7 dakika okuma süresi 28 Ağu 2019
Yaratıcı iş insanları açık ofiste çalışırken

Hızla büyüyen şirketlerin CEO’ları, özel sermayenin gücünden nasıl yararlanırlar?

7 dakika okuma süresi 28 Ağu 2019

Kaynakları göster

Özel sermaye;daha güçlü ve sürdürülebilir büyüme arayışında olan ve sayıca giderek artan, kurucu liderliğindeki işletmeler için bir kaynak haline geldi.

Bu alternatif yatırım yöntemi; özel sermaye portföy şirketleri, onların yönetim ekibi ve aynı zamanda da sermaye sağlayan yatırımcılar için her yönden oldukça başarılı oldu. Yatırım modeli, günümüzde ekonominin ayrılmaz bir parçası haline geldi. Örneğin; ABD’de, 5000’den az halka açık şirketle tezat oluşturur nitelikte, yaklaşık 8000 tane özel sermaye şirketi var. Özel sermaye; geçmişteki üstün performansıyla sürekli genişleyen yatırımcı yelpazesini cezbederek, her geçen gün daha da artan bir sermaye potansiyelini kendisine doğru çekiyor. Preqin’e göre; okyanus aşırı stratejilerde küresel olarak özel sermayenin yönettiği varlıklar (AUM), 5 trilyon doların üstünde.

Özel sermayenin büyümeyi artırma ve değer yaratma yeteneğinin arkasında ne var? Sınırsız sorumlu ortaklar, sınırlı sorumlu ortaklıklar ve portföy şirketi yönetim ekipleri; birlikte yatırım yaparlar. Bu, menfaatleri bir araya getirir ve sonuç olarak işbirliği ve sözleşme için çok güçlü bir teşvik oluşur. Kısa ömürlü fonlarla uygulanabilecek sağlıklı bir başka yöntem ise; potansiyel büyüme teşviklerini ortaya çıkarmak ve yatırımcılara sermayelerini geri vermektir. Hemen hemen her sektöre ve coğrafyaya, aynı zamanda sermaye yapısındaki dalgalanmalar ve şirketlerin yaşam döngülerine de kolayca adapte olabileceğini kanıtlamış olan model, sağlamdır.

Neden özel sermaye?

Bir özel sermaye grubuyla ortaklık kurmak; özellikle artan büyümeden ziyade dönüşümsel büyümeyi hedefleyen, düşük ve orta pazar şirketlerinin kurucuları için çekici. Azınlık veya çoğunluk hisseyle sınırsız sorumlu ortaklar; portföy şirketlerinin yönetim ekibiyle beraber yatırım yaparak, kararlaştırılmış büyüme planına göre işbirliğini ve yürütmeyi teşvik edecek gerçek bir ortaklık kültürü yaratırlar.

Sayıları giderek artan ÖS grupları; yeni ve büyüyen şirketleri bünyelerine alıp, onları hızlı bir şekilde (üç yıldan altı yıla kadar değişebilen yatırım penceresinde) bir sonraki aşamaya ulaştırmakta uzmanlaştılar. Aktif ve işin içinde olan yatırımcılar olarak, yalnızca sermaye değil; sektör uzmanlığı ve deneyimle birlikte, içinde çoğu eski CEO olan işletme ortaklarından oluşan büyük bir uzman ağını da getiriyorlar. ÖS firmaları ile işbirliği yapan yönetim ekipleri; iş geliştirme, birleşme ve satın alma, ürün yol haritası, BT ve organik ve inorganik büyümeyi teşvik etmek için işe alım gibi, fonksiyonel alanlarda katma değer sağlayan özelliklere erişiyorlar.

Bilhassa ÖS firmalarıyla çalışan kurucu işletmeciler; ÖS ortaklarının kendi şirketlerini ve büyüme fırsatlarını değerlendirmek için sunduğu taze anlayışı takdir ederler. Firması önce gayri resmi bir yatırımcı tarafından desteklenmiş ve sonra da bir ÖS şirketi tarafından geliştirilmiş olan, Alchemy Systems’ın CEO’su Jeff Eastman şöyle diyor; 'şirketiniz için neyin mümkün olduğuna dair, daha geniş perspektife sahip bir ortağınızın olması çok önemlidir ve bu durum elinizdeki fırsatları mümkün mertebe genişletir.' Büyüyen şirketlerin seri yatırımcıları olarak ÖS firmaları; her yıl binlerce firmayı gözden geçirerek, son derece deneyimli kurucular olmaya çalışıyorlar.

