N.4714/2020 Προσωρινές Λύσεις Φ.Π.Α. και λοιπές αλλαγές έμμεσης φορολογίας

Με τις διατάξεις του Νόμου 4714/2020 (ΦΕΚ Α’ 148/31.07.2020), εισάγονται σημαντικές τροποποιήσεις στο πεδίο του Φ.Π.Α (Ν. 2859/2000) και των Ειδικών Φόρων Κατανάλωσης (Ε.Φ.Κ.), οι κυριότερες των οποίων είναι οι ακόλουθες:

1. Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2018/1910

Ενσωματώνεται στην ελληνική νομοθεσία το άρθρο 1 της Οδηγίας (ΕΕ) 2018/1910 του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης της 4ης Δεκεμβρίου 2018, που τροποποιεί την Ευρωπαϊκή Οδηγία ΦΠΑ (Οδηγία 2006/112/ΕΚ). Πρόκειται για αλλαγές γνωστές και ως «Προσωρινές Λύσεις», οι οποίες ψηφίστηκαν στα πλαίσια του Σχέδιου Δράσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για ένα ενιαίο και οριστικό Ευρωπαϊκό Σύστημα ΦΠΑ και αποσκοπούν στη βελτίωση των κανόνων που αφορούν τις διασυνοριακές συναλλαγές αγαθών. Ισχύουν από την 1η Ιανουαρίου 2020 και συνοψίζονται ως εξής:

A. Απόθεμα στη διάθεση συγκεκριμένου αποκτώντος σε άλλο κράτος-μέλος

• Προστίθεται το άρθρο 7α στον Κώδικα ΦΠΑ σύμφωνα με το οποίο η μεταφορά από υποκείμενο στον φόρο αγαθών της επιχείρησής του σε άλλο κράτος μέλος δεν θεωρείται παράδοση αγαθών κατά την έννοια της παρ. 3 του άρθρου 7 του Κώδικα ΦΠΑ, στο πλαίσιο των ρυθμίσεων για τα αποθέματα στη διάθεση συγκεκριμένου αποκτώντος, όταν πληρούνται σωρευτικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις:

• Τα αγαθά μεταφέρονται σε άλλο κράτος μέλος από υποκείμενο στον φόρο / προμηθευτή, ώστε να παραδοθούν στο κράτος αυτό σε μεταγενέστερο στάδιο και μετά την άφιξή τους σε άλλον υποκείμενο στον φόρο/ αποκτώντα.

• Ο προμηθευτής των αγαθών δεν έχει την έδρα της οικονομικής του δραστηριότητας ούτε μόνιμη εγκατάσταση στο κράτος μέλος άφιξης των αγαθών. • Ο αποκτών τα αγαθά διαθέτει ΑΦΜ/ΦΠΑ στο κράτος μέλος άφιξης των αγαθών και τα στοιχεία αυτού είναι γνωστά στον προμηθευτή των αγαθών κατά τον χρόνο  αναχώρησης της μεταφοράς.

• Ο προμηθευτής καταγράφει τη  μεταφορά των αγαθών σε ειδικό βιβλίο καταχώρισης και περιλαμβάνει σε ανακεφαλαιωτικό πίνακα τον αριθμό φορολογικού μητρώου ΦΠΑ του αποκτώντα που του έχει αποδοθεί από το κράτος μέλος άφιξης των αγαθών. •

Εφόσον πληρούνται οι ως άνω προϋποθέσεις, θεωρείται ότι διενεργείται ενδοκοινοτική παράδοση από τον προμηθευτή στην χώρα αναχώρησης και ενδοκοινοτική απόκτηση από τον αποκτώντα στην χώρα άφιξης των αγαθών κατά το χρόνο της μεταβίβασης από τον πρώτο στον δεύτερο του δικαιώματος διάθεσης των αγαθών με την ιδιότητα του κύριου, και εφόσον τούτο λαμβάνει χώρα εντός προθεσμίας 12 μηνών από την άφιξη των αγαθών στο κράτος μέλος στο οποίο έχουν μεταφερθεί.

• Η ως άνω ρύθμιση απαλλάσσει τον προμηθευτή από την υποχρέωση να διαθέτει ΑΦΜ/ΦΠΑ σε κάθε κράτος μέλος στο οποίο δημιουργεί απόθεμα, εφόσον δεν προβλέπεται ήδη κάποια απλοποίηση.

