N. 4714/2020 Νέοι τρόποι επίλυσης φορολογικών διαφορών

Τοπική Επαφή

Στέφανος Μήτσιος

4 Αυγ 2020
Θέματα Tax Alerts
Περιοχές Greece

Με το Ν. 4714/2020 εισάγονται δύο νέοι τρόποι επίλυσης φορολογικών διαφορών:

• Συστήνεται Επιτροπή Εξώδικης Επίλυσης Φορολογικών Διαφορών, με περιορισμένο πεδίο εφαρμογής και χρονική ισχύ,

• Ενσωματώνεται η Οδηγία (ΕΕ) 2017/1852 για τους μηχανισμούς επίλυσης φορολογικών διαφορών στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ι. Σύσταση Επιτροπής Εξώδικης Επίλυσης Φορολογικών Διαφορών

• Συστήνεται η Επιτροπή Εξώδικης Επίλυσης Φορολογικών Διαφορών στη Γενική Γραμματεία Φορολογικής Πολιτικής και Δημόσιας Περιουσίας με στόχο την ταχεία επίλυση των φορολογικών διαφορών, την αποσυμφόρηση της διοικητικής δικαιοσύνης και την τόνωση των φορολογικών εσόδων. 

Η Επιτροπή

• Έργο της Επιτροπής είναι η εξώδικη επίλυση των φορολογικών διαφορών που εκκρεμούν ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας και των τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων.

• Η Επιτροπή εδρεύει στην Αθήνα, με Παράρτημα στη Θεσσαλονίκη.

• Η Επιτροπή διαιρείται σε επιμέρους Τμήματα, τα οποία απαρτίζονται από πρώην δικαστικούς λειτουργούς των Διοικητικών Δικαστηρίων και μέλη του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους. Στα Τμήματα εισηγούνται χωρίς δικαίωμα ψήφου εφοριακοί υπάλληλοι.

Υποβολή αιτήσεων ενώπιον της Επιτροπής

• Ο διάδικος φορολογούμενος σε εκκρεμείς φορολογικές διαφορές (εκτός τελωνειακών) ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας και των τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων, δύναται να υποβάλει ηλεκτρονικά αίτηση εξώδικης επίλυσης της διαφοράς ενώπιον της Επιτροπής, με καταληκτική προθεσμία έως τις 31.12.2020.

• Για το παραδεκτό της ηλεκτρονικής  υποβολής της εν λόγω αίτησης, απαιτείται η υπόθεση να εκκρεμεί και να μην έχει συζητηθεί έως τις 30.10.2020.

• Δίδεται επίσης η δυνατότητα υποβολής αίτησης που αφορά εκκρεμείς έως τις 30.10.2020 ενώπιον της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών φορολογικές διαφορές, εφόσον αυτές καταστούν εκκρεμείς ενώπιον των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων έως τις 30.12.2020.

Προβαλλόμενοι με την αίτηση ισχυρισμοί

• Η αίτηση ενώπιον της Επιτροπής αναφέρεται περιοριστικά μόνο στους κατωτέρω ισχυρισμούς: 

• Παραγραφή του δικαιώματος του Δημοσίου να επιβάλει τον επίδικο φόρο ή πρόστιμο λόγω παρόδου του χρόνου εντός του οποίου η Φορολογική Διοίκηση είχε δικαίωμα προς καταλογισμό αυτών.

• Παραγραφή του δικαιώματος του Δημοσίου να επιβάλει τον επίδικο φόρο ή πρόστιμο λόγω λήψης φορολογικού πιστοποιητικού χωρίς επιφύλαξη.

• Εσφαλμένο καταλογισμό του φόρου ή προστίμου λόγω πρόδηλης έλλειψης φορολογικής υποχρέωσης ή αριθμητικού σφάλματος.

• Αναδρομική εφαρμογή της ευμενέστερης φορολογικής κύρωσης σύμφωνα με όσα έχουν γίνει δεκτά από τη νομολογία του ΣτΕ. 

• Μείωση του πρόσθετου φόρου, του τόκου, των προσαυξήσεων και των προστίμων.

Εξέταση των αιτήσεων

• Ο έλεγχος των προβαλλόμενων ισχυρισμών διενεργείται με βάση τη νομολογία και την πάγια πρακτική της Φορολογικής Διοίκησης.

• Η Επιτροπή δύναται να προτείνει την εν όλω ή εν μέρει αποδοχή ή την απόρριψη του αιτήματος ενώ, υποβάλλει σε κάθε περίπτωση, συγκεκριμένη πρόταση στον αιτούντα. Η πρόταση περιέχει επαρκή αιτιολογία και κοινοποιείται στον αιτούντα.

