EY oznacza globalną organizację i może odnosić się do jednej lub więcej firm członkowskich Ernst & Young Global Limited, z których każda stanowi odrębny podmiot prawny. Ernst & Young Global Limited, brytyjska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, nie świadczy usług na rzecz klientów.
Zobacz wszystkie wyniki dla
'
'
Brak wyników wyszukiwania
Ogólne
Zobacz wszystkoPeople
Zobacz wszystkoOstatnie wyszukiwania
Komisja Europejska przygotowuje szereg zmian w podejściu do prawa regulującego zasady postępowania w sytuacji zagrożenia bezpieczeństwa paliwowego. Obejmą one nie tylko wzmocnienie przywilejów odbiorców chronionych, ale także zapewnienie dostaw dla dużych przedsiębiorców – w planach jest m.in. ustalanie odbiorców szczególnie istotnych dla europejskich łańcuchów wartości.
Bezpieczeństwo dostaw gazu ziemnego w 2022 roku stało się szczególnie istotną kwestią w polskiej i europejskiej polityce. Wojna w Ukrainie, wymuszona szybka dywersyfikacja kierunków dostaw gazu i wstrzymanie przez Rosję dostaw gazu do kolejnych państw europejskich sprawiają, że scenariusz ograniczeń dostaw gazu w sezonie zimowym stał się bardzo realny.
18 maja 2022 r. został opublikowany komunikat Komisji Europejskiej RePowerEU Plan wraz z kilkunastoma materiałami towarzyszącymi, stanowiący rozwinięcie wcześniej zapowiadanych działań w związku z konfliktem w Ukrainie i wzrostem ryzyka ograniczenia dostaw gazu z Rosji. W komunikacie zaadresowano m.in. kwestię ograniczeń w poborze gazu ziemnego w związku z ryzykiem wystąpienia sytuacji niedoboru surowca. Już w marcu Komisja zaproponowała ustalenie ścieżki dojścia dla każdego państwa członkowskiego do osiągnięcia celu 80% zapełnienia magazynów gazu do 1 listopada 2022 r. W kolejnych latach zapełnienie magazynów ma wynieść 90%. W kwietniu ustanowione zostały ramy procesu wspólnych zakupów paliw gazowych The EU Energy Platform. Mechanizm koordynacji zakupów surowców pozostaje jeszcze na etapie prac Komisji Europejskiej. Docelowo, w zamyśle Komisji, platforma ta ma zapewnić silniejszą pozycję negocjacyjną, co przełoży się na niższe koszty zakupu gazu i wodoru. Dalsze działania, których celem jest utrzymanie ciągłości dostaw zostały przedstawione w komunikacie RePowerEU Plan.
Pakiet działań zapobiegawczych w RePowerEU Plan na wypadek zakłóceń w dostawach gazu
|
Pakiet działań po stronie państw członkowskich: |
|---|
|
|
Planowany pakiet działań po stronie Komisji: |
|---|
|
Oprócz głównego dokumentu z założeniami RePowerEU Plan, Komisja opublikowała także dodatkowy komunikat poświęcony sytuacji na rynkach energii. W dokumencie tym, Komisja zapowiedziała, że w przypadku całkowitego zakłócenia dostaw rosyjskiego gazu mogą być potrzebne dalsze krótkoterminowe, nadzwyczajne środki w celu opanowania sytuacji. Środkami nadzwyczajnymi, które będą wdrożone w przypadku doraźnej potrzeby, albo jeśli te wskazane w RePowerEU Plan nie będą skuteczne, będzie solidarnościowe dostosowanie zapotrzebowania przez państwa członkowskie na rzecz udostępnienia zapasów bardziej dotkniętym zakłóceniami sąsiadom. Warunki te powinny zostać potwierdzone w bilateralnych umowach solidarnościowych pomiędzy państwami członkowskimi. W sytuacji zupełnego odcięcia od dostaw z Rosji może być konieczne ustalenie limitu cenowego dla gazu ziemnego na poziomie Unii Europejskiej, zarówno dla odbiorców w gospodarstwach domowych, jak i przemysłu do czasu jej ustania.
Zmiany w krajowej ustawie o zapasach ropy i gazu
Równolegle do działań unijnych, rewizji poddawana jest także ustawa o zapasach ropy naftowej produktów naftowych i gazu ziemnego oraz zasadach postępowania w sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa paliwowego państwa i zakłóceń na rynku naftowym oraz niektórych innych ustaw (ustawa o zapasach), a także planowane są zmiany w rozporządzeniach. Ustawa, która ma zacząć obowiązywać od 2023 r., ma poprawić odporność krajowego systemu gazowego na przerwy w dostawie gazu wywołane czynnikami zewnętrznymi oraz umożliwiać Polsce zastosowanie mechanizmów solidarnościowych. W projekcie określona została nowa rola Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych, ustanowiony został wolumen zapasów obowiązkowych gazu oraz dodana została definicja odbiorcy chronionego, która stanowi implementację tej definicji z rozporządzenia UE 2017/1938. Zmianie ulegną także przepisy dotyczące wprowadzania ograniczeń w poborze gazu precyzujące dotychczasowe przepisy oraz dostosowujące zasady sporządzania planów wprowadzania ograniczeń w poborze gazu ziemnego do definicji odbiorcy chronionego.
