N. 4714/2020:Ενσωμάτωση των Οδηγιών ΕΕ 2018/822 (DAC 6) και ΕΕ 2020/876 σχετικά με τις δηλωτέες διασυνοριακές ρυθμίσεις και την παράταση των προβλεπόμενων προθεσμιών.

Με το νέο Ν. 4714/2020 (ΦΕΚ A’ 148/31.07.20) ενσωματώνονται στην ελληνική έννομη τάξη οι Οδηγίες ΕΕ 2018/822 και ΕΕ 2020/876, οι οποίες προβλέπουν την υποχρέωση υποβολής πληροφοριών επί διασυνοριακών συναλλαγών (“MDR - mandatory disclosure regime”) και την παράταση για 6 μήνες των προβλεπόμενων προθεσμιών κοινοποίησης των εν λόγω πληροφοριών. 

Ειδικότερα:

• Η ελληνική νομοθεσία για το καθεστώς υποχρεωτικής γνωστοποίησης ευθυγραμμίζεται με τις προβλέψεις της Οδηγίας 2018/822 (DAC 6).

• Με την ενσωμάτωση της Οδηγίας, εισάγεται υποχρέωση στους ενδιάμεσους, αλλά και στους ενδιαφερόμενους φορολογούμενους (στην περίπτωση που δεν υπάρχει ενδιάμεσος ή υπάρχει, αλλά απαλλάσσεται) να γνωστοποιούν στις Φορολογικές Αρχές τις δυνητικά επιθετικού φορολογικού σχεδιασμού διασυνοριακές συναλλαγές στις οποίες αναμείχθηκαν («δηλωτέες διασυνοριακές ρυθμίσεις»).

• Η γνωστοποίηση θα γίνεται στην αρμόδια εθνική Φορολογική Αρχή και εν συνεχεία θα ακολουθεί η ανταλλαγή των πληροφοριών μεταξύ των Φορολογικών Αρχών όλων των κρατών μελών της ΕΕ μέσω ασφαλούς κεντρικού ευρετηρίου.

• Προκειμένου να εφαρμοστεί η υποχρέωση γνωστοποίησης πρέπει να συντρέχουν σωρευτικά τα εξής στοιχεία :

1. Η υπό κρίση ρύθμιση/συναλλαγή (ή σειρά ρυθμίσεων) να είναι διασυνοριακή. Ως τέτοια χαρακτηρίζεται μια συναλλαγή που αφορά είτε περισσότερα από ένα Κράτη-Μέλη, είτε ένα Κράτος-Μέλος και μια τρίτη Χώρα, η οποία πληροί τουλάχιστον μία από τις ακόλουθες προϋποθέσεις: - Οι συμμετέχοντες δεν έχουν φορολογική κατοικία στην ίδια δικαιοδοσία. - Ένας ή περισσότεροι από τους συμμετέχοντες έχουν ταυτόχρονα φορολογική κατοικία σε περισσότερες από μια δικαιοδοσίες. - Ένας ή περισσότεροι συμμετέχοντες ασκούν δραστηριότητα σε άλλη δικαιοδοσία μέσω μόνιμης εγκατάστασης και η ρύθμιση αποτελεί μέρος ή το σύνολο της δραστηριότητας της μόνιμης αυτής εγκατάστασης. - Ένας ή περισσότεροι συμμετέχοντες ασκούν δραστηριότητα σε άλλη δικαιοδοσία χωρίς φορολογική κατοικία ή μόνιμη εγκατάσταση. - Η σχετική ρύθμιση έχει πιθανό αντίκτυπο στην αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών ή στον προσδιορισμό του πραγματικού δικαιούχου.

2. Από τη συναλλαγή να προκύπτουν φόροι που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της Οδηγίας. Καταρχήν, καλύπτονται όλοι οι φόροι που προβλέπονται από την εθνική νομοθεσία (ενδεικτικά, φόρος εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων, φόρος κληρονομιών και δωρεών, φόροι ακίνητης περιουσίας, digital tax, τοπικοί άμεσοι φόροι, ΦΜΥ, παρακρατούμενοι φόροι και φόροι μεγάλης περιουσίας). Ωστόσο, δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της Οδηγίας ο ΦΠΑ, ο ΕΦΚ, οι δασμοί, οι εισφορές κοινωνικής ασφάλισης και τα τέλη.

