Kluczowe zmiany w opublikowanej wersji rozporządzenia CBAM
Ostateczna wersja rozporządzenia zawiera kilka kluczowych różnic, a także wyjaśnień w porównaniu z wcześniej opublikowanym projektem.
W szczególności warto zwrócić uwagę na kwestie:
- Stosowania wartości domyślnych;
- Stosowania szacunkowych wartości;
- Modyfikacji sprawozdań CBAM;
- Weryfikacji sprawozdań CBAM;
- Procedury uszlachetniania czynnego.
Zgodnie z brzmieniem najnowszego aktu wykonawczego zgłaszający będą mogli stosować wartości domyślne do wyliczania emisji wbudowanych w importowane towary objęte CBAM wówczas, gdy wartości rzeczywiste emisji zmierzone na poziomie instalacji nie będą dostępne.
W przypadku braku dostępnych danych dotyczących emisji wbudowanych importerzy będą mogli opierać się na danych szacunkowych od operatorów instalacji z krajów trzecich. Zastosowanie wartości szacunkowych będzie możliwe jedynie w odniesieniu do 20% całkowitych emisji wbudowanych towarów kompleksowych (ang. complex goods).
Warto podkreślić, że importerzy nadal będą mogli modyfikować, korygować przedłożone kwartalne sprawozdania CBAM przez dwa miesiące po zakończeniu kwartału objętego raportowaniem. Dodatkowo sprawozdania za pierwsze dwa okresy sprawozdawcze (IV. kwartał 2023 oraz I. kwartał 2024 roku.) będzie można modyfikować do terminu wyznaczonego na sporządzenie trzeciego sprawozdania, tj. do 31 lipca 2024 roku.
Doprecyzowano także, że w przypadku, gdy towary objęte procedurą uszlachetniania czynnego, są następnie dopuszczane do obrotu, importerzy będą zobowiązani do przedłożenia raportów CBAM zawierających informacje na temat emisji wbudowanych towarów. W przyjętej wersji rozporządzenia wykonawczego określono dodatkowe szczegóły dotyczące obliczeń emisji wbudowanych w odniesieniu do produktów przetworzonych objętych procedurą uszlachetniania czynnego, które są następnie dopuszczane do obrotu.
Dodatkowe informacje
Oprócz przepisów wykonawczych dedykowanych przedsiębiorcom, którzy będą podlegali mechanizmowi CBAM rozpoczęto także prace nad dodatkowymi środkami ułatwiającymi wdrożenie nowych obowiązków. Trwają obecnie przygotowania do wdrożenia narzędzi informatycznych, które mają wesprzeć importerów w realizacji obowiązków. Dla podmiotów objętych mechanizmem CBAM opracowywane są także materiały szkoleniowe, webinaria oraz wytyczne.
Rozporządzenie CBAM — wątpliwości
Nowe rozporządzenie CBAM wzbudziło także wątpliwości państw członkowskich. Wniosek o stwierdzenie nieważności rozporządzenia CBAM został skierowany przez Rząd Rzeczypospolitej Polskiej do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Wniosek uargumentowano, wskazując, że przepisy rozporządzenia mają przede wszystkim charakter podatkowy i wymagają innej procedury legislacyjnej, w której głosowanie odbywa się na zasadzie jednomyślności.
Procedura zaskarżenia rozporządzenia może potrwać około dwóch lat. Mimo to, wiele wskazuje, że przedsiębiorstwa będą musiały przygotowywać się do spełnienia swoich obowiązków w zakresie zgodności z CBAM, w szczególności w odniesieniu do okresu przejściowego.
Okiem eksperta EY
Wprowadzenie CBAM będzie miało zarówno bezpośredni, jak i pośredni wpływ na przedsiębiorstwa prowadzące handel w UE. Konieczne jest całościowe podejście, aby skutecznie zidentyfikować i łagodzić skutki systemu. Przedsiębiorstwa powinny podjąć już teraz konkretne działania w celu przygotowania się do wprowadzenia CBAM.
Podsumowanie
Ostateczna wersja rozporządzenia dotycząca okresu przejściowego CBAM zawiera kilka kluczowych różnic, a także wyjaśnień w porównaniu z wcześniej opublikowanym projektem. W szczególności doprecyzowane i rozwinięte zostały kwestie stosowania wartości domyślnych i szacunkowych, możliwości modyfikacji sprawozdań CBAM czy ich weryfikacji. Wprowadzenie systemu CBAM będzie oddziaływało na większość przedsiębiorstw prowadzących handel w Unii Europejskiej. Warto zatem być na bieżąco z najnowszymi zmianami w tym zakresie.
