16 min. czytania 28 kwi 2022
EY Global Banking Outlook 2021

Jak będą wyglądały ujawnienia ESG w ramach Filara III za rok 2022?

Autor Dominika Rocka

EY Polska, Manager - Ekspert w zespole Risk Consulting

Ekspert w dziedzinie zagadnień regulacyjnych i zarządzania ryzykiem finansowym, pomaga sprostać wyzwaniom podmiotów sektora finansowego stawianym przez regulatorów oraz klientów.

Współautorzy
16 min. czytania 28 kwi 2022
Oczekiwania EBA dotyczące zakresu ujawnień na temat ryzyk ESG w ramach Filara III zmieniły się względem wstępnej propozycji z 2021 roku. 

Ten artykuł wchodzi w skład 1/2022 wydania  Biuletynu Ryzyka

Dużymi krokami zbliża się termin pierwszych ujawnień informacji na temat ryzyka środowiskowego, społecznego i z zakresu ładu korporacyjnego (ESG) w ramach Filara III, o których pisaliśmy rok temu. 24 stycznia 2022 roku EBA opublikowała finalny projekt implementacyjnego standardu technicznego (EBA/ITS/2022/01 - Final draft implementing technical standards on prudential disclosures on ESG risks in accordance with Article 449a CRR[1] ) określającego szczegółowe wymogi w zakresie ujawnień ESG w ramach Filara III. Rozporządzenie ma obowiązywać od 28 czerwca 2022 roku.

Kogo dotyczy wymóg ujawnień w zakresie ryzyk ESG? 

Zgodnie z art. 449a Rozporządzenia CRR duże instytucje, które wyemitowały papiery wartościowe dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym dowolnego państwa członkowskiego będą zobowiązane od 28 czerwca 2022 roku do ujawniania informacji na temat ryzyk ESG. 

Przez dużą instytucję, w świetle przepisów art. 4 ust. 1 pkt. 146 Rozporządzenia CRR, należy rozumieć instytucję, która spełnia którykolwiek z poniższych warunków:

  1. jest globalną instytucją o znaczeniu systemowym; 
  2. została określona jako inna instytucja o znaczeniu systemowym zgodnie z art. 131 ust. 1 i 3 dyrektywy 2013/36/UE; 
  3. jest – w państwie członkowskim, w którym ma ona siedzibę – jedną z trzech największych instytucji pod względem całkowitej wartości aktywów; 
  4. całkowita wartość jej aktywów na zasadzie indywidualnej lub w stosownych przypadkach, na podstawie jej sytuacji skonsolidowanej zgodnie z niniejszym rozporządzeniem i dyrektywą 2013/36/UE jest równa 30 mld EUR lub wyższa;

Newsletter EY

Wszystkie niezbędne informacje z zakresu Sustainability i ESG w zasięgu ręki.

Zapisz się

Z punktu widzenia banków działających w Polsce wątpliwość budzi to, czy wszystkie banki uznane za OSII (inne instytucje o znaczeniu systemowym) są zobowiązane do przygotowania ww. ujawnień biorąc pod uwagę zapisy art. 13 ust. 1 akapit drugi Rozporządzenia CRR, który stanowi, że duże jednostki zależne unijnych instytucji dominujących ujawniają wyłącznie informacje określone w art. 437, 438, 440, 442, 450, 451, 451a i 453. Zakres ujawnień mający zastosowanie do dużej jednostki zależnej nie obejmuje informacji nt. ryzyk ESG.

Kluczowe zmiany w zakresie ujawnianych informacji względem pierwotnej propozycji EBA

Porównując finalny projekt implementacyjnego standardu technicznego z dokumentem konsultacyjnym opublikowanym w marcu 2021 roku można zauważyć szereg zmian dotyczących zakresu oraz terminów ujawnień poszczególnych informacji. Jest to zapewne efektem wielu czynników, takich jak:

  • problemu z dostępnością danych (np. w zakresie emisji CO2, w zakresie klasyfikacji ekspozycji jako zrównoważone środowiskowo), 
  • konieczności wdrożenia przez banki odpowiednich metodologii szacowania wybranych danych na potrzeby ujawnień (np. emisji Zakresu 3, zużycie energii przez zabezpieczenia w formie nieruchomości),
  • przesunięcia o rok terminu zastosowania wymogów w zakresie ujawniania informacji na temat wskaźnika GAR na podstawie przepisów Rozporządzenia delegowanego Komisji 2021/2178 [2].

