Zmniejszenie emisji CO2 – nowe podejście dzięki CarbonTech
CarbonTech może sprawić, że zwiększenie produkcji przemysłowej wpłynie na zmniejszenie, a nie wzrost emisji CO2. Wiele z tych technologii opiera się na biologii syntetycznej i mikrobiomie (raport EY Megatrends 2020 and beyond (EN) omawia, w jaki sposób pomagają one sprostać wyzwaniom związanym ze zrównoważonym rozwojem).
Węgiel jest i będzie istotnym składnikiem wielu produktów w takich branżach jak budownictwo, przemysł chemiczny, opakowaniowy itd. Dzięki technologiom z dziedziny CarbonTech, węgiel będzie mógł być pozyskiwany z powietrza lub bezpośrednio z przemysłowych strumieni odpadowych zamiast z ziemi. Produkty wykorzystujące węgiel z takich źródeł będą traktowane jako produkty węglowo neutralne lub nawet jako produkty o ujemnym bilansie węglowym.
Technologia CarbonTech umożliwi, przedsiębiorstwom wydzielającym duże ilości CO2, pozyskiwanie i odsprzedaż węgla jako materiału, zamiast uwalniania go do atmosfery. Węgiel stanie się wówczas źródłem dodatkowych przychodów a nie kosztem związanym z prowadzeniem działalności wytwórczej.
Dwutlenek węgla jako podstawa produkcji
Obecnie globalny rynek produktów wykorzystujących węgiel jako niezbędny materiał wyceniany jest na 6 bilionów dolarów (według think thanku Carbon180). Pojawiają się nowe materiały budowlane, tworzywa sztuczne i tekstylia, które wychwytują więcej CO2 niż jest emitowane podczas ich produkcji. Firmy mają coraz większe możliwości włączenia usuwania dwutlenku węgla do swoich strategii produktowych, łańcuchów dostaw i operacji.
Kluczem do realizowania skutecznej strategii dekarbonizacji jest uzyskanie możliwie szerokiej perspektywy efektów działalności firmy. Podczas podejmowania tego typu inicjatyw, należy pamiętać, że nadrzędnym celem w długim okresie pozostaje uzyskanie wpływu nie tylko lokalnie, ale też globalnie. Pozwalają na to działania w ramach zrównoważonego łańcucha dostaw - poprzez rozszerzenie stosowania dobrych praktyk wśród dostawców czy podwykonawców. Ważna jest również analiza wpływu środowiskowego i społecznego produktu na każdym etapie jego „życia”. Chodzi tu oczywiście o LCA – Life Cycle Assesment czyli o ocenę długości życia produktu. Proces ten przeprowadzamy zaczynając od sprawdzenia pochodzenia stosowanych materiałów i półproduktów przez sposoby dystrybucji i konsumpcji produktu, aż do potencjalnego przedłużenia jego zastosowania w ramach Gospodarki Obiegu Zamkniętego.
Pozytywne efekty stosowania wiodących praktyk z zakresu zrównoważonego łańcucha dostaw to - przede wszystkim - znaczące zwiększenie transparentności i tym samym zmniejszenie ryzyka operacyjnego. Odpowiedzialne zakupy oraz sourcing, wspierane przez odpowiednie technologie dają nam pewność, że w naszym łańcuch dostaw nie mają miejsca zdarzenia nieetyczne, a także stanowią one podstawę do skutecznej redukcji emisji dwutlenku węgla w szerszym zakresie niż tylko operacje naszej firmy.
Finansowanie rozwoju carbontech
Skalowanie przy jednoczesnym obniżaniu kosztów jest kluczowym wyzwaniem dla każdej dużej firmy. Wiele korporacji podejmuje współpracę z organizacjami zajmującymi się usuwaniem dwutlenku węgla, aby przyspieszyć swój rozwój. Inwestorzy zainteresowani technologiami z obszaru carbontech zgromadzili już ponad 2 mld USD na finansowanie przedsięwzięć (według Circular Carbon Network), a pod koniec 2020 r. szwajcarska firma Climeworks, zajmująca się bezpośrednim wychwytywaniem CO2 z powietrza, otrzymała dofinansowanie w wysokości aż 100 mln USD. Nie ulega więc wątpliwości, że rola carbontech cały czas rośnie.