3. Να υπάρχουν ενδείξεις επιθετικού φορολογικού σχεδιασμού. Παρόλο που δεν δίνεται ο ορισμός της έννοιας του «επιθετικού φορολογικού σχεδιασμού», προβλέπεται αναλυτικός κατάλογος με Διακριτικά και στοιχεία των συναλλαγών (“Hallmarks”) που συνιστούν ισχυρή ένδειξη φοροαποφυγής ή κατάχρησης.  Τα Διακριτικά που υιοθετούνται είναι σε αντιστοιχία με τα Hallmarks που προβλέπονται στην Οδηγία και χωρίζονται σε πέντε κατηγορίες (Α,Β,Γ,Δ,Ε). Τα Διακριτικά της Κατηγορίας Α,Β και Γ περ.β’ υποπερ. βα’, περ.γ’ και δ’  λαμβάνονται υπόψη μόνο εφόσον πληρούν το «Κριτήριο κύριου οφέλους» (“Main benefit test”). Το κριτήριο αυτό πληρούται αν μπορεί να αποδειχθεί ότι το κύριο όφελος ή ένα από τα κύρια οφέλη που μπορεί κάποιος να αναμένει ευλόγως από τη ρύθμιση/συναλλαγή, λαμβανομένων υπόψη και όλων των σχετικών γεγονότων και περιστάσεων, συνίσταται στην απόκτηση φορολογικού πλεονεκτήματος. 

Τα εν λόγω Διακριτικά θα μπορούσαν να συνοψιστούν ως εξής: 

Ποιός υποχρεούται σε γνωστοποίηση;

• Καταρχήν, η υποχρέωση γνωστοποίησης μιας «δηλωτέας διασυνοριακής ρύθμισης» βαρύνει τον «ενδιάμεσο», δηλαδή το πρόσωπο που καταρτίζει, διαθέτει στην αγορά, οργανώνει ή διαχειρίζεται την εφαρμογή μιας δηλωτέας διασυνοριακής ρύθμισης ή το πρόσωπο που παρέχει -είτε απευθείας είτε μέσω άλλων προσώπων- βοήθεια, συνδρομή ή συμβουλές σχετικά με την κατάρτιση, την οργάνωση ή τη διαχείριση μιας δηλωτέας ρύθμισης. •Σε περίπτωση που υπάρχουν περισσότεροι του ενός ενδιάμεσοι, τότε την υποχρέωση υποβολής πληροφοριών υπέχουν όλοι, εκτός και αν διαθέτουν αποδείξεις ότι οι απαιτούμενες πληροφορίες έχουν ήδη υποβληθεί από κάποιον άλλον ενδιάμεσο (reliance on proof).

Πού γνωστοποιεί;

• Κάθε ενδιάμεσος υποχρεούται να γνωστοποιήσει στην Ελληνική Φορολογική Αρχή πληροφορίες μιας δηλωτέας διασυνοριακής ρύθμισης, εφόσον έχει φορολογική κατοικία στην Ελλάδα ή, αν δεν διαθέτει φορολογική κατοικία σε κανένα ΚράτοςΜέλος, είτε διαθέτει μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα είτε έχει συσταθεί στην Ελλάδα (ή διέπεται από τη νομοθεσία της) είτε έχει εγγραφεί σε μητρώο επαγγελματικής ένωσης στην Ελλάδα.

Πότε απαλλάσσεται ο ενδιάμεσος;

1. Όταν υπάρχει επαγγελματικό δικηγορικό απόρρητο, στο βαθμό που η συμμόρφωση με την υποχρέωση γνωστοποίησης θα παραβίαζε την υποχρέωση του δικηγόρου για τήρηση του απορρήτου (LPP clause).

2. Όταν διαθέτει απόδειξη ότι η γνωστοποίηση έχει ήδη γίνει από άλλον ενδιάμεσο.

3. Όταν είναι ενδιάμεσος εκτός ΕΕ, σε τρίτη χώρα.

4. Όταν ο φορολογούμενος καταρτίζει και εφαρμόζει τη ρύθμιση/ συναλλαγή ο ίδιος χωρίς τη συνδρομή ενδιαμέσου.

• Στην περίπτωση που ο ενδιάμεσος απαλλάσεται από την υποχρέωση γνωστοποίησης  λόγω δικηγορικού απορρήτου, τότε η υποχρέωση γνωστοποίησης της «δηλωτέας διασυνοριακής ρύθμισης» μετακυλίεται είτε στον άλλον ενδιάμεσο που τυχόν αναμείχθηκε στην πραγματοποίηση της ρύθμισης ή, εάν δεν υπάρχει άλλος ενδιάμεσος, στον ίδιο τον φορολογούμενο.

• Για αυτό το λόγο, σε περίπτωση που ο ενδιάμεσος απαλλάσσεται από την υποχρέωση γνωστοποίησης ευθύνεται για την έγκαιρη ενημέρωση της απαλλαγής του αυτής είτε στον άλλο ενδιάμεσο είτε στον ίδιο τον φορολογούμενο αν δεν υπάρχει άλλος ενδιάμεσος προκειμένου εκείνοι να προβούν στις απαραίτητες γνωστοποιήσεις.