Poniższa tabela przedstawia zmiany w odniesieniu do informacji ilościowych, które banki będą zobowiązane ujawniać na podstawie opublikowanego finalnego draftu implementacyjnego standardu technicznego (gdy ten zacznie obowiązywać) w porównaniu z propozycją przedstawioną przez EBA w dokumencie konsultacyjnym z marca 2021 roku.

Numer wzoru
Zakres ujawnień – propozycja przedstawiona w dokumencie konsultacyjnym z 2021 roku
Szczegółowe informacje – na podstawie propozycji przedstawionej w dokumencie konsultacyjnym z 2021 roku
Kluczowe zmiany wg Final Draft opublikowanego w styczniu 2022 roku
Co należy ujawnić w raportach za 2022 rok?
Ujawnienia ilościowe dotyczące ryzyka przejścia
Wzór 1:  Księga bankowa- Ryzyko klimatu – ryzyko przejścia: Jakość ekspozycji w podziale na sektory  Ekspozycje podzielone wg sektorów, w tym ekspozycje obsługiwane i nieobsługiwane, ekspozycje w stage 2, ekspozycje wobec podmiotów wyłączonych z unijnych wskaźników referencyjnych dostosowanych do porozumienia paryskiego, itd.
  • Wzór został połączony ze Wzorem 2

  • Kolumny uproszczone i przeorganizowane, zrezygnowano m.in. z danych nt. PD

  • Obecny szablon zawiera 11 kolumn w porównaniu z 27 kolumnami zaproponowanymi w dokumencie konsultacyjnym

  • Dodano informacje na temat terminów zapadalności ze Wzoru 2.

  • Sektory, które nie przyczyniają się w znacznym stopniu do zmian klimatu, są obecnie prezentowane na poziomie zagregowanym (w jednym wierszu) 

Wzór obowiązuje z wyłączeniem kolumn i – k dotyczących poziomu finansowania emisji gazów cieplarnianych GHG, które będą wymagane po raz pierwszy w raportach za 30 czerwca 2024
Wzór 2: Księga bankowa- Ryzyko klimatu – ryzyko przejścia: Ekspozycje wg sektorów NACE A do H oraz L - Przedziały terminów zapadalności 

Ekspozycje w podziale na sektory gospodarki oraz przedziały terminów zapadalności:

  • Do 5 lat

  • 5 - 10 lat

  • 10 – 20 lat

  • Powyżej 20 lat

  • Bez określonego terminu zapadalności

  • Średni ważony termin zapadalności

Wzór został połączony ze Wzorem 1

Wzór nie obowiązuje
Wzór 3: Księga bankowa- Ryzyko klimatu – ryzyko przejścia: Kredyty zabezpieczone na nieruchomości – Efektywność energetyczna zabezpieczeń Ekspozycje wg zabezpieczeń w formie nieruchomości o różnym poziomie efektywności energetycznej wg standardów EPC (certyfikat efektywności energetycznej)
  • Wzór 2 wg Final Draft

  • Uproszczenie: zamiast prezentować dane w podziale na kraje banki będą zobowiązane zaprezentować dane w podziale na obszar UE oraz obszar poza UE

  • Dodatkowe wymogi / dane: Banki będą zobowiązane zaprezentować nt. zabezpieczeń również wg poziomu zużycia energii (kWH/m2)

Wzór obowiązuje
Wzór 4: Ryzyko klimatu – ryzyko przejścia: - Mierniki dla ekspozycji księgi bankowej
  • Wartość godziwa ekspozycji wobec każdego z sektorów wymienionych we wzorze,

  • Względne emisje CO2 dla ekspozycji według sektorów, wyrażone jako miernik właściwy dla każdego sektora zgodnie ze wskazanym szablonem

  • Odchylenie od Scenariusza Zrównoważonego Rozwoju Międzynarodowej Agencji Energetycznej (IEA)

  • Wzór 3 wg Final Draft

  • Dodatkowo banki będą zobowiązane ujawniać cel na 3 lata wprzód względem wskazanej w formularzu daty referencyjnej