Wprowadzenie ograniczeń w poborze gazu ziemnego poprzez zastosowanie kolejnych stopni zasilania jest nierynkowym mechanizmem kryzysowym przewidzianym już w obowiązującym prawie i stosowanym w sytuacji, gdy uruchomienie zapasów obowiązkowych gazu jest niewystarczające. Stopnie zasilania dotkną przede wszystkim zakłady o wysokiej mocy umownej, powyżej 710 kWh/h. Kluczową zmianą dla przedsiębiorców będzie ustawowe nałożenie na odbiorców niebędących odbiorcami chronionymi obowiązku stosowania się do wprowadzanych ograniczeń zgodnie z komunikatami operatorów gazowych. Od momentu wejścia w życie nowelizacji informacje o stosowaniu się odbiorców do ograniczeń na podstawie zarejestrowanych danych pomiarowych będą przekazywane do Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki. Operator sieci dystrybucyjnej będzie musiał przekazać dane o ograniczeniach także na każde wezwanie operatora sieci przesyłowej w ciągu 14 dni od otrzymania wezwania. Na podstawie nowelizacji ustawy o zapasach rozszerzony zostanie zakres informacji o poborze raportowanych począwszy od terminu 3 miesięcy wejścia w życie nowelizacji, a następnie co roku, do operatora sieci dystrybucyjnej przez odbiorcę niebędącego odbiorcą chronionym na potrzeby sporządzenia Planu wprowadzania ograniczeń w poborze gazu ziemnego. Zmieniono dotychczasowy obowiązek podawania minimalnej ilości gazu ziemnego, której pobór nie powoduje zagrożenia bezpieczeństwa osób oraz uszkodzenia lub zniszczenia obiektów technologicznych. Nowelizacja nie przewiduje już wymogu spełnienia dotychczasowej przesłanki - maksymalnego dozwolonego poboru gazu ziemnego w 10. stopniu zasilania.
Skutki dla dużych przedsiębiorców
W związku z istotnym znaczeniem dużych odbiorców dla bezpieczeństwa systemu gazowego oraz sankcjami karnymi za niewykonanie obowiązku zastosowania się do ograniczeń, powinni oni śledzić nadchodzące zmiany w prawie, które dotkną ich w sposób bezpośredni. Już teraz warto przygotować wewnętrzny plan działania i dostosowania produkcji do ewentualnych ograniczeń. Zgodnie z aktualną wersją ustawy o zapasach, do 31 lipca odbiorcy objęci ograniczeniami muszą poinformować operatora, do którego sieci są przyłączeni, o minimalnej ilości gazu ziemnego, której pobór nie powoduje zagrożenia bezpieczeństwa osób oraz uszkodzenia lub zniszczenia obiektów technologicznych i odpowiada maksymalnemu dozwolonemu poborowi gazu ziemnego w 10. stopniu zasilania. Jeśli nowelizacja ustawy o zapasach ropy naftowej i gazu wejdzie w życie, od przyszłego roku 2023 r. przedsiębiorców czekają zmiany w zakresie raportowania na potrzeby sporządzania Planów wprowadzania ograniczeń w poborze gazu ziemnego do operatorów oraz wzmocnienie kontroli przekazywanych informacji. Zmianie ulegnie także wydawane na jej podstawie rozporządzenie w sprawie wprowadzania ograniczeń w poborze gazu. Nowy zakres raportowania przewidziany projektem był przedmiotem konsultacji i może jeszcze ulec zmianie do czasu uchwalenia ustawy.
Zwiększenie poziomów obowiązkowych zapasów gazu ziemnego w polskich magazynach zgodnie z planem dojścia do 80% ma zapobiec wystąpieniu sytuacji, w której będzie konieczne wprowadzanie ograniczeń, co obniża ryzyko przedsiębiorców nimi objętych. Jednak w przypadku realizacji umowy solidarnościowej z innym państwem, ryzyko dalej występuje. Duzi przedsiębiorcy w Europie zachęcani są do krótkoterminowych oszczędności w poborze gazu w czasie, kiedy produkcja na to pozwala oraz długofalowego zwiększania poziomu efektywności dzięki przeprowadzaniu audytów energetycznych i zapobieganiu stratom ciepła. Komisja Europejska ocenia zdolność do oszczędności w taki sposób przez przemysł 2 mld m3 gazu. Dopuszcza się, żeby państwa członkowskie ustanowiły cele wpierające realizację wspomnianych zamierzeń. Komisja zachęca także przemysł do uczestnictwa w planach dobrowolnych ograniczeń skoordynowanych na poziomie Unii Europejskiej, które mają być sporządzane od 2024 r. W projekcie RePowerEU Plan nie wskazano jednak, czy i z jakimi dodatkowymi korzyściami dla odbiorców miałoby się wiązać uczestnictwo w takim planie.