Regulacje prawne a ograniczenie emisji CO2
Obecnie, prawdopodobne jest, że inwestowanie w eliminację z atmosfery dwutlenku węgla będzie wspierane poprzez wdrażanie krajowych planów klimatycznych i programy tzw. zielonej odnowy.
126 krajów reprezentujących 51% globalnej emisji gazów cieplarnianych przyjęło lub ogłosiło cel: zero emisji CO2 netto - wg raportu United Nations Environment Programme’s Emissions Gap Report 2020. Jeśli Stany Zjednoczone dołączą do tej grupy udział ten wzrośnie do 63% zgodnie z przewidywaniami planu klimatycznego Biden-Harris o wartości 2 bilionów USD, który obejmuje technologie emisji ujemnych w proponowanych inwestycjach.
Podobnie działania w ramach Europejskiego Zielonego Ładu – przeznaczony przez UE 1 bilion USD na dekarbonizację może przynieść wkrótce ogromne korzyści.
Europa zgodnie z Zielonym Ładem UE ma do 2050 r. stać się pierwszym neutralnym klimatycznie kontynentem, gdzie rozwój gospodarczy przestanie opierać się na rosnącym zużyciu zasobów naturalnych. Oznacza to, że w ciągu mniej niż trzech dekad Polska musi przejść istotną transformację, która wpłynie na wszystkie wymiary życia gospodarczego i społecznego. Strategie korporacyjne już w tym momencie powinny odzwierciedlać kierunki zmian wymuszone regulacjami, np. w obszarze opakowań.
Europejskie regulacje są bezpośrednim dążeniem UE do ograniczenia produkcji wyrobów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych (np. plastikowych słomek, sztućców) oraz konsekwentnym ograniczaniu wytwarzanych odpadów. W obliczu tych zmian coraz ważniejsza staje się wspomniana strategia opakowaniowa przedsiębiorstw.
Globalna dekarbonizacja dzięki źródłom energii odnawialnej
Sektor energetyczny ma ponad 25% udział w globalnej emisji gazów cieplarnianych. W przemyśle, rolnictwie czy transporcie to także energetyka i paliwa kopalniane powodują dużą część emisji więc nie powinno dziwić, iż odnawialne źródła energii stanowią silną dźwignię dekarbonizacji. Nowe regulacje otworzyły drzwi technologiom takim jak OZE (Odnawialne Źródła Energii). Ich zastosowanie na masową skalę pozwoliło na zwiększenie ekonomiki tego typu źródeł oraz umożliwiło im konkurowanie z tradycyjnymi rozwiązaniami. Inwestorzy odwracają się od paliw kopalnianych - obserwujemy wysoki popyt na inwestycje w OZE: od strony zarówno spółek energetycznych, jak i dużych odbiorców energii czy instytucji finansowych.
Emisje gazów cieplarnianych stają się nową walutą. Inwestorzy i instytucje finansowe analizują business case nowych inwestycji, jednocześnie zwracając coraz większą uwagę na ślad węglowy oraz to, w jaki sposób przedsiębiorstwa zarządzają ryzykiem klimatycznym. Scoring ESG (ang. Environmental, Social and Corporate Governance) staje się podstawowym narzędziem analitycznym oraz jedną z pierwszych, ocenianych przez inwestorów kwestii. Wskaźniki, takie jak emisyjność na jednostkę produkcji czy przychodu, dają możliwość porównania przedsiębiorstw w bardzo prosty sposób. Dodatkowo, optymalizując emisję CO2, coraz większa liczba organizacji w ramach tzw. SCOPE 2 zamienia energię emisyjną na bezemisyjną, przy okazji wspierając szybszy rozwój OZE.
