W jaki sposób europejskie organy nadzorcze i zarządzające mogą kierować raportowaniem zrównoważonego rozwoju

W jaki sposób europejskie organy nadzorcze i zarządzające mogą kierować raportowaniem zrównoważonego rozwoju


Monumentalne zmiany w europejskiej sprawozdawczości korporacyjnej otwierają przedsiębiorstwom zupełnie nowe możliwości w zakresie transformacji stosowanych modeli biznesowych.


W skrócie:
  • Raportowanie zrównoważonego rozwoju jest dla zarządów i rad nadzorczych katalizatorem do włączania celów zrównoważonego rozwoju do strategii korporacyjnej.
  • Ocena podwójnej istotności jest źródłem cennych danych, które mogą przyczynić się do podejmowania lepszych decyzji inwestycyjnych.
  • Zarządy mogą wykorzystywać wysokiej jakości informacje na temat zrównoważonego rozwoju jako podstawy do budowania zaufania wśród kluczowych interesariuszy firmy, w tym inwestorów.

P
Przedsiębiorstwa działające w UE zmagają się obecnie z prawdopodobnie największymi zmianami w raportowaniu korporacyjnym od dziesięcioleci: przepisami Dyrektywy o sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (tzw. CSRD). W całej Unii Europejskiej, około 49 000 przedsiębiorstw objętych zakresem CSRD będzie musiało publicznie ujawnić wrażliwe informacje o swoich modelach biznesowych, strategii i łańcuchach dostaw - informacje, których być może nigdy wcześniej nie publikowały.

Dyrektywa jest wdrażana stopniowo przez okres czterech lat, a pierwsze przedsiębiorstwa będą zobligowane do zaraportowania w 2025 roku danych za rok 2024. Wspieranie swoich przedsiębiorstw w dostosowaniu się do wymogów CSRD, wymaga od zarządów, rad nadzorczych i ich komitetów przyswajania nowej wiedzy w szybkim tempie. Należy zauważyć, że Dyrektywa nakłada zwiększone obowiązki na komitety audytu, które zostały zobowiązane do monitorowania całego procesu raportowania zrównoważonego rozwoju w swoich przedsiębiorstwach oraz do wypełniania licznych związanych z tym obowiązków.

Dyrektywa oprócz stawiania spółkom konkretnych praktycznych wyzwań, motywuje zarządy do oceny lub, w niektórych przypadkach, ponownej oceny sposobu, w jaki mogą wykorzystać raportowanie zrównoważonego rozwoju do kształtowania strategii korporacyjnej, wykorzystywania nowych możliwości i lepszego zarządzania ryzykiem. Jak podkreślono w badaniu 2023 EY Sustainable Value Study, przedsiębiorstwa, które podejmują najwięcej działań na rzecz przeciwdziałania zmianie klimatu, z 1,8 raza wyższym prawdopodobieństwem osiągną wyższe niż oczekiwane wartości wyników finansowych swoich inicjatyw, w porównaniu z tymi, które podejmują najmniej działań.

Bezpośrednie doświadczenia organów zarządzających w zakresie kreowania wartości płynącej z raportowania zrównoważonego rozwoju zostały omówione w nowym raporcie EY zatytułowanym "Jak europejskie organy zarządzające mogą kierować raportowaniem zrównoważonego rozwoju?". Badanie to opierało się na dyskusjach panelowych członków zarządów i rad nadzorczych z najważniejszych rynków europejskich oraz na wywiadach z profesjonalistami EY zajmującymi się audytem i zrównoważonym rozwojem.

Raport ujawnia, że zarządy i rady nadzorcze pokonują liczne wyzwania, pomagając swoim przedsiębiorstwom w ocenie strategicznych, operacyjnych i finansowych konsekwencji Dyrektywy. W raporcie podkreślono również kilka cennych obserwacji i rekomendacji dla innych zarządów i komitetów audytu w kilku kluczowych obszarach: zarządzanie i nadzór, dostosowanie strategii i zarządzanie ryzykiem, raportowanie, zaangażowanie interesariuszy oraz szkolenia i kompetencje.