Wzór nie obowiązuje, niemniej należy ujawnić opis metodologii szacowania danych i źródeł danych – przez banki, które już dokonują oszacowań lub opis planów dotyczących metodologii szacowania i ujawniania informacji wskazanych we wzorze; pierwsze ujawnienie będzie wymagane w raportach za 30 czerwca 2024
Wzór 5: Ekspozycje w portfelu bankowym wobec firm najbardziej obciążonych emisją dwutlenku węgla 
  • Nazwa i LEI firmy / podmiotu, w tym również wskazanie czy jest to jeden z 20 największych emitentów na świecie i / lub UE i / lub na poziomie państw członkowskich

  • Wartość bilansowa brutto

  • Wartość bilansowa brutto wobec firmy w porównaniu z całkowitą wartością bilansową brutto

  • Wartość bilansowa brutto ekspozycji zrównoważonych środowiskowo

  • Wzór 4 wg Final Draft

  • Uproszczenie / Zmiana celu formularza – wg Final Draft należy ujawnić ekspozycje wobec 20 największych firm na świecie pod względem emisji CO2 w sposób zagregowany (tj. sumarycznie, a nie w odniesieniu do każdej pojedynczej firmy) wraz ze wskazaniem liczby takich firm, wobec których bank ma ekspozycje.

  • Zrezygnowano z informacji o największych emitentach CO2 w UE lub w Państwie członkowskim

Wzór obowiązuje, z wyłączeniem informacji na temat ekspozycji zrównoważonych środowiskowo, które należy ujawnić po raz pierwszy w raportach za 2023 rok
Wzór 6 Ryzyko klimatu – ryzyko przejścia: Portfel handlowy Ekspozycje w podziale na sektory gospodarki, w tym ekspozycje wobec podmiotów wyłączonych z unijnych wskaźników referencyjnych dostosowanych do porozumienia paryskiego, itd.

EBA zrezygnowała ze wzoru.

Będzie on rozważany w kolejnych etapach poszerzania ujawnień Filara 3 na temat ryzyk ESG

Wzór nie obowiązuje
Ujawnienia ilościowe dotyczące ryzyka fizycznego
Wzór 7 Ekspozycje w portfelu bankowym narażone na ryzyko klimatu – ryzyko fizyczne

2 warianty ujawnień – uproszczony i zaawansowany.

Wg wariantu uproszczonego: Ekspozycje w podziale na sektory, w tym ekspozycje narażone na chroniczne skutki zmian klimatycznych, ekspozycje podatne na ostre zmiany klimatyczne, w tym również ekspozycje obsługiwane, ekspozycje klasyfikowane do stage 2 oraz ekspozycje nieobsługiwane

  • Wzór 5 wg Final draft

  • Tylko wariant uproszczony

  • Dodano podział ekspozycji wg rezydualnego terminu zapadalności (przez analogię do informacji we Wzorze 1 dla ryzyka przejścia)

Wzór obowiązuje
Ujawnienia ilościowe na temat GAR oraz działań mitygujących
N/A N/A N/A Dodano Wzór 6, w którym należy ujawnić informacje zagregowane na temat poziomu wskaźnika GAR

Wzór nie obowiązuje w ujawnieniach za 2022 rok;

Pierwsze ujawnienie w raportach za 2023 rok

Wzór 8 Aktywa na potrzeby kalkulacji wskaźnika Green Asset Ratio (GAR) 

Wartość brutto ekspozycji w podziale na następujące cele środowiskowe:

  • Łagodzenie zmian klimatu,

  • Adaptacja do zmian klimatu.

Dla każdego celu wskazanie wartości ekspozycji zrównoważonych środowiskowo w podziale na kredytowanie specjalistyczne, działalność wspomagającą oraz działalność na rzecz przejścia

  • Wzór 7 wg Final draft

  • Kluczowa zmiana dotyczy prezentacji danych w wierszach - obowiązuje podział na:

  • aktywa uwzględniane zarówno w liczniku jak i w mianowniku wskaźnika GAR,

  • aktywa uwzględniane wyłącznie w mianowniku wskaźnika GAR,

  • aktywa wyłączone zarówno z licznika jak i z mianownika wskaźnika GAR.

