10 dakika okuma süresi 27 Eki 2022

Gelişmekte olan teknolojiler, yeni bir çağı nasıl başlatabilir?

EY Türkiye

EY bağımsız denetim, vergi, strateji, kurumsal finansman ve danışmanlık hizmetlerinde bir dünya lideridir.

10 dakika okuma süresi 27 Eki 2022

"Pervasive intelligence", geniş ölçüde dağıtılmış, dijital bağlantı ve bulut yapısı aracılığıyla ortaya çıkarak ekonomileri dönüştürecek.

Özet

  • On yıl içerisinde, "pervasive intelligence" tanımının fiziksel, dijital ve beşeri sistemleri harmanladığı 6G çağına gireceğiz.
  • Bu “ağlar ağı” ekosistemi, siloları ortadan kaldırarak işletmelerin ve insanların daha üretken, esnek, sürdürülebilir ve yaratıcı olmasını sağlayacak.
  • Dönüştürücü faydalar elde etmek için şirketler, ekosistem ortaklarıyla birlikte doğru iş modellerini, kullanım örneklerini ve teknoloji mimarisini geliştirmeli.

2 030 yılına kadar dünya; fiziksel, dijital ve beşeri sistemlerimizi harmanlayan; otonom, duyusal, geniş ölçüde dağıtılmış, yüksek düzeyde ağ bağlantılı bir 6G çağına girecek. Veriler, hayal edilemeyecek ölçeğe ulaşacak ve bu iş birliği yapma, bir araya gelme, oluşturma ve bağlamsallaştırma şekillerini değiştirecek.

Bu gelecekte, tedarik zinciri katılımcıları gerçek zamanlı ve ayrıntılı görünürlüğe sahip olacak. Bu,  5G+ olarak adlandırdığımız dağıtılmış bulut ve uzay ağları dahil olmak üzere entegre teknolojilerin bir araya gelmesiyle mümkün olacak. Yalnızca varlıkları tam olarak takip etmekle kalmayacak, aynı zamanda gerçek zamanlı bilgiyi düzenleyerek buna göre hareket edebilecek. Bu, olası bir krizi atlatmak için yeniden kalibrasyon sağlama veya iklim dostu bir makine öğrenimi modelini beslemek için emisyon verilerini toplama gibi olanaklar sağlayacak.

Sektörler; örneğin, jeopolitik olarak tetiklenen bir emtia fiyat artışını hafifletmek için ham maddeleri ikame ederek piyasadaki oynaklığa hızlı bir şekilde tepki verebilecek. En gelişmiş halinde ise bu tür uygulamalar, verileri güvenilir bir ağ yapısı üzerinde birleştirebilen hiper bağlantılı bir ağ oluşumu tarafından desteklenecek.

EY'da "pervasive intelligence" olarak adlandırdığımız bu gelecek tanımı; entegre bir bağlantı ve bilgi işlem yapısı ile benzersiz hacimlerdeki verinin; bireysel işletmelerin, sektörlerin ve coğrafyaların sınırlarının ötesinde üretilmesine, paylaşılmasına, erişilmesine ve üzerinde işlem yapılmasına olanak sağlayan, insan ve endüstri üzerine kurulu bir büyüme çağı olacaktır.

"Pervasive intelligence" teknolojisinin gücünden yararlanmak ve geleceğe hazırlanmak adına, liderlerin 5G+ platformundan elde edilen değeri optimize etmek için hemen harekete geçmesi gerekiyor. Bunu yapmak için yeni iş modellerini ve kullanım durumlarını benimsemeleri ve ekosistem ortaklarıyla doğru teknoloji mimarilerini oluşturmaları gerekecek. Uzun bir yolculuk olan "pervasive intelligence" teknolojisini kullanma çabaları, insanı dönüşüm planının merkezine koymak anlamına gelecektir.

Bu makalede aşağıdaki temel konuları inceliyoruz:

yüzünde projeksiyon olan adam
(Chapter breaker)
1

Bölüm 1

Pervasive intelligence nedir?

Pervasive intelligence, ağa bağlı ekosistemler aracılığıyla ekonomileri güçlendirecek ve gerçek sektör yakınlaşmasını sağlamak için siloları ortadan kaldıracak.

