Geen belastingontwijking bij terugbetaling kapitaal

Onbelaste terugbetaling van fiscaal erkend kapitaal volgens staatssecretaris onder omstandigheden in lijn met letter en geest van de wet

De staatssecretaris van Financiën heeft recentelijk Kamervragen beantwoord over onder meer de fiscale gevolgen van de terugbetaling van kapitaal en de samenloop met de dividendbelasting. De staatssecretaris laat weten dat er door het (demissionaire) kabinet geen nieuwe maatregelen worden genomen tegen het onder omstandigheden onbelast terug betalen van kapitaal.

De staatssecretaris merkt op dat een vennootschap de keuze heeft om een betaling aan haar aandeelhouders te doen middels een terugbetaling van kapitaal of een dividenduitkering. Hiervoor kunnen bedrijfseconomische redenen van belang zijn.

Dividenduitkering

De staatssecretaris legt uit dat de basisgedachte in de dividendbelasting is dat er in beginsel een dividendbelastingclaim rust op het gehele vermogen van een vennootschap voor zover dat vermogen het door aandeelhouders ingebrachte kapitaal (het fiscaal erkend kapitaal), te boven gaat. De claim in de dividendbelasting rust dus op de winst(reserves) en niet op het ingebrachte kapitaal. Dividenden zijn daarom belast met dividendbelasting.

Terugbetaling van kapitaal

De staatssecretaris merkt op dat terugbetaling van fiscaal erkend kapitaal geen dividend is, aangezien dit kapitaal door de aandeelhouders op een eerder moment is ingebracht. Er gaat dus geen dividendbelastingclaim verloren bij een kapitaalterugbetaling. Terugbetaling van fiscaal erkend kapitaal als zodanig kan daarom volgens de bewindsman niet worden aangemerkt als belastingontwijking.

Misbruiksituaties en uitzondering

Om misbruiksituaties te voorkomen is een teruggaaf van fiscaal erkend kapitaal aan de aandeelhouder in principe wél belast als een vennootschap winst(reserves) heeft. In de dividendbelasting wet is opgenomen dat tot de belaste opbrengst de gedeeltelijke teruggaaf van hetgeen op aandelen is gestort behoort, indien en voor zover er zuivere winst is. Er is sprake van zuivere winsten als (kort gezegd) de vennootschap winst(reserves) heeft die nog niet zijn uitgekeerd.

De staatssecretaris geeft aan dat in deze bepaling echter ook een uitzondering is opgenomen. Belastingheffing vindt niet plaats als de nominale waarde van de desbetreffende geplaatste aandelen bij voorafgaande statutenwijziging is verminderd. Dit is volgens de bewindsman zo, omdat er dan met zekerheid geen sprake is van een winstuitdeling maar van een daadwerkelijke teruggaaf van het fiscaal erkend kapitaal. Een dergelijke teruggaaf is daarom onbelast.

Vanwege deze wettelijke uitzondering komt het voor dat bedrijven fiscaal erkend kapitaal (bijvoorbeeld fiscaal erkend agio) eerst omzetten in nominaal aandelenkapitaal voordat een terugbetaling van kapitaal wordt gedaan. Bij deze omzetting gaat er echter geen dividendbelastingclaim verloren, omdat de terugbetaling uit het (fiscaal erkend) kapitaal plaatsvindt. De staatssecretaris wijst erop dat een bedrijf dit niet onbeperkt kan blijven doen, omdat de omvang van het fiscaal erkend kapitaal eindig is.

De Kamerbrieven vind u hier en hier.