Co zmieniło w Brazylii 10 lat działania ustawy antykorupcyjnej

Brazylijski Kongres Narodowy uchwalił 1 sierpnia 2013 roku ustawę antykorupcyjną. Z perspektywy czasu zmiany, które spowodowała ustawa są oceniane pozytywnie, ale jednocześnie pojawiają się pomysły na dalszą nowelizację tego prawa.

Transparency International Brazylia spytało profesjonalistów ze 100 spośród 250 największych brazylijskich firm o stosunek do ustawy antykorupcyjnej. Aprobata dla tego prawa sięga 95%. Jednocześnie wśród respondentów panowało jednak przekonanie, że firmowe systemy antykorupcyjne i zarządzania zgodnością na ogół nie są jeszcze w pełni rozwinięte i wymagają dalszego doskonalenia.

Dyrektor wykonawczy Transparency International – Brazylia Bruno Brandão informuje, że 99% firm jest głęboko przekonanych do pozytywnego wpływu prawa na rozpowszechnianie standardów uczciwości na rynku. Według 92% firm prawo antykorupcyjne pomaga przyciągnąć wysokiej jakości inwestycje zagraniczne. [1]


Widać, że ustawa działa prewencyjnie, sprawiając by korupcja przestawała się opłacać. Stosunek kosztów do ewentualnych korzyści uległ zmianie, a wysokie grzywny mogą nawet zagrozić bytowi firmy. Kluczowe znaczenie dla zmiany nastawienia do korupcji miała Operacja Myjnia (Lava Jato), mająca na celu walkę z endemiczną korupcją w krajowych spółkach publicznych. Doprowadzała ona do 278 wyroków skazujących i odzyskania ponad 4 miliardów reali brazylijskich (ok. 3.5 miliarda złotych) nienależnych korzyści. [2]


Już w trakcie obowiązywania ustawy wprowadzono do niej możliwość zawierania porozumień łagodzących, czyli ugód z podmiotami względem których prowadzono postępowanie. Na stronie Biura Kontrolera Generalnego opublikowano dane na temat 25 takich ugód na łączną sumę 18 miliardów reali brazylijskich (ok. 15 miliardów złotych). Ocenia się, że w sumie liczba wynegocjowanych porozumień łagodzących zawartych na podstawie ustawy może sięgać setek. [3]


Jak wskazują niektórzy, licząca 10 lat ustawa nie jest jednak doskonała. [4] Specjaliści twierdzą, że brak jednego nadrzędnego organu skupiającego wszystkie postępowania antykorupcyjne może powodować niepewność prawną. Nie ma bowiem gwarancji, że wszystkie organy na poszczególnych szczeblach będą ze sobą odpowiednio współpracować. Brak koordynacji działań może prowadzić do nakładania podwójnych grzywien i utrudniać negocjowanie porozumień łagodzących.


Dodatkowo, ustawa nie daje organom ścigania wyraźnego pozwolenia na odmowę wniesienia oskarżenia w sprawach o korupcję. Jednocześnie brazylijski system prawny nie pozostawia organom ścigania dowolności w tym względzie  W tej sytuacji nawet jeśli nie jest to najlepszy tok postępowania w danej sprawie wnoszone jest oficjalne oskarżenie.


Eksperci zwracają również uwagę na system nakładania kar, które obliczane są jako procent od obrotu firmy. W niskomarżowych branżach, gdzie obroty wielokrotnie przewyższają zyski taki sposób naliczania kary mógłby nawet skutkować bankructwem przedsiębiorstwa. 


Zobacz również

Greenwashing, czyli czy warto malować trawę na zielono?

Nowe przepisy oraz szybki rozwój technologiczy przyzwyczaiły już przedsiębiorców to tego, że ocena ryzyka organizacji musi być przeprowadzana regularnie i obejmować szeroką perspektywę zewnętrzną. Większość przedsiębiorstw skutecznie stawia czoła indcydentom RODO, ich pracownicy mają świadomość cyber-zagrożeń, ustawa sankcyjna wpłynęła na baczne przyglądanie się spółkom w łańcuchu dostaw. Przykłady można mnożyć. Tematem, który aktualnie przykuwa zainteresowanie wielu organizacji jest zagadnienie greenwashingu, bezpośrednio związane z obszarem ESG.

Compliance Roadmap "A może lepiej nie sprawdzać? Wszystko, co chcecie wiedzieć o wewnętrznych dochodzeniach, ale boicie się zapytać"

Weź udział w bezpłatnym webcaście z cyklu Compliance Roadmap "A może lepiej nie sprawdzać? Wszystko co chcecie wiedzieć o wewnętrznych dochodzeniach, ale boicie się zapytać"

Sankcje gospodarcze a kwestie prawne – o czym muszą wiedzieć przedsiębiorcy?

Serdecznie zapraszamy do udziału w webcaście pt. „Sankcje gospodarcze a kwestie prawne – o czym muszą wiedzieć przedsiębiorcy?"

