Podatek u źródła (WHT) jest jednym z kluczowych obszarów podlegających obecnie kontrolom podatkowym, dlatego prawidłowe zidentyfikowanie wszystkich obowiązków w tym zakresie jest niezwykle istotne z perspektywy bezpieczeństwa podatkowego spółek będących płatnikami WHT oraz osób odpowiedzialnych za ich rozliczenia.
Ważnym aspektem jest zidentyfikowanie wszelkich płatności podlegających WHT. Choć wydaje się, że zagadnienie to jest istotne przede wszystkim w przypadku płatności za usługi/ należności licencyjnych, taka weryfikacja powinna także obejmować płatności dokonywane w związku z pozyskanym finansowaniem – w świetle rozumienia pojęcia „odsetek”.
Na gruncie najnowszego orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego termin „odsetki” na potrzeby podatku u źródła należy bowiem rozumieć szeroko, tj. jako dochody z wszelkiego rodzaju roszczeń wynikających z długów, a wyłączone z tego zakresu są jedynie odsetki karne z tytułu opóźnionej zapłaty. Oznacza to, że zgodnie z tezą NSA WHT powinno się pobierać nie tylko od stricte odsetek od pożyczek/ kredytów, lecz także od wszelkich należności około-kredytowych – opłat, prowizji od kredytu – wypłacanych nie tylko bezpośrednio na rzecz pożyczkodawcy, ale także np. na rzecz agenta kredytowego/ organizatora finansowania. Powyższa teza może zostać uznana za kontrowersyjną i wydaje się niezgodna ze znaną praktyką rynkową stosowaną przez wiele spółek korzystających z finansowania zewnętrznego.
Nowe podejście do zakresu zastosowania terminu „odsetki” na gruncie WHT może w konsekwencji dotyczyć na przykład:
- finansowania udzielonego przez podmiot zagraniczny (w formie pożyczki/ kredytu/ w ramach cash poolingu/ w rezultacie emisji obligacji, etc.), od którego to finansowania wypłacane (kapitalizowane) są odsetki;
- umowy dot. finansowania, które przewiduje opłaty dodatkowe jakiegokolwiek rodzaju, poza stricte odsetkowymi;
- sytuacji, gdy nie został pobrany WHT, ponieważ wypłaty były objęte zwolnieniem na podstawie ustawy o CIT/ UPO - w tym przypadku może istnieć konieczność skorygowania informacji IFT-2R, mogło też dojść do nieświadomego przekroczenia progu kwotowego dla płatności objętych mechanizmem pay-and-refund.
W związku z powyższym warto już teraz przeprowadzić analizę umów dotyczącą uzyskanego finansowania w celu weryfikacji, czy zapisy umowy wiążą się z ryzykiem objęcia podatkiem WHT dodatkowych płatności związanych z kredytem (prowizje, opłaty, etc.).
W przypadku zidentyfikowania takich sytuacji, można rozważyć podjęcie kroków w celu zabezpieczenia pozycji podatkowej Spółki, na przykład poprzez:
- wprowadzenie odpowiednich zmian do zapisów umów dot. uzyskanego finansowania,
- przygotowanie defense file lub wdrożeniw ewentualnej zmiany podejścia w zakresie rozliczania opłat około-pożyczkowych na potrzeby podatku u źródła w celu wykazania, że zostały zrealizowane wszelkie obowiązki w zakresie WHT, w szczególności:
- została dochowana należyta staranność,
- zidentyfikowano wszelkie przypadki skutkujące obowiązkiem zastosowania mechanizmu pay-and-refund,
- zostały wykonane wszelkie obowiązki raportowe w tym zakresie (na przykład prawidłowe wypełnienie formularzy IFT-2R).