3 min. czytania 18 kwi 2023
Kontrola podatkowa

Kontrola podatkowa: jak działają wezwania? Czy można przesunąć termin dostarczenia dokumentów?

Autor Izabela Rymanowska

Starszy Menedżer, Zespół Postępowań Podatkowych i Sądowych, Dział Doradztwa Podatkowego

Izabela Rymanowska jest starszym menedżerem w Zespole Postępowań Podatkowych i Sądowych w Dziale Doradztwa Podatkowego EY.

3 min. czytania 18 kwi 2023

Wezwania kierowane przez organy podatkowe przysparzają podatnikom wiele pracy i często są wyzwaniem, jeśli chodzi o zakres i termin, w jakim należy przedstawić wyjaśnienie. W zależności od trybu wezwania te mogą dotyczyć złożenia określonych dokumentów lub wyjaśnień. W artykule przedstawiamy podstawowe informacje dotyczące wezwań oraz zasady odpowiadania na nie.

Wezwania w toku czynności sprawdzających

Czynności sprawdzające to najczęstsza forma weryfikacji rozliczeń podatników, mająca w istocie charakter ciągły. Urzędy skarbowe nie muszą informować podatników o wszczęciu tych czynności i mogą je prowadzić bez ograniczeń czasowych.

Wątpliwości urzędników w tym trybie często wyjaśniane są z podatnikami w formie telefonicznej czy e-mailowej. Urzędnicy mają jednak także możliwość skierowania do podatnika oficjalnego wezwania, np. do przedstawienia dokumentów, wyjaśnień w sprawie niezłożenia deklaracji.

W ramach czynności sprawdzających podatnicy mogą spodziewać się wezwań dostosowanych do celu tych czynności, czyli niezbędnych dla wyjaśnienia stanu faktycznego lub rozstrzygnięcia danej sprawy, np. do przedstawienia wyjaśnień przyczyn niezłożenia deklaracji lub dokumentów formalnie warunkujących dokonanie danego rozliczenia.

Oznacza to także, że zakres wezwań powinien być dostosowany do trybu kontroli.

Czynności sprawdzające nie są objęte ograniczeniami czasu prowadzenia kontroli z perspektywy przepisów prawa przedsiębiorców. Nie powinny mieć znamion kontroli, tj. szerokiej weryfikacji, czy kontrolowany wywiązuje się z obowiązków wynikających z przepisów prawa. Jeśli takie sytuacje miałyby miejsce, warto je przeanalizować i skonsultować z doradcą.

Newsletter Bezpieczny Podatnik

Subskrybuj newsletter i otrzymuj informacje o najważniejszych zmianach w przepisach podatkowych istotnych z punktu widzenia bezpieczeństwa i stabilności prowadzenia firmy.

Zapisz się

Wezwania w toku kontroli podatkowej, postępowania podatkowego, kontroli celno-skarbowej

W toku kontroli podatkowej, postępowania podatkowego oraz kontroli celno-skarbowej wezwania mogą mieć znacznie szerszy zakres i dotyczyć wszelkich aspektów rozliczeń podatkowych mieszczących się w zakresie kontroli/postępowania.

Najszersze uprawnienia w tym zakresie mają organy podatkowe przeprowadzające kontrole celno-skarbowe. Urzędnicy reprezentujący te organy mogą żądać dokumentów nawet za okres inny niż okres objęty kontrolą (wymagana dokumentacja nadal powinna mieć związek z przedmiotem kontroli).

Z przepisów prawa wynika też obowiązek przekazywania kontrolującemu organowi ksiąg oraz dowodów księgowych danych w postaci elektronicznej, na informatycznych nośnikach danych (jeśli podatnik prowadzi księgi podatkowe przy użyciu programów komputerowych).

 

W twojej firmie zaczęła się kontrola?

Środki na koncie zostały zamrożone?
Otrzymałeś wezwanie na rozmowę?
Szybka reakcja może dużo pomóc.

Specjalnie dla Państwa uruchomiliśmy dostęp do najlepszych specjalistów w postępowaniach podatkowych i karnych skarbowych, oferując unikalny dyżur kontrolny – dostępny również poza standardowymi godzinami pracy. Wystarczy wypełnić formularz. Oddzwonimy do Ciebie.
 