• Τα αποτελέσματα της ρύθμισης ανατρέπονται όταν εκλείψει κάποια από τις ως άνω σωρευτικές προϋποθέσεις, όταν τα αγαθά παραδοθούν σε άλλο πρόσωπο, όταν τα αγαθά αποστέλλονται ή μεταφέρονται σε χώρα διαφορετική από το κράτοςμέλος από το οποίο μετακινήθηκαν αρχικά, καθώς και σε περίπτωση καταστροφής, απώλειας ή κλοπής των αγαθών.

• Κατ΄αναλογία των ανωτέρω, δε θεωρείται ότι πραγματοποιείται ενδοκοινοτική απόκτηση αγαθών κατά τη μεταφορά τους στο εσωτερικό της χώρας από άλλο κράτος μέλος, στα πλαίσια της  ρύθμισης αποθεμάτων στη διάθεση συγκεκριμένου αποκτώντος, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 12 του Κώδικα ΦΠΑ. Επισημαίνεται ότι η ρύθμιση, η οποία χαρακτηρίζεται από αυξημένες υποχρεώσεις παρακολούθησης, αποτελεί δυνατότητα και όχι υποχρέωση για τις υποκείμενες στο φόρο επιχειρήσεις. 

Β. Αλυσιδωτές συναλλαγές

• Σε συμμόρφωση με τη νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ, κυρίως στις υποθέσεις C45/04 Emag Handel Eder, C-430/09 Euro Tyre Holding BV και  C-386/16 Toridas) γίνεται τροποποίηση στην Ευρωπαϊκή Οδηγία ΦΠΑ, η οποία ενσωματώνεται στην ελληνική νομοθεσία με την προσθήκη παραγράφου 6α στο άρθρο 13 του Κώδικα ΦΠΑ.

• Σύμφωνα με την εν λόγω διάταξη, σε περίπτωση διαδοχικής παράδοσης των ίδιων αγαθών, τα οποία αποστέλλονται ή μεταφέρονται από ένα κράτος μέλος σε άλλο, απευθείας από τον πρώτο προμηθευτή στον τελευταίο παραλήπτη της αλυσίδας, τότε η αποστολή ή μεταφορά αποδίδεται μόνο στην παράδοση προς τον ενδιάμεσο φορέα εκμετάλλευσης.

• Ωστόσο, κατά παρέκκλιση του προηγούμενου εδαφίου, εάν ο ενδιάμεσος φορέας εκμετάλλευσης κοινοποιήσει στον προμηθευτή του τον αριθμό φορολογικού μητρώου ΦΠΑ που έχει λάβει από το κράτος μέλος από το οποίο αποστέλλονται ή μεταφέρονται τα αγαθά, η αποστολή ή μεταφορά αποδίδεται μόνο στην παράδοση αγαθών από τον ενδιάμεσο φορέα εκμετάλλευσης. • Ως «ενδιάμεσος φορέας εκμετάλλευσης» νοείται ένας προμηθευτής διαφορετικός από τον πρώτο προμηθευτή στην αλυσίδα, ο οποίος αποστέλλει ή μεταφέρει τα αγαθά είτε ο ίδιος είτε μέσω τρίτου που ενεργεί για λογαριασμό του.

Ενόψει της εν λόγω τροποποίησης κρίνεται σκόπιμη η επισκόπηση από τις επιχειρήσεις της ορθής εφαρμογής των κανόνων ΦΠΑ σε τριγωνικές και πολυγωνικές συναλλαγές.

Γ. Απαλλαγή ΦΠΑ των ενδοκοινοτικών παραδόσεων αγαθών

• Τροποποιείται το πρώτο εδάφιο της περίπτωσης α’ της παραγράφου 1 του άρθρου 28 του Κώδικα ΦΠΑ, ώστε πλέον η κατοχή εγκύρου ΑΦΜ/ΦΠΑ εκ μέρους του αποκτώντα των αγαθών σε άλλο κράτος μέλος, καθώς και η ορθή υποβολή ανακεφαλαιωτικού πίνακα εκ μέρους του προμηθευτή των αγαθών να αποτελούν ουσιαστικές προϋποθέσεις για την εφαρμογή της απαλλαγής ΦΠΑ στις ενδοκοινοτικές παραδόσεις αγαθών.

