Ο όρος EY αναφέρεται στον παγκόσμιο οργανισμό, και μπορεί να αναφέρεται σε μία ή περισσότερες, από τις εταιρείες μέλη της Ernst & Young Global Limited, καθεμία από τις οποίες αποτελεί ξεχωριστή νομική οντότητα. Η Ernst & Young Global Limited, μια βρετανική εταιρεία περιορισμένης ευθύνης δια εγγυήσεως, δεν παρέχει υπηρεσίες σε πελάτες.
Πρόσφατες αναζητήσεις
Παρά τις συνεχιζόμενες επενδύσεις σε πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και τη διατήρηση των δημόσιων δεσμεύσεών τους για μείωση των εκπομπών, το κλίμα δεν αποτελεί την κορυφαία προτεραιότητα για ESG επενδύσεις για τις επιχειρήσεις στην Ελλάδα.
Πώς προσεγγίζουν το ζήτημα της βιώσιμης ανάπτυξης οι μεγάλες επιχειρήσεις στην Ελλάδα σε μία περίοδο παγκόσμιας οικονομικής επιβράδυνσης και αβεβαιότητας; Πώς επηρεάζονται οι στόχοι, οι φιλοδοξίες και οι επενδύσεις τους για το κλίμα, τι προκλήσεις αντιμετωπίζουν και ποιοι είναι οι παράγοντες που υποστηρίζουν ή επιβραδύνουν τις πρωτοβουλίες τους; Και πώς τελικά μπορούν να δημιουργήσουν αξία μέσα από τις δράσεις τους για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής;
Στο σημερινό παγκόσμιο περιβάλλον οικονομικής και γεωπολιτικής αβεβαιότητας είναι εύλογο πολλές επιχειρήσεις να δίνουν προτεραιότητα στην αντιμετώπιση των πιεστικών βραχυπρόθεσμων προκλήσεων, συχνά εις βάρος των πρωτοβουλιών τους για το κλίμα. Μάλιστα, από τη δεύτερη έκδοση της έρευνας ΕΥ Sustainable Value Study Ελλάδα 2024 προκύπτει ότι η κλιματική αλλαγή δεν αποτελεί την κορυφαία προτεραιότητα για ESG επενδύσεις για τις επιχειρήσεις στην Ελλάδα. Ωστόσο, οι μεγάλες επιχειρήσεις στην Ελλάδα συνειδητοποιούν ότι η κλιματική αλλαγή αποτελεί μία υπαρξιακή απειλή που απαιτεί άμεση κινητοποίηση και παραμένουν προσηλωμένες στον στόχο της μείωσης των εκπομπών τους. Οι ερωτώμενοι διαπιστώνουν, επίσης, ότι οι πρωτοβουλίες των επιχειρήσεών τους για το κλίμα δημιουργούν μεγαλύτερη χρηματοοικονομική αξία για τις ίδιες σε σχέση με τις προσδοκίες τους.
Φιλόδοξοι στόχοι για το κλίμα και σημαντικές επενδύσεις
Η μεγάλη πλειοψηφία των ερωτώμενων δήλωσαν ότι οι επιχειρήσεις τους έχουν δεσμευτεί να μειώσουν τις εκπομπές άνθρακα κατά ένα συγκεκριμένο ποσό (88%) ή να πετύχουν ουδέτερες εκπομπές (84%). Παράλληλα, το 72% ανέφεραν ότι οι οργανισμοί τους έχουν δεσμευτεί για αρνητικές εκπομπές και 49% για μηδενικές καθαρές εκπομπές (net zero). Παρά το αβέβαιο διεθνές οικονομικό περιβάλλον και τις πιέσεις, η μεγάλη πλειοψηφία των ερωτώμενων ανέφεραν ότι ο οργανισμός τους δεν έχει αλλάξει τον στόχο μείωσης των εκπομπών που έχει δεσμευτεί να επιτύχει (90%) ή το έτος επίτευξης των στόχων του για την κλιματική αλλαγή (84%).
