Dla podatników akcyzy 2022 to kolejny rok zmian i przygotowań do jeszcze pełniejszego przejścia w cyfrowy świat rozliczeń akcyzowych.
Akcyza 2022 - digitalizacja
O rewolucji w akcyzie pisaliśmy już w maju 2021 roku w artykule „Elektroniczna rewolucja w akcyzie”. Od 1 stycznia 2022 r. miał zostać wprowadzony obowiązek zdigitalizowania ewidencji akcyzowych, a brak wypełnienia nowych obowiązków miał skutkować powstaniem odpowiedzialności karnoskarbowej. W listopadzie 2021 r. Ministerstwo Finansów poinformowało, że termin rozpoczęcia wyłącznie elektronicznego prowadzenia ewidencji i innych dokumentacji dotyczących wyrobów akcyzowych i znaków akcyzy został przesunięty na 1 stycznia 2023 roku. Do tego czasu ewidencje i inne dokumentacje będą mogły być prowadzone nadal na dotychczasowych zasadach.
Obecnie przepisy umożliwiają prowadzenie ewidencji w formie zarówno papierowej jak i elektronicznej. W praktyce papierowe ewidencje wymagają szeregu dodatkowych czynności takich jak przeszywanie kart, numerowanie stron i wizyty w urzędzie celno-skarbowym w celu opatrzenia przeszycia plombą. Ustawodawca wprowadzone zmiany motywował właśnie oszczędnością czasu potrzebnego na wykonanie wymienionych czynności. Należy jednak pamiętać, że o ile prowadzenie ewidencji w formie elektronicznej faktycznie może uprościć rozliczenia akcyzowe, przepisy stawiają szereg warunków dla e-ewidencji, które należy spełnić. Dlatego, choć nowy obowiązek został odsunięty o rok, warto już teraz stopniowo przygotowywać się do prowadzenia ewidencji w formie elektronicznej.
Akcyza 2022 i e-SAD - elektronizacja uproszczonych dokumentów towarzyszących
Kolejny etap digitalizacji w akcyzie czeka podatników w 2023 r. Od 13 lutego tego roku mają bowiem wejść w życie przepisy dotyczące elektronizacji wewnątrzunijnych przemieszczeń wyrobów akcyzowych, poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy. Warto tutaj zwrócić uwagę na e-SAD, czyli zgodnie z definicją wprowadzoną do ustawy o podatku akcyzowym - elektroniczny uproszczony dokument administracyjny, na podstawie którego przemieszcza się, w ramach nabycia wewnątrzwspólnotowego lub dostawy wewnątrzwspólnotowej, poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy:
a) wyroby akcyzowe wymienione w załączniku nr 2 do ustawy (czyli zasadniczo z zapłaconą akcyzą lub opodatkowane zerową stawką akcyzy),
b) alkohol etylowy całkowicie skażony środkami dopuszczonymi do skażania alkoholu etylowego na podstawie rozporządzenia Komisji (WE) nr 3199/93 z dnia 22 listopada 1993 r. w sprawie wzajemnego uznawania procedur całkowitego skażania alkoholu etylowego do celów zwolnienia z podatku akcyzowego (Dz. Urz. WE L 288 4).
Ten elektroniczny dokument zastąpi papierowy uproszczony dokument towarzyszący stosowany przy przemieszczaniu poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy wyrobów z zapłaconą akcyzą już w 2023 roku. Przemieszczenia te mają być obsługiwane przez rozbudowany System EMCS. Dotychczas system ten był wykorzystywany do przemieszczeń w procedurze zawieszenia poboru akcyzy bądź do krajowych przemieszczeń wyrobów z preferencyjnym opodatkowaniem akcyzą. Dlatego powołano nowe kategorie podmiotów działających w zakresie podatku akcyzowego: uprawnionego wysyłającego oraz uprawnionego odbiorcę (tutaj warto pamiętać o dodatkowej rejestracji).
Nowe rozwiązanie może oznaczać dla podatników dodatkowe koszty i konieczność spełnienia kolejnych obowiązków związanych z obsługą systemu EMCS.
Akcyza - zmiany 2022. Import w składzie podatkowym
Procedura zawieszenia poboru akcyzy to procedura stosowana podczas produkcji, magazynowania, przeładowywania i przemieszczania wyrobów akcyzowych. Dzięki niej – o ile są spełnione warunki określone w przepisach – obowiązek podatkowy nie powoduje powstania zobowiązania podatkowego (tzn. jest możliwe odsunięcie w czasie zapłaty akcyzy). Dotychczas, w przypadku importu do składu podatkowego, żeby zawiesić akcyzę trzeba było skorzystać z instytucji zarejestrowanego wysyłającego (czyli podmiotu, któremu wydano zezwolenie na wysyłanie importowanych wyrobów akcyzowych z miejsca importu z zastosowaniem procedury zawieszenia poboru akcyzy, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej). Podmiot ten dopuszczał towar do obrotu w rozumieniu przepisów celnych i następnie wysyłał go do składu podatkowego.
Od 13 lutego 2023 r. będzie można zaimportować bezpośrednio do składu podatkowego. Rozwiązanie to będzie dużym ułatwieniem dla podmiotów akcyzowych, które sprowadzają wyroby akcyzowe spoza UE.
Akcyza 2022 - sprzedaż na odległość
Zmienione zostaną również zasady sprzedaży na odległość wyrobów akcyzowych. Sprzedawca wysyłający wyroby z innego państwa członkowskiego będzie mógł także bezpośrednio rozliczyć się z akcyzy na terytorium kraju. Będzie on mógł rozliczyć akcyzę na terenie kraju bez konieczności korzystania z usług pośrednika.
