Globalny Podatek Minimalny – filar II (BEPS 2.0) – Globalny Podatek

Globalny podatek minimalny poprzez swój system zakłada upewnienie się, że podmioty będące częścią największych międzynarodowych grup płacą podatki na efektywnym poziomie w wysokości co najmniej 15%. W przypadku, gdy dochody osiągnięte przez podmioty z grupy w danym kraju opodatkowane są według efektywnej stawki podatkowej niższej niż 15%, może wystąpić obowiązek zapłaty dodatkowego podatku wyrównawczego. Przepisy Globalnego Podatku Minimalnego określają, w którym państwie dodatkowy podatek wyrównawczy powinien być zapłacony (może być to państwo inne, niż państwo rezydencji podatkowej podmiotów, których efektywna stawka podatkowa jest niższa niż 15%). Globalny podatek minimalny w ramach swojego systemu uwzględnia również zasady dotyczące obowiązku:

• udostępnienia danych potrzebnych do kalkulacji efektywnej stawki podatkowej przez podmioty z grup objętych przepisami oraz
• wymiany tych danych pomiędzy poszczególnymi jurysdykcjami.

Zakres obowiązków nałożonych na polskie podmioty w związku z wdrożeniem Globalnego Podatku Minimalnego zależy od tego, czy polska spółka jest częścią grupy czy centralą. Z punktu widzenia polskich spółek, które są częścią międzynarodowych grup, w praktyce konieczne będą w szczególności następujące działania:

• identyfikacja danych potrzebnych do obliczenia efektywnej stawki podatku;
• sprawdzenie możliwości zastosowania uproszczonego podejścia w okresie przejściowym;
• przeprowadzenie obliczeń efektywnej stawki podatku;
• identyfikacja obowiązku zapłaty podatku wyrównawczego wraz z określeniem państwa, w którym podatek ten powinien zostać zapłacony oraz, w razie konieczności, zapłata podatku wyrównawczego;
• upewnienie się, czy na polskich podmiotach nie spoczywa obowiązek zapłaty w związku z działalnością zagranicznych spółek z grupy
• w niektórych przypadkach przygotowanie i złożenie deklaracji podatkowej bez względu na obowiązek zapłaty podatku. W ramach tych działań, istotne znaczenie ma komunikacja wewnątrz grupy. W szczególności, w przypadku wypełnienia określonych warunków, istnieje możliwość złożenia deklaracji podatkowej przez wskazany podmiot z grupy w Polsce lub w innym państwie. W przypadku polskich podmiotów, będących centralą grup spełniających kryteria Globalnego Podatku Minimalnego, zakres obowiązków będzie szerszy, ponieważ wymagane będzie również zidentyfikowanie czy w związku z działalnością w innych państwach występuje obowiązek zapłaty dodatkowego podatku wyrównawczego oraz w razie konieczności zapłata tego dodatkowego podatku.

Punktem wyjścia do kalkulacji efektywnej stawki podatkowej dla celów Globalnego Podatku Minimalnego są dane sporządzone na potrzeby przygotowania grupowych pakietów konsolidacyjnych (przed dokonaniem ewentualnych korekt eliminacyjnych). W szczególnych przypadkach możliwe będzie również skorzystanie z danych jednostkowych (tj. statutowych) lub innych akceptowalnych źródeł danych. Podstawowe dane, zarówno finansowe, jak i podatkowe, będą wymagać szeregu korekt zdefiniowanych w Dyrektywie. W efekcie wprowadzonych korekt możliwe jest, że efektywna stawka podatkowa obliczona dla celów Globalnego Podatku Minimalnego będzie istotnie różnić się od efektywnej stawki obliczanej do celów sprawozdań finansowych. Ze względu na obszerny zakres informacji niezbędnych do obliczenia efektywnej stawki podatkowej, jednym z wyzwań będzie zidentyfikowanie potrzebnych danych, zapewnienie ich wysokiej jakości oraz określenie dostępności tych informacji w ramach grupy. Konsekwentne dostosowanie systemów informacyjnych oraz wprowadzenie przemyślanych kontroli pozwoli na usprawnienie procesu gromadzenia niezbędnych do obliczeń danych.

To, czy polskie podmioty mogą zostać zobowiązane do zapłaty dodatkowego podatku wyrównawczego zależne będzie od tego jak poszczególne kraje, w których działać będą spółki należące do danej grupy wdrożą elementy należące do systemu Globalnego Podatku Minimalnego. Można wyróżnić trzy modelowe scenariusze, w których polskie podmioty mogą być zobowiązane do zapłaty dodatkowego podatku wyrównawczego:

• Scenariusz: 1: wdrożenie lokalnego kwalifikowanego minimalnego podatku wyrównawczego, jeżeli działalność polskich spółek łącznie będzie opodatkowana na poziomie niższym niż 15%, może wystąpić obowiązek odprowadzenia w Polsce dodatkowego podatku wyrównawczego do wysokości 15%.
• Scenariusz 2: wdrożenie zasady włączenia dochodu do opodatkowania. Na podstawie tej zasady, polska spółka dominująca lub pośrednia spółka dominująca może być zobowiązana do zapłaty w Polsce podatku wyrównującego niewystarczająco opodatkowany dochód spółek z grupy w innych jurysdykcjach.
• Scenariusz 3: wdrożenie zasady niedostatecznie opodatkowanego zysku. Jeżeli w kraju spółki dominującej lub spółek zależnych grupy mających siedzibę w innych jurysdykcjach nie zostaną wprowadzone zasady systemu Globalnego Podatku Minimalnego lub jego elementów, to polska spółka należąca do grupy może być zobowiązana do dopłaty podatku za dochód, który został wykazany, ale za nisko opodatkowany, w jurysdykcjach jej podmiotów powiązanych.

Globalny podatek minimalny w Polsce nie został jeszcze wprowadzonyprzez odpowiednie przepisy. W grudniu 2022 r. przyjęta została jednak unijna dyrektywa w sprawie podatku minimalnego, zgodnie z którą przepisy dotyczące Globalnego Podatku Minimalnego powinny zostać zaimplementowane do 31 grudnia 2023 r.