Uçtan uca yaygın zeka (pervasive intelligence), çok sayıda bitişik karasal ve karasal olmayan ağda birbirine ilmeklenmiş bir ekosistem aracılığıyla mümkün olacak. Tedarik zincirlerinde, bu entegre ağlar; fabrikalar, özel yerel ağ ortamlarındaki depolar ve geniş ve ultra geniş alan ağlarındaki kara, demiryolu ve deniz arasında kesintisiz bir federasyon ve bilgi takası oluşturacak.

Ürünlerin ve hizmetlerin, ham maddelerden teslimata kadar doğrusal tedarik zincirleri aracılığıyla taşındığı günlerin yerini, ortak bir amaç için çalışan yüzlerce tedarikçi, nakliyeci ve şirketten oluşan tamamen ağ bağlantılı ekosistemler alacak.

İnsan-endüstriyel operasyonun geleceğini yeniden tasarlamak

Infographic: Reimagining the future of human-industrial operation
  • Description of above infographic

    Katmanlı grafik, yaygın zekanın (pervasive intelligence) uçtan uca, birbirine bağlı doğasını görselleştirmeye destek olur. Alt katman, karayolu, boru hattı veya deniz yoluyla geniş ve ultra geniş karasal ve karasal olmayan ağlarla sorunsuz bir şekilde bağlanan fabrikalar, binalar ve depolarla olan karasal yerel dijital ağları gösterir. Bu, yerel düzeyde bakım ve eğitim amacıyla gözetim dronları, dijital ikizler, artırılmış gerçeklik/sanal gerçeklik (AR/VR) gibi farklı 5G+ kullanım durumlarını ve daha geniş alan ağlarında gerçek zamanlı ortam algılama veya filo ve varlık takibi gibi kullanım durumlarını mümkün kılar. Grafiğin üst katmanı; imalat, enerji ve kamu hizmetleri, petrol ve gaz, ulaşım ve lojistik gibi yaygın zekanın (pervasive intelligence) uygulanabileceği birden çok sektörü aktarır.

    Katmanlı grafik, yaygın istihbaratın uçtan uca, birbirine bağlı doğasını görselleştirmeye destek olur. Alt katman, karayolu, boru hattı veya deniz yoluyla geniş ve ultra geniş karasal ve karasal olmayan ağlarla sorunsuz bir şekilde bağlanan fabrikalar, binalar ve depolarla olan karasal yerel dijital ağları gösterir. Bu, yerel düzeyde bakım ve eğitim amacıyla gözetim dronları, dijital ikizler, artırılmış gerçeklik/sanal gerçeklik (AR/VR) gibi farklı 5G+ kullanım durumlarını ve daha geniş alan ağlarında gerçek zamanlı ortam algılama veya filo ve varlık takibi gibi kullanım durumlarını mümkün kılar . Grafiğin üst katmanı; imalat, enerji ve kamu hizmetleri, petrol ve gaz, ulaşım ve lojistik gibi yaygın istihbaratın uygulanabileceği birden çok sektörü aktarır: 

Dijital ikizler, mükemmel 3B modeller oluşturmak için verilerin eş zamanlı olarak yerelleştirilmesine ve haritalanmasına olanak tanıyarak yalnızca bir nesnenin fiziksel özelliklerine değil, bağlamına, anlamına ve işlevine ilişkin içgörü sağlar. Sonuç olarak, çalışanlar, işletmeler ve onların ekosistem ortakları çok daha bilgili, üretken ve verimli olmalıdır. Buna bağlı olarak insan iş gücü, fiziksel ve bilişsel yeteneklerini artıran yeni gerçek zamanlı içgörü seviyelerine erişebilecek.

Pervasive intelligence, gerçek sektör yakınlaşmasını sağlamak için siloları yıkarak, küresel ve yerel olarak ekonomilere güç verecek. Doğası gereği merkezi olmayan, her yerde bulunan, güvenilir ve güvenli, yüksek performanslı ve bulutla tümleşik ağlar aracılığıyla gelecekteki metaverse'leri optimize ederek ve ölçeklendirerek kendisini Web 3.0'ın temeli olarak sunacak.

fabrikadaki kadın
(Chapter breaker)
2

Bölüm 2

Akıllı bir başlangıç: 5G+ vaadini gerçekleştirme

5G+, ileri yeteneklere ulaşmayı mümkün kılacak ve teknolojinin sektörlere ve insanlara erişimini, yaratıcılığını ve etkisini artıracak.

