działalność badawczo-rozwojowa

Otrzymanie negatywnej interpretacji podatkowej w kontekście ulgi na działalność B+R i ulgi na prototyp – studium przypadku


Definicja działalności badawczo-rozwojowej na gruncie podatkowym ma charakter wielowymiarowy i często prowadzi do niepewności wśród podatników co do sposobu jej interpretacji. Dotychczasowa praktyka wskazuje, że skuteczność ochronna interpretacji indywidualnych może być przedmiotem dyskusji, szczególnie w sytuacji, gdy podatnik otrzyma negatywną interpretację. Czy w takiej sytuacji firmy nie mogą skorzystać z ulgi B+R i na prototyp? 

Ulga B+R i na prototyp: dodatkowe wsparcie innowacyjności i rozwoju przedsiębiorstw

W obliczu dynamicznie zmieniającego się świata biznesu przedsiębiorcy dążą do wdrażania innowacyjnych rozwiązań, które mogą być dodatkowo wspierane przez system ulg podatkowych. Polski ustawodawca konsekwentnie z biegiem czasu rozszerza istniejące preferencje podatkowe o nowe ulgi. Pierwszą zachętą podatkową było wprowadzenie w 2016 r. ulgi na badania i rozwój (ulga B+R). Następnie ustawodawca rozszerzył to rozwiązanie o kolejne ulgi: IP Box, ulgę na innowacyjnych pracowników, na prototyp, na robotyzację oraz na ekspansję (po raz pierwszy do odliczenia w 2023 r.). Więcej na ten temat można przeczytać w artykule pt. „Ulgi podatkowe na innowacje. Dlaczego warto obniżać podatki innowacyjnym podatnikom?”.

W systemie preferencji związanych z działalnością innowacyjną szczególnie warto zwrócić uwagę na ulgi na działalność badawczo-rozwojową (B+R) oraz na prototyp, które stanowią zachętę do inwestowania w nowe technologie i produkty. Przypadek przedsiębiorcy R.C., który wystąpił o interpretację podatkową w zakresie tych ulg, zwraca uwagę na problematykę kwalifikowania działań firmy jako B+R w kontekście prawnym i podatkowym.

Według danych Głównego Urzędu Statystycznego na koniec 2021 r. w Polsce działało 2,3 mln przedsiębiorstw. Z tego aż 97% było mikrofirmami (2,2 mln). Co więcej, ten trend ma charakter wzrostowy: Z badania elastyczności rynku pracy w Polsce GIGbarometr 2023 (EY & GIGLIKE) wynika, że aż 52% firm deklaruje, że na etapie nawiązywania współpracy umowa B2B jest preferowaną opcją (rozwiązanie to jest szczególnie popularne w sektorze oprogramowania i technologii).


Raport EY. Nowoczesna funkcja podatkowo-księgowa: 3 lata na nową wartość dodaną

Najnowszy raport EY, przygotowany na podstawie wniosków z drugiej edycji badania "Tax Compliance a priorytety CFO w Polsce", przedstawia nowe spojrzenie na rolę CFO w firmach i ukazuje wyzwania, z którymi musi się on mierzyć na co dzień.


Opis stanu faktycznego

W przedmiotowej sprawie osoba fizyczna R.C. wystąpiła o interpretację indywidualną w zakresie ulgi na działalność badawczo-rozwojową oraz ulgi na prototyp. W ramach prowadzonej działalności przedsiębiorca skoncentrowany jest na tworzeniu specjalistycznych maszyn i urządzeń. W tym celu angażuje w proces twórczy zespół inżynierów i specjalistów, co świadczy o wysokim poziomie know-how i inwestycji w kapitał ludzki. Wnioskodawca podkreśla indywidualne opracowywanie rozwiązań technicznych oraz interdyscyplinarny charakter pracy badawczej, które są niezbędne w jego działalności.

Stanowisko organów podatkowych

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: Dyrektor KIS) dwukrotnie zakwestionował możliwość zastosowania ulg podatkowych dla działań R.C., argumentując brakiem dowodów na tworzenie znaczących innowacji. Zdaniem organu podatkowego systematyczne tworzenie maszyn na zlecenie, choć wymaga użycia specjalistycznej wiedzy i zaawansowanych technologii, nie staje się automatycznie działalnością o charakterze B+R.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi

W wyniku analizy WSA w Łodzi sąd za pierwszym razem ocenił odpowiedź Dyrektora KIS jako niewystarczającą i skierował interpretację do ponownego rozpatrzenia. Natomiast kiedy organ po raz drugi zakwestionował możliwość odliczenia ulgi B+R i na prototyp, po ponownej analizie sąd przychylił się do opinii Dyrektora KIS (wyrok WSA w Łodzi z dnia 21 marca 2024 r., sygn. I SA/Łd 25/24).