• Η προθεσμία αποδοχής της πρότασης από τον φορολογούμενο ορίζεται στις 5 εργάσιμες ημέρες από την κοινοποίησή της. Σε περίπτωση αποδοχής, συντάσσεται σχετικό πρακτικό εξώδικης επίλυσης, το οποίο δημοσιεύεται στον ιστότοπο του Υπουργείου Οικονομικών.

• Με το πρακτικό επέρχεται η αμετάκλητη επίλυση της εκκρεμούς διαφοράς η οποία πλέον δεν προσβάλλεται με κανένα ένδικο βοήθημα ή μέσο, εφόσον επί του συνολικού ποσού που προκύπτει για τον φορολογούμενο, καταβληθεί ποσοστό 30% του κύριου φόρου που οφείλεται, εντός 5 εργασίμων ημερών από την υπογραφή του και χωρήσει νομίμως η εξόφληση του συνόλου αυτού, ως εξής:

• Η καταβολή του ποσού, το οποίο προκύπτει από τον συμβιβασμό μετά από την καταβολή του ποσοστού 30%, πραγματοποιείται, με μείωση των αναλογούντων πρόσθετων φόρων, τόκων, προσαυξήσεων και προστίμων, ως κατωτέρω: 

 

• Η καταβολή των ανωτέρω δόσεων δεν επιβαρύνεται με τόκο, τέλος χαρτοσήμου ή οποιοδήποτε άλλο ποσό.

• Τυχόν ποσά που έχουν καταβληθεί έναντι του κύριου φόρου, συνυπολογίζονται.

• Σε περίπτωση μη τήρησης των όρων αυτών  καθώς και μη καταβολής 2 συνεχόμενων μηνιαίων δόσεων ή καθυστέρησης της καταβολής των 2 τελευταίων δόσεων για το αντίστοιχο χρονικό διάστημα, ο συμβιβασμός ανατρέπεται αναδρομικά.

• Σε περίπτωση μη αποδοχής από τον αιτούντα της πρότασης της Επιτροπής, συντάσσεται πρακτικό ματαίωσης της εξώδικης επίλυσης.

• Το πρακτικό εξώδικης επίλυσης ή το πρακτικό ματαίωσης κοινοποιούνται άμεσα, με επιμέλεια της γραμματείας των Επιτροπών, στο Δικαστήριο, στο οποίο εκκρεμεί η υπόθεση.

• Σε περίπτωση μη αποδοχής από τον αιτούντα της πρότασης της Επιτροπής και σύνταξης πρακτικού ματαίωσης της εξώδικης επίλυσης η ανασταλείσα δίκη συνεχίζεται.

Προθεσμία εξέτασης των αιτήσεων

• Η εξέταση των αιτήσεων εξώδικης επίλυσης ολοκληρώνεται το αργότερο έως τις 28.05.2021 και τα πρακτικά εξώδικης επίλυσης εκδίδονται έως τις 31.07.2021.

• Οι αιτήσεις που δεν εξετάστηκαν μέχρι τις 28.05.2021, θεωρείται ότι απορρίφθηκαν σιωπηρά και επανεισάγονται με επιμέλεια της Γραμματείας των Επιτροπών στο αρμόδιο Δικαστήριο χωρίς τη σύνταξη πρακτικού. 

• Για όσο διάστημα η υπόθεση εκκρεμεί ενώπιον της Επιτροπής, η δίκη ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας ή του αρμοδίου τακτικού διοικητικού δικαστηρίου αναστέλλεται.

• Με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών καθορίζεται κάθε ζήτημα σχετικά με τη λειτουργία της Επιτροπής.

ΙΙ. Μηχανισμοί Επίλυσης Φορολογικών Διαφορών στην ΕΕ (ενσωμάτωση Οδηγίας (ΕΕ) 2017/1852)

• Με το Ν. 4714/2020 ενσωματώνονται στην ελληνική νομοθεσία οι διατάξεις της Οδηγίας (ΕΕ) 2017/1852/ΕΕ του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης της 10ης Οκτωβρίου 2017 για τους μηχανισμούς επίλυσης φορολογικών διαφορών στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

• Ο μηχανισμός επίλυσης αφορά διαφορές μεταξύ της Ελλάδας και ενός ή περισσότερων κρατών μελών (ΚΜ) της ΕΕ, οι οποίες προκύπτουν από την εφαρμογή των Συμβάσεων Αποφυγής Διπλής Φορολογίας (ΣΑΔΦ) και της Σύμβασης της 20ής Αυγούστου 1990 για την εξάλειψη της διπλής φορολογίας σε περίπτωση διορθώσεως των κερδών μεταξύ συνδεδεμένων επιχειρήσεων (90/436/ΕΟΚ), η οποία έχει κυρωθεί με το Ν. 2216/1994 («Σύμβαση»).

