Podatki międzynarodowe: ważne wyroki i interpretacje (sierpień 2021)

WYROKI

Zasady interpretacji art. 15e u.p.d.o.p.

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu stwierdził w wyroku z dnia 19 sierpnia 2021 r., sygn. I SA/Wr 391/20, że kwalifikacja danych usług do usług wymienionych w art. 15e ust. 1 u.p.d.o.p. musi być dokonana w sposób konkretny, odnosić się do konkretnych zdarzeń, konkretnych świadczeń wykonywanych na rzecz spółki i musi wiązać się z konkretnymi umowami czy działaniami wymienionymi w art. 15e u.p.d.o.p., a nie odnosić się ogólnie do tego, że są one podobne do szeregu innych. Ze względu na dużą nieprecyzyjność tego przepisu w orzecznictwie zwraca się uwagę, że wykładni tych przepisów należy dokonywać w sposób bardzo ostrożny, uwzględniając m.in. zasadę rozstrzygania wszelkich wątpliwości na korzyść podatników.

Kwestia oceny czy zakład niemieckiej spółki wykonujący na terenie Polski prace montażowe musi prowadzić księgi rachunkowe na podstawie ustawy o rachunkowości

Naczelny Sąd Administracyjny uznał w wyroku z dnia 3 sierpnia 2021 r., sygn. II FSK 2369/18, że stanowisko organu, który stwierdził, że spółka niemiecka w 2014 r. była zobowiązana prowadzić księgi rachunkowe w związku z powstaniem zakładu w Polsce jest błędne. Sąd powołał się na art. 9 ust. 1 updop w zw. z art. 2 ust. 1 pkt 6 ustawy o rachunkowości. Argumentacja NSA wskazuje, że skoro zakład przedsiębiorcy zagranicznego, który nie jest ani oddziałem, ani przedstawicielstwem nie należy do grupy podmiotów objętych obowiązkiem stosowania przepisów ustawy o rachunkowości, to nie można zobowiązywać go do prowadzenia ewidencji rachunkowej wg. polskich przepisów. Tym samym zakład taki podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym w Polsce od dochodu wypracowanego przez ten zakład na podstawie ksiąg rachunkowych prowadzonych zgodnie z przepisami obowiązującymi spółkę zagraniczną, a więc przepisami niemieckimi.

Moment powstania przychodu z tytułu prowizji otrzymywanej przy udzielaniu pożyczki

Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził w wyroku z dnia 3 sierpnia 2021 r., sygn. II FSK 486/21, że stanowisko spółki, jako że pożyczkobiorca zobowiązany jest do zapłaty prowizji w przyjętych w umowie miesięcznych okresach rozliczeniowych, a przychód z tytułu prowizji spółka powinna rozpoznawać w ostatnim dniu przyjętego miesięcznego okresu rozliczeniowego, jest błędne. Sąd przywołał art. 12 ust. 3 updop, który stanowi, że przychodem związanym z prowadzoną działalnością gospodarczą jest przychód z tytułu prowizji stanowiącej opłatę należną spółce z tytułu kosztów związanych z udzielonymi pożyczkami. Zdaniem Sądu wynika więc z tego, że przychodem z tytułu prowizji z tytułu umowy pożyczki, zgodnie z zasadą wynikającą z art. 12 ust. 3 u.p.d.o.p. będzie przychód należny, a data jego powstania będzie tożsama z datą powstania przychodu z tytułu wykonania usługi jednorazowej, polegającej na udzieleniu pożyczki. Co więcej momentem powstania przychodu podatkowego w przypadku prowizji z tytułu udzielonej pożyczki - w myśl art. 12 ust. 3a u.p.d.o.p. - będzie data wykonania usługi, tj. data udzielenia pożyczki przez spółkę.

