Ηλεκτρονική τιμολόγηση στις Δημόσιες Συμβάσεις (B2G συναλλαγές)

Εκδόθηκε η Κοινή Υπουργική Απόφαση με αρ. 52445 ΕΞ 2023 για την εφαρμογή των άρθρων 148-154 του Ν.4601/2019, με την οποία καθορίζονται οι υποχρεώσεις σχετικά με την έκδοση ηλεκτρονικών τιμολογίων στο πλαίσιο εκτέλεσης Δημοσίων Συμβάσεων (B2G συναλλαγές) σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Πρότυπο Έκδοσης, ενώ περαιτέρω διευκρινίσεις δόθηκαν με την Υπουργική Απόφαση με αρ. 78366 ΕΞ 2023.

• Καθιερώνεται ως γενικός κανόνας η υποχρεωτική ηλεκτρονική τιμολόγηση στο πλαίσιο συμβάσεων μεταξύ οικονομικών φορέων και του ευρύτερου Δημόσιου τομέα, οι διαδικασίες σύναψης των οποίων εκκινούν από τις 12 Σεπτεμβρίου 2023 και εφεξής.                                                                                                                                                                                                                                             
• Προβλέπεται σταδιακή ένταξη των οικονομικών φορέων στην υποχρεωτική ηλεκτρονική τιμολόγηση, ανάλογα με την αντισυμβαλλόμενη αναθέτουσα αρχή αλλά και το νομοθετικό πλαίσιο που διέπει τις εκάστοτε συμβάσεις.                                                       
• Κριτήριο για την εφαρμογή της υποχρεωτικής ηλεκτρονικής τιμολόγησης είναι το χρονικό σημείο εκκίνησης των διαδικασιών σύναψης της εκάστοτε σύμβασης, το οποίο καθορίζεται κατά περίπτωση από τις διατάξεις των Ν. 3978/2011, N. 4412/2016 και N.4413/2016 και όχι ο χρόνος έκδοσης του τιμολογίου.                                                                                                                      
• Η υποχρεωτική ηλεκτρονική τιμολόγηση για τις B2G συναλλαγές διενεργείται αποκλειστικά μέσω Πιστοποιημένων Παρόχων Ηλεκτρονικής Τιμολόγησης.                                                                                                                                                         
• Σε περίπτωση υπαγωγής μιας επιχείρησης στην υποχρεωτική ηλεκτρονική τιμολόγηση για τις B2G συναλλαγές, φαίνεται να υφίσταται ταυτόχρονη υποχρέωση για έκδοση και διαβίβαση στην πλατφόρμα myDATA και των λοιπών τιμολογίων (B2B συναλλαγές) με τον ίδιο τρόπο, δηλαδή μέσω Πιστοποιημένων Παρόχων Ηλεκτρονικής Τιμολόγησης.

Α. Βασικό νομοθετικό πλαίσιο Ηλεκτρονικής Τιμολόγησης στις B2G συναλλαγές

Με τα άρθρα 158 - 160 του Ν.4972/2022 τροποποιήθηκαν οι διατάξεις των άρθρων 148 – 154 του Ν.4601/2019, που αφορά στην εναρμόνιση του ελληνικού νομοθετικού πλαισίου με την Οδηγία 2014/55/ΕΕ για την έκδοση ηλεκτρονικών τιμολογίων στο πλαίσιο Δημοσίων Συμβάσεων.

Σύμφωνα με τις ανωτέρω διατάξεις:

• Επεκτάθηκε η υποχρέωση των αναθετουσών αρχών και αναθετόντων φορέων να παραλαμβάνουν και να επεξεργάζονται ηλεκτρονικά τιμολόγια που εκδίδονται στο πλαίσιο δημοσίων συμβάσεων των Ν.3978/2011, Ν.4412/2016 και Ν.4413/2016 ανεξαρτήτως εκτιμώμενης αξίας,                                                                                                                                                                                                 
• Εισήχθη η υποχρέωση των οικονομικών φορέων να εκδίδουν ηλεκτρονικά τιμολόγια στο πλαίσιο δημοσίων συμβάσεων των ανωτέρω νόμων,                                                                                                                                                                       
• Επεκτάθηκε η υποχρέωση ηλεκτρονικής τιμολόγησης και για δαπάνες  που δεν εκτελούνται βάσει του προαναφερόμενου νομοθετικού πλαισίου.

