Rozdział 1
Dlaczego warto rozważyć wejście na giełdę?
IPO może stanowić atrakcyjną opcję dla organizacji z różnych sektorów i środowisk oraz może pomóc w osiągnięciu rozmaitych celów.
„IPO” oznacza pierwszą publiczną sprzedaż akcji spółki i notowanie ich na giełdzie papierów wartościowych. Dzięki temu spółka może pozyskać kapitał na rozwój swojej działalności poprzez emisję nowych lub sprzedaż istniejących akcji.
Oznacza to, że udane wejście na giełdę może pomóc Twojej firmie odblokować dostęp do finansowania w celu sfinalizowania strategicznego przejęcia, stworzyć możliwości rozszerzenia działalności na nowe rynki lub zapewnić możliwość wyjścia z inwestycji dla inwestorów private equity lub innych. Ponadto, może również poprawić postrzeganie firmy i marki przez klientów, dostawców i pracowników.
Istnieje wiele czynników i motywacji, które powodują, że spółki zaczynają myśleć o IPO, jako o jednej ze swoich strategicznych opcji. Na przykład:
- Szybko rozwijające się firmy: IPO jako cel finansowania innowacji, wzrostu, przejęć i rozwoju międzynarodowego
- Właściciele funduszy private equity (PE) i venture capital (VC): IPO jako sposób na wyjście z inwestycji i dalsze finansowanie rozwoju spółek portfelowych
- Firma rodzinna – przedsiębiorstwo: IPO jako integralna część planu sukcesji i oddzielenia funkcji zarządczych od właścicielskich
- Firma rodzinna – właściciel: IPO w celu dywersyfikacji majątku i lepszego zarządzania sukcesją
- Firmy Scale-Up (firmy rosnące w tempie min. 20% rocznie w ciągu ostatnich trzech lat: IPO jako sposób na lepsze przyciąganie talentów pracowniczych i motywowanie kadry zarządzającej
- Konglomeraty: IPO jako transakcja mająca na celu wyodrębnienie i częściowe lub całkowite zbycie jednostek biznesowych
- Podmioty państwowe: IPO w celu prywatyzacji
Ważne jest również aby pamiętać, że udane IPO nie oznacza, że rynek jest gotowy na Ciebie i Twoją firmę, ale ważniejsze jest to czy Ty i Twoja firma jesteście gotowi na rynek i czy wiesz, na co się piszesz?
Rozdział 2
Plusy i minusy wejścia na giełdę
IPO nie jest dla każdego: rozważ wszystkie potencjalne korzyści i zagrożenia, aby zwiększyć swoje szanse na sukces.
Bez względu na okoliczności, każda organizacja jest inna, ma przed sobą inne wyzwania i realizuje inne cele. Nawet jeśli proces IPO dobrze się zapowiada, firma nie może mieć pewności, że warunki rynkowe będą odpowiednie również po zakończeniu przygotowań. Z tego powodu wiele firm przygotowuje się do IPO i w tym samym czasie rozważa sprzedaż udziałów, fuzje i przejęcia lub inne formy finansowania.
Kluczowe pytanie nie brzmi: “Czy IPO jest dostępną opcją?”, tylko „Czy IPO jest właściwą opcją?”
Aby mieć pewność że wykonujesz właściwy ruch, musisz się upewnić, że wziąłeś pod uwagę wszystkie możliwości. I tak jak w przypadku podejmowania każdej strategicznej decyzji, podczas weryfikowania rozmaitych scenariuszy i określania najlepszej strategii, należy przeanalizować i rozważyć różne ścieżki, zanim finalnie zdecydujesz się na wybór jednej z nich.
Pierwsze pytanie, które zadają inwestorzy podczas spotkań IPO brzmi:
Dlaczego zdecydowałeś się na wprowadzenie spółki na giełdę oraz jak zamierzasz wykorzystać środki pozyskane w wyniku IPO?
Odpowiedź na te podstawowe pytania jest kluczem do udanego debiutu na giełdzie. Jeśli spółka szuka nowego kierunku rozwoju, to zarówno IPO jak i sprzedaż na rynku fuzji i przejęć, są uważane przez akcjonariuszy i przedsiębiorców za istotne opcje strategiczne, które należy rozważyć obok zadłużenia, pożyczek bankowych czy ofert obligacji. Niemniej jednak, debiut na giełdzie nie będzie właściwym rozwiązaniem dla wszystkich.