Kwestia opodatkowania podatkiem u źródła odsetek od pożyczki udzielonej przez spółkę zagraniczną na rzecz oddziału spółki niemieckiej w Polsce

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu stwierdził w wyroku z dnia 13 sierpnia 2021 r., sygn. I SA/WR 599/20, że w analizowanej sprawie odsetki wypłacane przez spółkę niemiecką prowadzącą zakład w Polsce na rzecz podmiotu niemieckiego powinny być opodatkowane u źródła, zgodnie z art. 11 ust. 6 w zw. z art. 7 ust. 2 polsko – niemieckiej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. Sąd uznał, że skoro pożyczkodawca uzyskuje dochody w Polsce, a w stan faktyczny wskazuje, że pożyczka jest w całości wykorzystywana przez zakład działający w Polsce, to w związku z tym oprocentowanie należne dla pożyczkodawcy musi być opodatkowane również w Polsce, ponieważ to tu generowane są dochody związane z działalnością. Zdaniem Sądu bez znaczenia dla określenia miejsca uzyskania dochodu z tytułu odsetek pozostaje fakt, czy płatność jest dokonywana przez oddział (zakład) czy przez centralę. Istotne jest natomiast to, kto w ostatecznym rozrachunku pokrywa koszty odsetek, tj. czyj dochód pomniejsza koszt w postaci odsetek od pożyczek. W analizowanej sprawie, koszty z tytułu odsetek pokrywane są przez oddział, zatem, spółka jest zobowiązana do poboru podatku u źródła z tytułu odsetek od pożyczek wypłacanych przez spółkę.

Kwestia uznania wdrażania nabywanych przez spółkę systemów informatycznych za prace badawczo-rozwojowe w rozumieniu art. 4a pkt 26-28 u.p.d.o.p.

Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził w wyroku z dnia 25 sierpnia 2021 r., sygn. II FSK 138/19, że nie można uznać działalności za działalność badawczo – rozwojową, jeśli celem podejmowanych działań jest usprawnienie prowadzonej przez Spółkę działalności gospodarczej. Nie można zatem uznać, że realizowane są czynności związane działalnością badawczo-rozwojową w przypadku, gdy spółka wdrożyła innowacyjne oprogramowanie, które usprawniło działalność spółki w konkretnych obszarach, a także poprawiło konkurencyjność względem innych przedsiębiorstw w branży.

Kwestia wykładni pojęcia właściciela należności licencyjnych, o którym stanowi art. 12 ust. 2 polsko-meksykańskiej u.p.o.

Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził w wyroku z dnia 12 sierpnia 2021 r., sygn. II FSK 126/19, że przez właściciela, o którym mowa w art. 12 ust. 2 polsko-meksykańskiej umowie o unikaniu podwójnego opodatkowania należy rozumieć podmiot mający prawo do dysponowania należnościami licencyjnymi. Przy czym chodzi tu o rzeczywiste dysponowanie należnościami, a nie dysponowanie nimi jedynie w znaczeniu formalnym. Za właściciela nie można uznać więc pośrednika czy też przedstawiciela, który nie dysponuje realnym prawem do nich, nie posiada bowiem prawa do rozporządzania nimi według własnego uznania. Regulacja art. 12 ust. 2 polsko-meksykańskiej u.p.o. wprowadzona została w celu zapobieżenia uchylaniu się od opodatkowania, w tym tworzeniu sztucznych struktur (pośredników/agentów/zastępców) w państwach trzecich, w umowach z którymi przewidziano obniżoną stawkę podatkową lub zwolnienie z opodatkowania określonych dochodów. Powołaniu organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi takiej jak stowarzyszenie filmowców, czy meksykańska organizacja zbiorowego zarządzania prawami autorskimi, w żaden sposób nie można przypisać celu jakim jest unikanie opodatkowania. Ponadto powołanie tego typu organizacji regulowane jest przepisami prawa i ma na celu ochronę praw autorskich i interesów twórców. Mając na uwadze szczególny status wskazanych we wniosku organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi oraz fakt, że wykładnia literalna art. 12 ust. 2 polsko-meksykańskiej u.p.o. nie prowadzi do jednoznacznego rezultatu, jako uzasadnione uznać należało odwołanie się do wykładni celowościowej i przyjąć, że spełnione zostały przesłanki przewidziane art. 12 ust. 2 ww. u.p.o. uprawniające od zastosowania obniżonej stawki podatkowej. 