Ład zarządczy i nadzór

Jeśli przedsiębiorstwa skupią się wyłącznie na zgodności z CSRD traktowanej jako compliance i zignorują szerszy cel Dyrektywy, stracą cenną okazję do włączenia zrównoważonego rozwoju do swojej strategii budowania długoterminowej wartości. Jednym z celów Dyrektywy jest nakierowanie przepływu kapitałuinwestycyjnego do przedsiębiorstw, które mają pozytywny wpływ na ludzi i środowisko. Jednocześnie, badanie EY Europe Long-Term Value and Corporate Governance Survey 2024 wykazało, że przedsiębiorstwa, które przodują w generowaniu wartości dzięki zrównoważonemu rozwojowi, najprawdopodobniej wykorzystają nowe produkty i usługi jako szansę na stymulowanie wzrostu.


Zarządy i rady nadzorcze zorientowane na przyszłość powinny ocenić, jak raportowanie zrównoważonego rozwoju może być wykorzystane do dostosowania strategii korporacyjnej do celów zrównoważonego rozwoju.


W rezultacie zarządzający zorientowani na przyszłość oceniają, jak raportowanie zrównoważonego rozwoju może być wykorzystane do dostosowania strategii korporacyjnej do celów zrównoważonego rozwoju, umożliwiając przedsiębiorstwu transformację modelu biznesowego. Nie postrzegają one raportowania zrównoważonego rozwoju jako celu samego w sobie, a raczej jako wynik silnych ram biznesowych, które mogą i powinny pomagać firmom w ustalaniu celów zrównoważonego rozwoju, podejmowaniu odpowiednich działań, mierzeniu ich wyników, identyfikowaniu i zarządzaniu ryzykiem i szansami oraz budowaniu trwałych relacji z interesariuszami.

W związku z powyższym badanie rekomenduje, aby rady nadzorcze współpracowały ze swoimi zespołami zarządzającymi w celu opracowania strategii korporacyjnej, która zintegruje wpływ społeczny i środowiskowy przedsiębiorstwa z długoterminowym tworzeniem wartości bez szkody dla krótkoterminowej rentowności. Raportowanie zrównoważonego rozwoju ma kluczowe znaczenie dla tego przedsięwzięcia, ponieważ umożliwia przedsiębiorstwu zrozumienie czynników wpływających na jego wartość i komunikowanie postępów w realizacji celów.

Dostosowanie strategii i zarządzanie ryzykiem

Raportowanie w ramach CSRD ma szanse zmienić zasady gry z perspektywy strategicznej. Jest to wynikiem tego, że wysokiej jakości raportowanie zrównoważonego rozwoju zapewnia przedsiębiorstwom wiarygodne informacje niezbędne do transformacji ich modeli biznesowych i wykorzystania nowych możliwości związanych ze zrównoważonym rozwojem. Jednocześnie wysoki poziom przejrzystości wymagany przez Dyrektywę stwarza również nowe ryzyka, którymi zarządy muszą zarządzać.

Przedsiębiorstwa stoją w obliczu znacznych ryzyk związanych z wyznaczaniem i komunikowaniem celów strategicznych, w tym planów zmiany modeli biznesowych zgodnie z ograniczeniem globalnego ocieplenia do 1,5°C. W szczególności, narażają się na ryzyko oskarżenia o greenwashing, jeśli ustalą ambitne cele bez uzasadnienia swoich planów dla ich osiągnięcia. Muszą również zarządzać znaczącym ryzykiem finansowym, operacyjnym i ludzkim związanym ze zrównoważonym rozwojem.

Zarządzanie ryzykiem związanym ze zrównoważonym rozwojem nie jest jeszcze dojrzałą dyscypliną. Niemniej jednak, badanie pokazało, że zarządy i rady nadzorcze zaczynają wykorzystywać raportowanie zrównoważonego rozwoju do pozyskania informacji dla swojej bieżącej oceny ryzyka związanego ze zrównoważonym rozwojem, przed którym stoi ich przedsiębiorstwo. Ponadto, opierają się one na raportowaniu nt. zrównoważonego rozwoju dla potrzeb zrozumienia wpływu tych ryzyk na systemy zarządzania ryzykiem i kontroli wewnętrznej przedsiębiorstwa.


