Ρυθμίσεις στην ασφαλιστική, συνταξιοδοτική & εργατική νομοθεσία - Νόμος 4997/2022

Δημοσιεύτηκε στις 25.11.2022 ο υπ’αριθμ. 4997/2022 νόμος, ο οποίος μεταξύ άλλων ενσωματώνει στην Ελληνική έννομη τάξη νέες ρυθμίσεις οι οποίες αφορούν στην ασφαλιστική, συνταξιοδοτική κι εργατική ελληνική νομοθεσία.

Τα σημεία ιδιαίτερου ενδιαφέροντος όπως περιλαμβάνονται στο συγκεκριμένο νομοθετικό κείμενο έχουν ως εξής:

• Παραγραφή Ασφαλιστικών Εισφορών: Σύμφωνα με το άρθρο 6, οι απαιτήσεις του e-Ε.Φ.Κ.Α. και των φορέων που εντάσσονται σε αυτόν, υπόκεινται σε δεκαετή παραγραφή που ξεκινά από την πρώτη ημέρα του επόμενου έτους εντός του οποίου παρασχέθηκε η ασφαλιστέα εργασία ή υπηρεσία, ανεξαρτήτως του χρόνου κατά τον οποίο οι απαιτήσεις αυτές βεβαιώθηκαν. Μετά την 01.01.2026 η παραγραφή των αξιώσεων θα είναι πενταετής.
• Μόνιμη μείωση ασφαλιστικών εισφορών: Σύμφωνα με το άρθρο 5, από την 1η Ιανουαρίου 2023 οι κρατήσεις των μισθωτών εργαζομένων υπέρ των κλάδων ή λογαριασμών της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης, οι οποίες συνεισπράττονται από τον e-Ε.Φ.Κ.Α. μαζί με τις ασφαλιστικές εισφορές εργοδοτών και εργαζομένων, καθορίζονται μόνιμα στα μειωμένα ποσοστά που είχαν προβλεφθεί από το άρθρο 48 του ν. 4670/2020, το άρθρο 31 του ν. 4756/2020 και το άρθρο 81 του ν. 4826/2021 στα ακόλουθα επίπεδα: α) υπέρ ανεργίας σε ποσοστό 2,40%, το οποίο κατανέμεται κατά 1,2 % στον εργοδότη και κατά 1,2 % στον εργαζόμενο, β) υπέρ του Λογαριασμού Προστασίας Εργαζομένων από την Αφερεγγυότητα του Εργοδότη, σε ποσοστό 0,15% επί των αποδοχών που αφορά εργοδοτική εισφορά, γ) εισφορά περί Ενιαίου Λογαριασμού για την Εφαρμογή Κοινωνικών Πολιτικών, σε ποσοστό 0,16% επί των αποδοχών, το οποίο κατανέμεται κατά 0,06% στον εργοδότη και κατά 0,10% στον εργαζόμενο και δ) εισφορά υπέρ πρώην Οργανισμού Εργατικής Εστίας, σε ποσοστό 0,35% επί των αποδοχών εργαζόμενου. Ενδεικτικά, για το πακέτο κάλυψης εργαζόμενου γραφείου (101) ,τα ποσοστά ασφαλιστικών κρατήσεων συνεχίζουν να είναι διαμορφωμένα σε 13,87% για τον εργαζόμενο και 22,29% για τον εργοδότη.
• Ρύθμιση εισφορών στα ασφαλιστικά ταμεία: Σύμφωνα με το άρθρο 7, ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τον e-Ε.Φ.Κ.Α. και τους λοιπούς φορείς κοινωνικής ασφάλισης δύνανται πλέον, κατόπιν αίτησης των οφειλετών, να ρυθμίζονται και να καταβάλλονται σε 2 έως 24 ισόποσες μηνιαίες δόσεις ή έως 48 ισόποσες μηνιαίες δόσεις, εφόσον πρόκειται για οφειλές που βεβαιώνονται μετά από ουσιαστικό έλεγχο. Το ελάχιστο πόσο της μηνιαίας δόσης είναι τουλάχιστον 50 ευρώ.
