Stanowisko sądów i organów podatkowych
W najnowszych interpretacjach indywidualnych wydanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w tym temacie (pismo z dnia 16 września 2021 r. o sygn. 0111-KDIB1-2.4010.265.2021.2.AK oraz pismo z dnia 12 maja 2023 r. o sygn. 0111-KDIB1-2.4010.114.2023.1.AW), podkreślono, że przychody i koszty związane z prowadzeniem działalności w formie stałego zakładu zagranicznej spółki w innym państwie podlegają opodatkowaniu w tym państwie. Alokacja tych wartości powinna odbywać się na podstawie możliwości określenia, w jakim stopniu zyski lub koszty faktycznie miały związek z działalnością zakładu. W przypadku alokacji zysków, istotne jest ustalenie, jakie przychody zakład osiągnąłby w przypadku prowadzenia działalności na własną rękę, niezależnie od spółki-matki. Zakład powinien liczyć sobie wynagrodzenie zgodnie z zasadą cen rynkowych, "arm's length", za usługi świadczone na rzecz spółki-matki, wraz z odpowiednią prowizją za wykonane usługi.
Organy podkreśliły konieczność uwzględniania całej masy dochodów związanych z działalnością zakładu, nie tylko konkretnej ich części. Jednak koszty zarządzania i ogólne koszty administracyjne mogą być odliczone od zysków niezależnie od kraju, w którym zostały poniesione.
Prawidłowa alokacja zysków do stałego zakładu wymaga dwustopniowej analizy, obejmującej funkcje, ryzyko i aktywa zakładu oraz wycenę. Istotne jest określenie, które koszty są związane z działalnością zakładu i jakie koszty powinny być uwzględnione w obliczeniach. Podkreśla się znaczenie naliczania odpowiedniego narzutu na usługi świadczone przez zakład, aby utrzymać fikcyjną niezależność zakładu podatkowego.
Podsumowanie
Podsumowując, alokacja kosztów i przychodów do stałego zakładu to złożone zagadnienie wymagające dokładnej analizy funkcji, ryzyka i aktywów. Zasada "arm's length" i przestrzeganie reguł cen rynkowych są kluczowe dla prawidłowej alokacji. Dla podmiotów działających na arenie międzynarodowej, zrozumienie tych zasad jest niezwykle istotne w kontekście zachowania zgodności z obowiązującym prawem.
Metody alokacji, tj. bezpośrednia i pośrednia, są ważnymi narzędziami przy ustalaniu dochodu zakładu. Bezpośrednia alokacja odnosi koszty i przychody bezpośrednio do zakładu, natomiast pośrednia alokacja stosuje klucz przychodowy, uwzględniając stosunek przychodów z różnych źródeł. Warto zauważyć, że stosowanie metody pośredniej jest teraz mniej popularne, zgodnie z rekomendacjami OECD.
