Agile: Organizacja zwinna – jak osiągać najlepsze efekty projektów?

Agile, AI i automatyzacja: Nowe wyzwania dla umiejętności pracowników oraz przyszłość rynku pracy


Wraz z postępem technologicznym, automatyzacja staje się coraz bardziej powszechna we współczesnym środowisku pracy. Automatyzacja, choć nie jest terminem nowym, w ciągu ostatnich 2 lat wydaje się być na ustach wszystkich. A to za sprawą referowania do niej w kontekście robotyzacji, tym samym mając na myśli m.in. wykorzystanie sztucznej inteligencji, w tym chat GPT. 

Automatyzacja i AI w centrum uwagi: Zmiany w środowisku pracy oraz w biznesie

Początkowo automatyzacja miała głównie zastosowanie w procesach produkcyjnych, przyczyniając się m.in. do wzrostu produktywności, poprawy jakości produktów czy redukcji kosztów produkcji. Skupia się bowiem na odciążeniu pracowników (fizycznych i umysłowych) dzięki wykorzystaniu urządzeń i maszyn.

Warto wspomnieć, iż robotyzacja jest terminem węższym, gdyż jest elementem procesu automatyzacji. W pierwotnej formie polega na wykorzystaniu robotów, urządzeń towarzyszących i manipulatorów ograniczając lub eliminując udział człowieka w procesie. Przykład: wykorzystanie sprzątających smart robotów.

Automatyzacja i robotyzacja w pierwotnej formie są związane z Przemysłem 3.0, przeszły jednak przez różne etapy rozwoju, aktualnie zaś w erze Przemysłu 4.0 osiągają nowy wymiar dzięki wykorzystaniu AI. W ramach tego procesu, terminy takie jak robotyzacja procesów biznesowych (ang. Robotic rocess automation, RPA) nabierają coraz większego znaczenia.

Technologia RPA pozwala bowiem na delegowanie zadań do "robotów programowych", takich jak porównywanie danych, transfer informacji między systemami czy nawet interakcję z klientami – np. wsparcie klienta w procesie zgłaszania szkody w ramach ubezpieczenia. RPA jest w swym koncepcie nieograniczone, w oparciu o reguły, wykorzystując interfejs użytkownika jest w stanie wspierać dowolne oprogramowanie – system służący do planowania zasobów przedsiębiorstwa (ang. enterprise resource planning – ERP), aplikacje internetową oraz mainframe. 

Dzięki zastosowaniu AI w zakresie analizy danych, firmy mogą zwiększyć dokładność swoich predykcji, trafniej rekomendować produkty czy usługi, by ostatecznie oferować klientom bardziej spersonalizowane doświadczenia. 

Wykorzystanie AI i automatyzacji prowadzi do optymalizacji oraz automatyzacji procesów biznesowych, zwiększając efektywności operacyjną czy redukując koszty. Wprowadzenia automatyzacji za pomocą AI pozwala na wyeliminowanie rutynowych czynności, pozwalając pracownikom skupić się na bardziej wartościowych zdaniach związanych z kreatywnością, innowacyjnością, czy tworzeniem strategii. 

Trudno nie zauważyć, iż AI i automatyzacja nie tylko wpływają na sposób funkcjonowania organizacji, lecz również rewolucjonizują rolę pracowników.


Automatyzacja & AI: Kluczowe umiejętności i kompetencje pracowników 

Jakie umiejętności i kompetencje są najbardziej poszukiwane w świetle postępującej automatyzacji oraz jak pracownicy mogą się do tego dostosować? Pod warstwą domysłów i stosowanych uproszczeń związanych z automatyzacją i AI kryje się bowiem w dużej mierze lęk związany ze stabilnością miejsc pracy. 

Jaki wpływ będzie miała sztuczna inteligencja na dynamikę rynku pracy?

  

W zakresie umiejętności twardych nie sposób pominąć trzech kluczowych aspektów związanych z programowaniem i inżynierią oprogramowania, analizą danych, statystyką oraz szeroko pojętymi technologiami czy innowacjami. Aby skutecznie odnaleźć się w „zrobotyzowanym” świecie warto rozumieć języki programowania (np. Python), posiadać zdolność tworzenia oraz testowania oprogramowania. Chcąc wykorzystać w praktyce możliwości AI należy zrozumieć algorytmy i modeli AI oraz posiadać przynajmniej podstawową wiedzę na temat algorytmów uczenia maszynowego czy głębokiego.