To realize this vision, networking and computing capabilities such as distributed edge clouds, enterprise private networks, artificial intelligence (AI) and robotics must come together in a secure manner, offered as a platform that we call 5G+.

The idea will be to merge enterprise operations technology and industrial information and communications technology (ICT), and be consumed “as a service,” giving users access to tools and techniques from anywhere, at any time. This will democratize access to frontier capabilities and augment the reach, creativity and impact of technology to industries and people.

5G is the already-present enabler of this future reality, bringing not just a boost in connectivity but an architectural shift through which cloud computing becomes integrated into connectivity networks and moves to the edge.

The rise of open, disaggregated, cloud-based networks will usher innovation by giving industries complete visibility, helping them realize a new level of productivity only possible with intelligence that is pervasive across geo-types and adapted to varying service needs. It will fuel entrepreneurism, new business models and markets, and new winners.

For example, 5G+ is a layered architecture with the potential to enable a thriving enterprise application marketplace which makes it possible for companies to fully leverage the potential of 5G+ networks through open application programming interfaces (APIs). There will be new business models to catalyze 5G adoption across sectors, enable frictionless consumption of advanced services, and deliver measurable benefits across the value chain.

When physical, digital and human worlds collide in the era of pervasive intelligence, innovators will also create new analytical tools to ensure people can make use of, and not be overwhelmed by, the data rush.

Bu vizyonu gerçekleştirmek için dağıtılmış bulutlar, kurumsal özel ağlar, yapay zeka (AI) ve robotik gibi ağ ve bilgi işlem yeteneklerinin güvenli bir şekilde bir araya gelmesi ve 5G+ dediğimiz bir platform olarak sunulması gerekiyor.

Buradaki fikir, kurumsal operasyon teknolojisi ile endüstriyel bilgi ve iletişim teknolojisini (ICT) birleştirmek ve kullanıcıların araçlara ve tekniklere her yerden, her zaman erişmesini sağlayan "bir hizmet" olarak tüketilmek olacaktır. Bu, ileri yeteneklere ulaşımı mümkün kılacak; teknolojinin sektörlere ve insanlara erişimini, yaratıcılığını ve etkisini artıracak.

5G, yalnızca bağlantıda bir artış değil, aynı zamanda bulut bilgi işlemin bağlantı ağlarına entegre hale geldiği ve uç noktalara taşındığı bir mimari değişim getirerek, bu gelecekteki gerçekliğin halihazırda mevcut olan sağlayıcısı konumunda olacak.

Açık, ayrıştırılmış, bulut tabanlı ağların yükselişi, sektörlere tam görünürlük sağlayarak inovasyonu başlatacak ve yalnızca coğrafi türler arasında yaygın olan ve değişen hizmet gereksinimlerine uyarlanmış bilgi ile mümkün olan yeni bir üretkenlik düzeyi gerçekleştirmelerine destek olacaktır. Bu ise girişimciliği, yeni iş modellerini, pazarları ve yeni kazananları körükleyecek.

Örneğin 5G+, şirketlerin açık uygulama programlama arayüzleri (API'ler) aracılığıyla 5G+ ağlarının potansiyelinden tam olarak yararlanmasını mümkün kılan, gelişen bir kurumsal uygulama pazarını etkinleştirme potansiyeline sahip katmanlı bir mimaridir. Sektörler arasında 5G'nin benimsenmesini kolaylaştıracak, gelişmiş hizmetlerin sorunsuz tüketimini sağlayacak ve değer zinciri boyunca ölçülebilir faydalar sağlayacak yeni iş modelleri olacak.

Pervasive intelligence çağında fiziksel, dijital ve insan merkezli dünyalar çarpıştığında, yenilikler insanların veri akışından etkilenmemesini ve bundan faydalanmasını sağlamak için analitik araçlar sunacak.

