Rozliczenie PIT – najważniejsze informacje i terminy

Jak zatem widać, można zacząć rozliczenia przed uzyskaniem formularza PIT-11 od pracodawcy lub zleceniodawcy. Rozpoczęcie jest możliwe na podstawie dokumentów z systemu Twój e-PIT. Jednakże końcowym i najważniejszym terminem jest 30 kwietnia – do tego momentu należy złożyć swoje zeznanie roczne, aby zostało uznane za złożone w terminie.

Pomiędzy 1 stycznia a 30 kwietnia warto zatem zrobić roczne podsumowanie, od ilu płatników uzyskano przychody, czy od każdego otrzymano PIT-11 i czy wszystkie przychody są gotowe do rozliczenia. Pozwoli to na sprawne rozliczenie w dniu, w którym podatnik uzna, że jest do niego gotowy. Może to być zarówno 15 lutego, jak i 30 kwietnia, choć czekanie do ostatniej chwili zawsze niesie za sobą ryzyko błędu. W usłudze Twój e-PIT można sukcesywnie wypełniać PIT na podstawie spływających informacji PIT. Takie działalnie na pewno ułatwi ostateczne rozliczenie.

Zasady rozliczenia PIT za 2024 r.

Przepisy dotyczące rozliczeń umieszczone są w kilku ustawach:

• ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2647) – określa zasady wyznaczania dochodu dla podatników opodatkowanych według skali podatkowej i podatku liniowego;
• ustawa z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2540) – dla podatników stosujących ryczałt i uzyskujących przychody z najmu prywatnego;
• ustawa z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2383) – jest swoistym kodeksem podatnika.

Samo rozliczenie podatku, do którego zobowiązany jest podatnik, nie ulega dużym zmianom. Na postawie uzyskanych informacji z deklaracji PIT-11 (jest to najbardziej powszechna informacja o dochodach) należy przenieść je do odpowiednich kolumn i rubryk zeznania PIT-37 lub PIT-36, gdy jakieś przychody uzyskiwane są bez pośrednictw płatników. Dodatkowo na PIT-36 rozliczają się przedsiębiorcy opodatkowani według skali podatkowej, na PIT-36L – przedsiębiorcy opodatkowani liniowo, a na PIT-28 – podatnicy opodatkowani ryczałtem.

Co w sytuacji, gdy jedna osoba posiada kilka źródeł przychodów? Warto zawczasu pozyskać wiedzę, jakie zeznanie roczne będzie odpowiednie. Może się również zdarzyć, że podatnik nie otrzyma PIT-11 – nie zwalnia to go jednak z rozliczenia takich dochodów w zeznaniu rocznym. Należy zatem przez cały rok prowadzić ewidencję przychodów (dla potrzeb własnych), aby w pełni wypełnić obowiązek rozliczenia podatkowego.

Dokumenty niezbędne do rozliczenia PIT 2024

Najważniejszym dokumentem do rozliczenia roku podatkowego jest prawidłowo wybrana deklaracja. W zależności od przychodów mogą to być jedna, dwie lub kilka deklaracji. Sposób rozliczenia można w uproszczeniu podzielić na trzy grupy:

1. Pierwszą grupę stanowią osoby zatrudnione. Bez względu na rodzaj zatrudnienia – umowa o pracę, umowa-zlecenie, umowa o dzieło, powołanie –osoby takie rozliczają się na PIT-37 na podstawie deklaracji PIT-11 uzyskanej właśnie od płatnika. Zawiera ona podstawowe informacje o przychodach, kosztach, składkach ZUS. Do tej grupy należą także emeryci i renciści, którym Zakład Ubezpieczeń Społecznych wystawia PIT-11/A.
2. Drugą grupę stanowią przedsiębiorcy, którzy rozliczają się na podstawie podatkowej księgi przychodów i rozchodów lub ksiąg rachunkowych. Tacy podatnicy, samodzielnie lub z pomocą biura rachunkowego, prowadzą ciągłą ewidencję przychodowo-kosztową i opłacają zaliczki w trakcie roku. Składają oni PIT-36, PIT-36L lub PIT-28.
3. Trzecia grupa to osoby uzyskujące dochody z różnych źródeł. Przykładem może być podatnik, który w 2023 r. sprzedał akcje, nieruchomość, uzyskiwał dochody z najmu prywatnego, miał przychód z umowy-zlecenia czy prowadził małą działalność opodatkowaną podatkiem liniowym. Osoba taka uzyska PIT-11 od zleceniodawcy i PIT-8C od biura maklerskiego. Pozostałe przychody musi jednak wyliczyć na podstawie danych, które powinny być gromadzone w trakcie roku. Podatnik taki złoży zatem PIT-39, PIT-38, PIT-28, PIT-36L, PIT-37.