• Τέλος, στα πλαίσια των Προσωρινών Λύσεων εντάσσεται και η ρύθμιση του άρθρου 45α που προστίθεται στον Εκτελεστικό Κανονισμό ΦΠΑ 282/2011 δυνάμει του Εκτελεστικού Κανονισμού (ΕΕ) 2018/1912 του Συμβουλίου της 4ης Δεκεμβρίου 2018 για την εναρμόνιση των κανόνων απόδειξης της μεταφοράς, με σκοπό την εφαρμογή της απαλλαγής ΦΠΑ στις ενδοκοινοτικές παραδόσεις αγαθών. Η νέα ρύθμιση ισχύει ομοίως από την 1η Ιανουαρίου 2020 δίχως την ανάγκη ενσωμάτωσης με νόμο, λόγω του γεγονότος ότι οι Κανονισμοί είναι νομικές πράξεις με γενική, άμεση και δεσμευτική ισχύ σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αναμένονται, ωστόσο, οδηγίες από την Ελληνική Φορολογική Διοίκηση, δεδομένου ότι οι ισχύοντες κανόνες για την απόδειξη της φυσικής μεταφοράς αγαθών κατά την ελληνική νομοθεσία είναι διαφορετικοί.

Επισημαίνεται ότι η ρύθμιση αποτελεί δυνατότητα και όχι υποχρέωση για τις υποκείμενες στο φόρο επιχειρήσεις, οι οποίες μπορούν να εξακολουθήσουν να εφαρμόζουν τους εθνικούς κανόνες για την απόδειξη της φυσικής μεταφοράς, εφόσον είναι πιο ελαστικοί.

2. Εναρμόνιση άρθρου 15 Κώδικα ΦΠΑ με την Ευρωπαϊκή Οδηγία ΦΠΑ

• Το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 2 του άρθρου 15 τροποποιείται, ενσωματώνοντας ορθότερα το άρθρο 41 της Ευρωπαϊκής Οδηγίας ΦΠΑ, έτσι ώστε πλέον η ενδοκοινοτική απόκτηση αγαθών να θεωρείται ότι πραγματοποιείται στο εσωτερικό της χώρας, από υποκείμενο στον φόρο στον οποίο χορηγήθηκε ΑΦΜ για σκοπούς ΦΠΑ στο εσωτερικό της χώρας με τον οποίο πραγματοποίησε την απόκτηση (εφόσον δεν αποδεικνύει ότι τα αγαθά αυτά αποτέλεσαν αντικείμενο ενδοκοινοτικής απόκτησης αγαθών σε άλλο κράτος μέλος).

• Επίσης, η περίπτωση α’ της παραγράφου 3 του άρθρου 15 τροποποιείται, ενσωματώνοντας ορθότερα το άρθρο 141 της Ευρωπαϊκής Οδηγίας ΦΠΑ, και ορίζει ως μια από τις προϋποθέσεις εφαρμογής της τριγωνικής απλοποίησης, την πραγματοποίηση της ενδοκοινοτικής απόκτησης από υποκείμενο στον φόρο άλλου κράτους μέλους, ο οποίος δεν είναι εγκατεστημένος στο εσωτερικό της χώρας.

• Οι διατάξεις ισχύουν από την 1η  Ιανουαρίου 2020.

3. Εναρμόνιση άρθρου 19 Κώδικα ΦΠΑ με την Ευρωπαϊκή Οδηγία ΦΠΑ

Τροποποιείται η περίπτωση δ’ της παραγράφου 2 του άρθρου 19 του Κώδικα ΦΠΑ, προκειμένου για την ορθότερη ενσωμάτωση του άρθρου 80 της Ευρωπαϊκής Οδηγίας ΦΠΑ, για την επιβολή φόρου στην κανονική αξία σε συναλλαγές μεταξύ συγγενικών ή/και συνδεδεμένων προσώπων, όπως αυτά ορίζονται στις διατάξεις του Ν. 4172/2013 (ΚΦΕ), ανάλογα και με το δικαίωμα αυτών σε έκπτωση του φόρου εισροών. 

4. Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/475 στην Ελληνική Νομοθεσία

• Τροποποιούνται η παράγραφος 2 του Παραρτήματος II του Κώδικα ΦΠΑ και η παράγραφος 6 άρθρου 54 του Εθνικού Τελωνιακού Κώδικα (Ν.2960/2001), ώστε να ενσωματωθούν στην Ελληνική νομοθεσία τα άρθρα 1 και 2 της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/475 του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης της 18ης Φεβρουαρίου 2019  για την τροποποίηση της Ευρωπαϊκής Οδηγίας ΦΠΑ και της Οδηγίας 2008/118/ΕΚ για το γενικό καθεστώς των ειδικών φόρων κατανάλωσης.