• Στις περιπτώσεις που δεν εμπλέκεται κανένας ενδιάμεσος διότι ο φορολογούμενος καταρτίζει και εφαρμόζει τη ρύθμιση ο ίδιος, τότε ευθύνεται μόνο ο ίδιος για την γνωστοποίηση. 

Τι γνωστοποιείται;

Ο κατάλογος των πληροφοριών που κοινοποιούνται αντιστοιχεί στα όσα προβλέπει η Οδηγία. Σε γενικές γραμμές, κοινοποιούνται: -Τα στοιχεία ταυτοποίησης των ενδιαμέσων και των ενδιαφερόμενων προσώπων. - Λεπτομέρειες για τα Διακριτικά που συντρέχουν στην εκάστοτε συναλλαγή. - Σύνοψη της δηλωτέας ρύθμισης και περιγραφή των σχετικών επιχειρηματικών δραστηριοτήτων με γενικούς όρους. - Ημερομηνίες κατάρτισης ή εφαρμογής ρύθμισης. - Σχετικές εθνικές διατάξεις. - Η αξία της δηλωτέας ρύθμισης. - Αναφορά των κρατών μελών που είναι πιθανό να αφορά η ρύθμιση. - Τα στοιχεία ταυτοποίησης οποιουδήποτε άλλου προσώπου που ενδεχομένως επηρεάζεται.

Προθεσμίες γνωστοποίησης

• Η προθεσμία γνωστοποίησης των δηλωτέων ρυθμίσεων από τον υπόχρεο (ενδιάμεσο ή ενδιαφερόμενο φορολογούμενο) είναι 30 ημέρες:

• Από την επόμενη της ημερομηνίας κατά την οποία η ρύθμιση καθίσταται διαθέσιμη προς εφαρμογή, ή • Από την επόμενη της ημερομηνίας κατά την οποία η δηλωτέα διασυνοριακή ρύθμιση είναι έτοιμη για εφαρμογή, ή

• Από την ολοκλήρωση του πρώτου σταδίου της εφαρμογής (first step of implementation) της δηλωτέας διασυνοριακής ρύθμισης, ότι από τα παραπάνω συμβεί πρώτο.

• Mε την επιφύλαξη των ανωτέρω και οι ενδιάμεσοι που παρείχαν -είτε απευθείας είτε μέσω άλλων προσώπων- βοήθεια, συνδρομή ή συμβουλές σχετικά με την κατάρτιση ή τη διαχείριση της εφαρμογής μιας δηλωτέας διασυνοριακής ρύθμισης, υποχρεούνται να υποβάλλουν πληροφορίες εντός 30 ημερών από την επόμενη της ημέρας κατά την οποία παρείχαν τη βοήθεια, τη συνδρομή, ή τις συμβουλές. •Σε περίπτωση εφαρμογής ρυθμίσεων γενικής χρήσης ο ενδιάμεσος υποβάλλει περιοδική έκθεση ανά τρίμηνο.

•Η ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των Κρατών Μελών διενεργείται εντός μηνός από το τέλος του τριμήνου κατά το οποίο υποβλήθηκαν οι πληροφορίες.

Ενσωμάτωση της ΕΕ 2020/876 Οδηγίας (6-μηνη παράταση)

Η προθεσμία των 30 ημερών με βάση τις προβλέψεις της DAC 6 (ΕΕ 2018/822) θα εκκινούσε από 1ης Ιουλίου 2020, ενώ η καταληκτική προθεσμία γνωστοποίησης των δηλωτέων διασυνοριακών ρυθμίσεων το πρώτο στάδιο των οποίων ολοκληρώθηκε από 25 Ιουνίου 2018 μέχρι 30 Ιουνίου 2020 θα ήταν η 31η Αυγούστου 2020. Επιπλέον, η πρώτη αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των Κρατών Μελών θα γινόταν μέχρι 31 Οκτωβρίου 2020.

