Korupcja w firmie – jak się przed nią chronić?

- A ile to będzie kosztować? – to pytanie, które prawie zawsze pada podczas zawierania transakcji handlowych. Pomimo, że w zdecydowanej większości przypadków zachowuje ono jedynie swój gospodarczy wymiar, to zdarzają się sytuacje, gdy pytanie może być zadawane w zgoła innym kontekście – korupcyjnym. Co może zrobić firma by jak najlepiej zabezpieczyć się przed ryzykami korupcyjnymi lub, innymi słowy, zachować pierwotny sens przywołanego pytania? Z okazji Międzynarodowego Dnia Przeciwdziałania Korupcji przypadającego na dzień 9 grudnia, przedstawiamy 9 wskazówek dotyczących prewencji korupcyjnej.

5. Zidentyfikuj
 

Mistrz Sun Tzu zwykł mawiać, że „kto zna wroga i zna siebie, nie będzie zagrożony choćby i w stu starciach. Kto nie zna wroga, ale zna siebie, czasem odniesie zwycięstwo”. Aby więc zwiększyć skuteczność naszego systemu antykorupcyjnego powinniśmy zastanowić się nad tym skąd płynie największe zagrożenie dla firmy, czyli gdzie generowane jest największe ryzyko korupcyjne dla naszej organizacji. Jeżeli uda się odpowiednio zdiagnozować źródła ryzyk korupcyjnych, można wówczas podjąć odpowiednie, kierunkowe lub punktowe działania w celu ich minimalizacji.
 

6. Uporządkuj wewnętrze procesy
 

Należy zawsze mieć na uwadze, że potencjalne zachowania korupcyjne mogą mieć swe źródło nie tylko na zewnątrz danej organizacji, ale także wewnątrz niej. By zmniejszyć ryzyko, że to nasza firma jest źródłem korupcji warto jest zadbać o uporządkowanie wewnętrznych procesów. Pomocnym jest wprowadzenie mechanizmu zarządzania konfliktem interesów, odpowiednie podzielenie obowiązków pracowniczych, w szczególności uporządkowanie procesu składania wniosków zakupowych i ich akceptacji, lub chociażby weryfikacja czy adresy naszych pracowników nie pokrywają się z adresami naszych kontrahentów (tzw. fuzzy matching).
 

7. Sprawdź jurysdykcje
 

Czasem zdarza się, że firma prowadzi swoją działalność biznesową nie tylko w Polsce, ale również na terenie innych państw, a zatem kwestie korupcyjne mogą być dla naszej organizacji nieco bardziej skomplikowane. Warto wówczas zweryfikować jakie zasady w zakresie antykorupcji przyjęte są w jurysdykcjach, w których obecna jest nasza firma, by mieć pewność, że przyjęte przez nas podejście do kwestii przeciwdziałania korupcji adresuje wszystkie wymogi regulacyjne w tym zakresie.
 

8. Określ zasady
 

Mając zmapowane procesy biznesowe firmy oraz zidentyfikowane źródła ryzyk korupcyjnych warto określić jednolite zasady w zakresie podejmowania tych czynności, które mogą być postrzegane jako generujące potencjalnie ryzyko korupcyjne. Pomocna może być tutaj implementacja polityki przyjmowania i wręczania prezentów oraz innych przejawów gościnności czy też polityki kontaktu z funkcjonariuszami publicznymi.
 

9. Daj przykład
 

Środowisko związane z tzw. lean management lubi powtarzać, że „przykład idzie z góry, siła idzie z dołu”. Maksyma ta nie tylko odnosi się do koncepcji zarządzania przedsiębiorstwem, ale odzwierciedla podwaliny dla skutecznego systemu antykorupcyjnego. Żaden, nawet najlepiej zbudowany system antykorupcyjny nie będzie działał, jeżeli pracownicy w niego nie uwierzą, a aby uwierzyć niezbędny jest odpowiedni przykład kierownictwa organizacji. Jeżeli pracownicy zobaczą, że kadra zarządzająca najściślej przestrzega obowiązujących zasad antykorupcyjnych, to naturalnie będą podążać za liderami w danej organizacji, przyjmując określone zachowania za normę, stając się tym samym największą i bezpośrednią siłą w mitygowaniu ryzyk korupcyjnych.