Inną komplementarną umiejętnością jest analizowanie i interpretowanie danych, szczególnie biorąc pod uwagę ogromne ilości danych (ang. Big data), które są generowane w dzisiejszym świecie. Pomocna w tym zakresie może okazać się umiejętność korzystania z narzędzi wspomagających analizę oraz wspierających organizację w podejmowaniu decyzji opartych na danych (ang. data driven decision making). Znajomość nowych technologii oraz aplikowania ich do szybko zmieniających się środowisk pozwala na pełne wykorzystanie wartości dodanej płynącej z systemów automatyzacji.

Oprócz kompetencji czysto technicznych, nie można pominąć znaczenia wiedzy specjalistycznej, ponieważ każdy wymóg związany z transformacją technologiczną wynika z potrzeb biznesowych. Te zaś zależą od profilu prowadzonej działalności, może to być wiedza z zakresu marketingu w celu zarządzania relacjami z klientami (ang. Customer Relationship Management – CRM), monitorowania aktywności klientów, wysyłania spersonalizowanych wiadomość e-mail. Biegłość w zakresie wspomnianych już wcześniej procesów biznesowych, która pozwoli na automatyzację powtarzalnych czynność dzięki np. przetwarzaniu zamówień, zarzadzaniu dokumentacją. A także zrozumienie zagadnień finansów i księgowości, które pozwoli na m.in. automatyczne księgowanie faktur, czy przetwarzanie transakcji bankowych.

W kontekście powyższych umiejętności nie można pominąć roli szkoleń i ciągłego podnoszenia kompetencji. W zależności od specjalizacji mogą to być szkolenia z zakresu analizy procesów biznesowych i ich optymalizacji, z technologii i narzędzi związanych z automatyzacją – w tym RPA, ERP, CRM, analityki danych, uczenia maszynowego oraz przetwarzania dużych zbiorów danych (Big Data), narzędzi do wizualizacji danych, a także programowania. Przy czym automatyzacja, a tym samym związana z nią transformacja wymaga również zarzadzania projektami oraz niezbędnych umiejętności w zakresie skutecznego planowania, monitorowania i realizacji projektów. W tym obszarze z powodzeniem odnajdą się osoby, które chcą działać na styku technologii i biznesu wykorzystując m.in. umiejętności miękkie.

Kompetencje przyszłości

Świat zmienia się w tempie szybszym, niż kiedykolwiek do tej pory. Aby odnaleźć się na współczesnym i przyszłym rynku pracy pracownicy muszą zainwestować także w rozwój kompetencji miękkich. 

Elastyczność i „zwinność”

Myśląc o zmianie, najbardziej naturalnym skojarzeniem jest „Agile”, czyli metodyka stworzona do użycia w środowisku o dużej zmienności, która bazuje na iteracyjności pracy. Praca w Agile odbywa się w krótkich cyklach, po których każdorazowo następuję weryfikacja, czy wypracowane rozwiązanie lub produkt na pewno spełnia wymagania. Jeśli nie, tanim kosztem jesteśmy w stanie go poprawić lub stworzyć od początku. Pracownicy również muszą umieć zaadaptować się do szybkich i częstych zmian, pamiętając przy tym, że nie są one niczym złym, a jedynie elementem codzienności. Stąd wzrost znaczenia automatyzacji w środowisku pracy będzie również zwiększał zapotrzebowanie na osoby znające metodyki zwinne – nie tylko w teorii, ale i doświadczone w pracy z nimi.

Zrozumienie realnej potrzeby i skupienie na wartości to kolejna ważna umiejętność, która będzie coraz bardziej potrzebna na rynku pracy. Agile, poprzez priorytetyzację i ciągłe doskonalenie w oparciu o feedback klienta końcowego, skupia się na dostarczeniu dokładnie tego, co jest potrzebne. Wbrew pozorom nie jest łatwa umiejętność, ponieważ jako ludzie mamy tendencję do przykładania dużej wartości do wykonanej przez nas pracy. Na obecnym i przyszłym rynku pracy istotne jednak będzie umiejętne odcięcie się od takiego podejścia na rzecz podążania za potrzebą szeroko pojętego klienta.

Bezpośrednio z krótkich cykli wytwórczych wynika także stały feedback i umiejętność adaptacji. Konieczna jest umiejętność jego dawania, przyjmowania oraz wdrażania zmian z niego wynikających. W efekcie, komunikacja pomiędzy pracownikami na wszystkich poziomach musi być transparentna i otwarta. Każdy powinien uczyć się, w jaki sposób dawać dobry feedback, zarówno pozytywny, jak i konstruktywny. Z drugiej strony konieczna będzie również umiejętność przyjęcia takiej informacji oraz wdrożenia zmian.

