Czy rynki finansowe mogą wspierać proces zarządzania ryzykiem ESG?

Autor Marcin Maciaszczyk

EY Polska, Risk Consulting, Manager

Ekspert w dziedzinie modelowania oraz zarządzania ryzykiem rynkowym i ryzykiem kredytowym kontrahenta

5 min. czytania 25 maj 2021

Rosnące koszty, ale i świadomość zagrożeń związanych ze zmianami klimatycznymi, stawiają przed sektorem usług finansowych wyzwanie mobilizacji kapitału stymulującego tzw. zielone inwestycje. Globalne rynki finansowe mogą okazać się kluczowym partnerem dla instytucji podejmujących działania na rzecz zrównoważonego rozwoju, zapewniając im finansowanie i wspierając proces zarządzania ryzykiem związanym z inwestycjami.

Ten artykuł wchodzi w skład 2/2021 wydania  Biuletynu Ryzyka

Rynki instrumentów pochodnych mogą odgrywać istotną rolę w procesie transformacji gospodarki, umożliwiając skierowanie większej ilości kapitału na zrównoważone inwestycje, pomagając uczestnikom rynku w zabezpieczaniu się przed ryzykiem związanym z czynnikami środowiskowymi, społecznymi i ładem korporacyjnym (ESG) oraz wspierając przejrzystość i efektywność rynku. W tym celu, na rynku pojawiły się już różne struktury instrumentów pochodnych, w tym: instrumenty pochodne związane ze zrównoważonym rozwojem, swapy ryzyka kredytowego (CDS) związane z ESG, notowane kontrakty odnoszące się do giełdowych indeksów ESG, instrumenty pochodne dot. handlu emisjami CO2, a także derywaty mające za instrument bazowy paliwa odnawialne, czy też pogodowe instrumenty pochodne.

Coraz częściej spotykane są instrumenty pochodne powiązane ze zrównoważonym rozwojem (sustainability-linked derivatives), które zazwyczaj dodają element wyceny czynników ESG do konwencjonalnych instrumentów zabezpieczających, takich jak transakcje IRS i CIRS, swapy walutowe lub kontrakty forward. Transakcje te można dowolnie konfigurować, wykorzystując różne wskaźniki efektywności (KPI) do określenia celów zrównoważonego rozwoju. Przykładowo, niektóre transakcje mogą zmniejszyć płatność jednego kontrahenta w przypadku osiągnięcia uzgodnionego wcześniej celu w zakresie zrównoważonego rozwoju, zapewniając tym samym zachętę finansową do poprawy działalności w wymiarach składających się na ESG. Inne kontrakty mobilizują instytucje do realizowania celów w zakresie zrównoważonego rozwoju - jeśli firma nie może osiągnąć swojego celu w zakresie ESG, będzie musiała to zrekompensować, wspierając projekty dotyczące zrównoważonego rozwoju w dziedzinie klimatu.

Newsletter EY

Wszystkie niezbędne informacje z zakresu Sustainability i ESG w zasięgu ręki.

Zapisz się

Z kolei kontrakty CDS mogą być wykorzystywane do zarządzania ryzykiem kredytowym wynikającym z pogorszenia wyników finansowych kontrahenta na skutek zmian klimatycznych. Instrumenty CDS pozwalają na realizację dwóch różnych celów: zabezpieczenia przyszłych potencjalnych strat, które zrealizowałyby się w następstwie katastrofalnego zdarzenia prowadzącego do bankructwa dłużnika lub kontrahenta oraz do zabezpieczenia ryzyka zmiany wartości rynkowej obligacji lub pożyczek powiązanych z ESG, wynikających z fluktuacji rynkowych oczekiwań dot. potencjalnych strat lub kosztów środowiskowych i społecznych.

Wraz ze wzrostem liczby potencjalnych inwestorów zainteresowanych strategiami ESG, giełdy papierów wartościowych uruchomiły nowe serie kontraktów terminowych i opcyjnych na indeksy powiązane z benchmarkami ESG. Zarówno kontrakty futures jak i opcje ESG umożliwiają instytucjom zabezpieczanie zrównoważonych inwestycji, efektywne wdrażanie strategii inwestycyjnych ESG oraz zarządzanie przepływamy finansowymi w ramach funduszy ESG. Korzystanie z kontraktów terminowych i opcji umożliwia również funduszom osiągnięcie docelowej alokacji w sposób bardziej efektywny niż bezpośrednie inwestowanie w akcje.

Inny przykład kontraktów pochodnych wspierających działania ESG stanowią derywaty pogodowe. Wycena tych produktów zależy od zmiennych związanych z pogodą, takich jak temperatura, opady czy wiatr. Pogodowe instrumenty pochodne są zwykle stosowane przez uczestników rynku do zabezpieczania lub ograniczania ryzyka związanego z niekorzystnymi lub nieoczekiwanymi warunkami pogodowymi. Głównymi inwestorami, poza rolnikami, są przedsiębiorstwa użyteczności publicznej, firmy ubezpieczeniowe, a także niektóre banki. Wypłata z tytułu pogodowego kontraktu pochodnego jest zwykle oparta na indeksie, który mierzy określony element pogody. Przykładowo, instrumenty związane z temperaturą są zwykle oparte na liczbie chłodnych lub gorących dni (w zimie i lecie) w okresie obowiązywania kontraktu (zazwyczaj miesiąc lub cały sezon zimowy/ letni) w określonej lokalizacji.

Podsumowując, rynek instrumentów pochodnych ESG to mieszanka klasycznych derywatów (takich jak kontrakty typu swap, forward czy futures), produktów przypominających swoją konstrukcją ubezpieczenia, giełdowych instrumentów pochodnych oraz indywidualnie dopasowanych transakcji pozagiełdowych, a także rozwiązań hybrydowych. Należy pamiętać, że w celu zapewnienia wysokiego poziomu zaufania inwestorów oraz skutecznej realizacji celów zrównoważonego rozwoju, branża usług finansowych musi opracować globalnie spójne standardy ESG. Ustanowienie zbioru dobrych praktyk w zakresie ESG pozwoli w sposób konsekwentny i dokładny weryfikować produkty inwestycyjne pod względem zapewniania trwałych i odpowiedzialnych społecznie wyników.

Podsumowanie

Instrumenty pochodne ESG wspierają działania na rzecz zrównoważonego rozwoju, zapewniając finansowanie inwestycji i umożliwiając zarządzanie ich ryzykiem. Ustanowienie spójnych standardów dla derywatów ESG jest kluczowe dla zapewnienia trwałych i odpowiedzialnych społecznie wyników.

Kontakt

Chcesz dowiedzieć się więcej? Skontaktuj się z nami.

Informacje

Autor Marcin Maciaszczyk

EY Polska, Risk Consulting, Manager

Ekspert w dziedzinie modelowania oraz zarządzania ryzykiem rynkowym i ryzykiem kredytowym kontrahenta