OPINIE ZABEZPIECZAJĄCE

Nabycie udziałów alternatywnej spółki inwestycyjnej, wypłaty dywidend w różnych konfiguracjach

W dniu 4 sierpnia 2021 r. Szef KAS wydał opinię zabezpieczającą, sygn. DKP1.8011.20.2020, w której uznał, że czynności polegające na wniesieniu przez osoby fizyczne tytułem wkładu niepieniężnego do Spółki Inwestycyjnej Y udziałów posiadanych w kapitale zakładowym Spółki X (spółka zajmująca się produkcją) w ramach tzw. wymiany udziałów, a następnie dokonaniu przez Spółkę X wypłaty dywidendy na rzecz Spółki Inwestycyjnej Y, oraz dokonaniu wypłaty dywidendy przez Spółkę Inwestycyjną Y na rzecz osób fizycznych nie spełniają ustawowych kryteriów unikania opodatkowania.

Szef KAS zgodził się ze stanowiskiem Wnioskodawcy, że planowane działania mają swój cel inwestycyjny i biznesowy polegający na zwiększeniu wartości pozyskanych aktywów, mimo ewentualnych korzyści podatkowych, które mogą wystąpić na którymś z etapów tego projektu.

Jako argument potwierdzający swoją narracje Szef KAS podał uzasadnienie ekonomiczne prowadzonych działań w postaci działalności inwestycyjnej prowadzonej w oparciu o wyspecjalizowany podmiot jakim jest Spółka Inwestycyjna Y.

Utworzenie centrum badawczo-rozwojowego w spółce jawnej niebędącej podatnikiem CIT i odliczenie kosztów kwalifikowanych z tytułu ulgi B+R 

W dniu 2 września 2021 r. została opublikowana opinia zabezpieczająca Szefa KAS, sygn. DKP 1.8011.10.2021, w której potwierdził on, że utworzenie centrum badawczo-rozwojowego w spółce jawnej niebędącej podatnikiem CIT i odliczenie kosztów kwalifikowanych z tytułu ulgi B+R (określone w art. 18d ustawy o CIT) przez wspólników nie będzie stanowiło unikania opodatkowania. 

Z wnioskiem o wydanie opinii wystąpiła spółka jawna, która zamierza utworzyć centrum badawczo-rozwojowe. Sama nie jest podatnikiem CIT, nie może więc korzystać z ulgi na badania i rozwój, ale mogą skorzystać z niej jej wspólnicy. Wspólnicy ci będą chcieli skorzystać z odliczenia kosztów kwalifikowanych poniesionych przez spółkę jawną na działalność B+R z uwzględnieniem wysokości i zakresu przysługujących CBR. 

Szef KAS przyznał, że w opisanym przypadku dojdzie do powstania korzyści podatkowej w postaci odliczenia przez Wnioskodawców podwyższonych kosztów kwalifikowanych, a co za tym idzie obniżenia wysokości zobowiązania podatkowego. 

W dalszej części swoich rozważań szef KAS, stwierdził także, że głównym celem dokonania ww. czynności było osiągnięcie korzyści podatkowej rozumianej jako możliwość skorzystania z preferencji podatkowej dotyczącej rozliczania nakładów na prace badawczo-rozwojowe. W niniejszej sprawie doszło więc również do spełnienia kolejnej przesłanki mogącej warunkować wydanie decyzji z zastosowaniem art. 119a Ordynacji podatkowej.