• Κίνητρα μετατροπής συμβάσεων μερικής απασχόλησης σε πλήρους -Επιδότηση ασφαλιστικών εισφορών: Σύμφωνα με το άρθρο 9, θεσπίζεται πρόγραμμα επιδότησης των ασφαλιστικών εισφορών για όσες επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα, από την 01.01.2023 έως και τις 31.12.2023, μετατρέψουν συμβάσεις εργασίας μισθωτών εργαζομένων μερικής απασχόλησης σε συμβάσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης. Οι ασφαλιστικές εισφορές ασφαλισμένου κι εργοδότη, για τον εργαζόμενο που υφίσταται τη μετατροπή της σύμβασης εργασίας του, επιδοτούνται κατά 40% από τον κρατικό προϋπολογισμό για χρονικό διάστημα ενός έτους, ξεκινώντας από την πρώτη ημέρα της μετατροπής. Το εν λόγω πρόγραμμα αφορά σε όλες τις επιχειρήσεις, ανεξαρτήτως νομικής μορφής, οι οποίες:
  • μέχρι και τις 09.09.2022 απασχολούν μισθωτούς εργαζομένους με σύμβαση εργασίας μερικής απασχόλησης σε ποσοστό άνω του 50% του συνόλου των εργαζομένων τους.
  • είναι καθ’όλη την διάρκεια του προγράμματος φορολογικά και ασφαλιστικά ενήμερες
  • διατηρούν κατά μέσο όρο τον ίδιο αριθμό εργαζομένων για το χρονικό διάστημα ενός έτους
• Επέκταση ειδικής άδειας προστασίας μητρότητας (εξάμηνο ΟΑΕΔ): Σύμφωνα με το άρθρο 43, επεκτείνεται από 6 σε 9 μήνες η ειδική άδεια προστασίας μητρότητας που προβλέπεται για τις ασφαλισμένες μητέρες (συμπεριλαμβανομένων όσων έχουν αποκτήσει τέκνο μέσω παρένθετης μητρότητας και υιοθεσίας έως την ηλικία 8 ετών του παιδιού) του ΙΚΑ – ΕΤΑΜ. Κατά την διάρκεια της άδειας, ο ΟΑΕΔ υποχρεούται να καταβάλλει στην εργαζόμενη μητέρα μηνιαίως ποσό ίσο με τον κατώτατο μισθό, καθώς και αναλογία δώρων εορτών και επιδόματος αδείας. Η μητέρα δικαιούται να μεταβιβάσει έως επτά μήνες από την εν λόγω άδεια στον πατέρα, εφόσον ο τελευταίος  εργάζεται με σχέση εξαρτημένης εργασίας πλήρους ή μερικής απασχόλησης.
• Υποβολές ΕΡΓΑΝΗ: Στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ II υποβάλλονται σε ψηφιακή μορφή και στοιχεία για τον υπολογισμό των Ετήσιων  Μονάδων Εργασίας (Ε.Μ.Ε.). Συγκεκριμένα, υποβάλλονται στοιχεία που αφορούν σε:
  • εργαζομένους που απασχολούνται σε μία οντότητα με εξαρτημένη σχέση εργασίας
  • πρόσωπα των οποίων η απασχόληση εξομοιώνεται με έμμισθη σχέση εργασίας
  • λοιπές κατηγορίες απασχολούμενων σε μία οντότητα
• Πρόγραμμα ημερήσιας απασχόλησης τεχνικού ασφαλείας και γιατρού εργασίας: Σύμφωνα με το άρθρο 46, οι εργοδότες οφείλουν να υποβάλουν στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ, πριν την έναρξή της, τις ακριβείς ώρες έναρξης και λήξης της ημερήσιας απασχόλησης του ιατρού εργασίας και του τεχνικού ασφαλείας. Η τήρηση της ως άνω υποχρέωσης θα ελέγχεται μέσω της ψηφιακής κάρτας εργασίας.
• Απαγόρευση διακρίσεων εις βάρος οροθετικών: Σύμφωνα με το άρθρο 47, απαγορεύεται κάθε μορφής διάκριση, άμεση ή έμμεση, όσον αφορά τους όρους, τις συνθήκες απασχόλησης και εργασίας, τις προαγωγές, καθώς και τον σχεδιασμό και την εφαρμογή συστημάτων αξιολόγησης προσωπικού, που σχετίζονται με την ιδιότητα ενός ατόμου ως οροθετικού στον HIV.