Aranan uyumu bulmanın önemi

Özel sermaye destekli, deneyim sahibi CEO’lara göre; potansiyel bir ÖS ortağında olması gereken en kritik özellik; vizyonunun, yatırım fikrinin ve değerlerinin herkesi aynı yöne kanalize edecek şekilde sizinkiyle uyuşuyor olması. Bu uyum; aynı zamanda, tüm ortakların iş kurma konusunda tutkulu olup, birbirleriyle özgür ve dürüst bir biçimde iletişim kurabilecekleri verimli bir işbirliği için de kritik. Doğru ÖS ortağı; ister adil bir finansal getiri, ister iş mirasını korumak ya da temel paydaşlarla ilgilenmek konusunda olsun, kurucuların kişisel hedeflerine ulaşmalarına destek olabilir. Eastman; 'en çok gurur duyduğum şeylerden biri, Alchemy’nin yolculuğu boyunca, yaklaşık 20 milyoner yaratmış olmamız' diyerek sözlerine devam ediyor.

En çok gurur duyduğum şeylerden biri, Alchemy’nin yolculuğu boyunca, yaklaşık 20 milyoner yaratmış olmamız.
Jeff Eastman
Alchemy Systems CEO'su

Özel sermaye gruplarının çoğu; işin fazlasıyla içinde olan ve devir yoluyla yatırımcılardan oluştuğu için, yönetim ekibiyle sık sık etkileşimde oluyorlar. Bu nedenle, daha önce ÖS ile üç kez çalışmış olan ve Adare Pharmaceuticals’ın CEO’su John Fraher; 'ortakların kanlarının uyuşması, ciddi anlamda önemli' diye vurguluyor. Sonuç olarak, küçük işletmeciler; yargılarına güvenebilecekleri, açık ve şeffaf bir iletişim kurabilecekleri ve kaçınılması mümkün olmayan zor zamanlarda bile birlikte çalışabilecekleri kişilerle iş yapmak istiyorlar.

Sınırsız sorumlu ortakların, potansiyel portföy şirketi hedeflerini değerlendirirken uyguladıkları şeye benzer olarak; nihayetinde doğru ÖS ortağını bulmak, geniş kapsamlı bir inceleme aşaması gerektiriyor. Derinlemesine bir referans kontrolünün yanı sıra; farklı özel sermaye gruplarının, borç ve sermaye hakkındaki düşüncelerini öğrenmek, onların yatırım şekli ve kültürleri hakkında bilgilendirici olabilir. Kurucular; pazarlıklı bir satışı tercih edebilecekleri gibi, potansiyel ÖS alıcılarını arttırmak için daha resmi bir açık arttırma sürecine de gidebilirler. Her iki durumda da, gereken özenin gösterildiğinden ve satış sürecinin sorunsuz geçtiğinden emin olmak için; deneyimli yatırım bankacılarından ve hukuk müşavirlerinden destek almak, önemli faydalar sağlayabilir.

Çıkarılacak dersler ve zorluklar

Başarılı ortaklıklar kuran ve hızlı büyüme sağlayan ÖS portföy şirketlerinin CEO’ları, bir konuda hemfikirler: Şirketinizin hedefleri ve vizyonunun açık ve net olmasının, en önemli derslerden biri olduğu. İki ÖS grubuyla çalışmış olan MAG Aerospace’in CEO’su Joe Fluet, şöyle diyor; 'yapmanız gereken en önemli şey; vizyonunuzu belirlemekle ve başarmak istediğiniz hedefle başlayıp, ardından vizyonu sizinkiyle uyuşacak ortaklar aramanız.'