• Σύμφωνα με την εν λόγω τροποποίηση, από την 1η Ιανουαρίου 2020, ο ιταλικός δήμος Καμπιόνε ντ’ Ιτάλια και τα ιταλικά υδάτα της λίμνης Λουγκάνο συμπεριλαμβάνονται στο τελωνειακό έδαφος της Ένωσης και στο πεδίο εδαφικής εφαρμογής της Οδηγίας 2008/118/ΕΚ, ενώ εξακολουθούν να αποκλείονται από το πεδίο εδαφικής εφαρμογής της Ευρωπαϊκής Οδηγίας ΦΠΑ.

5. Υπαγωγή μουσικών βιβλίων και εισιτηρίων αθλητικών αγώνων στον υπερμειωμένο/μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ

• Τροποποιείται η παράγραφος 40 του Παραρτήματος ΙΙΙ του Κώδικα ΦΠΑ προκειμένου να κατατάσσονται στον υπερμειωμένο συντελεστή ΦΠΑ 6% και τα βιβλία μουσικής της Δασμολογικής Κλάσης ΔΚ 4904. • Προστίθεται νέα παράγραφος 1β στο Κεφάλαιο Β. ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ του Παραρτήματος ΙΙΙ του Κώδικα ΦΠΑ για την υπαγωγή στον μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ (13%) των εισιτηρίων αθλητικών αγώνων, μόνο για τη περίοδο από 1.9.2020 έως και 30.6.2021.

6. Λοιπές διατάξεις έμμεσης φορολογίας

Α. Αναστολή υποχρέωσης καταβολής τέλους επιτηδεύματος για τους αγρότες κανονικού καθεστώτος ΦΠΑ Λόγω των δυσκολιών που προκλήθηκαν από τη διασπορά του κορωνοϊού COVID-19, τροποποιείται η παράγραφος 3 του άρθρου 31 του ν. 3986/2011, ώστε να εξαιρούνται  από την υποχρέωση καταβολής τέλους επιτηδεύματος και οι αγρότες του κανονικού καθεστώτος ΦΠΑ, για τους οποίους έχουν παρέλθει τα πρώτα πέντε (5) έτη από την ημερομηνία τήρησης βιβλίων και ένταξής τους στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ.

Β. Παράταση αναστολής καταβολής ΦΠΑ για πληγείσες επιχειρήσεις που είχαν συναλλαγές με την εταιρεία Thomas Cook Group PLC

• Σύμφωνα με το άρθρο 103 του N. 4714/2020, επεκτείνεται η αναστολή  πληρωμής ΦΠΑ για τις εταιρείες που επηρεάστηκαν αρνητικά από τις συναλλαγές τους με την εταιρεία Thomas Cook Group PLC για τη περίοδο από 1.7.2020 μέχρι 31.10.2020.

Γ. Τέλος ταξινόμησης επιβατικών και φορτηγών αυτοκινήτων ιδιωτικής χρήσης

• Τροποποιούνται τα άρθρα 121 και 123 του Εθνικού Τελωνειακού Κώδικα (Ν. 2960/2001), τα οποία αλλάζουν το καθεστώς φορολογίας αυτοκίνητων στα πλαίσια της ευρύτερης κυβερνητικής πολιτικής για την ανανέωση του υφιστάμενου στόλου αυτοκινήτων και την προώθηση μη ρυπογόνων οχημάτων νέας τεχνολογίας. Συγκεκριμένα:

• Καθιερώνεται νέο σύστημα προοδευτικής φορολόγησης επιβατικών αυτοκινήτων και φορτηγών αυτοκινήτων ιδιωτικής χρήσης.

• Οι προσαυξήσεις οι οποίες επιβάλλονται με βάση την αντιρρυπαντική τεχνολογία EURO αναμορφώνονται σε συνάρτηση με την παλαιότητα του οχήματος.

• Μειώνεται περαιτέρω το τέλος ταξινόμησης υβριδικών αυτοκινήτων, χαμηλών ρύπων, ήτοι με εκπομπές ρύπων CO2 έως 50.

• Διατηρείται η απαλλαγή 50% του αναλογούντος τέλους ταξινόμησης για υβριδικά αυτοκίνητα με περισσότερους ρύπους, καθώς και η πλήρης απαλλαγή για τα ηλεκτροκίνητα ΕΙΧ.

