Polska: bez recesji, ale nadal z wysoką inflacją

W odróżnieniu od Polski, główne gospodarki wpadną w recesję – PKB w strefie euro skurczy się 0,7% mierzone w okresie od trzeciego kwartału 2022 do pierwszego kwartału 2023 r., a PKB w USA spadnie 0,8% w pierwszej połowie 2023 r. 

– W scenariuszu bazowym recesja będzie jednak krótkotrwała i płytka, głównie z powodu silnego rynku pracy, spadku cen surowców oraz rządowych osłon dla odbiorców indywidualnych i firm związanych z wysokimi cenami energii. Jeśli ceny energii ponownie jednak znacząco wzrosną, recesja będzie dłuższa i głębsza, co najmocniej odczułaby większość krajów Europy Środkowo-Wschodniej, Włochy i Niemcy. Polska gospodarka jest stosunkowo bardziej odporna - ten negatywny scenariusz mógłby obniżyć skumulowany wzrost PKB Polski za lata 2023-2024 o 1,5 pkt. proc. – mówi Marek Rozkrut.

W kolejnych latach oczekujemy tylko stopniowego ożywienia wzrostu gospodarczego – a to dlatego, że polskiej i europejskiej gospodarce nadal będą ciążyły wysokie ceny energii. W związku tym prognozujemy, że PKB w Polsce wzrośnie o 2,3% w 2024 r. i 3,4% w 2025 r. W strefie euro i USA wzrost PKB będzie z kolei oscylował w okolicach 2%.

Bezrobocie w ryzach pomimo spowolnienia

Mimo silnego spowolnienia, w br. oczekujemy tylko niewielkiego wzrostu stopy bezrobocia w Polsce, zaledwie o ok. 0,5 pkt. proc. Firmy bowiem będą traktować zwolnienia jako ostateczność, obawiając się problemów z późniejszym zwiększaniem zatrudnienia, gdy już przyjdzie ożywienie. Jest to efekt strukturalnego niedoboru pracowników, wynikającego przede wszystkim z niekorzystnych tendencji demograficznych, które mają miejsce nie tylko w Polsce, ale i w większości krajów Europy. 

– W takich warunkach bardziej widocznym skutkiem spowolnienia dla rynku pracy będzie zamrożenie rekrutacji oraz ograniczenie skali wzrostu wynagrodzeń. Mimo to, nominalny wzrost płac będzie nadal dwucyfrowy, zdecydowanie powyżej poziomu spójnego z celem inflacyjnym NBP – mówi Marek Rozkrut.

2023 rokiem dezinflacji na świecie i wydłużony okres powrotu inflacji do celu w Polsce 

Inflacja w Polsce szczyt osiągnie zapewne w lutym br., z odczytem prawdopodobnie nieco poniżej 20%. Potem zacznie wyraźnie hamować, do czego przyczyni się przede wszystkim wygasanie efektów wcześniejszego wzrostu cen surowców i energii przekładającego się na ceny żywności, towarów i usług. Spadek inflacji będzie wspierać obserwowana w ostatnich miesiącach obniżka cen surowców poniżej poziomów notowanych przed wybuchem wojny w Ukrainie, spadek dynamiki cen w światowym przemyśle, odblokowanie globalnych łańcuchów dostaw oraz tzw. efekt wysokiej bazy w cenach energii. Inflacja w Polsce pozostanie jednak dwucyfrowa niemal przez cały rok, osiągając średni poziom 13,2% - tylko nieznacznie mniej niż w 2022 r. 

– Według naszych prognoz, inflacja w krajach Unii Europejskiej tylko na Węgrzech będzie wyższa w tym roku niż w Polsce. Spodziewam się, że inflacja w Polsce pozostanie wysoka przez cały 2024 r. i wyniesie średnio 8,1%, do czego przyczynią się nadal relatywnie wysoka dynamika nominalnych wynagrodzeń, przynajmniej częściowe odmrożenie cen energii oraz powrót stawek VAT na podstawowe produkty żywnościowe do wcześniejszych, wyższych poziomów. Do tego dochodzi ryzyko dodatkowego impulsu fiskalnego w związku z okresem przedwyborczym. Utrzymuje się także wysokie ryzyko kolejnego wzrostu cen energii, w szczególności w drugiej połowie tego roku. W efekcie, w przyszłym roku proces dezinflacji w Polsce ulegnie wyraźnemu spowolnieniu. Spodziewam się powrotu inflacji do celu NBP, wynoszącego 2,5%, dopiero pod koniec 2025 roku – mówi Marek Rozkrut.

W krajach strefy euro inflacja pozostanie w 2023 r. na podwyższonym poziomie, choć będzie wyraźnie niższa w Polsce – prognozujemy, że wyniesie średnio 6,2%; 2-procentowy cel inflacyjny w strefie euro zostanie osiągnięty już na początku 2024 r., podobnie jak w USA. 

