Przestrzeganie sankcji jest wyzwaniem

Liczba i różnorodność sankcji nakładanych na różne podmioty w ostatnim czasie stała się tak duża, że ustalenie czy dana jednostka podlega ograniczeniom wymaga głębszej analizy. Zwłaszcza, że sankcje nakładane przez różne organizacje i kraje mają różny zakres działania a czasami są ze sobą sprzeczne.

Lista nakładających sankcje jest długa. W Unii Europejskiej obowiązują sankcje nałożone przez Radę Bezpieczeństwa ONZ, przez Radę Unii Europejskiej, a do tego poszczególne państwa członkowskie mogą nakładać jeszcze swoje sankcje.

Własny system wynikający z ustawy o sankcjach i przeciwdziałaniu praniu pieniędzy ma Wielka Brytania. Powszechnie respektowane są też ograniczenia USA, z uwagi na eksterytorialny charakter niektórych sankcji nakładanych przez ten kraj.

Eksterytorialność sankcji USA była przedmiotem sporów z UE. W 1996 r. Unia Europejska przyjęła rozporządzenie blokujące w odpowiedzi na prowadzoną przez USA politykę sankcyjną wobec Kuby, Iranu i Libii. Celem rozporządzenia jest ochrona podmiotów unijnych uczestniczących w legalnym handlu międzynarodowym lub w przepływie kapitału i związanej z tym działalności handlowej z państwami trzecimi zgodnie z prawem unijnym. Zgodnie z podstawową zasadą statusu blokującego, podmioty unijne nie stosują się do wymienionego prawodawstwa eksterytorialnego ani żadnych opartych na nim postanowień, wyroków lub orzeczeń arbitrażowych ze względu na fakt, że UE nie uznaje jego zastosowania do podmiotów unijnych ani jego skutków wobec tych podmiotów [1]. Komisja Europejska zaktualizowała załącznik do unijnego rozporządzenia blokującego w 2018 roku w związku z wycofaniem się USA z porozumienia jądrowego z Iranem i przywróceniem wobec tego państwa sankcji eksterytorialnych.

Bardzo często firma ma kilku i więcej właścicieli. Systemy sankcyjne Unii Europejskiej, Wielkiej Brytanii i Stanów Zjednoczonych dla określenia czy podmiot podlega ograniczeniom z uwagi na istnienie podmiotów sankcjonowanych w strukturze własności, stosują regułę 50 procent. W UE własność oznacza bycie w posiadaniu ponad 50 procent praw własności podmiotu lub posiadanie w nim większościowego udziału [2]. Przepisy amerykańskie mówią o 50 procentach lub więcej [3]. Co więcej, sankcje amerykańskie, w przeciwieństwie do tych nakładanych przez UE, nie odnoszą się do kwestii kontroli nad podmiotem – podmiot kontrolowany (ale nie będący własnością w co najmniej 50 procentach) przez jeden lub więcej podmiotów objętych sankcjami nie jest automatycznie uznawany za podlegającego ograniczeniom [4].

Jeśli firma jest własnością kilku firm, z których część podlega sankcjom, to sposoby liczenia zagregowanej własności są różne. Systemy USA i UE sumują udziały podmiotów podlegających sankcjom i obowiązuje zasada 50 procent. Brytyjskie prawo zasadniczo nie łączy udziałów różnych podmiotów sankcjonowanych o ile np. udziały lub uprawnienia nie są przedmiotem joint arrangement (wspólnego ustalenia umownego) pomiędzy tymi podmiotami [5].

To tylko niektóre problemy na drodze do ustalenia czy dana firma jest objęta sankcjami czy też nie. Każdorazowo potrzebne jest nie tylko ustalenie stanu faktycznego lecz również ocena prawna zidentyfikowanych potencjalnych ryzyk sankcyjnych.


Zobacz również

Polska ustawa sankcyjna

16 kwietnia 2022 r. weszła w życie polska ustawa sankcyjna. Dotyczy szczególnych rozwiązaniań w zakresie przeciwdziałania wspieraniu agresji na Ukrainę oraz służących ochronie bezpieczeństwa narodowego. Jakie zmiany wprowadza?

Sankcje gospodarcze nałożone na Rosję z perspektywy polskich przedsiębiorstw. Co zmienia zakaz eksportu do Rosji?

UE, USA i Wielka Brytania wprowadzają kolejne pakiety sankcje gospodarcze nałożone na Rosję., m.in. zakaz eksportu do Rosji i Białorusi. W konsekwencji zostały wprowadzone sankcje odwetowe Rosji. Co to oznacza dla polskich przedsiębiorców?

Ryzyko sankcyjne. Co oznaczają sankcje gospodarcze dla przedsiębiorców?

Jak działają sankcje gospodarcze? Co to są listy sankcyjne i ryzyko sankcyjne? Sprawdź, jak wprowadzane sankcje wpływają na prowadzenie biznesu i jak bronić się przed ryzykiem sankcyjnym?

Zarządzanie ryzykiem nadużyć

Dowiedz się więcej o Dziale Zarządzania Ryzykiem Nadużyć oraz o tym, jak pomagamy firmom realizować cele z zakresu uczciwości w biznesie.

Ochrona sygnalistów (whistleblowing)

Prawo dotyczące ochrony sygnalistów zobowiązuje firmy do udostępnienia kanałów umożliwiających poufne zgłaszanie naruszeń, wdrożenie mechanizmów praktycznie chroniących sygnalistów przed odwetem oraz wypracowanie zasad rozpatrywania zgłoszeń w ściśle określonych terminach. Sprawdź jak możemy pomóc w dostosowaniu firmy do nowych przepisów.

Czas na ochronę sygnalistów - badanie EY

W przeddzień wejścia w życie Dyrektywy UE o ochronie sygnalistów* zapytaliśmy polskie spółki, które od 17 grudnia 2021 r. będą podlegały jej wymogom, o ich stopień gotowości oraz wyzwania, z którymi się zmagają. Wyniki naszego badania zbiegają się w czasie z zamieszczeniem w wykazie prac legislacyjnych polskiego projektu** ustawy o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa, którego przyjęcie planowane jest w IV kwartale 2021r.



                       Kontakt

    Chcesz dowiedzieć się więcej? Skontaktuj się z nami.