Bulutla entegre ağlar (5G+) katmanlı mimarisi

Infographic: Cloud integrated networks (5G+) layered architecture
  • Description of above infographic

    Yaygın bir bilgi ağı oluşturmak için katmanlı bir mimari gereklidir. En alttaki 5G+ altyapı katmanı, farklı yollarla birbirine bağlanan ve yakın uç bulutlar ve merkezi bulut aracılığıyla hizmet verilen endüstriyel kuruluşlardan ve insanlardan oluşur. Bu altyapı katmanı, 5G+ altyapısını işletme destek sistemleri, operasyon teknolojisi ve BT sistemleri gibi kurumsal uygulamalarla entegre eden API'leri mümkün kılar ve gerektirir. Bu iki katman, uçtan uca bir 5G+ hizmet ve ağ düzenleme katmanı tarafından yönetilir; bu katman, daha sonra dijital ikizler, video analitiği, filo ve varlık takibi ve geniş alan gözetimi gibi kullanım durumlarını mümkün kılar. Bu kullanım örnekleri, yenilikçi iş modelleriyle paketlenir ve imalat, enerji ve kamu hizmetleri, petrol ve gaz, nakliye ve lojistik gibi sektörlere sunulur.

Geleceğin bu mimarisinin işaretlerini bugünün en gelişmiş üretim tesislerinde şimdiden görebiliyoruz. Dünya Ekonomik Forumu, Global Lighthouse Network 2022, endüstri 4.0 öncülerinin 5G+ vizyonunu benimsediğini, siber ve fiziksel yetenekleri iç içe geçirdiğini, enerji ve çevresel etkiyi azaltırken üretimi başarıyla artırdığını belirtiyor. Ayrıca hiper görünürlük ve otomasyon, emisyonları azaltırken verimliliği ve üretkenliği daha da artıracaktır.

Ekonomi alanındaki bir düzeyde, bu hızlı verimlilik kazanımları, kişi başına gayri safi katma değerin emisyonlara oranını iyileştirecek ve pervasive intelligence; çevresel, sosyal ve yönetişim (ESG) performansını artıracaktır. Bu, çevresel etkiye ilişkin tam bir görünürlük sağlayacak ve iklim değişikliği ile öngörülemeyen etkilerinin gerçek zamanlı olarak izlenmesini sağlayacaktır. 

AR ile mimarlar
(Chapter breaker)
3

Bölüm 3

Pervasive intelligence'a giden yol

5G+ genişlemesi, entegre altyapılar geliştirmek için engellerin kaldırılmasını ve ekosistemler arasında iş birliği yapılmasını gerektirir.

Pervasive Intelligence çağına ulaşmak; yerel alanları, kampüsleri, sektörlerin ve tedarik zincirlerinin bulunduğu daha geniş coğrafyaları kapsayan birbirine bağlı entegre bir altyapı gerektirir. Şu anda durum böyle değil ve 5G+'nın gerçekleştirilmesini ve tüm vaatlerini sınırlıyor. Değer zincirindeki işletmelerin harekete geçmesi ve hükümetlerin bunu yapmak için doğru çerçeveleri oluşturmak üzere sektörle birlikte çalışması gerekiyor.

Ekosistem olanakları

Pervasive Intelligence, ister cihazda ister bulutta olsun, birlikte ağa bağlı birden çok iş ortağı ve düğüm ile ekosistem birleşimi ve güvenilir veri düzenlemesi gerektirir. EY 2021 CEO Çalışması , gelecekteki başarı için veri odaklılık ve güvenin çok önemli olduğunu ortaya koydu, ancak katılımcıların yalnızca %34'ü verilerine ve akıllı teknolojilerin bu boşluğu kapatmak için oynayabileceği role güven gösterdi.

Bu hedef doğrultusunda, dış ortaklıklardan ve ekosistemlerden yararlanan şirketler önemli değer üretecek; 2022 EY Ekosistem Araştırmasına göre, bir ekosistemin parçası olan şirketlerdeki iş liderlerinin %69'u ekosistemin başarıları için çok önemli olduğunu düşünüyor.

On kişiden dokuzu, ekosistemlerin dayanıklılıklarını artırdığını söyledi. EY Reimagining Industry Futures (pdf) çalışmasına göre, yöneticilerin %73'ü ilgili ekosistem ilişkilerini sağlayabilecek tedarikçilere öncelik vermek istiyor.