Η πλειοψηφία των ερωτώμενων,
ανέφεραν ότι ο οργανισμός τους δεν έχει αλλάξει τον στόχο μείωσης των εκπομπών που έχει δεσμευτεί να επιτύχει.
Παράλληλα,
δήλωσαν ότι ο οργανισμός τους δεν έχει αλλάξει το έτος επίτευξης των στόχων του για την κλιματική αλλαγή.
Αξιοσημείωτο, επίσης, είναι πως οι δαπάνες τους για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής αναμένεται να παραμείνουν περίπου οι ίδιες ή να αυξηθούν σημαντικά ή σχετικά περισσότερο σε σύγκριση με πέρσι (σύνολο απαντήσεων 91%).
Ωστόσο, πρέπει να σημειωθεί ότι, όταν στην περσινή έρευνα ζητήθηκαν από τους συμμετέχοντες οι εκτιμήσεις τους για τις δαπάνες του οργανισμού τους το επόμενο έτος, το ποσοστό όσων προέβλεπαν αύξηση έφτανε το 63%. Η σύγκριση αυτή φαίνεται να υποδηλώνει ότι οι επιχειρήσεις ωθούνται σε μια πιο συγκρατημένη προσέγγιση των επενδύσεων για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Συγχρόνως, τα στελέχη παραμένουν αισιόδοξα για την επίτευξη των στόχων για το κλίμα: το 56% θεωρούν ότι οι παγκόσμιες εκπομπές θα μειωθούν τουλάχιστον κατά 45% μέχρι το 2030 (σε σύγκριση με το έτος βάσης του 2010), ενώ σχεδόν δύο στους τρεις πιστεύουν ότι ο οργανισμός τους είναι αρκετά φιλόδοξος, ώστε να έχει ουσιαστική επίδραση στην κλιματική αλλαγή (65%) και πως θα πετύχει τη δημόσια δέσμευσή του για την κλιματική αλλαγή, εντός του καθορισμένου χρονοδιαγράμματος (64%). Οι επιχειρήσεις αναγνωρίζουν, επίσης, την τεχνητή νοημοσύνη (AI) ως κρίσιμο παράγοντα για τη βελτιστοποίηση των εφοδιαστικών αλυσίδων και τη μείωση των εκπομπών άνθρακα (60%).
Προτεραιότητες ESG – διαφοροποίηση σε σχέση με το παγκόσμιο δείγμα
Οι εκπρόσωποι των επιχειρήσεων του δείγματος στην Ελλάδα διαφοροποιούνται σημαντικά από το παγκόσμιο δείγμα στις προτεραιότητες επενδύσεων ESG κατά τους επόμενους 12 μήνες. Χαρακτηριστικά, η κλιματική αλλαγή (37%) βρίσκεται στην τρίτη θέση για την Ελλάδα, τη στιγμή που αποτελεί την πρώτη προτεραιότητα παγκοσμίως. Βασική προτεραιότητα των επιχειρήσεων στη χώρα μας, αντ’ αυτού, αναδεικνύεται ο κοινωνικός αντίκτυπος, τα ανθρώπινα δικαιώματα και τα πρότυπα εργασίας (45%, έναντι 29% παγκοσμίως), με τον εντοπισμό και τη διαχείριση κινδύνων της εφοδιαστικής αλυσίδας (40%) να ακολουθεί.
Χαμηλή προτεραιότητα, ωστόσο, σύμφωνα με τις δηλώσεις των εκπροσώπων των επιχειρήσεων που συμμετείχαν στην έρευνα, αποτελούν η φύση και η βιοποικιλότητα (32%), και η κυκλικότητα και αποδοτικότητα πόρων (31%).
