Przewodnik Prawny EY 2023: Praktycznie o prawie
KSH - Beneficjent rzeczywisty - Zmiany w prawie pracy - ESG - Prawo nowych technologii - Prawo antymonopolowe
Okiem eksperta EY
Na pytanie czy utworzenie grupy spółek jest korzystne nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Zasadność wdrożenia formalnego holdingu za każdym razem zależy od specyfiki danej grupy kapitałowej. Z tego powodu warto przeanalizować jakie korzyści i wady mogą płynąć z nowych przepisów i rozważyć przekształcenie nieformalnie działającej grupy kapitałowej w grupę spółek. Już sama taka analiza z pewnością będzie z pożytkiem dla spółki, ponieważ pozwoli dokonać analizy obecnie funkcjonującego w spółce ładu korporacyjnego.
Business Judgement Rule, czyli zasada biznesowej oceny sytuacji
Jedna z istotniejszych zmian Kodeksu spółek handlowych niebędąca elementem tzw. prawa holdingowego, dotyczy zasad odpowiedzialności członków zarządu wszystkich spółek kapitałowych, również tych nienależących do formalnej grupy spółek.
Nowe przepisy wprowadziły tzw. zasadę biznesowej oceny sytuacji (ang. business judgment rule). Zgodnie z zasadą, członek zarządu nie narusza obowiązku dołożenia staranności wynikającej z zawodowego charakteru swojej działalności, jeżeli postępując w sposób lojalny wobec spółki, działa w granicach uzasadnionego ryzyka gospodarczego, w tym na podstawie informacji, analiz i opinii, które powinny być w danych okolicznościach uwzględnione przy dokonywaniu starannej oceny.
Zmiana ta ma bardzo istotne znaczenie z perspektywy potencjalnej odpowiedzialności członków zarządu wobec spółki. Dzięki niej, działanie członka zarządu ocenia się przez pryzmat poprawności procesu decyzyjnego, a nie jego efektów. Oznacza to, że jeżeli proces podejmowania trudnej decyzji był rzetelny, a decyzja w chwili jej podejmowania była uzasadniona, to członek zarządu nie poniesie odpowiedzialności względem spółki, nawet jeżeli w przyszłości okaże się, że pomimo dołożenia należytej staranności, decyzja doprowadziła do szkody po stronie spółki. Stanowi to istotną zmianę względem dotychczasowych przepisów, które nie przewidywały wprost zasady biznesowej oceny sytuacji. Brak odpowiednich uregulowań mógł w skrajnych przypadkach prowadzić do odpowiedzialności odszkodowawczej zarządu względem spółki za podjęte ryzykowne decyzje biznesowe.
Okiem eksperta EY
W jaki sposób członek zarządu może wykazać, że dołożył należytej staranności i w konsekwencji nie ponosić odpowiedzialności za swoją nietrafioną decyzję? Przepisy wprost wskazują, że zasadne może być oparcie się na analizach oraz opiniach prawnych. Oczywiście mogą one być przygotowane w ramach struktur spółki, jednak wydaje się, że skorzystanie w tym zakresie z usług niezależnego doradcy w sposób szczególny podkreśla, że członek zarządu rozważył różne opcje, brał pod uwagę różne perspektywy i w efekcie podjął najlepszą możliwą decyzję.
Kodeks Spółek Handlowych – prawo holdingowe i pozostałe zmiany
Poza prawem holdingowym i zasadą biznesowej oceny sytuacji przepisy wprowadzają do Kodeksu spółek handlowych szereg innych zmian, wpływających na funkcjonowanie spółek kapitałowych. Wśród nich należy wymienić:
- Nowe obowiązki oraz uprawnienia rady nadzorczej, w tym szersze uprawnienia kontrolne, możliwość tworzenia komitetów czy możliwość wyboru własnych doradców.
- Obowiązek protokołowania posiedzeń zarządu w spółkach z o.o.
- Uczestnictwo biegłego rewidenta w posiedzeniu rady nadzorczej, którego przedmiotem jest ocena rocznej sprawozdawczości spółki (w sytuacjach, gdy roczne sprawozdanie podlega badaniu ustawowemu).
- Doprecyzowanie sposobu obliczania kadencji członków zarządu czy rady nadzorczej, która ma być obliczana w pełnych latach obrotowych (chyba że umowa lub statut stanowi inaczej).
Zapraszamy na cykl artykułów „Prawo holdingowe z trzech perspektyw – prawo, podatki, transakcje”
Nowy cykl artykułów ekspertów kancelarii EY Law poświęcony najnowszej nowelizacji Kodeksu spółek handlowych i możliwości wdrożenia prawa holdingowego w praktyce. Zmiany stanowią złożoną kwestię, nad którą warto się zastanowić. Odmienna perspektywa spółki dominującej i spółki zależnej, a także nowe regulacje odpowiedzialności osób zarządzających mają wieloaspektowy wymiar. Cykl rozpoczyna dyskusję nad ładem korporacyjnym w grupie oraz organizacją i bezpieczeństwem procesu decyzyjnego.
Zachęcamy do przeczytania artykułu otwierającego cykl pt. „Grupa spółek – plusy i minusy wejścia w życie nowego prawa holdingowego”
Podsumowanie
13 października 2022 r. miała miejsce jedna z najważniejszych nowelizacji Kodeksu spółek handlowych w ostatnich latach. Z jednej strony wprowadziła one przepisy regulujące funkcjonowanie grup kapitałowych w postaci tzw. grupy spółek, potocznie zwane prawem holdingowym. Nowelizacja przyniosła również szereg innych zmian, istotnych dla wszystkich spółek kapitałowych, nie tylko tych tworzących grupę.