Η επίλυση των διαφορών διαρθρώνεται σε τρία στάδια:

• Υποβολή ένστασης από τον φορολογούμενο («θιγόμενο πρόσωπο»)

• Διαδικασία Αμοιβαίου Διακανονισμού (ΔΑΔ)

• Διαιτησία.

• Προβλέπεται επίσης η δυνατότητα προσφυγής ενώπιον των εθνικών δικαστηρίων σε διάφορα στάδια της διαδικασίας, με στόχο την πληρέστερη προστασία των δικαιωμάτων των θιγόμενων προσώπων και τη διασφάλιση της διαδικασίας επίλυσης διαφορών.

• Ο μηχανισμός επίλυσης διαφορών εφαρμόζεται σε κάθε ένσταση που υποβάλλεται από τη δημοσίευση του Νόμου και εφεξής σε αμφισβητούμενες διαφορές που αφορούν στο εισόδημα ή το κεφάλαιο που αποκτήθηκαν σε φορολογικό έτος που αρχίζει από 01.01.2018 και μετά (με δυνατότητα αναδρομικής εφαρμογής, κατόπιν συμφωνίας των ΚΜ).

• Συνοπτικά, τα στάδια της διαδικασίας παρουσιάζονται ως εξής:

Α. Ένσταση για αμφισβητούμενη διαφορά

• Το θιγόμενο πρόσωπο μπορεί να υποβάλει ένσταση για αμφισβητούμενη διαφορά ενώπιον της ελληνικής Αρμόδιας Αρχής και καθεμίας από τις αρμόδιες αρχές των ενδιαφερόμενων ΚΜ και να ζητά την επίλυση της διαφοράς, εντός τριών ετών από τη γνώση της αμφισβητούμενης διαφοράς.

• Η ένσταση περατώνει αυτοδικαίως κάθε άλλη ΔΑΔ δυνάμει ΣΑΔΦ ή Σύμβασης μεταξύ της Ελλάδας και ΚΜ.

• Η ένσταση περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων:

• Ακριβείς πληροφορίες για τα γεγονότα και τις περιστάσεις της υπόθεσης, με όλα τα δικαιολογητικά και αποδεικτικά στοιχεία

• Ρητή αναφορά του νομοθετικού πλαισίου της Ελλάδας και της ΣΑΔΦ ή της Σύμβασης

• Τους λόγους της αμφισβητούμενης διαφοράς.

• Η Αρμόδια Αρχή αποφασίζει σχετικά με την αποδοχή ή την απόρριψη της ένστασης εντός έξι μηνών. Μετά την πάροδο της προθεσμίας αυτής, η ένσταση θεωρείται ότι έγινε δεκτή.

• Εάν απορριφθεί η ένσταση από τις αρμόδιες αρχές όλων των ενδιαφερόμενων ΚΜ, το θιγόμενο πρόσωπο μπορεί να ασκήσει αίτηση ακύρωσης κατά της απορριπτικής απόφασης.

• Εάν η ένσταση απορριφθεί από τουλάχιστον ένα αλλά όχι από το σύνολο των ενδιαφερόμενων ΚΜ, το θιγόμενο πρόσωπο μπορεί να υποβάλει αίτηση συγκρότησης Συμβουλευτικής Επιτροπής στην Αρμόδια Αρχή, υπό προϋποθέσεις. Η Συμβουλευτική Επιτροπή μπορεί να εκκινήσει τη ΔΑΔ. 

Β. Διαδικασία Αμοιβαίου Διακανονισμού

• Η Αρμόδια Αρχή και οι αρμόδιες αρχές των ενδιαφερόμενων ΚΜ προσπαθούν να επιλύσουν την αμφισβητούμενη διαφορά εντός 2 ετών, με δυνατότητα παράτασης για 1 έτος.

• Εάν οι αρμόδιες αρχές των ενδιαφερόμενων ΚΜ καταλήξουν σε συμφωνία και το θιγόμενο πρόσωπο αποδεχτεί τη συμφωνία αυτή και παραιτηθεί από το δικαίωμα προσφυγής σε οποιοδήποτε άλλο μέσο θεραπείας, εκδίδεται απόφαση αμοιβαίου διακανονισμού.

Γ. Διαιτησία

• Εάν δεν επιτευχθεί συμφωνία μεταξύ των ενδιαφερόμενων ΚΜ, το θιγόμενο πρόσωπο μπορεί να υποβάλει αίτηση συγκρότησης Συμβουλευτικής Επιτροπής, προκειμένου να γνωμοδοτήσει σχετικά με τον τρόπο επίλυσης της αμφισβητούμενης διαφοράς.

• Η Συμβουλευτική Επιτροπή παραδίδει τη γνώμη της εντός 6 μηνών (με δυνατότητα παράτασης για 3 μήνες) από τη σύστασή της.

