Η πίεση που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι δεν προέρχεται μόνο από τo εργασιακό τους περιβάλλον. Περισσότεροι από τους μισούς (55%) αισθάνονται έντονη ανησυχία και στρες σε σχέση με το μέλλον (γεωπολιτικές αναταραχές, κοινωνικοοικονομικές εξελίξεις, κλιματική αλλαγή, κ.λπ.). Συγχρόνως όμως, 37% αισθάνονται έντονη ανησυχία για την επίδραση που έχουν ή θα έχουν στην εργασία τους οι ψηφιακές τεχνολογίες, όπως η τεχνητή νοημοσύνη (AI), η αυτοματοποίηση, κ.λπ. Την ίδια ώρα, ένας στους τρεις (32%) έχει βιώσει τα τελευταία δύο χρόνια κάποιας μορφής παρενόχληση (λεκτική, σεξουαλική, κ.λπ.) στον εργασιακό χώρο, και αυτό επηρεάζει την ψυχική του υγεία.
Παρά τα προβλήματα αυτά, 61% αισθάνονται ότι εύκολα προσαρμόζονται στις καθημερινές αλλαγές και διαχειρίζονται τις υποχρεώσεις τους αποτελεσματικά, ενώ 79% αισθάνονται ικανοί να παίρνουν αποφάσεις.
Απόδοση και παραγωγικότητα
Τα ευρήματα αυτά οφείλουν να προβληματίσουν τους οργανισμούς, καθώς η ψυχολογική καταπόνηση των εργαζόμενων έχει αρνητικές επιπτώσεις και στην απόδοση και την παραγωγικότητά τους: 61%, από 53% το 2023, δηλώνουν ότι αισθάνονται κουρασμένοι όταν ξεκινάει η ημέρα τους, και τέσσερις στους δέκα αισθάνονται συχνά ότι δεν μπορούν να συγκεντρωθούν στη δουλειά τους, ενώ μόλις 30% – από 37% πριν δύο χρόνια – αισθάνονται κινητοποιημένοι και χαρούμενοι στη δουλειά τους.
Υποστήριξη και φροντίδα από τους οργανισμούς
Ωστόσο, η ανταπόκριση των οργανισμών στην ψυχολογική πίεση που βιώνουν οι εργαζόμενοί τους, δε φαίνεται να ανταποκρίνεται στις προσδοκίες των τελευταίων. Μόλις 21% πιστεύουν ότι ο οργανισμός στον οποίο εργάζονται φροντίζει για την ψυχική υγεία και ευεξία τους, 33% γνωρίζουν πού πρέπει να απευθυνθούν για να λάβουν υποστήριξη μέσα στον οργανισμό τους, και 23% δηλώνουν ότι ο οργανισμός τους δίνει τη δυνατότητα σε όλους τους εργαζόμενους να μιλούν ανοιχτά για τα θέματα ψυχικής υγείας.
Και, ενώ για τέσσερις στους πέντε (79%) είναι σημαντικό να είναι καλά εκπαιδευμένος ο προϊστάμενός τους, ώστε να μπορεί να τους υποστηρίξει σε πρώτο στάδιο σε θέματα ψυχικής υγείας, μόλις 28% δηλώνουν ότι ο προϊστάμενός τους επικοινωνεί συχνά μαζί τους για να δει πώς είναι, και μόλις 29% αισθάνονται άνετα να μιλούν στον προϊστάμενό τους για κάποιο θέμα ψυχικής υγείας που μπορεί να αντιμετωπίζουν (π.χ., στρες, άγχος, κ.λπ.).
Σε ερώτηση σχετικά με τις δράσεις που θα πρέπει να αναλάβουν οι οργανισμοί τους για τα ζητήματα ψυχικής υγείας και ευεξίας, οι απαντήσεις των συμμετεχόντων μπορούν να κατηγοριοποιηθούν σε τέσσερις κύριες κατηγορίες: (1) ψυχική υγεία και ευεξία, (2) ανάπτυξη ηγεσίας και κουλτούρας, (3) εργασιακό περιβάλλον και αρμονία προσωπικής-επαγγελματικής ζωής , και (4) ολοκληρωμένο πλαίσιο υποστήριξης ηγεσίας και ευημερίας προσωπικού. Πιο συγκεκριμένα, 48% ανέφεραν την καταλληλότερη επιλογή προϊσταμένων, 47% ζητούν εκπαιδεύσεις των στελεχών στη φροντίδα της ψυχικής ευεξίας των εργαζόμενων και εκπαιδεύσεις σε θέματα διαχείρισης στρες και αυτοφροντίδας, 46% καλλιέργεια κουλτούρας σεβασμού του χρόνου μέσα από νέους τρόπους εργασίας (θεσμοθέτηση κανόνων διεξαγωγής συναντήσεων ή συνεργασίας, ανθρωποκεντρικές διαδικασίες με την υποστήριξη της τεχνολογίας, περιορισμός της γραφειοκρατίας) και 42% την παρουσία ψυχολόγου στον χώρο εργασίας.
Η έρευνα δεν αφήνει αμφιβολία ότι τα ζητήματα του wellbeing πρέπει να βρίσκονται στο επίκεντρο της στρατηγικής των οργανισμών, ώστε να εξασφαλίζεται για τους ανθρώπους τους η δυνατότητα εναρμόνισης της προσωπικής και επαγγελματικής ζωής. Πέρα, όμως από αυτό, οι οργανισμοί οφείλουν να αναλάβουν πρωτοβουλίες ώστε να απαλειφθεί το στίγμα και να απενοχοποιηθούν τα ζητήματα ψυχικής υγείας, να έχουν οι εργαζόμενοι τη δυνατότητα να μιλούν ανοιχτά για τα προβλήματά τους και να τους παρέχεται κάθε δυνατή υποστήριξη για να τα αντιμετωπίσουν.
Θετικές οι απόψεις για την τηλεργασία
Η έρευνα επιβεβαιώνει ότι η μεγάλη πλειοψηφία των εργαζόμενων αντιμετωπίζει θετικά την απομακρυσμένη εργασία. Σχεδόν εννέα στους δέκα (88%, όπως και το 2023) θεωρούν σημαντικό να τους δίνει η δουλειά τους τη δυνατότητα να εργάζονται από απόσταση, ενώ 60% δηλώνουν πιο αποτελεσματικοί σε αυτό το μοντέλο εργασίας. Συγχρόνως, το ποσοστό όσων αισθάνονται αυξημένο στρες εργαζόμενοι εξ αποστάσεως, έχει μειωθεί στο 8%, από 10% το 2023, και 23% την περίοδο της πανδημίας, το 2021. Ωστόσο, διαπιστώνεται μία ανησυχία για τον αντίκτυπο της τηλεργασίας στη μελλοντική επαγγελματική τους πορεία, καθώς μόνο 45% αισθάνονται σιγουριά ότι μπορούν να εξελιχθούν στην καριέρα τους ενώ εργάζονται απομακρυσμένα.