Ryzyko sankcyjne w biznesie – omówienie wymogów na podstawie rzeczywistych przypadków

Serdecznie zapraszamy do udziału w webcaście pt. „Ryzyko sankcyjne w biznesie – omówienie wymogów na podstawie rzeczywistych przypadków”

Compliance Roadmap: Regulacyjny sprint czy maraton zgodności? Okiem praktyka o wyzwaniach Compliance Officera

Weź udział w bezpłatnym webcaście z cyklu Compliance Roadmap. Regulacyjny sprint czy maraton zgodności? Okiem praktyka o wyzwaniach compliance officera".

Dyrektywa o ochronie sygnalistów, a postępowania wyjaśniające

Jednym z nowych obowiązków nakładanych przez dyrektywę o ochronie sygnalistów jest konieczność prowadzenia wewnętrznych postępowań wyjaśniających. Sednem tego zagadnienia, a jednocześnie kluczowym wyzwaniem dla spółek i organów zarządczych będzie kwestia wykazania, że przy podejmowaniu działań następczych dochowano należytej staranności. W przeciwnym razie spółka może narażać się na negatywne konsekwencje.

Trzy linie obrony - kto jest odpowiedzialny za zarządzanie ryzykiem?

Model trzech linii obrony, do którego odwołują się m.in. Dobre praktyki spółek notowanych na GPW, wskazuje, że za zarządzanie ryzykiem odpowiedzialni są (w różnym stopniu i zakresie): pracownicy operacyjni jako właściciele ryzyk, ich przełożeni, czyli menedżerowie ryzyk, którzy stoją na drugiej linii obrony oraz audyt wewnętrzny będący trzecią linią obrony, który podobnie jak w przypadku pozostałych procesów pełni funkcję stricte kontrolną.

Ochrona sygnalistów przed odwetem

Najistotniejszym celem dyrektywy o ochronie sygnalistów, jest uniemożliwienie stosowania działań odetowych wobec sygnalisty zgłaszającego przypadki naruszenia prawa Unii Europejskiej.

Kto to jest sygnalista?

Polska jest w gronie państw, w których obowiązek wdrożenia rozwiązań umożliwiających zgłaszanie nieprawidłowości jest uregulowany tylko częściowo. Wynika to np. z ustaw regulujących działalność instytucji finansowych.

Ochrona sygnalistów (whistleblowing)

Prawo dotyczące ochrony sygnalistów zobowiązuje firmy do udostępnienia kanałów umożliwiających poufne zgłaszanie naruszeń, wdrożenie mechanizmów praktycznie chroniących sygnalistów przed odwetem oraz wypracowanie zasad rozpatrywania zgłoszeń w ściśle określonych terminach. Sprawdź jak możemy pomóc w dostosowaniu firmy do nowych przepisów.

Sankcje gospodarcze - sklep on-line

Od lutego 2022 firmy z obszaru Unii Europejskiej muszą przestrzegać sankcji gospodarczych nałożonych w bezprecedensowej skali na Rosję i Białoruś. Nasz zespół ma unikalne doświadczenie w tematach sankcyjnych – edukacji, weryfikacji kontrahentów oraz wdrażaniu odpowiednich procedur. Pomagamy ograniczyć ryzyko kar finansowych i odpowiedzialności karnej wynikające z naruszeń przepisów sankcyjnych.

Polska ustawa sankcyjna

16 kwietnia 2022 r. weszła w życie polska ustawa sankcyjna. Dotyczy szczególnych rozwiązaniań w zakresie przeciwdziałania wspieraniu agresji na Ukrainę oraz służących ochronie bezpieczeństwa narodowego. Jakie zmiany wprowadza?

Sankcje gospodarcze nałożone na Rosję z perspektywy polskich przedsiębiorstw. Co zmienia zakaz eksportu do Rosji?

UE, USA i Wielka Brytania wprowadzają kolejne pakiety sankcje gospodarcze nałożone na Rosję., m.in. zakaz eksportu do Rosji i Białorusi. W konsekwencji zostały wprowadzone sankcje odwetowe Rosji. Co to oznacza dla polskich przedsiębiorców?

Ryzyko sankcyjne. Co oznaczają sankcje gospodarcze dla przedsiębiorców?

Jak działają sankcje gospodarcze? Co to są listy sankcyjne i ryzyko sankcyjne? Sprawdź, jak wprowadzane sankcje wpływają na prowadzenie biznesu i jak bronić się przed ryzykiem sankcyjnym?

Klapki na oczach czy szerokie horyzonty?

Światowe Badanie Uczciwości w Biznesie 2022 ukazuje jak usprawnienie ładu korporacyjnego może zwiększyć uczciwość biznesu

Zarządzanie ryzykiem nadużyć

Dowiedz się więcej o Dziale Zarządzania Ryzykiem Nadużyć oraz o tym, jak pomagamy firmom realizować cele z zakresu uczciwości w biznesie.

Czas na ochronę sygnalistów - badanie EY

W przeddzień wejścia w życie Dyrektywy UE o ochronie sygnalistów* zapytaliśmy polskie spółki, które od 17 grudnia 2021 r. będą podlegały jej wymogom, o ich stopień gotowości oraz wyzwania, z którymi się zmagają. Wyniki naszego badania zbiegają się w czasie z zamieszczeniem w wykazie prac legislacyjnych polskiego projektu** ustawy o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa, którego przyjęcie planowane jest w IV kwartale 2021r.



         Kontakt

    Chcesz dowiedzieć się więcej? Skontaktuj się z nami.