"Wdrażanie CSRD to nie tylko wyzwanie, ale przede wszystkim szansa dla zarządów, rad nadzorczych i kierowanych przez nich przedsiębiorstw na przemyślane włączenie zrównoważonego rozwoju do rdzenia strategii biznesowej, co może stać się kluczowym czynnikiem różnicującym na rynku".

 

Rafał Hummel

Partner EY, Lider Grupy ds. Raportowania i Atestacji ESG


Raportowanie

Aby spełnić wymogi CSRD, przedsiębiorstwa muszą pokonać szereg złożonych wyzwań związanych z raportowaniem. Wyzwania te obejmują zakres od braku dostępnych danych po brak mierników, interpretację standardów czy analizę luki. Rady nadzorcze nie muszą znać szczegółów technicznych tych wyzwań. Niemniej jednak powinny one dokładnie rozumieć wszelkie kwestie, które mogą uniemożliwić przedsiębiorstwu wywiązanie się z obowiązków wynikających z Dyrektywy tak, aby móc zarządzić oczekiwaniami zewnętrznych interesariuszy, w tym inwestorów.

Ocena podwójnej istotności jest powszechnie uważana za jeden z najbardziej wymagających aspektów zgodności z CSRD ze względu na pracochłonność i proces skomplikowania. Większość zarządów przedsiębiorstw objętych zakresem CSRD nadzorowała już ocenę podwójnej istotności, która ocenia wpływ różnych kwestii zrównoważonego rozwoju na działalność i uwzględnia zarówno spojrzenie „z zewnątrz do wewnątrz”, jak i „z wewnątrz do zewnątrz”.

Przedsiębiorstwa stają teraz przed wyzwaniem wykorzystania wyników tej oceny do opracowania treści raportu zrównoważonego rozwoju, muszą przy tym jednak pamiętać, aby nie bombardować swoich interesariuszy dużą ilością nieistotnych informacji.

Ocena podwójnej istotności okazała się dla zarządów ważną szansą strategiczną. W wyniku oceny, przedsiębiorstwa uzyskały dostęp do danych, które można wykorzystać do udoskonalenia strategii i racjonalizacji procesu podejmowania decyzji inwestycyjnych, umożliwiając przedsiębiorstwu generowanie wartości z jej agendy zrównoważonego rozwoju. Korzystając z tych danych zarządy mogą zagwarantować przepływ kapitału do projektów o znaczącym wpływie, które zapewnią wyniki finansowe, a jednocześnie umożliwią przedsiębiorstwu osiągnięcie celów zrównoważonego rozwoju.

Ze względu na wyzwania związane z raportowaniem, priorytetem dla zarządów i dan nadzorczych jest monitorowanie czy przedsiębiorstwo dysponuje wystarczającymi zasobami ludzkimi i informatycznymi do wspierania skutecznego i efektywnego procesu sprawozdawczego. Kluczowe znaczenie ma również ocena przez komitety audytu obecnych możliwości przedsiębiorstwa w zakresie gromadzenia i analizowania danych do celów raportowania zrównoważonego rozwoju, w tym powiązanych kontroli wewnętrznych, oraz identyfikacja obszarów wymagających poprawy. Komitety audytu powinny zbadać, w jaki sposób przedsiębiorstwo planuje uzupełnić luki w danych oraz w jaki sposób weryfikuje, czy informacje dotyczące łańcucha wartości są wiarygodne i rzetelne.


Efektywne raportowanie zrównoważonego rozwoju w ramach CSRD jest przedsięwzięciem interdyscyplinarnym, które wymaga współpracy różnych działów i nadzoru na szczeblu zarówno zarządu, jak i rady nadzorczej.


