Indeks Percepcji Korupcji TI: wpływ przestrzegania praw człowieka na poziom korupcji

EY - Adam
Adam Sawicki

EY Polska, Dział Zarządzania Ryzykiem Nadużyć, Assistant Manager

Jak EY może pomóc

Najnowsza edycja Indeksu Percepcji Korupcji (Corruption Perception Index - CPI) opublikowana właśnie przez Transparency International skupia się na związku między ochroną praw człowieka a poziomem korupcji. Wyniki badania pokazują, że korupcja jest lepiej zwalczana w krajach, które dobrze chronią prawa obywatelskie i polityczne. 

 

W czołówce ponownie bez zmian

 

Na czele Indeksu Percepcji Korupcji 2021 [1] tak samo jak w 2020 roku znajdziemy Danię, Nową Zelandię i Finandię. Z tego grona Finlandii udało się poprawić i tak już bardzo dobry wynik i obecnie te trzy państwa zajmują ex aequo pierwsze miejsce po 88 pkt każde. Niestety na końcu listy również nie zaszły zmiany – ostatnie trzy miejsca zajmują Południowy Sudan (11 pkt), Syria (13 pkt.) i Somalia (13 pkt.).

 

W skali całego badania, ponad dwie trzecie krajów (68%) uzyskało wynik poniżej 50 pkt. przy niezmienionym średnim wynik globalnym na poziomie 43 pkt. Porównując wyniki od 2012 r. 131 krajów nie poczyniło znaczących postępów w walce z korupcją w ciągu ostatniej dekady, a w najnowszym badaniu 27 krajów osiągnęło najniższą wartość wskaźnika CPI w tym okresie.

 

Wpływ przestrzegania praw człowieka na poziom korupcję

 

Tegoroczna edycja badania wskazuje wyraźny związek między ograniczaniem praw człowieka a wzrostem poziomu korupcji. Jest to pewien rodzaj spirali nakręcających się zależności. Korupcja umożliwia łamanie praw człowieka, co pociąga za sobą erozję praw i wolności obywatelskich, a to z kolei powoduje ograniczenie lub upadek demokracji. Jej miejsce zajmują ustroje autorytarne, które przyczyniają się do wyższego poziomu korupcji.  

Badanie wykazuje korelację między wyższym poziomem korupcji mierzonym wskaźnikiem CPI a naruszeniami wolności obywatelskich (wykres powyżej). W większości przypadków ta korelacja jest obustronna: większa korupcja może prowadzić do ograniczenia swobód obywatelskich, a mniej swobód obywatelskich utrudnia walkę z korupcją.

Wyniki dla Polski i Europy

Europa (Western Europe & European Union) ze średnią oceną 66 pkt wciąż znacząco przewyższa średnik wynik globalny wynoszący 43 pkt. Polska uzyskała ten sam co rok temu wynik tj. 56 pkt, co lokuje nasz kraj w trzeciej dziesiątce krajów regionu.

Autorzy raportu wskazują jednak na wyhamowywanie tempa pozytywnych zmian i wpływ pandemii COVID-19 na przejrzystość również w Europie – przywołując przykłady skandali m.in. na Cyprze, w Wielkiej Brytanii, Niemczech i Słowenii [2].

Raport wymienia też Polskę, Węgry (43 pkt) i Słowację (57 pkt) jako przykłady państw gdzie widoczne są długofalowe konsekwencje nieodpowiednich działań antykorupcyjnych. Węgry znalazły się też razem z Bułgarią (42 pkt) i Rumunią (45 pkt) w gronie państw z najgorszymi wynikami w regionie.

W Europie Środkowo-Wschodniej pozytywnym przykładem jest niewątpliwie Estonia (74 pkt), która jest w gronie państw europejskich, które poczyniły największe postępy od 2012 r., dzięki m.in. przyjęciu kompleksowego planu antykorupcyjnego na lata 2021–2025 oraz nowych wytycznych dotyczących lobbingu i konfliktów interesów. Jednak nawet ten kraj nie uniknął poważnych problemów – w styczniu 2021 r. w wyniku skandalu korupcyjnego musiał ustąpić estoński rząd.