Ekosistemler ve ortaklıklar önemlidir çünkü "pervasive intelligence" dönemine geçiş, kapasite kaybı olmadan geçiş gerektiren dinamik ve canlı çalışma ortamlarında gerçekleşecektir. Şirketler ayrı ayrı ve izole bir şekilde çalışırsa, bu sorunsuz bir şekilde yapılamaz.

EY Reimagining Industry Futures Çalışması

%73

Ankete katılan yöneticilerin yukarıdaki oranı, ilgili ekosistem ilişkilerini sağlayabilecek tedarikçilere öncelik vermek istiyor.

Siber Güvenlik ve düzenleme

Siber güvenlik hükümleri gerekli olmaya devam edecek. İmalat, madencilik ve depolama gibi coğrafi bölgeye özgü endüstrilerin katı gereksinimleri ve çok yıllı ruhsatlarda sabit özel operasyon teknolojisi sistemleri var. Bu sistemler kapalı ve güvenlidir ancak BİT standartları 5G+ ile olgunlaştıkça eski operasyonel teknoloji (OT) sistemleriyle çatışacaktır. North Star, yüksek performanslı, düşük gecikmeli, ultra güvenli ve aynı zamanda çoklu erişimli bir ağdır. Ancak kısa vadeli odaklanma ve risk algısı, bazı firmaların aksaklık korkusuyla modası geçmiş ve parçalanmış özel sistemlere bağlı kalmasına neden olabilir.

Bu sebepten düzenleme ve standardizasyonun gelişmesi gerekecek. Algoritmaların ve yapay zekanın BİT düzenlemelerinin zayıflıklarını ve kör noktalarını ortaya çıkarması gibi, bir ağlar ağı da mahremiyetten, vergiden, ticari korumaya kadar her şeyi yöneten normlar üzerinde baskı oluşturacaktır. Uydulardan oluşan ve şu anda parçalı bir ortam sunan 5G ile karşılaştırıldığında, verimli standartlar birlikte çalışmayı sağlamak için kritik öneme sahip olacaklar.

Burada da ekosistem yaklaşımı tüm katılımcılara fayda sağlıyor. EY ekosistem çalışması, faydalarının kuruluşların sınırlarını aştığını ve tüm pazarları ve değer zincirlerini etkileyebileceğini ortaya koydu. Yöneticilerin %85'inden fazlası, ekosistemlerin büyük şirketler ile küçük engelleyicileri birbirine bağlamanın ve değer zincirleri ile bitişik endüstriler arasında yeniliği teşvik etmenin etkili bir yolu olduğu konusunda hemfikir.

İnsan merkezli bir yaklaşım

Son olarak, dönüşüm insan merkezli bir yaklaşıma dayanmalıdır. EY'ın, Oxford Üniversitesi Business School ile birlikte yürüttüğü araştırmanın sonucu şu şekilde: Alternatif gelecekleri yeniden hayal etmek, dönüşüm yolculuğu sırasında iş gücünde umuttan belirsizliğe ve güven ve endişe kaybına kadar değişen çeşitli duygular getirebilir, bunlar da hep birlikte reformların yoluna taş koyabilir.

Dönüşüm çabasının bir parçası olarak liderlik, iş birliği, ilgi, güçlendirme ve ilhamı içselleştirerek ekipleri anlamak ve desteklemek başarı olasılığını %70'in üzerine çıkarabilir. 6G ve yaygın zeka (pervasive intelligence) çağına girmeye hazırlanırken, yeni bilginin yaratılmasıyla başa çıkma ve bunlardan yararlanma yeteneklerimizi artıran ve genişleten insan merkezli teknolojiler kritik öneme sahip olacak. 

aynalı el
(Chapter breaker)
4

Bölüm 4

Sektör liderleri için temel eylemler

Yaygın zekaya (pervasive intelligence) hazırlık, vizyon ve karmaşık bir düzenleme gerektirecek. Şimdi bu doğrultuda atılması gereken adımları özetleyelim.