Aby upewnić się, że podejmujesz właściwą decyzję ważne jest, żeby ocenić wszystkie możliwe transakcje, które mogłyby służyć jako alternatywy dla wejścia na giełdę w kontekście celów akcjonariuszy i spółki oraz który rynek kapitałowy, giełda i segment notowań byłby najbardziej korzystny. Należy również pamiętać, że choć wejście na giełdę niesie ze sobą wiele korzyści, istnieją również pewne minusy z tym związane:
Zalety |
Wady |
Skuteczny dostęp do rynków kapitałowych w celu pozyskania środków finansowych poprzez oferty akcji i obligacji |
Czasochłonne zadania, w szczególności związane z relacjami inwestorskimi i obowiązkiem nadzoru korporacyjnego |
Elastyczność w handlu akcjami o wysokiej płynności i codziennej wycenie |
Większa przejrzystość i wymagania odnośnie ujawnień |
Przyciągnięcie uwagi, lepsza rozpoznawalność marki i większy prestiż |
Całkowite koszty związane z wejściem na giełdę |
Akcje jako nowa płynna waluta w procesie fuzji i przejęć |
Dodatkowe koszty związane z bieżącymi wymogami wobec spółki giełdowej |
Potencjał do zdywersyfikowania majątku po stronie akcjonariuszy |
Nowi inwestorzy z prawem głosu |
Zwiększona zdolność przyciągania, zatrzymywania, wynagradzania i motywowania cenionych pracowników |
Presja związana z dotrzymaniem złożonych obietnic |
Rozważ uważnie wszystkie plusy i minusy, i dodatkowo zadaj sobie następujące pytania:
- Czy dane finansowe Twojej spółki są wiarygodne i czy wyniki Twojej firmy są spójne rok do roku?
- Czy kierownictwo jest gotowe na wyzwania, które na nich czekają?
- Czy Twoja "equity story" jest gotowa do opowiedzenia i czy zostanie dobrze przyjęta?
Rozdział 3
Cztery fazy udanego procesu IPO
Prezentujemy przewodnik dla spółek zainteresowanych debiutem giełdowym.
Przygotowanie się do oferty publicznej oznacza wprowadzenie zmian w całym przedsiębiorstwie, organizacji i kulturze korporacyjnej. Jako spółka publiczna firma będzie podlegać zwiększonym wymogom dotyczącym składania dokumentów, przejrzystości, zgodności z przepisami, kontroli ze strony inwestorów oraz analityków, a także ogólnej odpowiedzialności za dotrzymywanie obietnic.
Najważniejsze jest aby do IPO podejść jak do procesu transformacji, a nie tylko jednorazowego wydarzenia pozyskania finansowania – i odpowiednio wcześnie zacząć przygotowania. Na podstawie naszego ponad 30-letniego doświadczenia w pracy z firmami przed, w trakcie i po ich wejściu na giełdę, zidentyfikowaliśmy cztery kluczowe fazy, wymieniając w ramach każdej z nich kilka istotnych kroków, które mają na celu zmaksymalizowanie szans na sukces. W oparciu o te ramy, opracowaliśmy Przewodnik dla spółek zainteresowanych debiutem giełdowym.
Faza 1: Przygotowanie strategii i planowanie wejścia na giełdę
Okres 12–24 miesięcy przed IPO
- Oceń wszystkie dostępne opcje strategiczne i przeprowadź kontrolę stanu gotowości spółki na przeprowadzenie procesu IPO.
- Wybierz preferowaną opcję, opracuj Plan B i powołaj zespół odpowiedzialny za przeprowadzenie IPO oraz wyznacz PMO tego procesu.
- Przygotuj systemy i nowe funkcje w grupie oraz optymalizację podatkową na poziomie spółki i akcjonariuszy.
- Rozpocznij tworzenie infrastruktury rynku kapitałowego i/lub wprowadź zmiany strukturalne w celu osiągnięcia gotowości spółki do wejścia na giełdę.
Faza 2: Przygotowania do IPO
Okres 6-12 miesięcy przed IPO
- Opracuj biznesplan i informator IPO (ang. IPO fact book), a także materiały prezentacyjne dla banków, analityków i inwestorów.
- Powołaj zespół zewnętrznych specjalistów ds. IPO (bankierzy, prawnicy, audytorzy, relacje inwestorskie i inni doradcy).
- Ustal docelowy harmonogram IPO, rozpocznij proces due diligence i przygotuj konspekt emisyjny.
- Dopracuj wycenę kapitału własnegoi przyjętych do tego założeń w oparciu o wstępne komentarze zwrotne otrzymane od inwestorów.
Faza 3: Przygotowanie transakcji IPO
Okres 1-6 miesięcy przed IPO
- Przygotuj dane finansowe wraz z innymi istotnymi informacjami z perspektywy przygotowania pierwszej wersji prospektu emisyjnego.
- Zarządź procesem raportowania i sprawozdawczości, sfinalizuj prospekt emisyjny, a także zdobądź wymagane zgody od regulatora i giełdy.
- Zaplanuj serię spotkań dla inwestorów (roadshow), aby zainteresować odpowiednie podmioty swoją ofertą.
- Rozpocznij proces budowy książki popytu, ustal cenę emisyjną i rejestruj zapotrzebowanie inwestorów na akcje.
Faza 4: Debiut na giełdzie i funkcjonowanie spółki publicznej
Okres po wejściu na giełdę
- Ciesz się finalizacją procesu IPO i dotrzymuj obietnic złożonych inwestorom pamiętając, że spółka giełdowa przyciąga większą uwagę mediów.
- Dbaj i rozwijaj relacje inwestorskie w ramach spotkań i działań marketingowych zgodnie z kalendarzem relacji inwestorskich.
