BEPS 2.0 – następne kroki

BEPS 2.0 w perspektywie krótkoterminowej – przepisy krajowe

Ze względu na obowiązek stosowania zasad globalnego minimalnego opodatkowania przez państwa członkowskie od końca 2023 r., w ciągu najbliższych kilku miesięcy spodziewane jest opublikowanie oraz przyjęcie przepisów krajowych. Przyjęcie przepisów wdrażających postanowienia dyrektywy oraz ustalenia poczynione na forum OECD pozwoli na dokonanie precyzyjnej analizy dotyczącej sytuacji danej grupy w celu podjęcia odpowiednich kroków. Biorąc pod uwagę zakres zmian oraz niewielki okres przeznaczony na przygotowanie się do ich stosowania, rekomendowane jest dokonanie wstępnej analizy wpływu wprowadzenia zasad globalnego minimalnego opodatkowania na sytuację danego przedsiębiorstwa. Umożliwia to w szczególności tekst dyrektywy, jak również dokumenty opublikowane dotychczas przez OECD, które odzwierciedlają ramy globalnego minimalnego opodatkowania, uzgodnione przez ponad 130 jurysdykcji z całego świata.

BEPS 2.0 – perspektywa średnioterminowa

Ustalenie praktyki w zakresie kolejności stosowania zasad globalnego minimalnego opodatkowania oraz interakcji zasad globalnego minimalnego opodatkowania z innymi dziedzinami prawa podatkowego, w tym przepisami dotyczącymi zagranicznych spółek kontrolowanych (dalej: CFC).

Szczególne znaczenie w negocjacjach na poziomie międzynarodowym miało ustalenie kolejności, w jakiej stosowane będą mogły być poszczególne zasady systemu globalnego minimalnego opodatkowania. Kolejność stosowania zasad systemu globalnego minimalnego opodatkowania ma wpływ na to, które państwo będzie miało możliwość nałożenia podatku wyrównawczego (ang. top-up tax). W tym zakresie, szczególne miejsce zajmuje możliwość wprowadzenia tzw. kwalifikowanego krajowego podatku wyrównawczego (ang. qualified domestic top-up tax) przez państwo, w którym znajduje się spółka zależna lub zakład, należące do międzynarodowej grupy, posiadającej siedzibę w innej jurysdykcji.

W perspektywie średnioterminowej istotne znaczenie będzie miał rozwój praktyki w zakresie kolejności stosowania zasad systemu globalnego minimalnego opodatkowania. Istotne znaczenie może mieć również rozwój praktyki w zakresie interakcji pomiędzy przepisami globalnego minimalnego opodatkowania a innymi dziedzinami prawa podatkowego, w szczególności przepisami CFC.

BEPS 2.0 – perspektywa długoterminowa. Ulgi i zachęty podatkowe

Jedną z kluczowych kwestii dotyczących systemu globalnego minimalnego opodatkowania jest wpływ wdrażanych zasad na obowiązujące ulgi i zachęty podatkowe. W krótkiej i średniej perspektywie, przepisy dotyczące tzw. wyłączenia ze względu na treść ekonomiczną (ang. substance-based income exclusion) mogą ułatwić korzystanie z ulg i zachęt podatkowych podmiotom prowadzącym działalność za pomocą znacznej ilości pracowników oraz środków trwałych. W długiej perspektywie jednak oczekiwane jest podjęcie kroków przez poszczególne państwa, mające na celu uwzględnienie wpływu przepisów systemu globalnego minimalnego opodatkowania.

W tym kontekście wymieniane są między innymi dwie możliwości:

• rezygnacja z obowiązujących ulg i zachęt podatkowych na rzecz bezpośrednich dotacji (ang. direct cash grants), które nie są objęte zasadami globalnego minimalnego opodatkowania;
• zmiana zasad funkcjonowania ulg i zachęt podatkowych, tak aby zminimalizować wpływ przepisów dotyczących systemu globalnego minimalnego opodatkowania.

Więcej o wpływie systemu globalnego minimalnego podatku na podmioty z międzynarodowej grupy funkcjonujące w Polsce pisaliśmy w artykule: BEPS 2.0 – wpływ systemu globalnego minimalnego opodatkowania na polskie podmioty funkcjonujące w grupach międzynarodowych.

BEPS 2.0 – negocjacje dotyczące tzw. Filaru I

Przygotowując się do stosowania przepisów dotyczących globalnego minimalnego opodatkowania, warto pamiętać, iż zostały one uzgodnione w ramach prac prowadzonych na forum OECD w sprawie tzw. Filaru II. Negocjacje, które doprowadziły do uzgodnienia systemu globalnego minimalnego opodatkowania, rozpoczęły się od prac poświęconych relokacji praw do opodatkowania dochodów podmiotów prowadzących działalność wysokoucyfrowioną (ang. highly-digitalised business models). W wyniku negocjacji prace te zostały rozszerzone na największe grupy prowadzące działalność na skalę międzynarodową.

Poszczególne państwa, w tym Polska, wskazują, iż potrzebne jest dokończenie prac dotyczących relokacji praw do opodatkowania działalności międzynarodowych przedsiębiorstw, w szczególności prowadzących działalność wysokoucyfrowioną (tzw. Filar I). W szczególności dyrektywa implementująca system globalnego minimalnego opodatkowania w państwach członkowskich nakłada na Komisję Europejską obowiązek przygotowania sprawozdania oceniającego postępy w zakresie negocjacji dotyczących Filaru I. Dyrektywa przewiduje również możliwość przedłożenia projektu ustawodawczego na poziomie Unii Europejskiej w przypadku braku wdrożenia rozwiązania międzynarodowego w zakresie Filaru I. W związku z powyższym wskazane jest również monitorowanie prac prowadzonych w tym obszarze.

Podsumowanie

Wdrożenie zasad globalnego minimalnego opodatkowania może w sposób fundamentalny zmienić funkcjonowanie międzynarodowego systemu podatkowego. W tym zakresie kluczowe znaczenie będzie miał rozwój praktyki dotyczącej stosowania wdrażanych przepisów. Implementacja zasad globalnego minimalnego opodatkowania może również doprowadzić do zmian w funkcjonowaniu przepisów w powiązanych dziedzinach prawa podatkowego, m.in. w zakresie ulg i zachęt podatkowych czy odnośnie do przepisów CFC. Przygotowując się do stosowania przepisów dotyczących globalnego minimalnego opodatkowania, oprócz krótkoterminowych konsekwencji ich wprowadzenia, warto więc uwzględnić też ich możliwe skutki w średnim i długim terminie.