Kontynuując jednak swoje analizy, Szef KAS uznał, że przyjęty przez Wnioskodawcę sposób działania, mający na celu efektywne wykorzystanie preferencji podatkowej jaką jest ulga B+R oraz osiągnięta w ten sposób korzyść podatkowa nie stanowią sprzeczności z przedmiotem i celem przepisu art. 18d ustawy o CIT. Dodatkowo szef KAS potwierdził, że podjęte czynność nie mają charakteru sztucznego, co świadczy o działaniu podmiotu zgodnie z literą prawa.

Podsumowując, w ocenie Szefa KAS, pomimo możliwości osiągnięcia w przedstawionej sprawie korzyści podatkowej, a także stwierdzenia, że osiągnięcie korzyści podatkowej może być jednym z głównych celów dokonania czynności, czynności będące przedmiotem tej opinii nie spełniają ustawowych kryteriów unikania opodatkowania.

INTERPRETACJE INDYWIDUALNE

Przeniesienie prawa własności nieruchomości w zamian za zwolnienie z długu z tytułu cesji wierzytelności stanowi odpłatne zbycie nieruchomości i skutkuje obowiązkiem zapłaty CIT

Dyrektor KIS stwierdził w interpretacji z dnia 9 sierpnia 2021 r., sygn. 0111-KDIB1-1.4010.176.2021.4.ŚS, że czynność przeniesienia praw własności do nieruchomości celem zwolnienia się z obowiązku zapłaty długu na rzecz spółki akcyjnej stanowi formę odpłatnego zbycia. Zdaniem Organu, zwolnienie z długu ma w niniejszej sytuacji określoną wartość majątkową, gdyż w jego wyniku Wnioskodawca przestał być zobowiązany wobec swojego wierzyciela do zapłaty określonej kwoty pieniężnej. Wartość długu, z którego Wnioskodawca zostanie zwolniony w zamian za przeniesienie prawa własności nieruchomości jest wobec tego dla Wnioskodawcy wynagrodzeniem za przeniesienie ww. prawa własności, a więc i przychodem podatkowym.

Podatek u źródła z tytułu wynagrodzenia przedstawiciela handlowego

Dyrektor KIS stwierdził w interpretacji z dnia 4 sierpnia 2021 r., sygn. 0111-KDIB1-3.4010.185.2021.2.PC, że usługi polegające na organizowaniu sprzedaży produktów na określonym terenie, prezentowaniu produktów, przekazywaniu informacji o warunkach rynkowych, o cenach, o relacjach z klientami, negocjowaniu w imieniu Spółki warunków umów z klientami są podobne do usług reklamowych, usług badania rynku oraz usług doradczych (noszą cechy odpowiadające usługom o charakterze podobnym do powołanych usług). Ponadto Organ uznał, że nawet jeśli zawarta przez polską spółkę umowa pośrednictwa posiada elementy charakterystyczne dla świadczeń innych niż reklamowe, badania rynku czy doradcze, to cechy charakterystyczne dla świadczeń reklamowych, badania rynku oraz doradczych przeważają nad elementami charakterystycznymi dla innych świadczeń. W związku z tym Organ potwierdził, że przychody związane z przedmiotową umową podlegają ryczałtowanemu opodatkowaniu w wysokości 20% .

Podatek u źródła z tytułu najmu dźwigów bocznych

Dyrektor KIS stwierdził w interpretacji z dnia 17 sierpnia 2021 r., sygn. 0111-KDIB2-1.4010.207.2021.1.BKD, że zarówno wykładnia językowa jak i wykładnia celowościowa prowadzą do wniosku, że pojęcie urządzenia przemysłowego obejmuje wszelkie urządzenia wykorzystywane w profesjonalnym obrocie, przy czym muszą one być związane z działalnością danego podmiotu. Nie muszą one jednak być wykorzystywane bezpośrednio w procesie produkcji. Tym samym Wnioskodawca będzie zobowiązany do pobrania i odprowadzenia zryczałtowanego podatku dochodowego w wysokości 10% z tytułu wypłacanych kontrahentowi z siedzibą na Ukrainie należności za wynajem dźwigów, pod warunkiem posiadania certyfikatu rezydencji podmiotu zagranicznego, który jak wynika z wniosku Wnioskodawca posiada.