Η υποχρέωση των οικονομικών φορέων για την έκδοση ηλεκτρονικού τιμολογίου αφορά:

• Συμβάσεις οι οποίες συνάπτονται στους τομείς της άμυνας και της ασφάλειας, σύμφωνα με το Ν.3978/2011,                                                                                                                                                                      
• Δημόσιες συμβάσεις και συμβάσεις έργων, εκπόνησης μελετών και παροχής τεχνικών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών, προμηθειών και γενικών υπηρεσιών, σύμφωνα με το Ν. 4412/2016,                                                                                                                                                                      
• Συμβάσεις παραχώρησης, σύμφωνα με το Ν. 4413/2016 καθώς και                                                                                                                              
• Κάθε κατηγορία δαπάνης των αναθετουσών αρχών ή φορέων.

Β. Αναθέτουσες Αρχές / Φορείς του Δημοσίου (ενδεικτικά) και Οικονομικοί Φορείς

Ως «Οικονομικός Φορέας» ορίζεται το κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή δημόσιος φορέας ή ομάδα αυτών των προσώπων ή/και φορέων, συμπεριλαμβανομένων των προσωρινών ενώσεων επιχειρήσεων, που προσφέρει την εκτέλεση εργασιών ή/και έργου, την προμήθεια προϊόντων ή την παροχή υπηρεσιών στην αγορά.

Γ. Εξελίξεις στην υποχρεωτική εφαρμογή της ηλεκτρονικής τιμολόγησης στις B2G

• Ως γενικός κανόνας για την έναρξη της υποχρεωτικής ηλεκτρονικής τιμολόγησης φαίνεται να είναι το χρονικό σημείο εκκίνησης των διαδικασιών σύναψης της εκάστοτε σύμβασης (το οποίο καθορίζεται κατά περίπτωση από τις διατάξεις των Ν. 3978/2011, N. 4412/2016 και N.4413/2016) και όχι η ημερομηνία έκδοσης του εκάστοτε τιμολογίου.                                                                                                                                 
• Προβλέπεται σταδιακή ένταξη στην υποχρεωτική ηλεκτρονική τιμολόγηση ανάλογα με τον φορέα στον οποίο ανήκουν οι αναθέτουσες αρχές αλλά και το νομοθετικό πλαίσιο που διέπει τις εκάστοτε δαπάνες, με αφετηρία την 12η Σεπτεμβρίου 2023.                 
• Στο κείμενο της εκάστοτε σύμβασης θα πρέπει να  περιλαμβάνεται σχετική ρητή πρόβλεψη αναφορικά με την υποχρέωση των οικονομικών φορέων για την έκδοση του ηλεκτρονικού τιμολογίου.

Δεν υφίσταται υποχρέωση ηλεκτρονικής τιμολόγησης για:

• Δημόσιες συμβάσεις ήσσονος αξίας, δηλαδή αξίας ίσης ή κατώτερης του ποσού των €2.500 χωρίς Φ.Π.Α.                                                                                                                               
• Δημόσιες συμβάσεις που συνάπτονται μεταξύ φορέων του δημοσίου τομέα, όταν οι εν λόγω φορείς συμπράττουν μη ανταγωνιστικά και εκτός οποιασδήποτε διαδικασίας που απευθύνεται στην αγορά (δηλαδή, δεν λειτουργούν ως οικονομικοί φορείς).                                                                                                                        
• Λοιπές δαπάνες Γενικής Κυβέρνησης έως 2.500€, οι οποίες δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής των Ν. 3978/2011, 4412/2016 και 4413/2016.                                                                                                                                                                              
• Συμβάσεις που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του Ν. 3978/2011 (περί προμηθειών στους τομείς της Άμυνας και Ασφάλειας) και έχουν χαρακτηριστεί ως απόρρητες.