Başlangıçta kurucuların yüzleştikleri en büyük zorluklardan biri; işleri idare ederken, aynı zamanda olgunlaşmış bir satış sürecini yürütürken yaşadıkları zaman baskısı. Bir CEO’nun dört ila altı ay boyunca yönetim temsillerini ve durum tespiti toplantılarını sonuna kadar izliyor olması, fazlasıyla dikkat dağıtıcı olabilir. Bu durum, firmanın operasyonlarını felç etme potansiyeline sahiptir. Bu nedenle; hazırlıklara önceden başlamak, hedeflere karar vermek, doğru ekibi arkanıza almak ve süreci en verimli şekilde planlamak kaçınılmaz olmaktadır.

Yapmanız gereken en önemli şey; vizyonunuzu belirlemekle ve başarmak istediğiniz hedefle başlayıp, ardından vizyonu sizinkiyle uyuşacak ortaklar aramanız.
Joe Fluet
MAG Aerospace CEO'su

Bir ÖS ortağı aralarına katıldığında, kurucular; rollerinin işletmeciden, ortağa ya da CEO’ya dönmesinden ötürü, zorlu bir geçişle karşı karşıya kalıyorlar. Bu roller birbirinden farklı anlayışları, becerileri ve sorumlulukları barındırıyor. İşini risk alma üzerine inşa eden bir kurucu, artık; risk almaktan kaçınan, hatta yürütme sorumluluklarını doğrudan CEO’nun omuzlarına yükleyen bir mal sahibi ile karşı karşıya kalabilir. Yönetim ekiplerinin yönlendirilmesi konusunda, sınırsız sorumlu ortaklık dinamikleri; iletişimin açık ve içten olmasının ve ortaklığın karşılıklı güven temeli üzerine kurulmasının önemini vurguluyor.

CEO’ların ÖS firmalarıyla ilişkilerinde sık rastlanan bir pişmanlık; daha fazla sermayeyi ön plana çıkarıp, onu erkenden işletmeye sokmayı yeterince zorlamamış olmalarıdır. ÖS yatırımcıları da bunun kaçırılmış bir fırsat olduğunu itiraf ediyorlar. Erken dönemde stratejik yatırımlar yapmak; yönetim ekibinin güvenini arttırmasının yanı sıra, ÖS elde tutma süreci bitmeden büyümeye ön ayak olabilir. Kendi imkanlarıyla operasyonlarını fonlamış ve öz sermayesinin zayıflamasından endişelenen girişimciler, sermaye talep etmekte doğal olarak tereddütlü olabilirler. Bu nokta, acil çıkış kapısının farkında olmanın önemini de vurguluyor. Bir portföy şirketinin son zamanlarında bir ÖS firması; iş için daha fazla para ortaya koymaktansa, çıkış stratejilerini hayata geçirmek konusuna daha odaklı olacaktır.

Sonuç

Kurucular liderliğindeki işletmelerin; ÖS gruplarıyla ortaklık kurup, hızlandırılmış ve sürdürülebilir büyüme yakalamasına karşı artan bir ilgi var. Ortaklı ve kısa ömürlü fon yatırım modeli kendini kanıtladı. Bu model, artık şirketlere işlevsel kaynak temin etmek için sermaye yatırmanın ötesine geçip; idare, sektör uzmanlığı ve talep üzerine yetenek sağlayan yaygın bir yaklaşıma dönüştü. ÖS, tam anlamıyla bir büyüme işi.

ÖS firmalarının çok sayıda ve çeşitlilikte olması ve sermayelerinin bolluğu; mal sahibi işletmecinin sürücü koltuğunda oturduğunun bir göstergesi. İşin zorlu kısmı, sizinle aynı değerleri ve vizyonu paylaşan doğru ortağın seçimi. Bunu elde etmek için gerekli olan; finansal ve yasal yardım almak, doğru soruları sormak ve görevlerinizi yerine getirmektir. Bunun, bir kurucunun çıktığı en önemli yolculuklardan biri olduğu düşünülürse; hazırlanmak için asla erken değildir.

Özet

ÖS portföy şirketlerinin CEO’ları; modelin çalıştığının, ancak herkes için uygun olmayabileceğinin farkındalar. Sayıları giderek artan kişisel, finansal ve profesyonel olarak faydala sağlamış CEO'lar; özel sermaye grupları için işletme ortakları ve seri CEO’lar olmaya yöneldiler. Bu; özel sermayenin, güçlü ortalık ve iş kurma kapasitesinin kanıtı niteliğinde.