Stopy procentowe: w Polsce bez zmian, na świecie zmniejszenie skali podwyżek

Jak w warunkach spadającej, ale jeszcze przez jakiś czas podwyższonej inflacji zachowają się banki centralne? 

– Oczekuję, że Rada Polityki Pieniężnej pozostawi stopy procentowe bez zmian do końca roku, choć potrafię sobie wyobrazić scenariusz, że stopy zostaną obniżone pod koniec 2023 r. Niemniej, w mojej ocenie taka decyzja byłaby przedwczesna. W kolejnych latach, mimo nadal podwyższonej inflacji, NBP będzie stopniowo obniżać stopy procentowe, choć nie wrócą one do bardzo niskich poziomów sprzed pandemii – mówi Marek Rozkrut.

Z kolei główne banki centralne będą na najbliższych posiedzeniach stopniowo redukować skalę podwyżek stóp procentowych, utrzymując przy tym jastrzębią retorykę. Prognoza EY zakłada jedynie dwie podwyżki stóp procentowych przez amerykański Fed – każda o 0,25 pkt. proc. W marcu zakończony zostanie cykl podwyżek ze stopami na poziomie 4,75-5,00%.

Retoryka Europejskiego Banku Centralnego (EBC) jest znacznie bardziej jastrzębia, w związku z czym prognoza EY zakłada dalsze agresywne zacieśnienie polityki pieniężnej i wzrost stopy depozytowej do 3,25% w maju 2023 r. 

– Tak jastrzębia polityka EBC nie jest jednak w moim przekonaniu w pełni uzasadniona, ponieważ presja cenowa w strefie euro pozostaje dość słaba i inflacja powinna stosunkowo szybko spadać w miarę wygaszania szoków podażowych. Zwiększa to ryzyko nadmiernego zacieśnienia, a następnie nagłego zwrotu w polityce EBC, co może wydarzyć się już w ostatnim kwartale 2023 r. – mówi Marek Rozkrut.

– Warto przy tym pamiętać, że kryzys energetyczny i wiele innych zakłóceń w gospodarce światowej, wynikających m.in. ze zmian geopolitycznych, to nie są wstrząsy krótkookresowe, które zaraz przeminą. Możemy się zatem spodziewać, że podwyższona zmienność i niepewność zostaną z nami na dłużej, a przedsiębiorstwa powinny się na to przygotować – podsumowuje Marek Rozkrut.

O firmie EY

Celem działalności EY jest budowanie lepiej funkcjonującego świata - poprzez wspieranie klientów, pracowników i społeczeństwa w tworzeniu trwałych wartości - oraz budowanie zaufania na rynkach kapitałowych.

Wspomagane przez dane i technologię, zróżnicowane zespoły EY działające w ponad 150 krajach, zapewniają zaufanie dzięki usługom audytorskim oraz wspierają klientów w rozwoju, transformacji biznesowej i działalności operacyjnej.

Zespoły audytorskie, consultingowe, prawne, strategiczne, podatkowe i transakcyjne zadają nieoczywiste pytania, by móc znaleźć nowe odpowiedzi na złożone wyzwania, przed którymi stoi dziś świat.

 EY w Polsce to ponad 5000 specjalistów pracujących w 8 miastach: w Warszawie, Gdańsku, Katowicach, Krakowie, Łodzi, Poznaniu, Wrocławiu i Rzeszowie oraz w Centrum Usług Wspólnych EY.

Działając na polskim rynku co roku EY doradza tysiącom firm, zarówno małym i średnim przedsiębiorstwom, jak i największym firmom. Tworzy unikatowe analizy, dzieli się wiedzą, integruje środowisko przedsiębiorców oraz angażuje się społecznie. Działająca od ponad 20 lat Fundacja EY wspiera rozwój i edukację dzieci oraz młodzieży z rodzin zastępczych, zwiększając ich szanse na dobrą przyszłość, a także pomaga opiekunom zastępczym w ich codziennej pracy. Każdego roku Fundacja EY realizuje około 20 projektów pomocowych, wspierając w ten sposób ponad 1300 rodzin zastępczych.

EY Polska od 2003 roku prowadzi polską edycję międzynarodowego konkursu EY Przedsiębiorca Roku, której zwycięzcy reprezentują Polskę w międzynarodowym finale World Entrepreneur of the Year organizowanym co roku w Monte Carlo. To jedyna tej rangi, międzynarodowa inicjatywa promująca najlepszych przedsiębiorców.

EY Polska jest sygnatariuszem Karty Różnorodności i pracodawcą równych szans. Realizuje wewnętrzny program „Poziom wyżej bez barier”, aktywnie wspierający osoby z niepełnosprawnościami na rynku pracy. EY był w Polsce wielokrotnie wyróżniany tytułem „Pracodawca Roku®” w rankingu prowadzonym przez międzynarodową organizację studencką AIESEC. EY jest również laureatem w rankingach Great Place to Work oraz Idealny Pracodawca według Universum.