Jak orzeczenie TSUE dotyczące korekty podatku VAT oceniają Eksperci EY?
Chociaż Trybunał Sprawiedliwości UE pochylił się nad dwoma różnymi przypadkami – sprzedaży wycofanych towarów jako odpadów (w ramach transakcji opodatkowanej) oraz dobrowolnego zniszczenia wycofanych towarów – to znacznie ciekawszy jest drugi z nich.
Trybunał zasadniczo potwierdził brak obowiązku korekty odliczonego przy nabyciu niszczonych towarów podatku VAT, o ile spełnione są konkretne warunki. Jednak również w tym zakresie wyrok ten nie powinien stanowić dla podatników zaskoczenia.
Analogiczne podejście TSUE przedstawiał już we wcześniejszych orzeczeniach, np. analizując kwestię odliczenia VAT-u od zaniechanych inwestycji w wyroku ITH Comercial Timişoara SRL (C-734/19).
Warto jednak zaznaczyć, że polskie przepisy dotyczące VAT-u nie regulują tej kwestii wprost. W krajowej praktyce raczej konsekwentnie przyjmowało się dotychczas, że likwidacja lub „wycofanie” niezdatnych do użytków towarów nie powoduje obowiązku korekty podatku odliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu. Takie korzystne dla podatników podejście przyjmowały także organy skarbowe w wydawanych interpretacjach indywidualnych.
Dla polskich podatników znaczenie może mieć jednak fakt – co wyraźnie podkreślił TSUE w swoim wyroku – że zniszczenie towarów musi zostać należycie udokumentowane. Taka dokumentacja powinna rzetelnie udowadniać i uzasadniać zniszczenie towaru z uwagi na obiektywną utratę użyteczności ekonomicznej danych towarów w ramach zwykłej działalności gospodarczej podatnika.
Ma to na celu zabezpieczenie skarbu państwa przed nienależytym uszczupleniem – potencjalnie mechanizm ten mógłby służyć wyłudzeniom, np. poprzez pozorną likwidację towarów, które wciąż mają wartość użytkową i od których został odliczony VAT, a które następnie przekazano nieodpłatnie do używania, już poza VAT-em. Przedsiębiorcy powinni więc odpowiednio przemyśleć, jak powinna wyglądać taka dokumentacja, aby nie narazić się na spory z organami podatkowymi.
Nie oznacza to jednak, że w każdym przypadku możliwe jest uniknięcie obowiązku korekty podatku naliczonego. Przede wszystkim zniszczenie towarów z innych (niż wskazanych w wyroku) względów będzie więc wciąż powodowało obowiązek korekty odliczonego podatku. Dodatkowo podobny wątek został poruszony w niedawnym wyroku w sprawie Vittamed technologijos (C-293/21), w którym TSUE wyraźnie zaznaczył, że w przypadku likwidacji działalności gospodarczej podatnika (obejmującej też likwidację towarów) odliczony uprzednio VAT wymaga skorygowania.