Ωστόσο, με την ενσωμάτωση της Οδηγίας 2020/876 ενεργοποιήθηκε η δυνατότητα 6-μηνης παράτασης στις ανωτέρω προθεσμίες. Ως εκ τούτου: •Η προθεσμία των 30 ημερών αρχίζει από την 1η Ιανουαρίου 2021 για ρυθμίσεις που θα καταστούν διαθέσιμες ή θα είναι έτοιμες ή το πρώτο στάδιο εφαρμογής τους θα έχει ολοκληρωθεί μεταξύ 1ης Ιουλίου 2020 και 31ης Δεκεμβρίου 2020. Το ίδιο ισχύει και για τις συμβουλές ή τη συνδρομή που θα παρασχεθούν κατά το ως άνω διάστημα. •Η καταληκτική ημερομηνία για την υποβολή πληροφοριών σχετικά με ρυθμίσεις, το πρώτο στάδιο των οποίων ολοκληρώθηκε μεταξύ 25 Ιουνίου 2018 και 30 Ιουνίου 2020, είναι πλέον η 28η Φεβρουαρίου 2021. •Η πρώτη περιοδική έκθεση σε περίπτωση ρυθμίσεων γενικής χρήσης υποβάλλεται έως την 30η Απριλίου 2021. •Μέχρι την 30η Απριλίου 2021 κοινοποιούνται και οι πρώτες πληροφορίες μεταξύ των Κρατών Μελών. •Με απόφαση του Διοικητή της ΑΑΔΕ μπορεί να δοθεί επιπλέον 3-μηνη παράταση.

Επιπλέον, σχετικά με την αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των Κρατών Μελών αναφορικά με Δηλωτέους Λογαριασμούς προβλέφθηκε ότι οι πληροφορίες που αφορούν το 2019 μπορούν να κοινοποιηθούν κατ’ εξαίρεση μέχρι το τέλος του 2020.

Πρόστιμα

Τα πρόστιμα ποικίλλουν ανάλογα με το εάν το πρόσωπο που ήταν υπόχρεο σε γνωστοποίηση (δηλαδή οι ενδιάμεσοι ή ο ίδιος ο ενδιαφερόμενος φορολογούμενος εάν δεν υπάρχουν ενδιάμεσοι ή υπάρχουν αλλά απαλλάσσονται) τηρεί απλογραφικό ή διπλογραφικό λογιστικό σύστημα τήρησης βιβλίων.

‘Ετσι, σε περίπτωση μη συμμόρφωσης, επιβάλλονται τα εξής πρόστιμα:

Πληροφορίες για την ΕΥ

Η ΕΥ κατέχει ηγετική θέση παγκοσμίως στον χώρο των ελεγκτικών, φορολογικών, υπηρεσιών εταιρικής στρατηγικής και συναλλαγών και συμβουλευτικών υπηρεσιών. Η βαθιά γνώση και η ποιότητα των υπηρεσιών που παρέχουμε συμβάλλουν στην οικοδόμηση εμπιστοσύνης στις κεφαλαιαγορές και τις οικονομίες σε ολόκληρο τον κόσμο. Δημιουργούμε ηγετικά στελέχη που συνεργάζονται για να τηρήσουν τις υποσχέσεις μας προς όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη. Mε τον τρόπο αυτό συμβάλλουμε σημαντικά στη δημιουργία ενός καλύτερου κόσμου για τους ανθρώπους μας, για τους πελάτες μας και για τις κοινωνίες μας. Το λογότυπο ΕΥ αναφέρεται στον παγκόσμιο οργανισμό και μπορεί να αναφέρεται σε μία ή περισσότερες από τις εταιρείες μέλη της Ernst & Young Global Limited, καθεμία από τις οποίες αποτελεί ξεχωριστή νομική οντότητα. Η Ernst & Young Global Limited, μια βρετανική εταιρεία περιορισμένης ευθύνης δια εγγυήσεως, δεν παρέχει υπηρεσίες σε πελάτες. Πληροφορίες αναφορικά με τον τρόπο που η ΕΥ συγκεντρώνει και χρησιμοποιεί τυχόν προσωπικά δεδομένα καθώς και περιγραφή των δικαιωμάτων των υποκειμένων σύμφωνα με τη νομοθεσία περί προσωπικών δεδομένων είναι διαθέσιμα στο σύνδεσμο ey.com/privacy. Για περισσότερες πληροφορίες για τον οργανισμό μας, παρακαλούμε επισκεφθείτε το ey.com

Γενικές πληροφορίες για τις φορολογικές υπηρεσίες της EY παγκοσμίως

Η επιχείρησή σας θα πετύχει μόνο εάν στηριχτείτε σε ισχυρά θεμέλια και την αναπτύξετε με βιώσιμο τρόπο. Στην EY πιστεύουμε ότι η διαχείριση των φορολογικών σας υποθέσεων με υπευθυνότητα και προνοητικότητα μπορεί να κάνει τη διαφορά. Έτσι, οι 38.000 πλήρως καταρτισμένοι φορολογικοί σύμβουλοι σε περισσότερες από 140 χώρες παρέχουν εξειδικευμένη επαγγελματική εμπειρία, συνέπεια και απόλυτη δέσμευση στην παροχή υπηρεσιών υψηλής ποιότητας – όπου και αν βρίσκεστε και όποιες φορολογικές υπηρεσίες και αν χρειάζεστε.