, zasoby i finansowanie oraz zapewnienie spójności i synergii ze sprawozdawczością finansową.
Fundacja jest dobrze przygotowana do utworzenia i nadzorowania instytucji ustanawiającej standardy raportowania w zakresie zrównoważonego rozwoju w sposób, który spełniłby te wymagania oraz inne kluczowe kryteria. W związku z tym EY popiera rekomendację powierników, aby zaangażować się w ten proces poprzez rozwój SSB, która będzie promować globalne standardy raportowania w zakresie zrównoważonego rozwoju i ułatwiać lepsze powiązanie między informacjami finansowymi i niefinansowymi. Pomoże to firmom w raportowaniu ich długoterminowej wartości dla inwestorów i innych interesariuszy, w tym całego społeczeństwa.
Jednym z kluczowych spostrzeżeń jest to, że Fundacja koncentrowała się dotychczas na sprawozdawczości finansowej, co sprawia, że niezwykle ważne jest, aby struktura zarządzania posiadała zrównoważony skład rad nadzorczych oraz odpowiednią wiedzę techniczną w zakresie sprawozdawczości dotyczącej zrównoważonego rozwoju. Dlatego też w przypadku projektu zrównoważonego rozwoju Fundacja będzie potrzebowała, aby pracownicy i członkowie zaangażowanych organów zarządzających posiadali wysokie umiejętności techniczne i doświadczenie w zakresie różnych aspektów raportowania dotyczącego zrównoważonego rozwoju.
Rynki kapitałowe a podejście wielopodmiotowe
Obecnie misją Fundacji jest dostarczanie solidnych, wiarygodnych i przejrzystych informacji, które stanowią podstawę decyzji głównych użytkowników sprawozdań finansowych. W związku z tym niektórzy interesariusze zasugerowali, że proponowana SSB powinna skupić się na dostarczaniu informacji o skutkach istotnych zdarzeń dla spółki ponieważ wspierałoby to decyzje tych samych głównych użytkowników (podejście oparte na rynkach kapitałowych).
Inni poszli jednak dalej proponując opracowanie standardów zrównoważonego rozwoju, które wymagałyby od przedsiębiorstwa ujawnienia również jego wpływu na szeroko rozumiane środowisko. Ujawnienia te dotyczą zazwyczaj kwestii, które są istotne dla zrozumienia wpływu firmy na jej środowisko przez wielu interesariuszy (podejście wielostronne).
Inwestorzy i inni uczestnicy rynku w sposób naturalny skupiają się na informacjach dotyczących zrównoważonego rozwoju istotnych z perspektywy inwestycji. Takie jest podejście rynków kapitałowych. Jednak przyjęcie i zobowiązanie się do przestrzegania globalnych standardów wymaga wkładu ze strony szerokiego grona uczestników. Odpowiedzialność za zrównoważony rozwój jest szeroka i podejście oparte na rynkach kapitałowych może nie dać pełnego obrazu sytuacji w tym zakresie.
Różnica pomiędzy wspomnianym podejściem będzie się z czasem zacierać, w miarę jak coraz wyraźniejsze będą powiązania pomiędzy efektami zewnętrznymi a bezpośrednim lub pośrednim wpływem na przyszłe przepływy pieniężne spółki. A ponieważ wartości społeczne i finansowe są coraz bardziej zbieżne, inwestorzy uświadomią sobie, że choć wpływ firmy na środowisko może nie mieć dziś bezpośrednich konsekwencji w postaci przepływów pieniężnych, to może prowadzić do regulacji, działań i zachowań, które będą miały wpływ na długoterminową wartość i rentowność firmy.
Dlatego też coraz trudniejsze będzie rozróżnienie między tym, co jest istotne dla inwestorów, a tym, co jest istotne jedynie dla innych interesariuszy. W przypadku przyjęcia podejścia opartego na rynkach kapitałowych, kwestię tę należy ponownie rozważyć po zdobyciu przez podmiot ustalający normy pewnego doświadczenia w ustanawianiu norm zrównoważonego rozwoju.
Zewnętrzna weryfikacja raportów ESG
Kolejną ważną kwestią jest to, czy informacje dotyczące zrównoważonego rozwoju, które mają być ujawnione, powinny podlegać zewnętrznej niezależnej weryfikacji. Powiernicy Fundacji stwierdzili, że aby globalnie osiągnąć spójne praktyki w zakresie raportowania kwestii związanych ze zrównoważonym rozwojem, informacje te będą musiały być poddane zewnętrznej ocenie.
Celem SSB powinno być opracowanie globalnych standardów zrównoważonego rozwoju, które mogą być oceniane z wykorzystaniem odpowiednich standardów zawodowych, tak aby ich wynikiem były właściwe, kompletne, wiarygodne, neutralne i zrozumiałe informacje. Aby uniknąć dezorientacji wśród użytkowników, kluczowa jest porównywalność pomiędzy poziomem pewności w przypadku działań na rzecz zrównoważonego rozwoju a poziomem pewności stosowanym przy badaniu sprawozdań finansowych.
Biorąc pod uwagę, że uzyskanie racjonalnego zapewnienia (ang. reasonable assurance) odnośnie raportów ESG, przynajmniej w krótkim okresie może stanowić wyzwanie ze względu na stosunkowy brak dojrzałości i odpowiednich umiejętności to poziom ograniczonego zapewnienia (ang. limited assurance) może być tymczasowym rozwiązaniem. Wymagałoby to minimalnego nakładu pracy, który powinien zaowocować gotowością do racjonalnego zapewnienia w perspektywie średnio- i długoterminowej.
Jak EY może pomóc
Długoterminowa wartość (ang. long-term value) i odporność firmy są coraz częściej postrzegane jako czynniki związane z wartością, którą firma może zapewnić zarówno inwestorom oraz szerszej grupie udziałowców, w tym całemu społeczeństwu.
Szukamy nowego podejścia do raportowania związanego ze zrównoważonym rozwojem
Zrównoważony rozwój i raportowanie związane ze zrównoważonym rozwojem stały się kluczowe w dzisiejszym środowisku biznesowym. Interesariusze w coraz większym stopniu polegają na informacjach niefinansowych dostarczanych przez firmy, aby podejmować świadome decyzje. Długoterminowa wartość i odporność firmy są coraz częściej postrzegane jako czynniki związane z wartością, którą firma może zapewnić zarówno inwestorom, jak i większej grupie interesariuszy, w tym całemu społeczeństwu.
Standardy raportowania ESG mogą przyczynić się do przejrzystości i spójności w sprawozdawczości. Powyższe argumenty w porę przypominają, że istnieje pilna potrzeba opracowania globalnie akceptowanych standardów raportowania w zakresie zrównoważonego rozwoju oraz kompleksowych globalnych ram raportowania.
Podsumowanie
Istnieje pilna potrzeba stworzenia globalnych standardów raportowania w zakresie zrównoważonego rozwoju. W ostatnich latach pojawiło się wiele inicjatyw dotyczących raportowania ESG, ale występowanie wielu ram i metodologii o różnym spojrzeniu może prowadzić do niejasności i ograniczonej przejrzystości. Nowe inicjatywy Światowego Forum Ekonomicznego i Fundacji MSSF wzmacniają argumenty za wspólnymi wskaźnikami i globalnymi standardami, które umożliwiłyby interesariuszom ocenę i porównanie raportów zrównoważonego rozwoju w bardziej znaczący, skuteczny i efektywny sposób.