Wzrost znaczenia wpływów z podatku od nieruchomości w budżecie samorządów

Według majowych szacunków Związku Miast Polskich, w związku z wejściem w życie Polskiego Ładu, jednostki samorządu terytorialnego miały zanotować ubytek w dochodach własnych na poziomie 11-12 mld zł rocznie. Po ogłoszeniu 26 lipca br. projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, te wyliczenia stały się nieaktualne, a prognozy wskazują na ubytek dochodu jednostek samorządu terytorialnego rzędu 145 miliardów zł w przeciągu najbliższych 10 lat.

Widmo utraty płynności finansowej stało się realne dla wielu jednostek samorządu terytorialnego, które nie uzupełnią tego ubytku w swoich budżetach. Jednym z ich podstawowych źródeł dochodu są wpływy z tytułu podatku od nieruchomości. Już teraz jest to kluczowy podatek z punktu widzenia budżetu samorządów, a wejście w życie Polskiego Ładu z pewnością umocni jego znaczenie ekonomiczne.

Wzrost znaczenia podatku od nieruchomości a Polski Ład

Ustalanie stawek podatku od nieruchomości należy do kompetencji Rady Miasta lub Gminy. Organy te ustalają stawki podatkowe w formie uchwały, uwzględniając limity określone na dany rok podatkowy w obwieszczeniu ministra właściwego do spraw finansów publicznych. Od kilku lat zaobserwować można tendencję wzrostową maksymalnych stawek. Wiemy już, że w 2022 roku ten trend się utrzyma. W 2017 roku za 1m² budynku przedsiębiorcy płacili maksymalnie 22,66 zł podatku, a w 2022 roku będzie to już 25,74 zł. Podobny wzrost dotyczy maksymalnych stawek podatkowych za 1m² gruntu. W 2017 roku przedsiębiorcy płacili maksymalnie 0,89 zł za m², a limit na przyszły rok wynosi już 1,03 zł. Dla przedsiębiorcy płacącego najwyższe stawki, posiadającego 50 000 m² budynków oraz 100 000 m² gruntów oznacza to zwiększenie zobowiązania podatkowego o niemal 170 000 zł rocznie.

Wzrost znaczenia podatku od nieruchomości w budżecie samorządów obrazują również dane na temat rocznych wpływów z tego tytułu. W ciągu 5 lat (2016-2020) wzrosły one o prawie 3,5 mld zł. Nie oznacza to jednak nadwyżki w budżetach samorządów. Jest to natomiast nieunikniona konsekwencja zmian w konstrukcji podatków centralnych, w których partycypują, jak np. wprowadzenia zwolnienia podatkowego w PIT dla podatników do 26 roku życia (1,1 mld zł rocznie ubytku) czy tzw. Estońskiego CITu (1,3 mld zł w roku bieżącym). Wejście w życie Polskiego Ładu sprawi, że wiele samorządów, które do tej pory uchwalało stawki na poziomie niższym, aniżeli maksymalny, może zdecydować się, a raczej być zmuszone do ich podwyższenia.

Jak duży wzrost obciążeń podatkowych czeka przedsiębiorców? Tego dowiemy się w czwartym kwartale tego roku, kiedy to Rady Gmin i Miast będą uchwalały stawki obowiązujące w roku 2022.

Jedno jest pewne, przedsiębiorcy powinni przygotować się na wzrost wysokości zobowiązania związanego z podatkiem od nieruchomości w kolejnych latach. Czy to oznacza, że powinni głębiej sięgnąć do kieszeni? Niekoniecznie.

Źródło:

• Stanowisko Związku Miast Polskich w sprawie skutków finansowych „Polskiego ładu” dla miast i pozostałych JST z 28 sierpnia 2021 r.
• Obwieszczenie Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z 22 lipca 2021 r. w sprawie górnych granic stawek kwotowych podatków i opłat lokalnych na rok 2022.