• Καταργείται η υφιστάμενη πρόβλεψη για τη δυνατότητα φορολόγησης μεταχειρισμένων οχημάτων με πρώτη κυκλοφορία στην ΕΕ πριν από την 1.6.2016, με βάση το προϊσχύον καθεστώς φορολόγησης (ιστορικό τέλος).

Δ. Απαλλαγές από δασμούς, Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης και Φόρο Κατανάλωσης του εφοδιασμού επαγγελματικών πλοίων

• Τροποποιείται το άρθρο 10 παράγραφος 3 του Ν. 438/1976, η οποία απαλλάσσει, πλέον των τροφοεφοδίων, καυσίμων και λιπαντικών, επιπρόσθετα είδη που κρίνονται αναγκαία για την κάλυψη των αναγκών του πλοίου και των επιβαινόντων σε αυτό από Δασμό, Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης και Φόρο Κατανάλωσης.

• Επιπλέον, τα υπό ελληνική ή ξένη σημαία αλιευτικά πλοία υπερπόντιας αλιεία προστίθενται στη κατηγορία πλοίων που χαίρουν τις προαναφερόμενες απαλλαγές.

 

Πληροφορίες για την ΕΥ

Η ΕΥ κατέχει ηγετική θέση παγκοσμίως στον χώρο των ελεγκτικών, φορολογικών, υπηρεσιών εταιρικής στρατηγικής και συναλλαγών και συμβουλευτικών υπηρεσιών. Η βαθιά γνώση και η ποιότητα των υπηρεσιών που παρέχουμε συμβάλλουν στην οικοδόμηση εμπιστοσύνης στις κεφαλαιαγορές και τις οικονομίες σε ολόκληρο τον κόσμο. Δημιουργούμε ηγετικά στελέχη που συνεργάζονται για να τηρήσουν τις υποσχέσεις μας προς όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη. Mε τον τρόπο αυτό συμβάλλουμε σημαντικά στη δημιουργία ενός καλύτερου κόσμου για τους ανθρώπους μας, για τους πελάτες μας και για τις κοινωνίες μας. Το λογότυπο ΕΥ αναφέρεται στον παγκόσμιο οργανισμό και μπορεί να αναφέρεται σε μία ή περισσότερες από τις εταιρείες μέλη της Ernst & Young Global Limited, καθεμία από τις οποίες αποτελεί ξεχωριστή νομική οντότητα. Η Ernst & Young Global Limited, μια βρετανική εταιρεία περιορισμένης ευθύνης δια εγγυήσεως, δεν παρέχει υπηρεσίες σε πελάτες. Πληροφορίες αναφορικά με τον τρόπο που η ΕΥ συγκεντρώνει και χρησιμοποιεί τυχόν προσωπικά δεδομένα καθώς και περιγραφή των δικαιωμάτων των υποκειμένων σύμφωνα με τη νομοθεσία περί προσωπικών δεδομένων είναι διαθέσιμα στο σύνδεσμο ey.com/privacy. Για περισσότερες πληροφορίες για τον οργανισμό μας, παρακαλούμε επισκεφθείτε το ey.com

Έμμεση Φορολογία

Οι έμμεσοι φόροι επηρεάζουν την εφοδιαστική αλυσίδα και το χρηματοοικονομικό σύστημα. Το δίκτυό μας με τους αφοσιωμένους επαγγελματίες έμμεσης φορολογίας, συνδυάζει την τεχνική γνώση με την κατανόηση του επιχειρηματικού κλάδου και την πρόσβαση σε τεχνολογικά εξελιγμένα εργαλεία και μεθοδολογίες. Εντοπίζουμε τομείς κινδύνου και βιώσιμες ευκαιρίες σχεδιασμού για τους έμμεσους φόρους κατά τη διάρκεια του κύκλου φορολογικής ζωής, βοηθώντας σας να ανταποκριθείτε στις απαιτήσεις συμμόρφωσης και στους επιχειρηματικούς σας στόχους σε όλο τον κόσμο. Οι παγκοσμίως ολοκληρωμένες ομάδες μας σας παρέχουν την προοπτική και την υποστήριξη που χρειάζεστε για να διαχειριστείτε αποτελεσματικά τους έμμεσους φόρους. Έτσι «κάνει τη διαφορά» η EY.