Definicja budowli – dotychczasowy stan prawny i praktyka organów podatkowych
Definicja budowli obowiązująca do końca 2024 r. na gruncie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych odwołuje się do Prawa budowlanego. Z kolei definicja budowli w ustawie Prawo budowlane stanowi przykładowe wyliczenie obiektów budowlanych m.in. takich, jak: obiekty liniowe, lotniska, mosty, sieci techniczne, zbiorniki, sieci uzbrojenia terenu, budowle sportowe i inne (art. 3 pkt 3 ustawy Prawo budowlane). Taka forma definicji od lat generowała liczne spory podatkowe pomiędzy podatnikami a organami podatkowymi – będącymi jednocześnie beneficjentami wpływów tego podatku.
Dotychczasowa praktyka wskazywała, że z uwagi na odesłanie do Prawa budowlanego, organy podatkowe w znacznej części postępowań dotyczących kwalifikacji budowli powoływały biegłych z zakresu prawa budowlanego w celu wydania opinii. Mimo iż powinny one pełnić funkcję pomocniczą przy rozstrzyganiu sprawy podatkowej, w praktyce niejednokrotnie determinowały wydane rozstrzygnięcia podatkowe.
Większość spraw prowadzonych przez organy podatkowe w zakresie opodatkowania budowli jest uznawana za szczególnie skomplikowane i takie, które wymagają powołania biegłego posiadającego specjalistyczną wiedzę. Praktyka taka powoduje, że w rzeczywistości terminy załatwiania spraw są bardzo odległe, co oznacza, że przepisy Ordynacji podatkowej dotyczące terminów załatwienia sprawy nie są respektowane.
Opodatkowanie poszczególnych obiektów takich jak:
- silosy,
- zbiorniki,
- stacje redukcyjne gazu,
- trafostacje,
- wyciągi narciarskie,
- urządzenia posiadające części budowlane i/lub fundamenty czy też instalacje wewnątrzbudynkowe, a także
- rozróżnienie, czy dany obiekt budowlany stanowi budynek, czy też budowle,
rozstrzygane jest w trakcie wieloletnich sporów kończących się niejednokrotnie przed Naczelnym Sądem Administracyjnym.
Nowa definicja budowli – kiedy wejdzie w życie?
Po kilku miesiącach prac nad kolejnymi wersjami projektów udało się wypracować ostateczną wersję zmian w przepisach. W dniu 29 listopada 2024. r. nowelizacja ustawy o podatkach i opłatach lokalnych została opublikowana w Dzienniku Ustaw (Dz.U. 2024 poz. 1757). Wprowadza ona nowe, niezależne od prawa budowlanego definicje budynku i budowli. Ponadto zawiera zamkniętą listę budowli w formie załącznika do ustawy obejmująca 28 kategorii obiektów budowlanych – w tym takich, które dotychczas nie były wprost wymienione jako budowle.
Nowe przepisy wprowadzają także definicje urządzeń budowlanych, robót budowlanych oraz trwałego związania z gruntem, które mogą mieć istotny wpływ na opodatkowanie różnego rodzaju instalacji i urządzeń, w tym również tych znajdujących się w budynkach i kontenerach.
W związku z nowymi regulacjami ustawodawca przewidział możliwość przesunięcia złożenia deklaracji na podatek od nieruchomości na rok 2025 z 31 stycznia na 31 marca przyszłego roku.