• Ακολούθως, οι αρμόδιες αρχές καταλήγουν σε συμφωνία για την επίλυση της διαφοράς εντός έξι μηνών από την κοινοποίηση της γνώμης της Συμβουλευτικής Επιτροπής. Οι αρμόδιες αρχές μπορούν να λάβουν απόφαση που αποκλίνει από τη γνώμη της Συμβουλευτικής Επιτροπής. Ωστόσο, εάν δεν καταλήξουν σε συμφωνία, δεσμεύονται από τη γνώμη της Συμβουλευτικής Επιτροπής.

• Η οριστική απόφαση κοινοποιείται στο θιγόμενο πρόσωπο. Εφόσον το θιγόμενο πρόσωπο αποδεχθεί την οριστική απόφαση και παραιτηθεί από το δικαίωμα προσφυγής σε οποιοδήποτε ένδικο βοήθημα ή μέσο, εκδίδεται απόφαση αμοιβαίου διακανονισμού.

• Η οριστική απόφαση δημοσιεύεται ολόκληρη ή σε περίληψη, κατά περίπτωση.

• Η Αρμόδια Αρχή μπορεί να συμφωνήσει με τις αρμόδιες αρχές των άλλων ενδιαφερόμενων ΚΜ να συστήσουν Επιτροπή Εναλλακτικής Επίλυσης Διαφορών, η οποία, αντί της Συμβουλευτικής Επιτροπής, εκδίδει γνώμη σχετικά με τον τρόπο επίλυσης της αμφισβητούμενης διαφοράς.

• Η Επιτροπή μπορεί να εφαρμόζει κατά περίπτωση, άλλες διαδικασίες ή τεχνικές εξωδικαστικής επίλυσης διαφορών συμπεριλαμβανομένης της διαδικασίας «τελικής προσφοράς» («τελευταία καλύτερη προσφορά»). 

 

Πληροφορίες για την ΕΥ

Η ΕΥ κατέχει ηγετική θέση παγκοσμίως στον χώρο των ελεγκτικών, φορολογικών, υπηρεσιών εταιρικής στρατηγικής και συναλλαγών και συμβουλευτικών υπηρεσιών. Η βαθιά γνώση και η ποιότητα των υπηρεσιών που παρέχουμε συμβάλλουν στην οικοδόμηση εμπιστοσύνης στις κεφαλαιαγορές και τις οικονομίες σε ολόκληρο τον κόσμο. Δημιουργούμε ηγετικά στελέχη που συνεργάζονται για να τηρήσουν τις υποσχέσεις μας προς όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη. Mε τον τρόπο αυτό συμβάλλουμε σημαντικά στη δημιουργία ενός καλύτερου κόσμου για τους ανθρώπους μας, για τους πελάτες μας και για τις κοινωνίες μας. Το λογότυπο ΕΥ αναφέρεται στον παγκόσμιο οργανισμό και μπορεί να αναφέρεται σε μία ή περισσότερες από τις εταιρείες μέλη της Ernst & Young Global Limited, καθεμία από τις οποίες αποτελεί ξεχωριστή νομική οντότητα. Η Ernst & Young Global Limited, μια βρετανική εταιρεία περιορισμένης ευθύνης δια εγγυήσεως, δεν παρέχει υπηρεσίες σε πελάτες. Πληροφορίες αναφορικά με τον τρόπο που η ΕΥ συγκεντρώνει και χρησιμοποιεί τυχόν προσωπικά δεδομένα καθώς και περιγραφή των δικαιωμάτων των υποκειμένων σύμφωνα με τη νομοθεσία περί προσωπικών δεδομένων είναι διαθέσιμα στο σύνδεσμο ey.com/privacy. Για περισσότερες πληροφορίες για τον οργανισμό μας, παρακαλούμε επισκεφθείτε το ey.com

Έμμεση Φορολογία

Οι έμμεσοι φόροι επηρεάζουν την εφοδιαστική αλυσίδα και το χρηματοοικονομικό σύστημα. Το δίκτυό μας με τους αφοσιωμένους επαγγελματίες έμμεσης φορολογίας, συνδυάζει την τεχνική γνώση με την κατανόηση του επιχειρηματικού κλάδου και την πρόσβαση σε τεχνολογικά εξελιγμένα εργαλεία και μεθοδολογίες. Εντοπίζουμε τομείς κινδύνου και βιώσιμες ευκαιρίες σχεδιασμού για τους έμμεσους φόρους κατά τη διάρκεια του κύκλου φορολογικής ζωής, βοηθώντας σας να ανταποκριθείτε στις απαιτήσεις συμμόρφωσης και στους επιχειρηματικούς σας στόχους σε όλο τον κόσμο. Οι παγκοσμίως ολοκληρωμένες ομάδες μας σας παρέχουν την προοπτική και την υποστήριξη που χρειάζεστε για να διαχειριστείτε αποτελεσματικά τους έμμεσους φόρους. Έτσι «κάνει τη διαφορά» η EY.