Dwutlenek węgla jako wartość a nie zagrożenie
Myśląc o redukcji dwutlenku węgla w kontekście zrównoważonego rozwoju nasuwa się pytanie czy neutralność węglowa jest odpowiednią ambicją? W przypadku organizacji, które emitują duże ilości CO2 eliminacja dwutlenku węgla stanowi ścieżkę przyspieszającą przejście do neutralności węglowej. Jednak dla wielu globalnych firm zdolność do wychwytywania i wykorzystywania dwutlenku węgla jako źródła zysku umożliwia wykonanie kolejnego kroku do uzyskania ujemnego wyniku pod względem emisji CO2 i usuwania jego większej ilości z atmosfery. To oznacza, że będą pozbywały się one CO2 nie tylko wyprodukowanego przez siebie, ale również przez inne organizacje. Do firm, które tą ideę postawiły sobie za cel należą m.in. Ikea i AstraZeneca. Dziś ciężko jeszcze ocenić, jak dużo zyskają osiągając to założenie jednak jedno jest pewne. Zyskają na tym i to wiele.
Technologia w służbie zrównoważonego rozwoju
Wspomniane technologie i innowacyjne podejście pojawiają się również w czasie, w którym środowisko - w coraz większym stopniu - wpływa na społeczny i związany z zarządzaniem wymiar zrównoważonego rozwoju. Najnowszy raport Countdown firmy Lancet szczegółowo opisuje znaczący globalny wpływ zmiany klimatu na zdrowie, taki jak spadek produktywności, niedożywienie, częstsze pojawianie się chorób zakaźnych, a nawet wyższa śmiertelność spowodowana upałem. Firmy odczuwają rosnącą presję, by działać na rzecz klimatu ze strony zarówno zewnętrznych, jak i wewnętrznych interesariuszy. Jak wyszczególniono w naszym badaniu CEO Imperative Study z 2019 r., niektórzy prezesi największych firm na świecie uważają, że duże korporacje powinny przejąć wiodącą rolę w rozwiązywaniu globalnych wyzwań, takich jak zmiana klimatu. Sądzą też, że skutkiem podejmowania tego typu działań jest więcej możliwości biznesowych niż ryzyka z tym związanego.
Eliminacja dwutlenku węgla może przyczynić się do stworzenia inicjatyw wspierających zrównoważony rozwój firm oparty na kreowaniu wartości, a nie liczb w raportach. Skutkiem tego może być pojawienie się zupełnie nowych źródeł dochodu i wzrostu. Dobrym przykładem jest tu rynek wart biliony dolarów – przedsiębiorstwa wykorzystujące węgiel jako podstawowy materiał do produkcji (np. przemysł spożywczy: gazowanie napojów, medyczny: procesy metaboliczne, metalurgiczny: procesy obróbki metali, budowlany: materiały piankowe, itd.).
Usuwanie CO2 z atmosfery może też przyspieszyć osiągnięcie celu zerowej lub ujemnej emisji przez organizacje. Wsparcie projektów usuwania dwutlenku węgla może pomóc zarówno planecie, jak i lokalnym społecznościom.
Nowa strategia zrównoważonego rozwoju
CEO, którzy chcą przeformułować dotychczasową strategię zrównoważonego rozwoju swojej organizacji - skoncentrowaną na uzyskiwanych wartościach, powinni uwzględnić:
- Możliwości w zakresie innowacji, łańcucha dostaw i klientów, jakie stwarzają technologie i metody usuwania dwutlenku węgla.
- Jak można zwiększyć przewagę konkurencyjną, współpracując z innowatorami w usuwaniu dwutlenku węgla, aby pomóc im w zwiększeniu skali.
- Jakie podejścia w zakresie ograniczania oraz eliminacji dwutlenku węgla można zastosować, aby nie tylko przyspieszyć realizację zobowiązań korporacyjnych dotyczących klimatu, ale także poszerzyć ich zakres.
- W jaki sposób inwestycje w usuwanie dwutlenku węgla może być zgodne z celami zrównoważonego rozwoju oraz przybliżać organizację do ich realizacji.
Podsumowanie
Usuwanie dwutlenku węgla wspiera rozwiązanie problemu wysokiego poziomu emisji CO2 w skali całego globu. Technologia i innowacyjne podejście pozwala zmienić dotychczasowy scenariusz, przekształcając CO2 w źródło długoterminowego zysku i wartości handlowej . Tworząc skuteczną strategię zrównoważonego rozwoju swoich organizacji CEO powinni skupiać się nie na raportowaniu a na osiąganej wartości, zapewniając nowe możliwości biznesowe dla swoich firm.