Zamów bezpłatną rozmowę

Terminy i sankcje

Wezwania kierowane do podatników każdorazowo powinny wskazywać termin, w jakim żądanie ma zostać zrealizowane, oraz skutki prawne niezastosowania się do wezwania.

Przepisy przewidują, że strona, pełnomocnik strony, świadek lub biegły, którzy mimo prawidłowego wezwania organu podatkowego nie przedstawili wyjaśnień lub dokumentów w wyznaczonym terminie, mogą zostać ukarani karą porządkową (obecnie do 3300 zł).

W przypadku gdy termin wskazany w wezwaniu okazuje się dla podatnika zbyt krótki (np. z uwagi na konieczność analizy obszernej dokumentacji źródłowej, dotarcia do dokumentacji archiwalnej, dokonania tłumaczeń), przed upływem terminu wskazanego w wezwaniu warto skontaktować się z kontrolującymi i wyjaśnić przyczyny, z powodu których podatnik wymaga dodatkowego czasu na przygotowanie wyjaśnień. Uzasadnienie zwłoki w dostarczeniu dokumentacji czy wyjaśnień warto zgłosić pisemnie z podaniem terminu dostarczenia przez podatnika żądanych dokumentów i wyjaśnień.

W takich sytuacjach urzędnicy albo wydają postanowienie o przedłużeniu terminu na przedstawienie wyjaśnień, albo (najczęściej) włączają pismo podatnika do akt sprawy i w sytuacji gdy przedłużenie jest z nimi uzgodnione, nie podejmują dodatkowych czynności.

Oczywiście nie można wykluczyć w takim przypadku nałożenia kary porządkowej, jednak praktyka pokazuje, że jeśli przedłużenie terminu jest dobrze zakomunikowane osobom odpowiedzialnym za kontrolę, to takie ryzyko jest bardzo niskie.

Wezwanie do usunięcia braków formalnych podania

Warto wspomnieć, że czym innym jest wezwanie do złożenia wyjaśnień lub dokumentów (np. w trybie art. 155 Ordynacji podatkowej, a czym innym wezwanie do usunięcia braków formalnych (np. na podstawie art. 169 Ordynacji podatkowej). Jeżeli podanie nie spełnia wymogów określonych przepisami prawa, organ podatkowy wzywa wnoszącego podanie do usunięcia braków w wyznaczonym terminie (nie krótszym niż 7 dni), z pouczeniem, że niewypełnienie danego warunku spowoduje pozostawienie podania bez rozpatrzenia. Warto zauważyć, że termin ten ma charakter zawity i nie ulega przesunięciu. 

Podsumowanie

Każdy podmiot w trakcie prowadzenia działalności może zostać skontrolowany. W takiej sytuacji należy upewnić się, jaki jest zakres i termin wezwania, i skontaktować się z organem kontroli. Można tego dokonać samodzielnie lub z pomocą pełnomocnika. Już na tym etapie dobrze jest wyjaśnić cel żądania – pomoże to lepiej sprostać wymaganiom kontroli, zgromadzić niezbędne dokumenty i przygotować wyjaśnienia. Jeśli podatnik potrzebuje więcej czasu na wyjaśnienia, niż wskazano w wezwaniu, warto upewnić się, że z perspektywy formalnej termin może być wydłużony. Nie jest to możliwe, gdy wezwanie dotyczy usunięcia braków formalnych. W innych sytuacjach można przed upływem wskazanego w wezwaniu terminu w formie pisemnej wyjaśnić przyczyny nieprzedstawienia żądanych informacji/dokumentów w terminie i uzgodnić jego przedłużenie. 

Kontakt

Chcesz dowiedziec sie wiecej? Skontaktuj sie z nami.

Informacje

Autor Izabela Rymanowska

Starszy Menedżer, Zespół Postępowań Podatkowych i Sądowych, Dział Doradztwa Podatkowego

Izabela Rymanowska jest starszym menedżerem w Zespole Postępowań Podatkowych i Sądowych w Dziale Doradztwa Podatkowego EY.

  • Facebook
  • LinkedIn
  • X (formerly Twitter)