Reorganizacja spółek – planowane zmiany w opodatkowaniu

Na mocy projektowanych zmian, do prawa polskiego mają zostać wprowadzone następujące, przewidziane dyrektywą, nowe typy operacji transgranicznych:

• podziały transgraniczne;
• przekształcenia transgraniczne.

Ponadto projekt przewiduje:

• rozszerzenie kontroli legalności operacji transgranicznych w postaci instytucji wydawania zaświadczenia o zgodności takiej operacji z prawem polskim;
• rozszerzenie ochrony wspólników, pracowników i wierzycieli, których interesy mogą być bezpośrednio związane z planowaną operacją transgraniczną;
• wprowadzenie do polskiego porządku prawnego instytucji podziału przez wyodrębnienie.

Zmiany w ustawach podatkowych

Projekt ustawy o zmianie Kodeksu spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw zakłada liczne zmiany w obszarze opodatkowania.

Podatki dochodowe

Zgodnie z uzasadnieniem projektowanych zmian w ustawach o podatkach dochodowych, mają one na celu dostosowanie przepisów o podatku dochodowym od osób prawnych oraz podatku dochodowym od osób fizycznych do projektowanych zmian w ustawie Kodeks spółek handlowych:

• do podziału przez wyodrębnienie co do zasady będą miały zastosowanie przepisy właściwe dla podziału przez wydzielenie w zakresie dzielonego majątku; jednocześnie, projekt proponuje odpowiednie dostosowanie skutków podatkowych dla spółki dzielonej, której przyznawane są udziały;
• odpowiednie stosowanie do przekształcenia transgranicznego bez wymogu przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego będą miały przepisy właściwe w przypadku przeniesienia przez podatnika, który posiada siedzibę lub zarząd na terytorium RP, składników majątku swojego zagranicznego zakładu; projekt zakłada również odpowiednie stosowanie przepisów dotyczących wartości początkowej;
• w zakresie połączenia uproszczonego (konsolidacyjnego) bez przyznawania udziałów spółki przejmującej projekt przewiduje odpowiednie doprecyzowanie przepisów ustawy o CIT oraz ustawy o PIT regulujących skutki po stronie spółki przejmującej oraz jej wspólników;
• w projekcie odzwierciedlone zostało rozszerzenie zdolności do łączenia się spółki komandytowo-akcyjnej oraz przyznanie jej zdolności podziałowej poprzez odpowiednie ujęcie tej spółki w projektowanych przepisach ustawy o CIT i ustawy o PIT.

Zmiany w Ordynacji podatkowej

Zgodnie z projektem, do Ordynacji podatkowej wprowadzone zostaną następujące zmiany:

• rozszerzenie kontroli legalności operacji transgranicznych w postaci instytucji wydawania zaświadczenia o zgodności takiej operacji z prawem polskim; zgodnie z założeniami projektu, organem właściwym w sprawie wydawania opinii o zgodności danej operacji transgranicznej z przepisami prawa podatkowego byłby Szef Krajowej Administracji Skarbowej;
• uwzględnienie następstwa prawnego spółki komandytowo-akcyjnej:
  - jako spółki przejmującej albo spółki nowo zawiązanej w przypadku łączenia osób prawnych oraz spółek osobowych,
  - jako spółki przejmującej lub spółki powstałej w wyniku podziału;
• uwzględnienie odpowiedzialności podatkowej spółki komandytowo-akcyjnej jako spółki przejmującej lub spółki powstałej w wyniku podziału,
• uwzględnienie podziału przez wyodrębnienie w treści dyspozycji przepisów dotyczących sukcesji podatkowej oraz odpowiedzialności podatkowej w przypadku podziału spółki.

Projektowana nowelizacja stanowi ważny etap usprawnienia funkcjonowania jednolitego rynku i pozwala na realizację unijnej zasady swobody przedsiębiorczości w szerszym zakresie, niż dotychczas. Przewidziane w projekcie liczne zmiany w odniesieniu do operacji transgranicznych mogą być uznane za stosunkowo rewolucyjne w kontekście dotychczasowych uregulowań procesów reorganizacyjnych. Przykładowo bowiem podział przez wyodrębnienie ma szansę zastąpić - dzięki zasadzie sukcesji uniwersalnej – wiele transakcji typu „asset deal” jak i tzw. transakcji „aportowych”.