Ze względu na potrzebę przepływu informacji, skrócenie cykli wytwórczych itp., praca zespołowa coraz bardziej zyskuje na popularności i bycie „graczem zespołowym”, który potrafi pracować w grupie, staje się coraz bardziej istotne. Zwłaszcza, gdy mowa o automatyzacji, która wymaga ciągłej komunikacji, gromadzenia informacji i odpowiadania na feedback czy adaptacji do zmian: praca zespołowa wykorzystuję synergię ludzi z różnych obszarów, z różnym zestawem umiejętności, aby tworzyć wartościowe produkty.

Wszystkie powyższe cechy skupiają się wokół jeszcze jednej, nie mniej ważnej cechy: umiejętności stałego uczenia się. Nieustanny rozwój technologiczny, praca z coraz młodszymi ludźmi, którzy prezentują inne style pracy, a także konieczność dostosowania się do potrzeb rynkowych zdecydowanie utrudniają stałe wykorzystywanie tradycyjnego spojrzenia na świat czy biznes. Dlatego ważne jest, aby pracownicy kładli nacisk na rozwój umiejętności uczenia się przez całe życie. Aktywne poszukiwanie nowej wiedzy, zarządzanie czasem oraz inicjowanie własnego rozwoju są kluczowe dla sukcesu zawodowego w erze automatyzacji.

Kreatywność i innowacyjność

Wzrost znaczenia automatyzacji przekłada się bezpośrednio na konieczność rozwoju kreatywności u pracowników. Wynika to ze zrozumienia:

  • możliwości automatyzacji
    Co można automatyzować i jak te automaty dalej rozwijać? Potrzebna jest do tego nie tylko znajomość procesu, ale też duża doza kreatywności, aby projektować i optymalizować automatyzacje;
  • potencjału możliwości i znalezieniu nowych zadań
    Wdrożenie automatyzacji odbiera pewną część zadań dotychczas je wykonującym pracownikom. Przy czym, celem automatyzacji nie jest pozbycie się czy zmniejszenie siły roboczej w organizacji, a jedynie wykorzystanie tego potencjału gdzie indziej. W efekcie, kluczową potrzebą jest kreatywność w poszukiwaniu nowych zadań i przestrzeni do rozwoju – zarówno siebie, jak i organizacji.

Umiejętności interpersonalne

Choć mogłoby się wydawać, że tam gdzie króluje technologia, nie ma miejsca na emocje. Jednak w każdym środowisku, a szczególnie wysokozmiennym, kluczową rolę odgrywają interakcje międzyludzkie. Aby były one właściwe, konieczna jest transparentna i stała komunikacja, która będzie też odpowiednio dostosowana do odbiorców. Co za tym idzie, ważna jest także empatia – nie da się budować zdrowego środowiska pracy bez rozumienia ludzkich emocji. We współczesnym biznesie, niezależnie od obszaru czy roli, absolutnie konieczne jest rozwijanie przez ludzi tych umiejętności, które sprawiają, że wszystkim żyje się i pracuje lepiej.


Podsumowanie

W obliczu postępującej automatyzacji, kluczowe jest nie tylko posiadanie określonych umiejętności twardych, ale także elastyczność i gotowość do ciągłego uczenia oraz dostosowywania się do zmian. Pracownicy, którzy inwestują w rozwój swoich kompetencji, będą mieć większe szanse na osiągnięcie sukcesu na przyszłym rynku pracy.


Kontakt
Chcesz dowiedzieć się więcej? Skontaktuj się z nami.

Informacje

Autorzy

Polecane artykuły

Wykorzystanie sztucznej inteligencji w walce ze zmianami klimatycznymi

Integracja sztucznej inteligencji do strategii zrównoważonego rozwoju oraz podejścia ESG otwiera wiele nowych możliwości - dowiedz się więcej z artykułu.

Agile: Organizacja zwinna – jak osiągać najlepsze efekty projektów?

Agile, chociaż istnieje od ponad dwudziestu lat, do polskich organizacji trafił po 2010 r. Mimo upływu dekady, jego znaczenie nie słabnie. Przeciwnie, obecnie znajomość, a także stosowanie Agile jest coraz bardziej pożądane zarówno przez pracowników, jak i pracodawców. Jednak wiele osób nadal boi się transformacji w organizację zwinną, ponieważ nie wie, jak się za nią zabrać.

Nowa perspektywa dla zarządzania talentami w epoce AI

W erze sztucznej inteligencji (AI), zarządzanie talentami nabiera nowego wymiaru. Firmy muszą przebudować swoje strategie zarządzania talentami, aby sprostać wyzwaniom i możliwościom, które niesie ze sobą cyfrowa transformacja.