EY oznacza globalną organizację i może odnosić się do jednej lub więcej firm członkowskich Ernst & Young Global Limited, z których każda stanowi odrębny podmiot prawny. Ernst & Young Global Limited, brytyjska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, nie świadczy usług na rzecz klientów.
Jak EY może pomóc
-
Prawo dotyczące ochrony sygnalistów zobowiązuje firmy do udostępnienia kanałów umożliwiających poufne zgłaszanie naruszeń, wdrożenie mechanizmów praktycznie chroniących sygnalistów przed odwetem oraz wypracowanie zasad rozpatrywania zgłoszeń w ściśle określonych terminach. Sprawdź jak możemy pomóc w dostosowaniu firmy do nowych przepisów.
Przeczytaj więcej -
Dowiedz się jak EY Virtual Compliance Officer może wesprzeć pracę działu compliance w Twojej organizacji.
Przeczytaj więcej -
Wspieramy firmy w prowadzeniu etycznego biznesu budując systemy compliance oraz wdrażając narzędzia i mechanizmy sprzyjające zarządzaniu zgodnością.
Przeczytaj więcej
Sejm zatwierdził poprawki Senatu do ustawy o ochronie sygnalistów. Teraz ustawa czeka na podpis Prezydenta, który od momentu przekazania jej przez Marszałka Sejmu ma 21 dni na jej podpisanie, zawetowanie lub skierowanie do Trybunału Konstytucyjnego. Jeśli Prezydent zdecyduje o podpisaniu ustawy, to wejdzie ona w życie jesienią tego roku (dla większości postanowień przewidziano 3-miesięczne vacatio legis).
Przypomnijmy, że Sejm po raz pierwszy przyjął projekt ustawy 23 maja. Podczas prac sejmowej Komisji Polityki Społecznej i Rodziny większość uwag strony społecznej została odrzucona, jednak Komisja zgodziła się na wprowadzenie zmiany umożliwiającej grupom kapitałowym ustanowienie wspólnej procedury zgłoszeń wewnętrznych, pod warunkiem zgodności działań z ustawą. W Senacie projekt został skierowany do Komisji Praw Człowieka i Praworządności, gdzie podczas pierwszego czytania zaproponowano kilka zmian redakcyjnych. Kolejne poprawki wniesiono na etapie prac plenarnych. Ostatecznie 5 czerwca Senat przyjął ustawę z poprawkami, a projekt wrócił do Sejmu. Po posiedzeniu Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, Sejm zaakceptował wszystkie poprawki Senatu i przyjął ustawę 14 czerwca.
Poza rezygnacją z rozszerzenia zakresu przedmiotowego o zagadnienia prawa pracy, projekt ustawy nie zmienił się zasadniczo od tego zaproponowanego przez Radę Ministrów, a jego główne założenia to:
- Sygnaliści będą podlegali ochronie, jeśli ich zgłoszenie lub ujawnienie publiczne będzie dokonane w dobrej wierze i będzie dotyczyło tzw. kontekstu związanego z pracą, a także będzie się mieściło w zakresie przedmiotowym ustawy.
- Istotne jest, że polska ustawa rozszerza zakres przedmiotowy o korupcję.
- Ochrona ma także przysługiwać sygnaliście, który zgłosił nieprawidłowość anonimowo (od momentu ujawnienia jego tożsamości) i odpowiednio osobom, które pomagają w zgłoszeniu i osobom powiązanym.
- Ustawa dopuszcza ustanowienie różnych kanałów zgłoszeń, zarówno pisemnych (w tym elektronicznych) jak i ustnych (w tym telefonicznych).
- Rzecznik Praw Obywatelskich będzie pełnił rolę „organu centralnego” w systemie ochrony sygnalistów, a także zapewni wsparcie i przyjmowanie zgłoszeń zewnętrznych.
- Pracodawcy, którzy podejmą działania represyjne wobec sygnalistów będą podlegać odpowiedzialności cywilnej i karnej. Dolny pułap odszkodowania za działania odwetowe wobec sygnalisty został ustanowiony jako jednokrotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.
- Ustawa przewiduje także odpowiedzialność karną za uniemożliwianie lub utrudnianie zgłoszenia, działania odwetowe, ujawnianie tożsamości sygnalisty i osób powiązanych, nieustanowienie lub nieprawidłowe ustanowienie procedury zgłoszeń wewnętrznych oraz zgłoszenie lub ujawnienie publiczne dokonane w złej wierze. Dopuszczającym się takich czynów grożą grzywna, kara ograniczenia wolności oraz kara pozbawienia wolności (w zależności od czynu do roku lub 3 lat).
Ustawa czeka teraz na podpis Prezydenta. Biorąc pod uwagę krótki okres vacatio legis (3 miesiące) warto już teraz pomyśleć o budowaniu efektywnego systemu. Wyzwaniem może być nie tylko samo ustanowienie procedury wewnętrznej, ale przede wszystkim zapewnienie jej sprawnego funkcjonowania, z odpowiednimi kanałami dokonywania zgłoszeń, a następnie ich oceny i weryfikacji poprzez prowadzenie postępowań wyjaśniających.
Należy również pamiętać, że ważną rolę będzie pełnić wdrożenie systemu ochrony sygnalistów, obejmujące działania edukacyjne i budujące świadomość.
O kolejnych krokach związanych z Ustawą o ochronie sygnalistów będziemy informować na bieżąco.