4 minuten leestijd 16 februari 2023

Waarom transformaties mensenwerk zijn

Door Miel Geleijns

EY Nederland Managing Partner Consulting

Gedreven. Verbinder. Multi-disciplinair. Strategie en Transformatie. Technologie als rode draad.

4 minuten leestijd 16 februari 2023
Related topics Bedrijfstransformatie

Succesvolle transformaties leggen de connectie tussen een gestructureerde transformatieplanning, met een helder doel en aandacht voor hoe de mens denkt en doet.

In het kort:

  • Uit onderzoek samen met Oxford Business School blijkt dat aandacht voor de emoties van werknemers een belangrijke factor is in de slagingskans van transformaties.
  • Organisaties veranderen alleen als mensen mee willen veranderen, maar de menselijke emotie moet niet gebruikt worden als beginpunt om verandering te structureren.
  • Bedrijven moeten een balans vinden tussen een rationele transformatieplanning met expliciete doelen en structuren, en een meer kwalitatieve benadering die ervoor zorgt dat mensen willen bijdragen aan de transformatie. 

Bedrijven moeten om ook in de toekomst succesvol te zijn, zich aan kunnen passen aan snel veranderende omstandigheden. Dat vraagt om een andere strategie, een die het bedrijfsmodel innoveert, de klantervaring verbetert en gebruikmaakt van nieuwe technologie. Met andere woorden: transformeren. Een geslaagde transformatie is echter niet zo makkelijk. Het is geen geheim dat het merendeel van de transformatie-initiatieven roemloos mislukken.

In een transformatie worden emoties vaak over het hoofd gezien

Samen met Oxford Business School onderzocht EY welke factoren een rol spelen bij de slagingskans van een transformatie. Uit ons onderzoek blijkt dat aandacht voor de emoties van werknemers een belangrijke factor is in het succes hiervan. Deze bevindingen zijn grotendeels consistent, ongeacht sector of continent. Onze ervaring leert dat organisaties vaak het belang van een menselijke benadering onderschatten en het transformatieproces uitsluitend rationeel en gestructureerd benaderen.

Organisaties veranderen alleen als mensen mee willen veranderen, maar als je dat in het extreme doortrekt en je laat de organisatie op een bottom-up manier het initiatief nemen, dan kom je vaak ook weer nergens.

De balans tussen de structuurkant en de menselijke kant

Volgens Miel Geleijns EY Consulting Managing Partner voor Nederland, moeten we de balans zoeken tussen aan de ene kant een rationele transformatieplanning met expliciete doelen en structuren, en aan de andere kant een meer kwalitatieve benadering die ervoor zorgt dat mensen willen bijdragen aan de transformatie. “Die twee kanten worden vaak als tegenstrijdig gezien, maar hebben elkaar juist nodig. In een transformatieproces is het belangrijk om rekening te houden met de mens en hoe de mens functioneert. Als je mensen niet meekrijgt, komt de verandering niet tot stand. Tegelijkertijd moeten we de menselijke emotie niet gebruiken als beginpunt om verandering te structureren. Verandertrajecten die uitsluitend worden ingestoken over de as van het individu, lopen het risico uit te monden in chaos. Je kant het vergelijken met een afgesloten ruimte met moleculen, die stuiteren alle kanten op, maar gaan netto geen enkele kant op.”

Mensen op elk niveau in de organisatie de ruimte geven

Hoe kunnen organisaties werknemers meekrijgen in het transformatieproces zonder dat dit uitmondt in chaos? Volgens Geleijns moeten we voorkomen dat werknemers zich niet herkennen in het veranderingsproces waardoor ze niet het idee hebben er deel van uit te maken, maar dat het ze wordt aangedaan. “Het is heel belangrijk dat werknemers tijdens een transformatie de ruimte krijgen om vanuit hun functie invulling te geven aan het einddoel van de transformatie. Werknemers die deze ruimte krijgen zijn veel gemotiveerder en effectiever. Het is heel verleidelijk om, zeker als de druk op de ketel staat, te zeggen: dit is het plan en iedereen moet dat opvolgen. Op papier behaal je daarmee het snelste resultaat, maar mensen zijn geen robots. Door aandacht te besteden aan de buy-in van medewerkers in het eerste gedeelte van de transformatie, gaat het in de volgende fase veel sneller.”

Als mensen niet begrijpen waarom verandering wordt ingezet, dan lopen ze het risico apathisch te raken.

De impact van de veranderende technologie op het zakelijke leven is enorm. De status quo van vandaag, is morgen weer achterhaald. Was je dertig jaar geleden nog een hardcore techie als je wist hoe je een computer moest bedienen, kan het tegenwoordig zomaar zijn dat je als bedrijf binnen een jaar op een volstrekt andere manier, via een volstrekt ander kanaal, diensten naar jouw eindklant brengt. Volgens Geleijns is de paradox dat technologie aan de ene kant bedrijven dwingt tot verandering, maar tegelijkertijd bedrijven minder wendbaar maakt omdat het onder de motorkap steeds complexer wordt. Transformaties worden daarom steeds uitdagender.

Een van de valkuilen is dat in complexe transformaties vaak niet voldoende wordt nagedacht over de vraag welke stappen noodzakelijk zijn om het beoogde resultaat te bereiken versus welke acties in een later stadium opgepakt kunnen worden. Geleijns: “De lineaire transformatiegedachte uit het verleden moeten we durven los te laten. Organisaties kunnen ver komen door meer in iteraties te werken en duidelijk te kiezen voor prioriteitsdomeinen. Kernvragen zijn: waar kunnen we het grootste voordeel behalen, en waar kunnen we ontkoppelen. Het eerste punt begrijpen de meeste bedrijven snel. Het tweede punt vergt een gedegen inzicht in organisatie en technologie. Door bovendien rekening te houden met de manier waarop mensen functioneren, zonder de menselijke emotie te gebruiken als beginpunt van verandering, vergroten organisaties de slagingskans van hun transformatie.”

Samenvatting

Organisaties veranderen alleen als mensen mee willen veranderen, maar de menselijke emotie moet niet gebruikt worden als beginpunt om verandering te structureren. Bedrijven moeten een balans vinden tussen een rationele transformatieplanning met expliciete doelen en structuren, en een meer kwalitatieve benadering die ervoor zorgt dat mensen willen bijdragen aan de transformatie.

Over dit artikel

Door Miel Geleijns

EY Nederland Managing Partner Consulting

Gedreven. Verbinder. Multi-disciplinair. Strategie en Transformatie. Technologie als rode draad.

Related topics Bedrijfstransformatie