CSRD nakłada obowiązek atestacji raportów zrównoważonego rozwoju – obecnie na poziomie ograniczonej pewności (tzw. Limited assurance). W rezultacie, komitety audytu powinny na wczesnym etapie przeprowadzić wnikliwą rozmowę z dostawcą usług atestacyjnych na temat prawdopodobnego formatu sprawozdania nt. zrównoważonego rozwoju przedsiębiorstwa, a także głównych informacji, które zamierza ujawnić. Komitety audytu powinny również starannie udokumentować, w jaki sposób doszły do wniosku o integralności informacji o zrównoważonym rozwoju przedsiębiorstwa. Umożliwi im to wyjaśnienie swoich racji radzie nadzorczej, audytorowi i wszelkim kluczowym grupom interesariuszy.

Ostatecznie, przygotowanie dokładnego, kompleksowego h i wiarygodnego raportu nt. zrównoważonego rozwoju jest projektem obejmującym całą spółkę, który wymaga współpracy wielu działów, w tym finansowego, HR, prawnego, PR i komunikacji, zakupów oraz zespołu ds. zrównoważonego rozwoju. Na szczeblu rady nadzorczej, kluczowe znaczenie ma również ścisła współpraca pomiędzy komitetami zapewniającymi odpowiedni nadzór, w szczególności pomiędzy komitetem audytu i. zrównoważonego rozwoju.

Zaangażowanie interesariuszy

Raportowanie zrównoważonego rozwoju samo w sobie nie przyspieszy przejścia do bardziej zrównoważonej gospodarki. Może jednak przyczynić się do tego przejścia poprzez opowiedzenie autentycznej historii, która kryje się za transformacją i która jest jego praktyczną konsekwencją.

Wysokiej jakości informacje mogą pomóc zarządom budować oparte na zaufaniu relacje z kluczowymi interesariuszami, w tym relacje z inwestorami i dostawcami finansowania, co umożliwi realizację strategii przedsiębiorstwa. Co istotne, 99% inwestorów, respondentów ankiety EY Global Corporate Reporting and Institutional Investor Survey 2022, przyznało, że bierze pod uwagę raportowanie firm w zakresie środowiska, społeczeństwa i ładu korporacyjnego (ESG) jako część procesu podejmowania decyzji inwestycyjnych.

Jeśli przedsiębiorstwo nie raportuje jeszcze wyżej wymienionych kwestii, zarząd powinien mieć kompletny plan komunikowania i wyjaśniania interesariuszom zagadnień związanych z. zrównoważonym rozwojem. Komitety audytu mogą odgrywać kluczową rolę w tym zakresie, dopytując kierownictwo o to, w jaki sposób w sprawozdaniu nt. zrównoważonego rozwoju przedsiębiorstwa przedstawiane są informacje dot. przyszłości firmy, takie jak strategia i wyznaczanie celów. Mogą one również wskazać, które kwestie mogą wiązać się podwyższonym ryzykiem oszustwa.

Szkolenie i kompetencje

Zapewnienie nadzoru nad opracowaniem wiarygodnych informacji dotyczących zrównoważonego rozwoju jest dużym i ważnym zadaniem dla zarządów i rad nadzorczych. Skala i złożoność tego zadania oznaczają również, że nawet organy posiadające wcześniejsze doświadczenie w tej dziedzinie muszą się jeszcze wiele nauczyć. 


Zarządy powinny opracować plan szkoleń, aby wyposażyć swoich członków w wiedzę i umiejętności niezbędne do realizacji strategii zrównoważonego rozwoju. 


Członkowie zarządów i rad nadzorczych są w pełni świadomi, że muszą rozwijać nowe umiejętności i kształcić się w kwestiach zrównoważonego rozwoju. W związku z tym, poszukują porady wewnętrznych i zewnętrznych specjalistów oraz prowadzą pogłębione rozmowy ze swoimi audytorami. Ponadto, przeprowadzają oceny umiejętności, a w przypadku braku umiejętności - zatrudniają nowych członków posiadających specjalistyczną wiedzę w zakresie zrównoważonego rozwoju.