IP Box jedynie do dowolnie wybranych przez Spółkę kwalifikowanych praw własności intelektualnej

Dyrektor KIS stwierdził w interpretacji z dnia 2 sierpnia 2021 r., sygn. 0111-KDIB1-1.4010.264.2021.1.MF, że przepisy art. 24d i 24e należy zatem interpretować w taki sposób, że Spółce przysługuje prawo do zastosowania ulgi IP Box do dochodów z dowolnie wybranych przez siebie Praw IP, pod warunkiem spełnienia odpowiednich warunków ewidencyjnych wynikających z art. 24e ustawy o CIT. Jednocześnie, nawet w razie spełnienia wszystkich warunków do zastosowania preferencji IP Box, Spółka może zrezygnować z objęcia Ulgą dochodów z niektórych Praw IP i wybrać opodatkowanie na zasadach ogólnych, co nie będzie uniemożliwiało Spółce zastosowania Ulgi do dochodów z innych Praw IP.

Koszty finansowania dłużnego - wyłączenie z kosztów podatkowych

Dyrektor KIS stwierdził w interpretacji z dnia 5 sierpnia 2021 r., sygn. 0111-KDIB1-1.4010.269.2021.1.MF, że 30% dochodu wyliczonego zgodnie z art. 15c ust. 1 ustawy o CIT (30% EBITDA) wyznacza limit nadwyżki kosztów finansowania dłużnego nad odpowiadającymi rodzajowo tym kosztom przychodami. Do wysokości 3 mln zł kwoty takiej nadwyżki przepisu się nie stosuje. Jeżeli zatem, przykładowo 30% EBITDA odpowiada kwocie 4,5 mln zł, to każde przekroczenie wartości nadwyżki kosztów finansowania ponad tę kwotę powoduje obowiązek wyłączenia wartości odpowiadającej temu przekroczeniu z kosztów uzyskania przychodów. Jeśli zaś 30% EBITDA jest niższe niż 3 mln zł, to ewentualna nadwyżka kosztów finansowania dłużnego nad odpowiadającym rodzajowo tym kosztom - do wysokości 3 mln zł - podlega zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów. Kwota nadwyżki kosztów finansowania brana pod uwagę przy wyliczaniu wzoru określonego w art. 15c ust. 1 nie powinna być zatem pomniejszana o 3 mln zł; kwota 3 mln zł może co najwyżej zwiększyć limit wynikający z zastosowania wzoru, tj. stanowiąc jego górny pułap, gdy kwota wyliczona w oparciu o wzór jest niższa niż 3 mln zł.

Ulga B+R dla wspólnika spółki komandytowej

Dyrektor KIS stwierdził w interpretacji z dnia 9 sierpnia 2021 r., sygn. 0111-KDIB1-3.4010.168.2021.2.BM, że jeżeli spółka komandytowa prowadzi działalność badawczo-rozwojową o której mowa w art. 4a pkt 26-28 ustawy o CIT, która uprawnia do skorzystania z ulgi przy zachowaniu wszystkich warunków opisanych w art. 18d ustawy CIT, wówczas Wnioskodawca jako wspólnik spółki komandytowej ma prawo rozliczyć - w proporcji wynikającej z prawa do udziału w zysku ustalonym w umowie spółki komandytowej - taką ulgę. Innymi słowy, wspólnik spółki komandytowej ma prawo do odliczenia od ustalonej zgodnie z art. 18 ustawy o CIT, podstawy opodatkowania tzw. ulgę na działalność badawczo-rozwojową prowadzoną przez spółkę osobową.