W zmienionej interpretacji Dyrektor KIS stwierdził, że mimo zastosowania zaawansowanych technik i indywidualnego podejścia do wykonania maszyn działanie to nie wypełnia kryteriów działalności B+R określonych w prawie. Tym samym sąd podtrzymał decyzję Dyrektora KIS, wskazując na brak konkretnych dowodów na istotne innowacje czy odkrycia naukowe, które byłyby wynikiem działań R.C. Wyrok ten obrazuje szczególne problemy, na jakie napotykają podatnicy w zakresie prawidłowego opisania i udokumentowania prowadzonych prac inżynieryjnych.

Należy podkreślić, że istnieje duża liczba interpretacji podatkowych o podobnym stanie faktycznym, które otrzymują wynik pozytywny[1].

Czy otrzymanie negatywnej interpretacji skutkuje brakiem prawa do skorzystania z ulgi B+R?

Interpretacja podatkowa ma służyć wyjaśnieniu problemu prawnego o charakterze podatkowym. Samo zaś udzielenie interpretacji polega na wyrażeniu poglądu dotyczącego rozumienia treści poddanych przez wnioskodawcę interpretacji przepisów prawa podatkowego i sposobu ich zastosowania w odniesieniu do wskazanego we wniosku stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego[2]. Celem instytucji interpretacji podatkowych jest złagodzenie ryzyka związanego z realizacją przez podatnika powinności wynikających z przepisów prawa podatkowego. Interpretacja przepisów prawa podatkowego nie stanowi indywidualnego aktu administracyjnego, lecz stanowi jedynie informację co do określonej możliwości pojmowania materialnego prawa podatkowego oraz związanej z tym wykładni tego prawa. Przedmiotem interpretacji indywidualnej nie jest sam stan faktyczny sprawy lub zdarzenie przyszłe, lecz ocena prawna dokonanej przez wnioskodawcę oceny prawnej podanego przez niego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego.

Wnioskodawca nie jest zobowiązany do stosowania się do wydanej interpretacji, ale może korzystać z ochrony prawnej, jeśli się do niej zastosuje. Podatnikowi w takiej sytuacji przysługuje ochrona w zakresie wskazanym w art. 14k–14n Ordynacji podatkowej. W przypadku wykazania ulg na działalność B+R i prototyp w rozliczeniu podatkowym podatnik powinien być przygotowany na przedstawienie konkretnych dowodów w razie kontroli podatkowej.

 

Negatywna interpretacja indywidualna nie zamyka drogi do pełnego postępowania podatkowego. Z mojego doświadczenia wynika, że możliwe jest przekonanie urzędu skarbowego do swoich racji, choć wymaga to zebrania solidnego materiału dowodowego.

Podsumowanie

Przypadek R.C. ilustruje złożoność procesu kwalifikowania działalności przedsiębiorstwa jako B+R w świetle prawa podatkowego. Choć interpretacje podatkowe nie są wiążące, ich negatywny wynik może stanowić znaczącą przeszkodę w skorzystaniu z preferencji podatkowych. Niemniej jednak – z determinacją i odpowiednim przygotowaniem – przedsiębiorcy mogą dążyć do uzyskania korzystnych rozstrzygnięć, nawet w obliczu początkowych trudności.



Kalkulator ulgi na zatrudnienie innowacyjnych pracowników

Sprawdź, czy możesz skorzystać z ulgi i ile możesz zyskać.




Kontakt
Chcesz dowiedziec sie wiecej? Skontaktuj sie z nami.

Informacje

Polecane artykuły

Najnowsza interpretacja Ministra Finansów niesie istotne zmiany w ramach ulgi badawczo-rozwojowej (B+R)

Jakie są najnowsze wytyczne Ministerstwa Finansów odnośnie ulgi B+R? Które przychody pracownika są zaliczane do kosztów kwalifikowanych i jak ustalić proporcję udziału prac badawczo-rozwojowych w całkowitym czasie pracy.

Prace rozwojowe w odliczeniu ulgi B+R

Co to są prace rozwojowe? Na czym polega ulga B+R? Jak rozliczać wydatki na prace rozwojowe oraz prace badawcze? Wskazówek i odpowiedzi na powyższe pytania warto poszukiwać w aktualnym orzecznictwie oraz interpretacjach podatkowych.