Wzór nie obowiązuje w ujawnieniach za 2022 rok;


Pierwsze ujawnienie w raportach za 2023 rok

 

 

Wzór 9

 

 

Green Asset Ratio (GAR) KPIs  Informacje na temat odsetka działalności instytucji (tj. wartości bilansowej brutto kredytów i pożyczek, dłużnych papierów wartościowych i instrumentów kapitałowych w ich portfelu bankowym), które finansują działalność zrównoważoną środowiskowo
  • Wzór 8 wg Final draft

  • Z kalkulacji wskaźnika GAR wyłączono ekspozycje wobec SME i przedsiębiorstw niefinansowych, które nie podlegają pod ujawnienia wg NFRD

Wzór nie obowiązuje w ujawnieniach za 2022 rok;

Pierwsze ujawnienie w raportach za 2023 rok

N/A N/A

N/A

Dodano nowy wzór 9, prezentujący wskaźnik BTAR, tj. informacje na temat zgodności portfela bankowego instytucji z Taksonomią, w tym w odniesieniu do ekspozycji wobec SME i innych przedsiębiorstw, które nie podlegają pod ujawnienia na podstawie NFRD

Pierwotnie informacje te były częścią formularzy na temat wskaźnika GAR

Wzór nie obowiązuje w ujawnieniach za 2022 rok;

Pierwsze ujawnienie w raportach za I półrocze 2024 roku

Wzór 10 Inne działania mitygujące ryzyko zmian klimatu  Informacje jakościowe na temat charakteru działań mitygujących z oznaczeniem rodzaju ryzyka klimatycznego, rodzaj kontrahenta i instrumentu finansowego Doprecyzowano zakres informacji – zgodnie ze wzorem należy ujawnić rodzaje ryzyk (fizyczne / przejścia), które jest mitygowane dzięki inwestycji w dany instrument, w podziale na emitentów/kontrahentów  Wzór obowiązuje
     

Czym się różni GAR od BTAR?

Elementem ujawnień ESG w ramach Filara III są formularze odnoszące się do klasyfikacji wynikającej z Rozporządzenia 2020/852[3]  (Rozporządzenia w sprawie taksonomii), które mają na celu dostarczyć zainteresowanym podmiotom informacji na temat poziomu zgodności działalności instytucji z Taksonomią (taxonomy alignment).

Formularze obejmują informacje na temat dwóch wskaźników:

  • • Wskaźnik GAR (Green Asset Ratio),
  • • Wskaźnik BTAR (Banking Book Taxonomy Alignment Ratio).

Oba wskaźniki odpowiadają na pytanie, jaka część ekspozycji instytucji przyczynia się do realizacji celów środowiskowych tj. łagodzenia zmian klimatu lub do ograniczania zmian klimatu.

Jaka jest zatem różnica między powyższymi wskaźnikami?

W kalkulacji licznika wskaźnika GAR uwzględnia się ekspozycje wobec przedsiębiorstw niefinansowych, które podlegają wymogom w zakresie ujawniania informacji niefinansowych na podstawie Dyrektywy 2014/95/EU (NFRD – Non-Financial Reporting Directive) implementowanej w Polsce poprzez zmiany do Ustawy o rachunkowości. Są to duże jednostki, będące jednostkami interesu publicznego zatrudniające średnio powyżej 500 osób w ciągu roku obrotowego. W kalkulacji licznika wskaźnika BTAR uwzględnia się również ekspozycje wobec przedsiębiorstw niefinansowych, które nie podlegają pod obowiązek ujawniania informacji na podstawie NFRD (np. ekspozycje wobec MŚP).

  GAR (Green Asset Ratio) BTAR
Licznik
  • Ekspozycje wobec podmiotów finansowych (np. banki, inne instytucje finansowe)
  • Ekspozycje wobec przedsiębiorstw niefinansowych podlegające pod wymóg ujawniania informacji wg NFRD
  • Ekspozycje wobec gospodarstw domowych
  • Ekspozycje wobec samorządów lokalnych
  • Przejęte zabezpieczenia w formie nieruchomości
  • Ekspozycje wchodzące do licznika GAR
  • Ekspozycje wobec przedsiębiorstw niefinansowych (UE oraz spoza UE), które nie podlegają pod ujawnienia wg NFRD
Mianownik
  • Ekspozycje wchodzące do licznika GAR
  • Ekspozycje wobec przedsiębiorstw niefinansowych (UE oraz spoza UE), które nie podlegają pod ujawnienia wg NFRD:
    • Kredyty i pożyczki
    • Instrumenty dłużne
  • Instrumenty kapitałowe 
  • Instrumenty pochodne
  • Międzybankowe kredyty płatne na żądanie
  • Gotówka 
  • Pozostałe aktywa (np. wartość firmy, rzeczowe aktywa trwałe, itd.)
  • Ekspozycje wchodzące do licznika GAR
  • Ekspozycje wobec przedsiębiorstw niefinansowych (UE oraz spoza UE), które nie podlegają pod ujawnienia wg NFRD:
    • Kredyty i pożyczki
    • Instrumenty dłużne
    • Instrumenty kapitałowe 
  • Instrumenty pochodne
  • Międzybankowe kredyty płatne na żądanie
  • Gotówka
  • Pozostałe aktywa (np. wartość firmy, rzeczowe aktywa trwałe, itd.)
Pozycje wyłączone z licznika i mianownika
  • Ekspozycje wobec rządów centralnych
  • Ekspozycje wobec banków centralnych
  • Portfel handlowy
  • Ekspozycje wobec rządów centralnych
  • Ekspozycje wobec banków centralnych
  • Portfel handlowy