- Zarządzaj oczekiwaniami inwestorów poprzez efektywne prognozowanie i wykorzystanie wpływów z IPO.
- Zapewnij wysoką jakość sprawozdawczości i raportowania zewnętrznego, ujawnień oraz ładu korporacyjnego.
Rozdział 4
Budowanie długoterminowej wartości jako spółka publiczna
Dobór odpowiedniej bieżącej strategii, by nie żałować wejścia na giełdę.
Po przeprowadzeniu transakcji wejścia na giełdę, zwolnienie tempa rozwoju i kontynuowanie działalności w zwykłym trybie mogą wydawać się kuszące. Jednak prawdziwa praca związana z prowadzeniem nowo upublicznionej spółki zaczyna się dopiero po wejściu na giełdę. Z naszego doświadczenia wynika, że jeśli firma chce wyróżniać się na rynku, powinna się rozwijać w stałym – jeśli nie zwiększonym – tempie.
Jeżeli zainteresowanie rynku spółką po debiucie giełdowym nie będzie odpowiednio i starannie podtrzymywane początkowa euforia i zainteresowanie mediów szybko wygasną. Zmniejszyć się może również wolumen obrotów i wartość akcji spółki.
Oznacza to, że strategia na okres po IPO jest niezbędna do utrzymania wartości i korzyści z wejścia na giełdę. Niemal natychmiast po zakończeniu IPO rozpoczyna się proces ponownego opowiadania i dopracowywania kompleksowej informacji o spółce.
Spełnianie oczekiwań i odpowiednie nimi zarządzanie
Rynki publiczne są bezlitosne. Zarząd musi dążyć do dokładności w prognozach i przewidywaniach, aby cele były osiągane kwartał po kwartale. Dla spółki publicznej każda negatywna informacja, która nie zostanie odpowiednio zaadresowana przez dział relacji inwestorskich (IR) może mieć znaczący wpływ na cenę akcji.
Kiedy Twoja spółka jest już notowana na giełdzie, musisz nieustająco przyciągać uwagę mediów, aby zapewnić zainteresowanie interesariuszy zewnętrznych. Powinieneś dbać o zachowanie otwartego dialogu i zainteresowanie potencjalnych nowych inwestorów, w tym również analityków, poprzez uczestnictwo w konferencjach, spotkania z inwestorami i otwartą komunikację.
Dzisiejszy obrót akcjami jest zdominowany przez wiele szybkich sieci globalnych, dynamicznie się zmienia i wymaga coraz szybszej reakcji zespołu ds. relacji inwestorskich na zapytania inwestorów. Oznacza to, że należy opracować proaktywną strategię relacji inwestorskich, która przyciągnie optymalną strukturę własnościową i zapewni długoterminowe zainteresowanie na rynku wtórnym – kierując się typem inwestorów, którzy zmaksymalizują płynność i wycenę.
Firmy osiągające najlepsze wyniki delegują kluczowe obowiązki w zakresie komunikacji do swojego zespołu ds. relacji inwestorskich. Osoba odpowiedzialna za relacje inwestorskie pomoże zbudować strategię i poprowadzi komunikację z interesariuszami oraz mediami przez cały proces IPO, jak również po wejściu na giełdę.
Utrwalenie strategii sukcesu
Spółki prywatne często nie zdają sobie sprawy z poziomu odpowiedzialności i kontroli, z jakimi muszą się zmierzyć w momencie wejścia na giełdę. Często nie uwzględniają czasu i umiejętności potrzebnych do pozyskania nowych inwestorów publicznych i utrzymania wsparcia ze strony rynku wtórnego. Po wejściu na giełdę firma zyskuje nowy krąg interesariuszy, którzy będą wymagać znacznie większej przejrzystości w jej działalności.
Wzrost jest kluczową siłą napędową dla liderów rynku. Inwestorzy preferują spółki, które planują wykorzystać wpływy z IPO do przyspieszenia wzrostu, czy to poprzez rozszerzenie działalności, wejście na nowe rynki , przejęcie innych spółek, opracowanie nowych produktów i usług, wzmocnienie marketingu i marki oraz modernizację technologii i infrastruktury.
Firmy osiągające najlepsze wyniki rynkowe zapewniają długoterminową wartość dla akcjonariuszy wykazując się skutecznymi relacjami inwestorskimi i funkcjami finansowymi oraz, co najważniejsze, doskonałością operacyjną.
Wysiłki, jakie całe organizacje wkładają w przygotowanie do wejścia na giełdę są nieocenione, ale z naszego doświadczenia wynika, że jest to tylko fundament na którym buduje się sukces. Kluczowe jest dokładne przygotowanie się do IPO i trwałego funkcjonowania po debiucie.
Polecane artykuły
Podsumowanie
Aby zmaksymalizować szanse spółki na pomyślne przejście procesu pierwszej oferty publicznej konieczne jest dokładne przygotowanie. Jednak wszystkie plany niezbędne do przeprowadzenia IPO mogą pójść na marne jeśli wspomniane wysiłki nie zostaną podtrzymane po przeprowadzeniu debiutu.