Należy zauważyć, że oprócz propozycji oszczędności, Komisja planuje także rozpoczęcie analiz w kierunku określenia szczególnych kategorii dużych odbiorców, którzy powinni podlegać ochronie na wypadek sytuacji niedoborów gazu ziemnego. Najpóźniej do 2027 r. planowane jest wydanie wytycznych w sprawie kryteriów ustalania priorytetów dla odbiorców niechronionych przed ograniczeniami w poborze gazu, w szczególności przemysłu. Kryteria do zakwalifikowania sektorów na tą listę nie zostały jeszcze wskazane. Możliwe, że zostaną doprecyzowane po weryfikacji zaktualizowanych planów na wypadek sytuacji nadzwyczajnej, w których państwa członkowskie będą zobowiązane określić najważniejszych odbiorców, którzy odgrywają kluczową rolę w krytycznych łańcuchach dostaw w Unii. Najbliższa rewizja planów, przewidziana do 1 marca 2023 r., będzie okazją do sporządzenia takiej listy przez Polskę.
Bezpośrednio na maila
Bądź na bieżąco i subskrybuj newsletter EY
Podsumowanie
W kontekście ostatnich wydarzeń na rynku gazu ziemnego, priorytetem dla Komisji Europejskiej jest zagwarantowanie nieprzerwanych dostaw do odbiorców będących odbiorcami chronionymi, do których, zgodnie z prawem unijnym i polskim, zaliczani są odbiorcy w gospodarstwach domowych, małe i średnie przedsiębiorstwa oraz podmioty świadczące podstawowe usługi społeczne oraz dostawcy ciepła do gospodarstw domowych. Od odbiorców o wysokim poborze gazu oczekuje się redukcji zapotrzebowania. Może ona mieć formę dobrowolną (np. w reakcji na wysokie ceny) a w ostateczności przymusową - w przypadku wprowadzenia ograniczeń w poborze rozporządzeniem Rady Ministrów. Zostało to podkreślone w nowelizowanej ustawie o zapasach poprzez dodanie wprost obowiązku dostosowania się przez niezwolnionych odbiorców do ograniczeń.
Zwiększenie zapełnienia magazynów gazu ma jednak uchronić odbiorców przed koniecznością wprowadzenia ograniczeń w poborze. Przy najbliższej rewizji planów na wypadek sytuacji nadzwyczajnej Polska będzie mogła zaproponować listę najważniejszych odbiorców, którzy ze względu na unijne łańcuchy wartości nie będą podlegać ograniczeniom. Jednak ostateczna hierarchia ograniczeń prawdopodobnie zostanie szczegółowo określona dopiero w wytycznych Komisji w sprawie kryteriów ustalania priorytetowych odbiorców. Należy oczekiwać ustalenia zasad dobrowolnych ograniczeń skoordynowanych na poziomie unii oraz sposobu wynagradzania uczestników tego mechanizmu.
Jak EY może pomóc
-
EY Law świadczy kompleksowe usługi w zakresie prawa spółek. Doradzamy z zakresu prawa korporacyjnego, fuzji i przejęć (M&A) oraz reorganizacji.
Przeczytaj więcej -
Kancelaria EY Law doradza przy złożonych projektach z zakresu prawa pracy oraz praktyk HR w Polsce i za granicą.
Przeczytaj więcej
Polecane
8 marca 2022 r. Komisja Europejska przedstawiła RePowerEU dotyczący działań nadzwyczajnych mających na celu zwiększenie odporności ogólnounijnego systemu energetycznego w obliczu rosyjskiej inwazji na Ukrainę.
Firmy będą odpowiedzialne za swoje łańcuchy dostaw
Długo wyczekiwana dyrektywa Komisji Europejskiej nakłada na zarządy spółek obowiązek wdrażania zasad zrównoważonego rozwoju w firmie i w łańcuchach dostaw. Przepisy mają objąć ok. 17 tys. firm. To mniej niż spodziewali się aktywiści.
Dyrektywa CSRD: Wstępne porozumienie polityczne między Radą a Parlamentem Europejskim
Parlament Europejski Dyrektywę o Raportowaniu w Zakresie Zrównoważonego Rozwoju (Corporate Sustainability Due Diligence), która ma za zadanie zwiększyć publiczną odpowiedzialność przedsiębiorstw poprzez zobowiązanie ich do regularnego ujawniania informacji na temat ich wpływu na społeczeństwo i środowisko, dodatkowo wzmocnić społeczną gospodarkę rynkową UE i grać główną rolę w kształtowaniu standardów sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju na poziomie globalnym.