Yaygın zeka (pervasive intelligence) vizyonu, sektöre bağlı değildir ancak ekosisteme bağlıdır. 5G+ teknoloji yığınını tasarlama, planlama ve uygulama ve iş modellerini bozma şeklimiz, gelecek vizyonunda temel olacaktır. Geliştirmek zaman alacak ve yeni iş birliği ve topluluk biçimleri gerektirecek. En çok fayda sağlayacak öncü sektörlerin liderliğinde düzensiz bir şekilde kat kat açılacak. Bu geleceğe dair cesur bir vizyona sahip olmak, şirketlerin bugün yatırımlarını kolaylaştırmasına ve yarın için bir dönüşüm yol haritası çizmesine destek olacaktır. Yaygın zekaya (pervasive intelligence) giden yol, endüstrilerin bu gelişmekte olan geleceğe hazırlanması, konumlandırılması ve bundan faydalanması için uçtan uca bir yaklaşım gerektirecek.

  • Description of above infographic

    A graphic that shows three essential elements for a successful 5G+ enabled sector transformation. The three elements are shown as intersecting circles with pervasive intelligence at the center of these three circles. The first element is business model innovation and 5G+ sector use cases. The second is capability architecture and ecosystem choices and the third is outcome driven transformation.

By leveraging these essential elements, companies can chart and execute a series of initiatives to transform their operations. To facilitate this transformation journey, companies should undertake a phased approach, addressing ideation, strategic planning and implementation.

Executing the transformation journey – from ideation to implementation

Fikir Aşaması

Stratejik Planlama

Uygulama

  • Sektör geleceğini gelişmiş teknolojilerle tahmin etme
  • Endüstriyel hazırlığı ve olgunluğu değerlendirme
  • Kavram kanıtını tanımlama ve yürütme
  • 5G+ özellikli sektör kullanım vakalarıyla değer oluşumunu tahmin etme
  • Mimari ve ekosistem çözümü taslağını tanımlama
  • İş durumu için tekno-ekonomik senaryoları simüle etme
  • Dönüşüm yol haritası geliştirme
  • Detaylı bir çözüm tasarımı sunma
  • Çözümü ekosistem ortaklarına dağıtma ve onlarla bütünleştirme
  • Uçtan uca dönüşüm programını yönetme
  • İş sonuçlarını ölçme ve takip etme

Sonuç

İşletmeler, 5G+ dijital yapının sunduğu fırsatları değerlendirmeye başlıyor. Bu, yeni uygulamalar ve hizmetlerle bağlantılı bir uç ekonomisi sağlamak için dağıtılmış bulut ve çoklu erişim ağlarını entegre eden bir mimari değişim sunuyor.

Bu, üretkenliği ve verimliliği artıran, her yerde bulunan, ekosistem güdümlü bir yetenek sunan, gelişmekte olan yaygın istihbarat çağı için yalnızca temel bir başlangıçtır. Ölçekte küresel optimizasyonlara ulaşmak için büyümeyi artıracak ve çevresel etkiyi azaltacaktır.

Yaygın zeka (pervasive intelligence) fırsatlarını yakalamak için firmaların şimdi kararlı bir şekilde hareket etmesi gerekiyor. Ortaklık, ekosistem odaklı bir yaklaşım, tüm iş birliği potansiyelini keşfetmelerine destek olabilir ve insan merkezli, yönetilen bir dönüşüm programı, şirketlerin üretkenlik, dayanıklılık, güvenlik ve sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşmalarını sağlayacaktır. 

Deepak Winston, Director, Digital and Emerging Technology, EY Consulting, Ernst & Young LLP, contributed to this article.

Özet

Gelecekte, yaygın zeka (pervasive intelligence), üretkenliği, etkinliği ve sürdürülebilirliği destekleyerek şirketlerin ve insanların yeteneklerini radikal bir şekilde artıracak. Şirketler, yaygın zekanın (pervasive intelligence) gücünden yararlanmak için doğru iş modellerini ve kullanım durumlarını oluşturmak üzere hemen harekete geçmeli ve bunu kolaylaştırmak için doğru teknoloji mimarilerini oluşturmak üzere ekosistem ortaklarıyla birlikte çalışmalıdır. Yaygın zekadan (pervasive intelligence) yararlanmaya yönelik bu çabalar, şirketlerin hem ortak yaratıcılar hem de yararlanıcılar olarak insanları dönüşümlerinin merkezine koymaları gereken uzun bir yolculuk sunuyor.

Bize ulaşın

Daha fazla bilgi için bizimle iletişime geçin.