Στον κάτωθι πίνακα συνοψίζονται ενδεικτικά οι κατηγορίες Δημοσίων Συμβάσεων, οι οποίες εντάσσονται σταδιακά στην ηλεκτρονική τιμολόγηση:

Δ. Έκδοση ηλεκτρονικών τιμολογίων στις B2G συναλλαγές μέσω εγκεκριμένων Πιστοποιημένων Παρόχων Ηλεκτρονικής Τιμολόγησης

• Η ηλεκτρονική τιμολόγηση για τις B2G συναλλαγές διενεργείται μόνο μέσω Πιστοποιημένου Παρόχου, για τον οποίο ισχύουν επαυξημένες προϋποθέσεις αναφορικά με την πιστοποίηση της αδειοδότησής του.                                                                                                 
• Σε περίπτωση υπαγωγής μίας επιχείρησης στην υποχρεωτική ηλεκτρονική τιμολόγηση για τις B2G συναλλαγές, φαίνεται να υφίσταται ταυτόχρονη υποχρέωση για έκδοση και διαβίβαση στην πλατφόρμα myDATA και των λοιπών τιμολογίων (B2B συναλλαγές) με τον ίδιο τρόπο, δηλαδή μέσω Πιστοποιημένου Παρόχου Ηλεκτρονικής Τιμολόγησης (Α.1138/2020).

Η υποχρεωτική ηλεκτρονική τιμολόγηση για τις B2G συναλλαγές καθώς και η διαφαινόμενη επέκτασή της στις B2B συναλλαγές μέσω πιστοποιημένων Παρόχων Ηλεκτρονικής Τιμολόγησης δημιουργεί τα ακόλουθα θέματα για τους οικονομικούς φορείς / επιχειρήσεις:

• Θα πρέπει να εξετάσουν αν οι συναλλαγές που διενεργούν με φορείς του ευρύτερου Δημοσίου τομέα τους δημιουργούν υποχρέωση για ηλεκτρονική τιμολόγηση και από πότε υφίσταται η εν λόγω υποχρέωση.                                                                                                                     
• Στην περίπτωση ένταξης στο πλαίσιο της υποχρεωτικής ηλεκτρονικής τιμολόγησης για τις B2G συναλλαγές, η εν λόγω υποχρέωση φαίνεται να επεκτείνεται και στις λοιπές Β2Β συναλλαγές τους.                                                                                                              
• Θα πρέπει να αναζητήσουν Πάροχο Ηλεκτρονικής Τιμολόγησης που να είναι πιστοποιημένος για B2G συναλλαγές.                                                                                                                                          
• Αν εφαρμόζουν ήδη ηλεκτρονική τιμολόγηση για τις B2B συναλλαγές τους, θα πρέπει να εξετάσουν κατά πόσο ο συγκεκριμένος Πάροχος Ηλεκτρονικής Τιμολόγησης μπορεί να υποστηρίξει και την έκδοση τιμολογίων για τις B2G συναλλαγές.                                           
• Ο Πάροχος Ηλεκτρονικής Τιμολόγησης θα πρέπει να διασυνδεθεί στο υπάρχον ERP σύστημα της επιχείρησης, συνεπώς θα πρέπει να γίνουν οι κατάλληλες παραμετροποιήσεις.

Θα πρέπει να συνεκτιμηθεί το γεγονός ότι από 1/1/2024 και εφεξής, η διαβίβαση όλων των παραστατικών για τις Β2Β συναλλαγές στην πλατφόρμα myDATA θα διενεργείται ταυτόχρονα με την έκδοσή τους (πραγματικός χρόνος).