Celem opublikowanych właśnie Wytycznych EBA jest poprawa procesów i mechanizmów udzielania nowych kredytów w Europie poprzez wprowadzenie solidnych, ostrożnych i jednolitych standardów w tym zakresie, a w konsekwencji poprawa stabilności finansowej i odporności europejskich banków. Kolejnym celem jest zapewnienie zgodności praktyk stosowanych przez instytucje z zasadami ochrony konsumentów oraz zasadami uczciwego ich traktowania.
Wytyczne są obszerne i dotyczą szeroko rozumianego procesu udzielania kredytów i pożyczek konsumentom, SME oraz dużym przedsiębiorstwom, w szczególności określają:
- wymogi przeprowadzania wyczerpującej oceny wiarygodności kredytowej kredytobiorców przy udzielaniu nowych kredytów oraz w trakcie trwania kredytu, a także wymagania dotyczące przetwarzania informacji i danych dla przeprowadzenia takiej oceny;
- oczekiwania nadzorcze dotyczące polityki cenowej dla kredytów w oparciu o ryzyko (risk-based pricing);
- wskazówki w zakresie metod wyceny zabezpieczeń w formie nieruchomości i ruchomości w momencie udzielania kredytu oraz w zakresie monitorowania i weryfikacji ich wartości w oparciu o wyniki monitoringu zabezpieczeń;
- zasady bieżącego monitorowania ryzyka kredytowego i ekspozycji kredytowych, w tym sytuacji kredytobiorców.
Ponadto Wytyczne poruszają takie zagadnienia, jak czynniki ESG (czynniki środowiskowe, społeczne i ładu korporacyjnego) oraz zrównoważone finansowanie w procesach kredytowych i w ocenie EBA stanowią one dobry punkt wyjścia do przygotowania się na nadchodzące zmiany w tym zakresie.
Przesunięty termin na dostosowanie wytycznych EBA
Wytyczne pierwotnie miały obowiązywać od 30 czerwca 2020 roku, jednak wydłużony został czas na dostosowanie - będą obowiązywać od 30 czerwca 2021 r. Instytucje skorzystają również z następujących przepisów przejściowych:
- zastosowanie wytycznych do już istniejących kredytów i pożyczek wymagających renegocjacji lub zmian umowy z pożyczkobiorcami będzie obowiązywać od 30 czerwca 2022 r., oraz
- instytucje będą mogły zająć się ewentualnymi lukami w danych i dostosować swoje ramy monitorowania i infrastrukturę do 30 czerwca 2024 r.
Wpływ konsultacji publicznych na wersję finalną Wytycznych EBA
Wiele uwag zgłoszonych podczas procesu konsultacji zostało uwzględnionych w finalnej wersji Wytycznych, w konsekwencji niektóre zapisy zostały doprecyzowane, a inne usunięte. Przykładowo:
- doprecyzowano zapisy dotyczące wymogów w zakresie podejmowania decyzji kredytowych,
- aby uwzględnić w Wytycznych stosowane obecnie praktyki rynkowe, wskazano, że instytucje mogą korzystać z dotychczasowych modeli / podejść w odniesieniu do niewielkich wartościowo pożyczek,
- wskazano, że informacje do pozyskania od klientów na potrzeby oceny wiarygodności wymienione w załącznikach do Wytycznych nie są obowiązkowe, a jedynie stanowią punkt odniesienia do rozważenia przez instytucje,
- usunięto punkty dotyczące miar/wskaźników stosowanych przy ocenie kredytobiorców,
- usunięto wytyczne dotyczące przeprowadzania testów warunków skrajnych,
- usunięto szereg punktów dotyczących monitorowania ekspozycji kredytowych i kredytobiorców.
Link do finalnej wersji wytycznych: https://eba.europa.eu/eba-seeks-future-proof-loan-origination-standards-taking-consideration-significant-transition
