Trzecia odsłona projektu polskiej ustawy o ochronie sygnalistów

Co istotne, w świetle projektu ustawy, ciężar dowodu, że próby działania ani działania podjęte wobec sygnalisty, o potencjalnie retorsyjnym charakterze wymienione w art. 12 projektu, nie są w istocie działaniami odwetowymi spoczywa na pracodawcy.

Przygotowując się na nowe wymogi, pracodawcy powinni wziąć pod uwagę, że będą zobowiązani do rozstrzygania zgłoszeń dotyczących obecnych lub przyszłych działań związanych z wykonywaniem pracy na podstawie stosunku pracy lub innego stosunku prawnego stanowiącego podstawę świadczenia pracy lub usług lub pełnienia funkcji w podmiocie prawnym lub na rzecz tego podmiotu […] w ramach, których uzyskano informację o naruszeniu prawa oraz istnieje możliwość doświadczenia działań odwetowych. Mając na uwadze tak szeroki zakres tematyczny warto rozważyć:

1. wdrożenie wszystkich wskazanych w projekcie kanałów zgłoszeniowych tj. ustnych oraz pisemnych w formie analogowej i elektronicznej oraz
2. przekazanie potencjalnym sygnalistom „zrozumiałych informacji o zasadach bezpiecznego i niepozostawiającego śladów dokonania zgłoszenia w systemie informatycznym, zapewniających zachowanie prywatności zgłaszającego”.

Dla podmiotów prywatnych, na rzecz których pracę wykonuje co najmniej 250 osób, przewidziany jest wynoszący 2 miesiące od dnia wejścia ustawy w życie okres przejściowy. Obowiązuje też dwumiesięczne vacatio legis. Mniejsze podmioty prywatne (tj. takie, na rzecz których wykonuje pracę co najmniej 50 i mniej niż 250 osób), zobowiązane będą do ustalenia „procedury zgłoszeń wewnętrznych” do 17 grudnia 2023 roku.

Przepisy karne zaproponowane w najnowszej wersji projektu nie uległy zmianom. Utrudnianie dokonywania zgłoszeń podlegać będzie grzywnie lub karze ograniczenia wolności albo karze pozbawienia wolności do lat dwóch. Maksymalny wymiar kary pozbawienia wolności będzie dłuższy o rok (tj. do lat trzech), w przypadku podejmowania wobec sygnalisty więcej niż dwóch działań odwetowych. Z kolei naruszenie obowiązku zachowania poufności tożsamości osoby, która dokonała zgłoszenia zagrożone ma być grzywną, karą ograniczenia wolności albo karą pozbawienia wolności do roku.

Nieustanowienie procedury zgłoszeń wewnętrznych albo ustanowienie procedury uchybiającej przepisom ustawy stanowić będzie wykroczenie podlegające karzy grzywny. 

Zgodnie z informacjami dostępnymi na stronie Rządowego Centrum Legislacji, projekt jest na etapie opiniowania. Zanim trafi on do laski marszałkowskiej będzie wymagał ostatecznego zatwierdzenia przez Radę Ministrów.

Zapraszamy do zapoznania się z rozwiązaniami EY umożliwiającymi spełnienie wymogów projektowanej ustawy lub do bezpośredniego kontaktu, jeśli chcą Państwo skonsultować zapisy nowego projektu w kontekście Państwa organizacji.