Οι πρωτοβουλίες για το κλίμα, βιώσιμη ανάπτυξη και δημιουργία ευρύτερης αξίας
Η πλειοψηφία των ερωτώμενων εκτιμά ότι η αξία που αποκόμισαν οι επιχειρήσεις τους από τις πρωτοβουλίες τους για το κλίμα ξεπέρασε τις αρχικές τους προσδοκίες. Έτσι, 61% δήλωσαν ότι δημιουργήθηκε μεγαλύτερη αξία από την αναμενόμενη για τους πελάτες, και 56% για την κοινωνία. Αντίστοιχα, 49% εκτιμούν ότι δημιουργήθηκε μεγαλύτερη χρηματοοικονομική αξία και για τις ίδιες τις επιχειρήσεις.
Οι συμμετέχοντες στην έρευνα ρωτήθηκαν, επίσης, για τα ενδιαφερόμενα μέρη και τους γενικότερους παράγοντες που λειτουργούν ως επιταχυντές ή εμπόδια για τις πρωτοβουλίες βιώσιμης ανάπτυξης του οργανισμού τους. Ως βασικοί επιταχυντές των δράσεων βιώσιμης ανάπτυξης αναφέρθηκαν οι επενδυτές (64%) και οι πελάτες (45%) και, σε μικρότερο βαθμό, οι ΜΚΟ και άλλες οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών (41%), καθώς και οι εργαζόμενοι (39%). Ωστόσο, 23% των ερωτώμενων ανέφεραν ότι οι πελάτες αποτελούν ανασταλτικό παράγοντα σε τέτοιες πρωτοβουλίες.
Ως άλλους γενικότερους παράγοντες που λειτουργούν ως επιταχυντές οι συμμετέχοντες ανέφεραν τη διαθεσιμότητα δεξιοτήτων και ταλέντου (56%) και δεδομένων και τεχνολογίας (56%). Σε μικρότερο βαθμό αναδείχθηκαν, επίσης, η ενσωμάτωση της βιώσιμης ανάπτυξης σε όλες τις λειτουργίες (45%), η εταιρική στρατηγική ή το επιχειρηματικό μοντέλο της επιχείρησης (44%) και η διαθεσιμότητα κρατικών επιδοτήσεων ή κινήτρων (44%).
Με βάση τα ευρήματα της έρευνας και την εμπειρία των ομάδων Υπηρεσιών Βιώσιμης Ανάπτυξης της ΕΥ, η έρευνα καταλήγει σε μία σειρά προτάσεων για τη βελτίωση των επιδόσεων των επιχειρήσεων στην Ελλάδα. Οι προτάσεις αυτές βασίζονται στην προσέγγιση “value-led sustainability” – δηλαδή της βιώσιμης ανάπτυξης που προκύπτει από πολιτικές που χαράσσονται με γνώμονα τη δημιουργία ευρύτερης αξίας για τον πλανήτη, την κοινωνία, τους εργαζόμενους, και τους πελάτες – και κινούνται σε τρεις κατευθύνσεις:
- Ενίσχυση του ρόλου του Chief Sustainability Officer (CSO)
- Αξιοποίηση του ρυθμιστικού πλαισίου και των εκθέσεων βιώσιμης ανάπτυξης
- Εστίαση στις εκπομπές Scope 3
Για να πετύχουν τους στόχους τους, ωστόσο, οι επιχειρήσεις θα πρέπει να εντείνουν τις προσπάθειές τους και σε επίπεδο διακυβέρνησης και επίβλεψης, μετρήσεων και υποβολής εκθέσεων, επιχειρησιακών λειτουργιών, αλλά και σε ό,τι αφορά τα προϊόντα, τους πελάτες, τους προμηθευτές και τα τρίτα μέρη.
Περίληψη
Η δεύτερη έκδοση της έρευνας της ΕΥ Ελλάδος, Sustainable Value Study Ελλάδα 2024, καταγράφει τον τρόπο που οι επιχειρήσεις προσεγγίζουν τη βιώσιμη ανάπτυξη και την κλιματική αλλαγή, τους τομείς όπου εστιάζουν, τους στόχους που θέτουν και τον βαθμό προόδου ως προς την επίτευξή τους. Παράλληλα, η έρευνα εξετάζει τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν και τους παράγοντες που υποστηρίζουν ή επιβραδύνουν τις πρωτοβουλίες τους.