Ważnym elementem przygotowań do rozliczeń podatkowych jest gromadzenie dokumentów dotyczących ulg. W przypadku ulgi na dzieci jest to oczywiście tylko PESEL dziecka i świadomość możliwości skorzystania z ulgi. Jednak przy innych ulgach należy gromadzić dowody poniesionych wydatków, np. ulga na własne cele mieszkaniowe, ulga termomodernizacyjna czy odliczenie darowizn. Nieskorzystanie z ulgi, nawet gdy wydatki poniesiono, nie jest wykroczeniem, ale powoduje, że podatnik traci korzyści finansowe, jakie taka ulga daje – zaniżając zwrot podatku lub płacąc większe zobowiązanie podatkowe.

Warto organizować dokumentację z podziałem na konkretne przychody, albo nawet z podziałem już na zeznania, w których one się znajdą. Ułatwi to rozliczenie i zniweluje możliwość popełnienia błędu przy klasyfikacji przychodów.

Rozliczenie PIT online – jak to zrobić?

Jeśli wszystkie dokumenty są gotowe i podatnik ma pewność, że są kompletne, można przejść do właściwego rozliczenia. W dobie społeczeństwa informatycznego papierowe deklaracje są właściwie wypierane przez rozliczenia cyfrowe. Zmiany te dostrzegło także Ministerstwo Finansów, które najpierw wprowadziło obowiązkowe elektroniczne informacje od płatników, aby w konsekwencji utworzyć portal Twój e-PIT, dzięki któremu rozliczenia można dokonać od ręki. I choć rozliczenie online jest nieco podobne do rozliczenia w ramach ww. usługi ministerstwa, to są jednak między nimi różnice.

• Usługa Twój e-PIT opiera się na wstępnie wypełnionych zeznaniach podatkowych. Podatnik zatem weryfikuje, czy urząd dokonał tego na podstawie wszystkich dokumentów, i takie zeznanie akceptuje. Może także nic nie zrobić i takie wstępne zeznanie zaakceptuje się automatycznie 30 kwietnia. Może także modyfikować zeznanie o przysługujące ulgi, dodając właściwe załączniki.
• Zeznanie online dokonane za pośrednictwem komercyjnych programów nie jest zeznaniem wstępnie wypełnionym. Podatnik musi zatem samodzielnie wpisać wszystkie dane, poczynając od imienia i nazwiska, poprzez dochody, składki ZUS itd. Samodzielnie musi także zweryfikować, czy uwzględnił wszystkie źródła przychodów. We własnym zakresie musi też deklarację wysłać, bierność w tym przypadku nie spowoduje automatycznej wysyłki.

Aby zatem złożyć zeznanie online, należy:

1. wybrać program od sprawdzonego dostawcy, pozwalający nie tylko na wysyłkę zeznania, ale też na jego prawidłowe wypełnienie,
2. przeanalizować liczbę niezbędnych informacji PIT, a także sprawdzić, czy do przychodów uzyskiwanych przez płatników są wszystkie potrzebne dane,
3. ustalić, czy w zeznaniu wskazać należy numer PESEL czy NIP,
4. ustalić właściwy urząd skarbowy (właściwy ze względu na miejsce zamieszkania),
5. uważnie wypełnić deklarację,
6. zweryfikować możliwość skorzystania z ulg,
7. ustalić, czy nie należy dokonać doliczeń do dochodu lub przychodu,
8. przygotować zeznanie z poprzedniego roku w celu podpisania nowej deklaracji, przy czym możliwe jest również podpisanie zeznania kwalifikowanym podpisem elektronicznym,
9. wysłać deklarację i oczekiwać na uzyskanie UPO, czyli Urzędowego Potwierdzenia Odbioru.

Błędy w rozliczeniu PIT w 2024 r. i jak ich unikać

Deklaracje podatkowe, mimo coraz większej automatyzacji, nadal nie są pozbawione wad. Istnieje więc ryzyko, że złożona deklaracja będzie zawierała błędy lub nawet nie zostanie wysłana z właściwą dokładnością. Dlatego warto poświęcić odpowiednią ilość uwagi i czasu na roczne rozliczenia. Tylko rzetelne podejście do tego obowiązku pozwoli na szybsze otrzymanie zwrotu podatku i przygotowanie na ewentualną kontrolę podatkową.

Wydaje się, że częstym błędem w rozliczeniu PIT jest posługiwanie się numerem PESEL zamiast NIP, szczególnie w kontekście rosnącej liczby osób prowadzących działalność gospodarczą lub pracujących na umowach o pracę lub umowę-zlecenie.

Kolejnym błędem jest pomyłka w określeniu właściwego urzędu skarbowego – należy pamiętać, że decydujący jest urząd związany z miejscem zamieszkania, a nie zameldowania.

Inną powszechną pomyłką jest pominięcie jakiejś informacji w PIT w rocznym rozliczeniu, szczególnie w przypadku wielu płatników w ciągu roku, lub ignorowanie przychodu, który powinien być uwzględniony w deklaracji rocznej.

Kolejną kategorię błędów stanowi niewykorzystywanie ulg lub korzystanie z tych, które nie mają zastosowania dla podatnika.

Nie ma ściśle określonej liczby potencjalnych błędów, jakie można popełnić, jednak dokładne wypełnienie deklaracji podatkowej oraz porównanie danych z PIT-11 lub innymi dokumentami pozwoli na uniknięcie większości z nich.