Światowe Badanie Uczciwości w Biznesie 2022

Wskazany w Indeksie Percepcji Korupcji negatywny wpływ pandemii COVID-19 na przejrzystość w naszym regionie pokrywa się z obserwacjami respondentów najnowszego Światowego Badania Uczciwości w Biznesie 2022 (Global Integrity Report 2022)  przeprowadzonego przez EY. W badaniu tym aż 32% respondentów z Polski uznało, że pandemia COVID-19 utrudnia organizacjom funkcjonowanie w sposób etyczny, a aż 80% respondentów z Polski wskazało, że dochowanie standardów uczciwości może być wyzwaniem w czasach dynamicznych zmian i trudnej sytuacji rynkowej.

-----

Indeks Percepcji Korupcji jest publikowanym od 1995 r. przez Transparency International (TI) globalnym rankingiem postrzegania korupcji. Państwa oceniane są w skali od 0 do 100 pkt, gdzie 100 pkt oznacza najniższy poziom postrzegania korupcji w danym kraju, a 0 pkt najwyższy. Pełna treść Indeksu Percepcji Korupcji 2021 dostępna jest na stronie TI [3].

Zobacz również

Klapki na oczach czy szerokie horyzonty?

Światowe Badanie Uczciwości w Biznesie 2022 ukazuje jak usprawnienie ładu korporacyjnego może zwiększyć uczciwość biznesu

EY Polska

Dyrektywa UE o ochronie sygnalistów - szanse i wyzwania

Celem Dyrektywy UE jest zapewnienie sygnalistom ochrony przed odwetem poprzez wdrożenie rozwiązań na poziomie organizacji. Sygnalista będzie miał możliwość zgłoszenia naruszeń wewnątrz i na zewnątrz organizacji. Poziom ochrony ma być taki sam, niezależnie od sposobu zgłaszania.

Mariusz Witalis + 3

Czas na ochronę sygnalistów - badanie EY

W przeddzień wejścia w życie Dyrektywy UE o ochronie sygnalistów* zapytaliśmy polskie spółki, które od 17 grudnia 2021 r. będą podlegały jej wymogom, o ich stopień gotowości oraz wyzwania, z którymi się zmagają. Wyniki naszego badania zbiegają się w czasie z zamieszczeniem w wykazie prac legislacyjnych polskiego projektu** ustawy o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa, którego przyjęcie planowane jest w IV kwartale 2021r.

Jarosław Grzegorz

Jak skuteczna struktura sygnalizowania o możliwych naruszeniach może pomóc w tworzeniu trwałej wartości?

Skuteczne systemy sygnalizowania możliwych naruszeń są istotne nie tylko z punktu widzenia prawa i etyki, ale także pomagają firmom zyskać przewagę konkurencyjną. Dowiedz się więcej.

EY Global

Zapobieganie nadużyciom finansowym i ich wykrywanie: wzmocnienie roli przedsiębiorstw, biegłych rewidentów i organów regulacyjnych

Dowiedz się, dlaczego konieczne jest ponowne zbadanie, w jaki sposób tradycyjne procedury kontroli podchodzą do ryzyka nadużyć finansowych.

EY Global

Imperatyw kategoryczny Kanta jako wstęp do dyskusji o compliance

Compliance w organizacji nie bierze się z niczego, nie pojawia się nagle jako prawda objawiona.

EY Polska
    Kontakt
    Chcesz dowiedzieć się więcej? Skontaktuj się z nami.

    EY oznacza globalną organizację i może odnosić się do jednej lub więcej firm członkowskich Ernst & Young Global Limited, z których każda stanowi odrębny podmiot prawny. Ernst & Young Global Limited, brytyjska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, nie świadczy usług na rzecz klientów.