Nowelizacja ustawy AML – najważniejsze zmiany

Stosowanie środków bezpieczeństwa finansowego
 

Do przesłanek stosowania środków bezpieczeństwa finansowego ustawa AML dodaje dwie kolejne:

• gdy doszło do zmiany uprzednio ustalonych danych dotyczących klienta lub beneficjenta rzeczywistego;
• gdy instytucja obowiązana była w ciągu danego roku kalendarzowego zobowiązana na podstawie przepisów prawa do skontaktowania się z klientem w celu weryfikacji informacji dotyczących beneficjentów rzeczywistych.

W przypadku braku możliwości ustalenia beneficjenta rzeczywistego w oparciu o definicję UBO zawartą w ustawie AML lub wątpliwości co do tożsamości osób fizycznych w ten sposób określonych uznaje się w związku z tym za UBO osobę fizyczną zajmującą wyższe stanowisko kierownicze. Jednak w takiej sytuacji instytucja finansowa musi udokumentować wszystkie utrudnienia powodujące brak możliwości ustalenia UBO lub wątpliwości co do tożsamości osób fizycznych oraz wszystkie utrudnienia związane z czynnościami podejmowanymi w celu weryfikacji tożsamości beneficjenta rzeczywistego.

W ustawie AML znalazło się również zastrzeżenie, iż identyfikując beneficjenta rzeczywistego oraz weryfikując jego tożsamość, a także ustalając strukturę własności i kontroli instytucje obowiązane mają obowiązek skorzystać z wszystkich dostępnych źródeł. Nie mogą opierać się tylko i wyłącznie na informacjach pochodzących z Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych lub rejestrów prowadzonych w poszczególnych państwach członkowskich. W przypadku rozbieżności pomiędzy informacjami zgromadzonymi w rejestrze a ustalonymi przez instytucję obowiązaną instytucja podejmuje kroki zamierzające do wyjaśnienia rozbieżności. W przypadku ich potwierdzenia przekazuje organowi właściwemu w sprawach rejestru zweryfikowaną informację o tych rozbieżnościach wraz z uzasadnieniem i dokumentacją dotyczącą odnotowanych rozbieżności.

Uzupełniono przesłanki świadczące o wyższym ryzyku prania pieniędzy i finansowania terroryzmu. Dodano tu powiązanie stosunków gospodarczych lub transakcji okazjonalnej z:

• ropą naftową, bronią, metalami szlachetnymi, produktami tytoniowymi, artefaktami kulturowymi, kością słoniową, gatunkami chronionymi lub innymi przedmiotami o znaczeniu archeologicznym, historycznym, kulturowym i religijnym lub o szczególnej wartości naukowe lub
• klientem będącym obywatelem państwa trzeciego i ubiegającym się o prawo pobytu lub obywatelstwo w państwie członkowskim w zamian za transfery kapitałowe, nabycie nieruchomości lub obligacji skarbowych lub inwestycje w podmioty o charakterze korporacyjnym w danym państwie członkowskim (tzw. „złota wiza”).

W takich przypadkach instytucje finansowe są zobligowane do stosowania wzmożonych środków bezpieczeństwa finansowego.
 

Zmiany w Centralnym Rejestrze Beneficjentów Rzeczywistych
 

Ustawa AML rozszerza również katalog podmiotów zobligowanych do zgłaszania informacji o beneficjentach rzeczywistych do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych (CRBR). Dodano trusty, których powiernicy lub osoby zajmujące stanowiska równoważne mają miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium RP lub nawiązują stosunki gospodarcze lub nabywają nieruchomość na terytorium RP w imieniu lub na rzecz trustu. Znalazły się też wśród nich spółki partnerskie, europejskie zgrupowania interesów gospodarczych, spółki europejskie, spółdzielnie i spółdzielnie europejskie, stowarzyszenia podlegające wpisowi do KRS oraz fundacje.

Beneficjent rzeczywisty został również zobowiązany dostarczyć danemu podmiotowi wszystkie informacje oraz dokumenty niezbędne do zgłoszenia informacji o beneficjencie rzeczywistym i jej aktualizacji.

Ustawa przewiduje też utworzenie dwóch nowych rejestrów: rejestru działalności w zakresie walut wirtualnych oraz rejestru działalności na rzecz spółek lub trustów.