Ujawnienia dotyczące Scope 1,2,3…

Ujawnienia dotyczące informacji na temat emisji gazów cieplarnianych, mimo że według wytycznych EBA są traktowane jako bardzo istotne z punktu widzenia ESG, zostały objęte okresem przejściowym z uwagi na zidentyfikowane wyzwania w zakresie danych i metodologii szacowania emisji gazów cieplarnianych Zakresu 3 (Scope 3 Emissions). Pierwsze pełne ujawnienie ww. informacji znajdzie się dopiero w raportach wg stanu na 30 czerwca 2024 roku.

Docelowo (tj. po okresie przejściowym) banki będą zobowiązane do ujawniania informacji na temat poziomu finansowania emisji Zakresu 1, Zakresu 2 oraz Zakresu 3 swoich kontrahentów mierzonych w tonach ekwiwalentu emitowanego CO2. W przypadku szacowania poziomu finansowania emisji Zakresu 3 EBA wskazuje, że instytucje powinny polegać tu na danych ujawnianych przez kontrahentów, jak również na danych sektorowych dotyczących intensywności emisji. EBA wskazuje również, aby na potrzeby opracowania metodologii szacowania emisji skorzystać z metodyki PCAF (Partnership for Carbon Accounting Financials) – Global GHG Accounting and Reporting Standards for the Financial Industry. Mimo że ujawnienie informacji na temat poziomu finansowania GHG Zakresu 1,2,3 będzie obowiązywało wszystkie instytucje dopiero od czerwca 2024 roku, w okresie przejściowym EBA oczekuje, że instytucje będą ujawniały informacje na temat swoich planów w zakresie wdrażania metodologii szacowania i ujawniania ww. informacji.

Pobierz załącznik

Podsumowanie

Choć wymogi dotyczące ujawniania informacji na temat ryzyk ESG nie zaczęły jeszcze w praktyce obowiązywać to szykowane są już zmiany w tym obszarze. Pod koniec października 2021 roku Komisja Europejska opublikowała pakiet zmian do Rozporządzenia 575/2013, wśród których jedna z propozycji zakłada, że wymogi ujawniania informacji nt. ryzyk ESG w ramach Filara III będą miały zastosowanie do wszystkich instytucji (tj. nie tylko dużych, notowanych na giełdzie, do których zastosowanie ma obecny wymóg). Wymogi w tym zakresie będą jednak zróżnicowane pod względem ich częstotliwości i szczegółowości w zależności od wielkości i złożoności instytucji, zgodnie z zasadą proporcjonalności.

  • Przypisy

    1.  https://www.eba.europa.eu/eba-publishes-binding-standards-pillar-3-disclosures-esg-risks
    2.  ROZPORZĄDZENIE DELEGOWANE KOMISJI (UE) 2021/2178 z dnia 6 lipca 2021 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 przez sprecyzowanie treści i prezentacji informacji dotyczących zrównoważonej środowiskowo działalności gospodarczej, które mają być ujawniane przez przedsiębiorstwa podlegające art. 19a lub 29a dyrektywy 2013/34/UE, oraz określenie metody spełnienia tego obowiązku ujawniania informacji
    3.  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 z dnia 18 czerwca 2020 r. w sprawie ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone inwestycje, zmieniające rozporządzenie (UE) 2019/2088

Kontakt

Chcesz dowiedzieć się więcej? Skontaktuj się z nami.

Informacje

Autor Dominika Rocka

EY Polska, Manager - Ekspert w zespole Risk Consulting

Ekspert w dziedzinie zagadnień regulacyjnych i zarządzania ryzykiem finansowym, pomaga sprostać wyzwaniom podmiotów sektora finansowego stawianym przez regulatorów oraz klientów.

Współautorzy