Ponadto, przeprowadzają oceny umiejętności, a w przypadku braku umiejętności angażują nowych członków z ekspertyzą w dziedzinie zrównoważonego rozwoju.

Badanie rekomenduje, aby zarządy i rady nadzorcze opracowały plan szkoleniowy, który wyposaży ich członków w umiejętności i wiedzę niezbędne do realizacji strategii zrównoważonego rozwoju przedsiębiorstwa, jak również monitorowania związanego z tym raportowania. Zarządy powinny również ocenić, czy dysponują właściwymi ludźmi z odpowiednimi umiejętnościami i sposobem myślenia, aby zrozumieć, w jaki sposób kwestie zrównoważonego rozwoju wpływają na działalność przedsiębiorstwa w krótkim, średnim i długim okresie.

Następujący eksperci EY przyczynili się do powstania tego artykułu: Shaun Carazzo, Alberto Castilla Vida, Matteo De Luca, Elena Fernandez Garcia, David Gonzalez-Aparicio, Laure Guegan, Nelmari Hamman, Heikki Ilkka, Roy Linthorst, Jan Niewold, Christian Orth, Erik Sandström, Christophe Schmeitzky, Isabelle Tracq-sengeissen, Laurent Vitse and Charlotte A. Weston.


Lokalna perspektywa

Prognozuje się, że w 2026 roku, około 3,5 tysiąca polskich spółek przekroczy kryteria skali działalności skutkujące objęciem dyrektywą CSRD. Zarządy tych podmiotów będą zobowiązane przeanalizować wymogi Dyrektywy w kontekście własnej działalności i dostosować się do nich. Dla wielu podmiotów, wypełnienie wymogów będzie oznaczało konieczność sporządzenia raportu zgodnie ze standardami ESRS. Biorąc pod uwagę zakres oczekiwanych zmian organizacyjnych, zaleca się rozpoczęcie prac nad strategią raportowania i tworzeniem odpowiednich procesów co najmniej rok przed obowiązkowym terminem publikacji pierwszego raportu CSRD. Jednym z głównych wyzwań zarządczych jest integracja aspektów środowiskowych, społecznych i ładu korporacyjnego (ESG) z istniejącymi funkcjami biznesowymi i finansowymi. W ramach przygotowań, warto uwzględnić proces atestacji raportów niefinansowych, w szczególności, że wiele działów dostarczających te dane nie miało dotychczas doświadczenia z zewnętrzną atestacją.


Podsumowanie

Wspierając swoje przedsiębiorstwa w dostosowaniu się do wymogów CSRD, rady nadzorcze i zarządy pomagają przyspieszyć przejście na bardziej zrównoważoną gospodarkę. Pełniąc kluczową funkcję nadzorczą, mogą również zapewnić, że ich przedsiębiorstwa wykorzystują cenne wnioski z raportowania zrównoważonego rozwoju do przeprowadzenia transformacji modelu biznesowego przedsiębiorstwa i osiągnięcia długoterminowego sukcesu.



Kontakt
Chcesz dowiedzieć się więcej? Skontaktuj się z nami.

Informacje


Polecane artykuły

Dlaczego audyt powinien być powiązany z przeglądem podatkowym

Jaka jest podstawa prawna dotycząca raportowania w zakresie zrównoważonego rozwoju? Od czego zacząć raportowanie ESG? Czym jest analiza podwójnej istotności? Na te pytania odpowiadamy w artykule.

ESG a zarządzanie różnorodnością

Inkluzywność w miejscu pracy to niezbędny element zarządzania różnorodnością w organizacji. Jakie są główne wyzwania na rynku pracy związane z ESG i różnorodnością?

Jak dostosować strategię IPO do dynamicznie zmieniającego się rynku?

Rozdźwięk pomiędzy globalnymi rynkami IPO pogłębia się wraz z gwałtownym wzrostem w obu Amerykach i regionie EMEIA, oraz spowolnieniem w regionie Azji i Pacyfiku.