Dijital Bankaların Faaliyet Esasları ile Servis Modeli Bankacılığı Hakkında Yönetmelik

Bankacılık sektöründe finansal inovasyonu teşvik etmeyi, finansal kapsayıcılığı artırmayı ve bankacılık hizmetlerine erişimi kolaylaştırmayı hedefleyen Dijital Bankaların Faaliyet Esasları ile Servis Modeli Bankacılığı Hakkında Yönetmelik (“Yönetmelik”) 29 Aralık 2021 tarihinde yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Yönetmelik kapsamında Dijital Bankaların Faaliyet Esasları, Dijital Bankaların Kuruluş ve Faaliyet İzninde Aranan Şartlar ve Servis Modeli Bankacılığı esasları tanımlanmıştır.

Yönetmeliğe göre dijital bankaların, -kredi müşterileri yalnızca finansal tüketicilerden ve KOBİ’lerden oluşmak suretiyle- kredi kuruluşlarının gerçekleştirebileceği tüm faaliyetleri yerine getirebileceği belirtilmiştir.

20 Ağustos 2021 tarihinde kamu görüşüne sunulan taslak Yönetmelik kapsamında belirlenen asgari özsermaye tutarında herhangi bir değişiklik yapılmamış ve dijital bankaların faaliyet izni alabilmesi için gerekli olan asgari ödenmiş sermaye tutarı bir milyar Türk Lirası olarak belirlenmiştir.

Dijital bankanın asgari ödenmiş sermaye tutarını 2,5 milyar TL’ye çıkarması durumunda, başvurulması durumunda dijital bankalar için getirilen faaliyet kısıtlamalarının tamamen ya da BDDK’nın uygun göreceği bir geçiş planı çerçevesinde kademeli olarak kaldırılmasına karar verebileceği de ayrıca belirtilmiştir.

Genel müdürlük ile genel müdürlüğe bağlı hizmet birimleri dışında fiziksel şube açması engellenen dijital bankaların internet bankacılığı ve mobil bankacılık dağıtım kanalları için taahhüt edilen süreklilik yüzdesi minimum  %99,8 olarak belirlenmiştir.

Ayrıca dijital bankaların, müşteri şikâyetlerini ele almak üzere en az bir fiziksel ofis kurmasının da zorunlu olduğu belirtilmiştir.

Kuruluş ve faaliyet izni başvurusu için BDDK’ya iletilmek üzere iş planı ve faaliyet programı kapsamında yer alması gereken unsurlara Yönetmelik içerisinde detaylı olarak yer verilmiştir. Bu kapsamda dijital bankacılık lisansı almayı hedefleyen kuruluşların;

• Finansal kapsayıcılığı artırmaya yönelik olarak belirlediği hedef kitlenin ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik sunmayı planladığı ürün ve hizmetler, pazarlama stratejisi, pazar/rekabet analizleri, gelecekteki beş yıla ilişkin finansal hedefleri içeren iş planlarını ve
• Bilgi Teknolojileri Stratejisi, BT Mimarisi, BT ve kritik dijital bankacılık süreçlerine ilişkin kontrol ortamını tarifleyen süreç dokümanlarını mevzuata uygun olarak hazır hale getirmesi gerekmektedir.

Servis Modeli Bankacılığına yönelik olarak ise servis bankasının yalnızca yurt içinde yerleşik arayüz sağlayıcılara ve yalnızca kendi faaliyet izinleri çerçevesinde hizmet verebileceği belirtilmiştir

Bankaların arayüz sağlayıcı olamayacağı, mevcut faaliyet izinleri çerçevesinde verebilecekleri hizmetleri arayüz sağlayıcılara sunabilmeleri için ise BDDK’ya faaliyet genişlemesi talebinde bulunmalarına gerek bulunmadığı belirtilmiştir.

Kredi tahsis kararı da dâhil olmak üzere, arayüz sağlayıcının arayüzü üzerinden servis modeli bankacılığı yoluyla, müşteriye bankacılık hizmetlerinin sunulup sunulmamasına servis bankasının karar verebileceği ve müşteriye sunulacak bankacılık hizmetlerinin servis bankasının bilançosu üzerinden gerçekleştirileceği belirtilmiştir.

Servis bankası ile arayüz sağlayıcı arasındaki veri paylaşımları kapsamında veri gizliliğinin sağlanmasına yönelik yükümlülükler ve servis bankasının arayüz sağlayıcıya verdiği hizmete yönelik hizmet sözleşmesinde yer alması gereken unsurlar detaylı olarak belirlenmiştir.

Sonuç olarak fintek ekosisteminde önemli bir adım olan bu düzenlemeyle birlikte, ülkemizde finansal sisteme katılacak yeni dijital bankaların herhangi bir fiziksel lokasyona/şubeye gitme ihtiyacı olmaksızın, bankacılık hizmetlerine hızlı ve kolay erişim sağlayacak olması günümüz koşullarında müşterilere büyük avantaj sağlayacaktır.

Ek olarak işletme maliyetleri geleneksel bankalara göre daha düşük olması beklenen dijital bankaların sunacağı rekabetçi ürün ve hizmetlerin de dijital bankaları cazibe merkezi haline getireceği öngörülmektedir.

Esra Uzalp Kırım
Teknoloji Risk Danışmanlık Hizmetleri Lideri